Kuriozitete

Pse pasardhësit e Aleksandrit të Madh nuk e trashëguan perandorinë?

Aleksandri i Madh vdiq nga një sëmundje misterioze në moshën 32-vjeçare.

Publikuar

Aleksandri i Madh u ngjit në fronin maqedonas në moshën 20-vjeçare dhe vdiq vetëm 12 vjet më vonë, pasi kishte pushtuar një nga perandoritë më të mëdha në botën antike. Gjatë asaj kohe, a kishte ai fëmijë dhe, në vakumin e pushtetit pas vdekjes së tij, çfarë ndodhi me këta trashëgimtarë?

Po, Aleksandri kishte dy djem. Njëri, i njohur si “Aleksandri IV”, ishte djali i tij me gruan e tij Roksana. Tjetri, i njohur si “Herakliu i Maqedonisë”, ishte djali i tij me Barsine, dashnoren e tij.

Roksana ishte e bija e një prijësi në Bactria, një zonë në Azinë Qendrore. Forcat e Aleksandrit e kapën atë gjatë fushatës në rajon dhe ajo u martua me të rreth vitit 327 para Krishtit, shkroi Ian Worthington, profesor i historisë së lashtë në Universitetin Macquarie në Sydney, Australi, në librin e tij ” Alexandri i Madh”

Por Aleksandri nuk jetoi për të parë djalin e tyre. Ajo ishte shtatzënë me Aleksandrin IV kur Aleksandri vdiq në Babiloni në 323 para Krishtit.

“Herakliu i Maqedonisë” lindi nga një dashnore e quajtur Barsine, një fisnike persiane, rreth vitit 327 para Krishtit, duke e bërë atë rreth katër vjet më të vjetër se Aleksandri IV. Disa studiues në kohët moderne pyesin nëse Aleksandri ishte në të vërtetë babai i Barsines, pasi Aleksandri nuk e pranoi kurrë zyrtarisht fëmijën. Por duket se ka një konsensus midis disa studiuesve modernë se Herakliu ishte djali i tij biologjik.

Pse nuk u bënë mbret?

Pasi Aleksandri i Madh vdiq nga një sëmundje misterioze në moshën 32-vjeçare, nuk kishte pasardhës të qartë për perandorinë e tij masive, e cila shtrihej nga Ballkani deri në Pakistanin e sotëm. Gruaja e tij ishte shtatzënë me Aleksandrin IV, edhe pse në atë kohë nuk dihej nëse fëmija ishte djalë apo vajzë.

Herakli i Maqedonisë nuk ishte legjitim, duke e bërë më të vështirë pretendimin e tij për fronin. “Djali nuk ishte kurrë një pretendent për ta pasuar atë, sepse ai ishte i paligjshëm dhe bir i një dashnore”, tha Worthington për Live Science në një email.

Për më tepër, Roxana dhe Barsine ishin me prejardhje aziatike, gjë që disa prej trupave të Aleksandrit nuk e pëlqyen. “Sipas historianit të Aleksandrit të lashtë (romake) Quintus Curtius, të dy djemtë u propozuan si trashëgimtarë të mundshëm të fronit në një takim të gjeneralëve dhe klasës së kalorësisë, por gradat e ushtrisë,  këmbësoria, i refuzuan të dy sepse nënat ishin aziatike.

Arrhidaeus,  gjysmëvëllai i Aleksandrit të Madh, u bë mbret dhe Aleksandri IV u bë bashkësundimtar pasi lindi.

Arrhidaeus kishte një dëmtim mendor që ia bëri të vështirë ushtrimin e pushtetit ndërsa Aleksandri IV ishte vetëm një foshnjë. Si rezultat, “të gjithë u bënë peng në luftërat e pasardhësve, gjeneralëve të fuqishëm të Aleksandrit, pasi ata luftuan njëri-tjetrin për kontrollin e perandorisë, dhe të gjithë u vranë,” tha King, duke iu referuar Arrideut dhe fëmijëve të Aleksandrit.

Nëna e Aleksandrit të Madh, Olimpia, mori një rol të rëndësishëm në luftën për pushtet. Në vitin 317 para Krishtit, ajo pranoi të bëhej kujdestare e Aleksandrit IV dhe, me ndihmën e një ushtrie të udhëhequr nga një gjeneral i quajtur Polyperchon, e kapi Arrideusin dhe e vriste atë, shkroi Robin Ëaterfield, një studiues i pavarur me përvojë në klasikët, në librin e tij, “Ndarja e plaçkës – Lufta për Perandorinë e Aleksandrit të Madh“.

Megjithatë, një forcë e udhëhequr nga një gjeneral i quajtur Kasandër sulmoi Olimpiadën dhe e pushtoi atë së bashku me Aleksandrin IV në 316 para Krishtit dhe e vranë Olimpiadën.

Aleksandri IV dhe Roksana më pas u gjendën robër të Kasandrit, i cili efektivisht kontrollonte Maqedoninë si mbret. Kasandri nuk donte ndonjë konkurrencë për fronin, kështu që ai vrau Aleksandrin IV dhe Roksanën rreth vitit 309 para Krishtit, për të parandaluar që trashëgimtari adoleshent të mos arrinte në moshë dhe të merrte pushtetin.

Herakliu i Maqedonisë pati po të njëjtin fat si vëllai i tij. Gjenerali Polyperchon e zuri rob djalin e paligjshëm të Aleksandrit dhe pasi arriti një marrëveshje me Kasandrin, e vranë menjëherë pas vdekjes së Aleksandrit IV, shkroi Waterfield./SYRI.net

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara