Lajmet

Talibanët po sulmohen me taktikat e tyre

Çfarë është Shteti Islamik i Khorasanit?

Publikuar

Pak më shumë se një muaj qëkur rrëzuan nga pushteti Qeverinë e mbështetur nga Perëndimi në Kabul, sunduesit e rinj të Afganistanit, talibanët, tani po përballen me armikun e brendshëm, i cili po përdor shumë taktika të sulmeve të cilat i kanë praktikuar vetë talibanët.

Grupi ekstremist i Shtetit Islamik (IS) paraqet kërcënim serioz për Afganistanin.

Sulmi vdekjeprurës në aeroportin e Kabulit, muajin e kaluar, dhe një seri sulmesh me bomba në qytetin Xhalalabad, që u morën përsipër nga IS-i, shpërfaqin kërcënimin për stabilitetin e vendit nga grupet militante, dhe talibanëve do t’u duhet të merren me këtë situatë, shkruan Reuters.

Zëdhënësi i talibanëve, Zabihullah Mujahid, këtë javë e ka minimizuar kërcënimin duke thënë se IS-i nuk ka prezencë aktive në Afganistan.

Por, komandantët talibanë në terren nuk e shpërfillin aq lehtë kërcënimin nga militantët e këtij grupi ekstremist.

Dy anëtarë të shërbimeve të inteligjencës të talibanëve të cilët hetuan disa nga sulmet e fundit në Xhalalabad thanë se taktikat që përdori IS-i dëshmojnë se ky grup mbetet një rrezik, edhe nëse nuk ka numër të mjaftueshëm të luftëtarëve dhe burime tjera që do t’i përdorte për të marrë nën kontrolll territorin.

Në sulme u përdorën bomba që ngjiten me magnet, të cilat vendosen kryesisht poshtë veturave. Ato kishin në shënjestër militantët talibanë. Të njëjtin lloj të sulmeve e kishin përdorur edhe talibanët kur sulmonin zyrtarët dhe pjesëtarët e forcave të sigurisë si dhe figurat e shoqërisë civile në përpjekje për të destabilizuar Qeverinë e mbështetur nga Perëndimi.

“Ne jemi të shqetësuar me përdorimin e këtyre bombave ngjitëse, të cilat ne i përdornim dikur për të sulmuar armiqtë tanë në Kabul. Ne jemi të shqetësuar për udhëheqjen tonë pasi ata mund të jenë cak i sulmeve”, tha një nga zyrtarët e inteligjencës talibane.

Çfarë është Shteti Islamik i Khorasanit?

Shtetit Islamik në Azinë Qendrore, u shfaq disa muaj pasi luftëtarët kryesorë të grupit pushtuan Sirinë dhe Irakun, duke krijuar një kalifat të vetëshpallur ose perandori islamike, në verën e vitit 2014. Në Siri dhe Irak, u desh që forca vendase dhe ndërkombëtare të detyrohen të luftojnë gjatë pesë vjetëve pasuese, për ta rrëzuar kalifatin. Dega e tij në Afganistan, e ka marrë emrin nga Provinca Khorasan, një rajon që mbulon pjesën më të madhe të Afganistanit, Iranit dhe Azisë Qendrore gjatë mesjetës.

Ky grup njihet edhe si ISK ose IS-K.

Që nga viti 2018, grupi e ka humbur fuqinë pas një sërë humbjesh të rënda të shkaktuara si nga talibanët ashtu edhe nga forcat amerikane.

Të mërkurën, forcat talibane të sigurisë në Nangarhar thanë se kishin vrarë tre anëtarë të IS-it.

“Struktura e tyre kryesore është shpartalluar dhe ata tani janë ndarë në grupe të vogla përmes së cilave kryejnë sulme”, tha një zyrtar i inteligjencës.

Ka kohë që talibanët kanë bërë premtime se nuk do të lejojnë që territori i Afganistanit të përdoret për sulme ndaj vendeve tjera.

Megjithatë, analistët perëndimorë thonë se kthimi i talibanëve në pushtet u ka dhënë hov grupeve ekstremiste siç janë: IS-K dhe Al Kaida.

Al Kaida e shndërroi Afganistanin në një bazë të veten kur talibanët ishin në pushtet në fund të viteve 90-ta.

“Kthimi i talibanëve në pushtet në Afganistan paraqet një fitore të madhe për islamistët”, tha Rohan Gunaratna, profesor i studimeve të sigurisë në Universitetin Nanyang të Singaporit.

“Ata kanë festuar për kthimin e talibanëve. Unë mendoj se Afganistani është teatër i ri”, tha ai.

Ende nuk dihet shumë sesi funksionon IS-K por besohet se grupi tërheq shumë luftetarë në rradhët e veta nga talibanët apo nga versionin pakistanez i talibanëve, i njohur si TTP.

Grupi ka luftuar talibanët dhe gjithashtu mbështet një Kalifat global sipas ligjit islamik, në kontrast me talibanët të cilët këmbëngulin se nuk kanë ndonjë interes jashtë Afganistanit.

Shumica e analistëve, si dhe Kombet e Bashkuara, vlerësojnë se ISI-K ka më pak se 2,000 luftëtarë, krahasuar me 100,000 sa kanë në dispozicion talibanët.

Mendohet se rradhët e IS-K janë shtuar pasi talibanët i liruan të burgosurit kur morën kontrollin në Afganistan.

Sipas një raporti të muajit qershor të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, lidhjet financiare dhe logjistike të IS-K me organizatën e saj bazë në Siri janë dobësuar, megjithëse ata ruajnë disa kanale komunikimi.

“Financimi i IS-it për degën në Afganistan besohet se ka rënë në mënyrë efektive”, thuhej në raport.

Sidoqoftë, raporti tha se sinjalet e përçarjeve brenda talibanëve, të cilat tashmë kanë filluar të shfaqen, mund të inkurajojnë më shumë luftëtarë të largohen nga rradhët e talibanëve.

“Grupi IS-K mbetet aktiv dhe i rrezikshëm. Veçanërisht nëse është në gjendje që duke marrë një pozicion si grupi i vetëm që kundërshton talibanët dhe në këtë mënyrë të tërheq në rradhët e veta talibanët e pakënaqur dhe militantë të tjerë”, tha OKB.

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Eurovisioni zotohet se do të heqë flamujt dhe simbolet palestineze

Publikuar

nga

Organizatorët e Eurovision Song Contest u zotuan se do të heqin çdo flamur palestinez dhe simbol pro-palestinez në konkurs që do të mbahet javën e ardhshme në Malmö të Suedisë.

Ky vendim erdhi pas rritjes së tensioneve lidhur me pjesëmarrjen e Izraelit në Eurovision Song Contest, pas fushatës së tij ushtarake në Gaza.

Grupet pro-palestineze pritet të organizojnë protesta të mëdha në Malmö për të rritur ndërgjegjësimin për kauzën e tyre.

Të paktën 34 mijë e 596 njerëz janë vrarë në territorin palestinez gjatë pothuajse shtatë muajve të luftës mes Izraelit dhe Hamasit. Shumica prej viktimave janë gra dhe fëmijë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

​Beaux Arts: Ish-vila e diktatorit Hoxha shndërrohet në rezidencë artistësh

Publikuar

nga

Ish-vila e diktatorit Enver Hoxha do të shndërrohet në një rezidencë artistësh, shkruan Florelle Guillaume në një artikull të botuar në revistën franceze “Beaux Arts”.

Ky është projekti i ri i fondacionit “Art Explora”, i cili nuk pushon së habituri me nismat e tij origjinale në favor të krijimit dhe demokratizimit kulturor.

“Vila 31”, e vendosur në zemër të kryeqytetit të Tiranës, është shtëpia e dikurshme e ish-kryeministrit shqiptar Enver Hoxha, stalinist i egër që sundoi vendin për katër dekada të shënuara nga shtypja e përgjakshme dhe izolimi, por edhe nga dhuna e madhe ndaj artistëve.

“Që nga vdekja e diktatorit në vitin 1985, ky vend historik kishte mbetur një vilë fantazmë e ngrirë në kohë, me dekorin e saj të stilit hollivudian të viteve 1970”, sipas drejtorit të përgjithshëm të “Art Explora”, Bruno Julliard.

Tunelet e fshehura, dritat e zbehta neoni, mobiljet prej kadifeje, pishina e pashfrytëzuar dhe bunkerët e fshehtë kontribuojnë në atmosferën e çuditshme dhe të modës së vjetër të kësaj vile, sa të frikshme aq edhe të admiruar nga banorët.

Në kërkim të një “fati të ri” prej disa vitesh, kryeministri aktual Edi Rama, vetë artist, i shkolluar në Ecole des Beaux-Arts në Paris në vitet 1980, nuk kishte se si të mos e vlerësonte projektin kulturor të Frédéric Jousset, atë të shndërrimit të një meke të intolerancës në një parajsë krijimi për artistë nga e gjithë bota. Një përbuzje e bukur ndaj historisë!

Rinovimi i “Vilës 31” do t’i besohet kompanisë arkitekturore NeM, e cila realizoi transformimin spektakolar të “Bursës së Tregtisë” në Paris.

“Qëllim është që as të mos bëhet një muze i diktaturës dhe as të shkelet trashëgimia e saj historike”, tha Bruno Julliard.

Pjesërisht e hapur vjeshtën e ardhshme, rezidenca prej 4000 metrash katrorë me tetë studio rezidenciale do të mirëpresë që nga dhjetori një valë të parë artistësh dhe krijuesish ndërkombëtarë dhe nga Ballkani.

“Objektivi është zhvillimi i një programi afatgjatë të kërkimit dhe eksperimentimit artistik, i hapur ndaj botës, por edhe duke nxjerrë në pah dinamizmin e jashtëzakonshëm artistik të Ballkanit”, tha Blanche de Lestrange, drejtoresha artistike e “Art Explora”, shkruan ATSh.

“Vila 31” do të jetë e hapur për publikun përmes seminareve, shfaqjeve të filmave dhe festivaleve.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Çfarë pasojash mund të kenë deklaratat e Bislimit për mundësinë e një sulmi të ngjashëm sikurse ai i 24 shtatorit?

Publikuar

nga

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi ditë më parë për një media ukrainase ka deklaruar se Kosova mund ta ketë prapë fatin e 24 shtatorit të vitit të kaluar.

Andaj sipas tij vendi ynë duhet të jetë i gatshëm. Duke iu referuar ngjarjeve të ndodhura në Banjskë, ai tha se tashmë ka arsye për të besuar se Rusia ishte e përfshirë në sulmin e ndodhur.

Politologu Fidan Ukaj për UBTnews komentoi deklaratën e Bislimit. Deklaratat e tilla ai i quan të pamatura dhe me mundësi pasojash.

“Kemi dëgjuar deklarata të pa matura edhe nga ana e kryeministrit të Kosovës që mendoj se mund të jenë reale deklaratat e tilla, mirëpo ndarja e këtij deklarata me opininon publik ose përmes opinionit publik mendoj që nuk i bëjnë nder po ashtu i bëjnë dëm Kosovës, imazhit të Kosovës edhe për arsyejen sepse investitorët që dëshiron të ivenstojë në Kosovë, kur dëgjon deklarata të tilla nga i pari i qeverisë sigurisht asnjë investitor nuk është i gatshëm pasurinë e vetë apo investimin e vetë të investoj me një vend i cili ka probleme të sigurisë”, deklaroi ai.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë të vendit, Fadil Kajtazi, thotë se duhet pasur kujdes në këso deklarata.

“Këto deklarata, këto prononcime të këtij niveli të zëvendëskryeminisrit kanë peshën e vetë, dhe do duhej të jenë të kujdesshme, kur përmendën dhe kur përdoren për arsyeje se një prononcim i tillë do duhej të ishte në atë fazë kur shteti veq ka shpallur gjendjen e mobilizimit, është dihet agresori potencial, janë marrë masat e para dhe të sforcifikmeve të logjistikës, të zhvendosjes të strukturave shtetërore në vendet sekrete”, tha ai.

Kajtazi foli edhe për rolin e politikës së jashtme, që duhet ketë në këso temash.

“Kosova do duhej të filloj seriozisht të mendoj për politikën e saj të jashtme që është faktori i parë i politikës së sigurisë nacionale për politikën ekonomike që është faktori i dytë strategjik i politikës nacionale dhe për faktorin e tretë që është politika e mbrojtjes. Mirëpo ajo çka është duke ndodhur në vitet e fundit është se Kosova ka humbur shumë nga ajo që ka qenë e fort nga politika e jashtme, dhe se fatkeqësisht që tri vite nuk kemi politikë të jashtme të Kosovës”, deklaroi Kajtazi.

Në shtator të vitit të kaluar, një grup i armatosur sulmoi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë të komunës së Zveçanit, ku për pasojë mbeti i vdekur rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara