Në një kohë kur turizmi po bëhet motori kryesor i zhvillimit ekonomik për shumë vende, Shqipëria po shënon një tjetër kapitull në historinë e saj turistike. Me një rrëfim që sjell frymën e freskët të kulturës, Kryeministri Edi Rama ka ndarë me publikun shifrat e një suksesi të jashtëzakonshëm turistik për vendin tonë.

Në tremujorin e parë të vitit, 54,721 turistë kanë hapur dyert e muzeve kombëtare, duke sjellë një valë të mrekullueshme të interesit për trashëgiminë dhe kulturën tonë. Por ky sukses nuk është thjesht një shifër, por konsiderohet si një rrëfim i ngjarjeve të mahnitshme që po ndodhin në Shqipëri.

Kryeministri Rama bën të ditur se numri i vizitorëve për periudhën janar-mars 2024 është shtuar me një shkallë të mrekullueshme prej 122%, duke krijuar një eksperiencë të jashtëzakonshme për ata që udhëtojnë nëpër historinë dhe kulturën tonë. Turizmi kulturor në Shqipëri po përjeton një rritje të ndjeshme, veçanërisht në muze dhe vende historike si Kruja. Numri i vizitorëve është në rritje prej 46% në muze për vitin 2023, duke shënuar një rritje të konsiderueshme të të ardhurave, bëhet e ditur në një njoftim nga Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit.

Në këtë rrugëtim të vazhdueshëm drejt suksesit turistik, Shqipëria ka bërë të ditur se gati 1.53 milionë të huaj kanë shkelur tokat tona gjatë kësaj periudhe, një rritje prej 30% krahasuar me një vit më parë.  Rajoni i Evropës Jugore mbetet një magnet i fortë për udhëtarët, duke çuar në krye shqiptarët e Kosovës dhe miqtë italianë. Por jo vetëm kjo, rritje ka edhe nga turistët nga Amerika, Azia Lindore dhe Paqësori, duke treguar një ndjenjë të vërtetë të kureshtarësisë për të zbuluar harta të reja të bukurisë dhe aventurës.

Turizmi, përpos që është një burim i madh për ekonominë, është gjithashtu një shprehje e interesit për kulturën dhe trashëgiminë tonë. Prenotimet për këtë vit kanë filluar në masë, duke treguar se Shqipëria po bëhet një destinacion i preferuar për udhëtarët e gjithë botës. /UBTNews/

Në vitin 1982, një koncept i shkëlqyer lindi në skenën botërore – Dita Botërore e Vallëzimit. Nën kujdesin e Komitetit Ndërkombëtar të Vallëzimit të Institutit Ndërkombëtar të Teatrit, ky event u shfaq për herë të parë për të festuar pasionin e pashoq për kërcimin dhe për të nxitur pjesëmarrjen globale në këtë shprehje artistike. Objektivi i kësaj dite është i qartë, festimi i vallëzimit që është një ftesë e hapur për të reflektuar mbi rëndësinë e vallëzimit në kulturën tonë dhe për të mbështetur individët për të shfaqur talentet e tyre nëpërmjet kësaj shprehjeje të mrekullueshme artistike.

Në këtë festë të madhe të vallëzimit, mbi 200 kombe nga të gjitha kontinentet e botës bashkohen për të festuar në harmoni. Nëpërmjet një sërë shfaqjesh vallëzimi, punëtorish dhe ngjarjesh, komunitetet lokale dhe ndërkombëtare përhapin magjinë e kërcimit në mënyra të ndryshme dhe frymëzojnë njerëzit të bashkohen në një festë globale të rrezatimit artistik, shkruhet në Euronews dhe transmeton UBTNews.

Por më shumë se një ditë e thjeshtë e festimit, Ditë Botërore e Kërcimit është një ditëlindje. Në këtë ditë të veçantë, festohet lindja e një nga figurave më të rëndësishme të historisë së vallëzimit – Jean-Georges Noverre. Lindur në vitin 1727, Noverre konsiderohet si krijuesi i baletit modern, një artist i rrallë që ndryshoi peisazhin e artit të kërcimit përgjithmonë. Kështu, kjo ditë shënon një festë të dyfishtë, një festë për kërcimin dhe një festë për trashëgiminë e një nga figurat më frymëzuese të tij, shkruan Boston Public Library.

Historia e Ditës së Vallëzimit fillon në mënyrë të përkryer me një tingull të mrekullueshëm të viteve ’80. Vallëzimi ka qenë gjithmonë një mënyrë e shprehjes së thellë njerëzore. Në kohërat e lashta, vallëzimi shërbeu si një mënyrë për të festuar, për të përjetuar emocionet më të thella, dhe për të komunikuar pa fjalë. Por ceremonitë zyrtare të Ditës së Vallëzimit nuk filluan të dokumentohen deri në vitin 1982.  Në gjithë këto vite, personalitete si Chetna Jalan, Germaine Acogny, dhe shumë të tjerë kanë dhënë kontributin e tyre në këtë festë të artit. Gjatë Ditës së Vallëzimit, një gala ceremoniale mbahet për të nderuar suksesin dhe inovacionin në fushën e kërcimit. Vendndodhja e kësaj ceremonie ndryshon çdo vit, por fryma e festës qëndron e pandryshuar: kërcimi është për të gjithë. Kjo është ideja qendrore që frymëzon këtë ditë!

Çdo vit, një folës i ftuar zgjidhet për të përcjellë mesazhin e Këshillit Ndërkombëtar të Kërcimit në botë. Folësi është i përfshirë në botën e vallëzimit në një farë mënyre, ose tjetër. Folësit e mëparshëm kanë përfshirë emra si Sasha Waltz, William Forsythe, Maguy Marin, Robin Howard dhe Yuri Grigorovitch.

Në Ditën Ndërkombëtare të Vallëzimit për vitin 2024, Marianela Núñez, një balerinë e shquar argjentinas-britanike, në mesazhin e saj, thekson rëndësinë e ruajtjes dhe nderimit të historisë së vallëzimit. Ajo na kujton kontributin e madh të mjeshërve, artistëve dhe koreografëve që kanë formësuar botën e vallëzimit. Përveç kësaj, ajo bën thirrje për një angazhim kolektiv për të njohur dhe ringjallur trashëgiminë e tyre. Në fjalët e saj, ajo thekson se rrënjët dhe traditat janë themeli për rritjen dhe lulëzimin e ardhshëm të këtij arti të shkëlqyeshëm, shkruan Business Standard.

Gurët themelues të muzikës: Historia dhe rëndësia e Valleve Shqiptare

Vallëzimi shqiptar ka një histori të gjatë dhe të pasur, por datat e sakta të lindjes së valleve nuk janë të dokumentuara me të gjitha detajet. Megjithatë, vallet tradicionale shqiptare kanë origjinë të lashtë dhe janë pjesë e trashëgimisë kulturore të vendit. Vallet tradicionale janë përdorur për shumë qëllime në kulturën shqiptare, duke përfshirë festat, dasmat, ngjarjet fetare, dhe momente të tjera të rëndësishme sociale. Kështu, shumë valle kanë lindur nëpër shekuj dhe kanë evoluar sipas kontekstit kulturor dhe historik. Vallet moderne, siç janë ato që lidhen me muzikën pop, hip-hop, dhe rap, kanë filluar të zhvillohen më shumë në shekullin e 20-të dhe të 21-të. Këto janë influencuar nga vallet tradicionale, por kanë një shfaqje dhe zë tjetër në krahasim me format tradicionale, shkruhet në Forum-Al.

Shekulli 18-të dhe fillimi i shekullit 19-të konsiderohet si një kohë e rëndësishme për formimin dhe zhvillimin e valleve tradicionale shqiptare. Shekulli 20, konsiderohet se solli një diversitet të madh në llojet e valleve, duke përfshirë vallet moderne që u zhvilluan përmes muzikës së re dhe artit modern. Viteve të fundit, vallet moderne, veçanërisht në fushën e muzikës pop dhe hip-hop, kanë bërë një impakt të rëndësishëm në skenën muzikore shqiptare dhe janë bërë të njohura edhe në nivel ndërkombëtar. Kështu, vallet shqiptare kanë një histori të gjatë dhe të pasur, duke u zhvilluar dhe evoluar nëpër shekuj në kontekstin e kulturës dhe historisë së vendit.

‘Vallet Tradicionale’ janë valle që kanë trashëgimi të hershme dhe janë pjesë e kulturës së vjetër shqiptare. Përfshijnë valle të krahinave të ndryshme si Valle Dibrane, Valle e Shqipërisë së Mesme, Valle e Labërisë, dhe shumë të tjera. Këto valle përdoren për të festuar, për të shprehur gëzimin, dhe për të mbajtur traditat e lashta të krahinave, shkruhet në blogun Folklori dhe Vallet Popullore Shqiptare.

Në vitin 1982, një koncept i shkëlqyer lindi në skenën botërore – Dita Botërore e Vallëzimit. Nën kujdesin e Komitetit Ndërkombëtar të Vallëzimit të Institutit Ndërkombëtar të Teatrit, ky event u shfaq për herë të parë për të festuar pasionin e pashoq për kërcimin dhe për të nxitur pjesëmarrjen globale në këtë shprehje artistike. Objektivi i kësaj dite është i qartë: festimi i vallëzimit që është një ftesë e hapur për të reflektuar mbi rëndësinë e kërcimit në kulturën tonë dhe për të mbështetur individët për të shfaqur talentet e tyre nëpërmjet kësaj shprehjeje të mrekullueshme artistike.

Në këtë festë të madhe të vallëzimit, mbi 200 kombe nga të gjitha kontinentet e botës bashkohen për të festuar në harmoni. Nëpërmjet një sërë shfaqjesh vallëzimi, punëtorish dhe ngjarjesh, komunitetet lokale dhe ndërkombëtare përhapin magjinë e kërcimit në mënyra të ndryshme dhe frymëzojnë njerëzit të bashkohen në një festë globale të rrezatimit artistik, shkruhet në Euronews dhe transmeton UBTNews.

Por më shumë se një ditë e thjeshtë e festimit, Ditë Botërore e Kërcimit është një ditëlindje. Në këtë ditë të veçantë, festohet lindja e një nga figurave më të rëndësishme të historisë së vallëzimit – Jean-Georges Noverre. Lindur në vitin 1727, Noverre konsiderohet si krijuesi i baletit modern, një artist i rrallë që ndryshoi peisazhin e artit të kërcimit përgjithmonë. Kështu, kjo ditë shënon një festë të dyfishtë, një festë për kërcimin dhe një festë për trashëgiminë e një nga figurat më frymëzuese të tij, shkruan Boston Public Library.

Historia e Ditës së Vallëzimit fillon në mënyrë të përkryer me një tingull të mrekullueshëm të viteve ’80. Vallëzimi ka qenë gjithmonë një mënyrë e shprehjes së thellë njerëzore. Në kohërat e lashta, vallëzimi shërbeu si një mënyrë për të festuar, për të përjetuar emocionet më të thella, dhe për të komunikuar pa fjalë. Por ceremonitë zyrtare të Ditës së Vallëzimit nuk filluan të dokumentohen deri në vitin 1982.  Në gjithë këto vite, personalitete si Chetna Jalan, Germaine Acogny, dhe shumë të tjerë kanë dhënë kontributin e tyre në këtë festë të artit. Gjatë Ditës së Vallëzimit, një gala ceremoniale mbahet për të nderuar suksesin dhe inovacionin në fushën e kërcimit. Vendndodhja e kësaj ceremonie ndryshon çdo vit, por fryma e festës qëndron e pandryshuar: kërcimi është për të gjithë. Kjo është ideja qendrore që frymëzon këtë ditë!

Çdo vit, një folës i ftuar zgjidhet për të përcjellë mesazhin e Këshillit Ndërkombëtar të Kërcimit në botë. Folësi është i përfshirë në botën e vallëzimit në një farë mënyre, ose tjetër. Folësit e mëparshëm kanë përfshirë emra si Sasha Waltz, William Forsythe, Maguy Marin, Robin Howard dhe Yuri Grigorovitch.

Në Ditën Ndërkombëtare të Vallëzimit për vitin 2024, Marianela Núñez, një balerinë e shquar argjentinas-britanike, në mesazhin e saj, thekson rëndësinë e ruajtjes dhe nderimit të historisë së vallëzimit. Ajo na kujton kontributin e madh të mjeshërve, artistëve dhe koreografëve që kanë formësuar botën e vallëzimit. Përveç kësaj, ajo bën thirrje për një angazhim kolektiv për të njohur dhe ringjallur trashëgiminë e tyre. Në fjalët e saj, ajo thekson se rrënjët dhe traditat janë themeli për rritjen dhe lulëzimin e ardhshëm të këtij arti të shkëlqyeshëm, shkruan Business Standard.

Gurët themelues të muzikës: Historia dhe rëndësia e Valleve Shqiptare

Vallëzimi shqiptar ka një histori të gjatë dhe të pasur, por datat e sakta të lindjes së valleve nuk janë të dokumentuara me të gjitha detajet. Megjithatë, vallet tradicionale shqiptare kanë origjinë të lashtë dhe janë pjesë e trashëgimisë kulturore të vendit. Vallet tradicionale janë përdorur për shumë qëllime në kulturën shqiptare, duke përfshirë festat, dasmat, ngjarjet fetare, dhe momente të tjera të rëndësishme sociale. Kështu, shumë valle kanë lindur nëpër shekuj dhe kanë evoluar sipas kontekstit kulturor dhe historik. Vallet moderne, siç janë ato që lidhen me muzikën pop, hip-hop, dhe rap, kanë filluar të zhvillohen më shumë në shekullin e 20-të dhe të 21-të. Këto janë influencuar nga vallet tradicionale, por kanë një shfaqje dhe zë tjetër në krahasim me format tradicionale, shkruhet në Forum-Al.

Shekulli 18-të dhe fillimi i shekullit 19-të konsiderohet si një kohë e rëndësishme për formimin dhe zhvillimin e valleve tradicionale shqiptare. Shekulli 20, konsiderohet se solli një diversitet të madh në llojet e valleve, duke përfshirë vallet moderne që u zhvilluan përmes muzikës së re dhe artit modern. Viteve të fundit, vallet moderne, veçanërisht në fushën e muzikës pop dhe hip-hop, kanë bërë një impakt të rëndësishëm në skenën muzikore shqiptare dhe janë bërë të njohura edhe në nivel ndërkombëtar. Kështu, vallet shqiptare kanë një histori të gjatë dhe të pasur, duke u zhvilluar dhe evoluar nëpër shekuj në kontekstin e kulturës dhe historisë së vendit.

‘Vallet Tradicionale’ janë valle që kanë trashëgimi të hershme dhe janë pjesë e kulturës së vjetër shqiptare. Përfshijnë valle të krahinave të ndryshme si Valle Dibrane, Valle e Shqipërisë së Mesme, Valle e Labërisë, dhe shumë të tjera. Këto valle përdoren për të festuar, për të shprehur gëzimin, dhe për të mbajtur traditat e lashta të krahinave, shkruhet në blogun Folklori dhe Vallet Popullore Shqiptare.

‘Vallet Dasmore’ janë valle që performohen gjatë dasmave dhe festimeve të tjera familjare. Shpesh kanë një ritëm të ngadalshëm dhe janë shoqëruar me instrumente tradicionale si sharki (flauta), çifteli, dhe lahuta dhe Vallet Popullore Moderne janë valle që janë rritur në popullaritet në shekullin e 20-të dhe të 21-të. Përfshijnë elemente të valleve tradicionale, por ndryshojnë në formë dhe stil për të përputhur me muzikën moderne. Këto valle janë të përdorura në këngë popullore dhe kanë një audiencë të gjerë.

Pavarësisht nga karakteri që trajtojnë vallet tona popullore dhe nga krahinat ku janë krijuar për herë të parë ato marrin edhe emërtimet e tyre si, ”Vallja e kaçakëve” , “Vallja e komitëve” , “Vallja e Osman Takës” , “Vallja e Isuf Arrapit” , “Vallja e Gjakovës” , “Vallja e Tiranës” , “Vallja e Prespës” , “Vallja dibrane” , “Vallja e Tropojës” , “Vallja e Shotës” e shumë të tjera. Vallja e Shotës është njëra nga vallet më të bukura popullore shqiptare që luhet kryesisht në Kosovë por e njohur në të gjitha trojet shqiptare.Emrin e ka marrë nga Shote Galica (një luftëtare e dalluar nga Kosova e cila luftoi për unifikimin e trojeve shqiptare dhe gjithashtu është deklaruar si  “Heroina e Popullit të Shqipërisë”, shkruhet në Observer Kult dhe transmeton UBTNews.

Përmbledhi: Dionesa Ebibi

Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor, si njësi akademike brenda UBT-së, përqendrohet kryesisht në ofrimin e mësimdhënies cilësore dhe në përdorimin e metodave të përparuara. Fokusi i tij është edhe në aktivitetet akademike të tjera që e forcojnë dhe e pasurojnë procesin mësimor, gjë që e bën programin më të madh në rajon, ku për çdo vit të interesuar për studime në këtë program ka mijëra studentë. Fakulteti gjeneron njohuri të reja përmes hulumtimeve, që janë pjesë integrale e mësimdhënies dhe bashkëveprimit midis stafit akademik dhe studentëve. Këto njohuri të fituara përmes hulumtimeve individuale dhe grupore aplikohen dhe transmetohen tek studentët nëpërmjet procesit akademik të mësimdhënies, projekteve të bashkëpunimit me komunitetin, ekspozitave të organizuara nga fakulteti, si dhe nëpërmjet konferencave shkencore të zhvilluara në UBT dhe aktiviteteve të tjera.

Fakulteti organizon edhe aktivitete ekstrakurrikulare me qëllim të shtimit të vlerës së studimeve në Arkitekturë dhe të ofrimit të mundësive për zhvillimin e kompetencave shtesë për profesionin e arkitektit. Këto aktivitete përfshijnë akademinë verore, konferenca shkencore, ekspozita, ligjerata tematike të hapura, si dhe vizitat studimore. Përmbledhja e fushave kryesore të kërkimit shkencor në arkitekturë dhe urbanizëm janë, Arkitekturë e Qëndrueshme, Banim, Trashëgimia Arkitektonike dhe Urbane, Planifikim Hapësinor/ Planifikim Urban, Dizajn Urban/Dizajn i Peisazhit, Historia dhe Teoria e Arkitekturës, Menaxhimi Arkitekturor, Urban dhe Mjedisor, Efiçenca e Energjisë në Ndërtesa, Performansa fizike e ndërtesës.

Studentët e Fakultetit të Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor të UBT-së po bëjnë përvoja të rëndësishme në sektorin e industrisë përmes vizitave të organizuara. Gjithashtu, ata janë pjesë e një gamë të gjerë aktivitetesh, duke përfshirë ligjëratat tematike, konferencat dimërore dhe verore të studentëve, ceremoninë e graduimit, shkollën verore, ekspozitat studentore dhe punëtoritë, duke i pasuruar kështu përvojat e tyre në këtë fushë. Poashtu, UBT ofron një ambient të përshtatshëm për performancën akademike të studentëve dhe profesorëve të tyre. Aktivitetet kryesisht zhvillohen në ambiente të dedikuara për ligjëratat dhe ushtrimet për studentë, si dhe në ambiente shtesë në Prishtinë, Lipjan, Ferizaj dhe Prizren, duke i dhënë një shtrirje gjeografike të gjerë.

Infrastruktura e fakultetit lidh pjesën teorike me atë praktike, duke krijuar një lidhje të natyrshme midis moduleve të mësimit dhe zhvillimit. Klasat për ushtrimet kanë një kapacitet që lejojnë një qasje të drejtpërdrejtë dhe interaktivitet më të madh mes profesorëve dhe studentëve.

Fakulteti ka lidhje të ngushtë me industrinë, duke integruar praktika profesionale në kurrikulën e studimeve dhe duke ofruar punësim profesional menjëherë pas përfundimit të studimeve. Studentët përdorin qendrat e modelimit dhe simulimit të UBT-së për të kuptuar më mirë projektet dhe fenomenet që studiojnë. Infrastruktura përfshin amfiteatro për ligjëratat, klasa për ushtrimet, laboratorë për IT, hapësira ekspozuese, bibliotekë, hapësira për punë të pavarur të studentëve, studio, laboratorë me kompjuterë, laboratorë për shtyp/printim, institutet për fizikën e ndërtesave dhe studime urbane, qendrat e studentëve dhe karrierës, si dhe zyra këshillimore dhe qendra për transferimin e teknologjisë.

UBT ka një rrjet të gjerë partneritetesh me universitete dhe institucione të ndryshme në të gjithë botën. Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në veçanti ka partneritet me institucione prestigjioze si Vienna University of Technology në Austri, University of Pécs në Hungari, Anhalt University of Applied Science në Gjermani, Wroclaw University of Science and Technology në Poloni, University of Minho në Portugal, Mimar Sinan University dhe shumë universitete në Evropë e rajon.

Fakulteti gjithashtu është anëtar i disa organizatave ndërkombëtare si AESOP (Association of European Schools of Planning) dhe EAAE (European Association for Architectural Education), duke e bërë atë pjesë e një komuniteti të gjerë shkencor dhe akademik në fushën e arkitekturës dhe planifikimit hapësinor./UBTNews/

© Dionesa Ebibi

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/