Lajmet

Lufta Rusi-Ukrainë dhe ndikimi i saj

“Lufta në Ukrainë ka sjellë një botëkuptim të ri për sigurinë”.

Publikuar

U bënë më shumë se dy muaj qëkur filloi pushtimi rus i Ukrainës. Rusia ka nisur pushtimin e paprovokuar të Ukrainës më 24 shkurt. Presidenti rus, Vladimir Putin, e ka cilësuar si “operacion special”, të cilin e quajti si “denazifikim të Ukrainës”. Lidhur me këtë çështje, profesori i UBT-së, njohës i marrëdhënieve ndërkombëtare, Dritëro Arifi, vlerëson se kjo luftë e ka komplikuar komplet sistemin e sigurisë së Evropës.

“Kjo luftë e ka komplikuar komplet sistemin e sigurisë së Evropës sepse tash të gjitha shtetet, shumica që janë anëtare të NATO-s dhe që kufizohen me Ukrainën, realisht janë në përgatitje të nisjes së nivelit ushtarak, për shkak të rrezikshmërisë së lartë që mund të ndodhë nëse konflikti eskalon. Përveç konfliktit të sigurisë dhe aspektit politik që përmendëm, po ashtu do të rrezikonte edhe aspektin ekonomik sepse Ukraina diku rreth 14% të grurit botëror e eksporton, kështu që edhe do të ketë efekte negative, po ashtu çmimet po vërehen (nafta, gazi). Njëfarë mënyre kjo luftë e komplikon komplet sistemin ndërkombëtar”, deklaroi Arifi në një intervistë për UBTNews.

Sipas Arifit, gjeneza e konfliktit është shumë më e hershme, që prej aneksimit të Krimesë nga Rusia.

“Mos të harrojmë që problemi ka filluar shumë më herët, kur Rusia e ka pushtuar Krimenë, një gadishull atje ku e ka pasur edhe bazën ushtarake, dhe lindjen e dy krahinave në Donetsk dhe Luhansk, pra krahina të mëdha, por një pjesë e madhe ka qenë e pushtuar nga rusët që në vitin 2014”, deklaroi profesor Arifi.

Lidhur me reagimin e Perëndimit ai vlerëson se ka qenë pak i vonshëm, meqë konsideron që këto sanksione është dashur t’i bëhen Rusisë që në vitin 2014. Arifi potencoi se kjo është hera e parë që janë përdorur këto lloj sanksionesh ndaj një shteti anëtar të OKB-së dhe Këshillit të Sigurimit.

Profesori i UBT-së konsideron se lufta në Ukrainë është në njëfarë mënyre luftë për ta mbrojtur demokracinë apo jetën në botëkuptimin e lirisë perëndimore sepse siç thotë ai, nëse Ukraina bie apo dorëzohet e tëra, atëherë do të mbisundojnë forcat jodemokratike në sistemin ndërkombëtar.

Mes tjerash Arifi tregoi edhe për ndikimin e mundshëm që mund ta ketë lufta te Perëndimi dhe te vendet evropiane.

“Kjo luftë do të ketë ndikim shumë të madh sepse vetëm fillimi i luftës e ka detyruar të gjithë Perëndimin që të armatoset. Pra u krijua tash një botëkuptim tjetër për siguri, pra tash botëkuptimi për siguri është që të gjitha vendet që kanë hezituar me investua në modernizimin e ushtrisë, tash të gjitha e kanë bërë këtë, duke filluar nga Gjermania, pra vendi më i pasur në Bashkimin Evropian për kokë banori, pra e ka arritur për 100 mliardë GDP-në për produktin e vet vendor për ushtri, e diku Rusia e ka 69 miliardë dollarë, pra po vërehet që e ka ndryshuar botëkuptimin për sigurinë”, deklaroi mes tjerash Arifi.

Arifi vlerëson se vetëm sanksionet nuk mund të ndalin luftën, por sipas tij, zgjidhja e konfliktit duhet të arrihet me marrëveshje paqësore apo përmes baraspeshës së fuqisë./UBTNews/

Edlira Paçarizi, studente në Shkenca Politike në UBT

Kulturë, Lifestyle

Eurovisioni zotohet se do të heqë flamujt dhe simbolet palestineze

Publikuar

nga

Organizatorët e Eurovision Song Contest u zotuan se do të heqin çdo flamur palestinez dhe simbol pro-palestinez në konkurs që do të mbahet javën e ardhshme në Malmö të Suedisë.

Ky vendim erdhi pas rritjes së tensioneve lidhur me pjesëmarrjen e Izraelit në Eurovision Song Contest, pas fushatës së tij ushtarake në Gaza.

Grupet pro-palestineze pritet të organizojnë protesta të mëdha në Malmö për të rritur ndërgjegjësimin për kauzën e tyre.

Të paktën 34 mijë e 596 njerëz janë vrarë në territorin palestinez gjatë pothuajse shtatë muajve të luftës mes Izraelit dhe Hamasit. Shumica prej viktimave janë gra dhe fëmijë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

​Beaux Arts: Ish-vila e diktatorit Hoxha shndërrohet në rezidencë artistësh

Publikuar

nga

Ish-vila e diktatorit Enver Hoxha do të shndërrohet në një rezidencë artistësh, shkruan Florelle Guillaume në një artikull të botuar në revistën franceze “Beaux Arts”.

Ky është projekti i ri i fondacionit “Art Explora”, i cili nuk pushon së habituri me nismat e tij origjinale në favor të krijimit dhe demokratizimit kulturor.

“Vila 31”, e vendosur në zemër të kryeqytetit të Tiranës, është shtëpia e dikurshme e ish-kryeministrit shqiptar Enver Hoxha, stalinist i egër që sundoi vendin për katër dekada të shënuara nga shtypja e përgjakshme dhe izolimi, por edhe nga dhuna e madhe ndaj artistëve.

“Që nga vdekja e diktatorit në vitin 1985, ky vend historik kishte mbetur një vilë fantazmë e ngrirë në kohë, me dekorin e saj të stilit hollivudian të viteve 1970”, sipas drejtorit të përgjithshëm të “Art Explora”, Bruno Julliard.

Tunelet e fshehura, dritat e zbehta neoni, mobiljet prej kadifeje, pishina e pashfrytëzuar dhe bunkerët e fshehtë kontribuojnë në atmosferën e çuditshme dhe të modës së vjetër të kësaj vile, sa të frikshme aq edhe të admiruar nga banorët.

Në kërkim të një “fati të ri” prej disa vitesh, kryeministri aktual Edi Rama, vetë artist, i shkolluar në Ecole des Beaux-Arts në Paris në vitet 1980, nuk kishte se si të mos e vlerësonte projektin kulturor të Frédéric Jousset, atë të shndërrimit të një meke të intolerancës në një parajsë krijimi për artistë nga e gjithë bota. Një përbuzje e bukur ndaj historisë!

Rinovimi i “Vilës 31” do t’i besohet kompanisë arkitekturore NeM, e cila realizoi transformimin spektakolar të “Bursës së Tregtisë” në Paris.

“Qëllim është që as të mos bëhet një muze i diktaturës dhe as të shkelet trashëgimia e saj historike”, tha Bruno Julliard.

Pjesërisht e hapur vjeshtën e ardhshme, rezidenca prej 4000 metrash katrorë me tetë studio rezidenciale do të mirëpresë që nga dhjetori një valë të parë artistësh dhe krijuesish ndërkombëtarë dhe nga Ballkani.

“Objektivi është zhvillimi i një programi afatgjatë të kërkimit dhe eksperimentimit artistik, i hapur ndaj botës, por edhe duke nxjerrë në pah dinamizmin e jashtëzakonshëm artistik të Ballkanit”, tha Blanche de Lestrange, drejtoresha artistike e “Art Explora”, shkruan ATSh.

“Vila 31” do të jetë e hapur për publikun përmes seminareve, shfaqjeve të filmave dhe festivaleve.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Çfarë pasojash mund të kenë deklaratat e Bislimit për mundësinë e një sulmi të ngjashëm sikurse ai i 24 shtatorit?

Publikuar

nga

Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi ditë më parë për një media ukrainase ka deklaruar se Kosova mund ta ketë prapë fatin e 24 shtatorit të vitit të kaluar.

Andaj sipas tij vendi ynë duhet të jetë i gatshëm. Duke iu referuar ngjarjeve të ndodhura në Banjskë, ai tha se tashmë ka arsye për të besuar se Rusia ishte e përfshirë në sulmin e ndodhur.

Politologu Fidan Ukaj për UBTnews komentoi deklaratën e Bislimit. Deklaratat e tilla ai i quan të pamatura dhe me mundësi pasojash.

“Kemi dëgjuar deklarata të pa matura edhe nga ana e kryeministrit të Kosovës që mendoj se mund të jenë reale deklaratat e tilla, mirëpo ndarja e këtij deklarata me opininon publik ose përmes opinionit publik mendoj që nuk i bëjnë nder po ashtu i bëjnë dëm Kosovës, imazhit të Kosovës edhe për arsyejen sepse investitorët që dëshiron të ivenstojë në Kosovë, kur dëgjon deklarata të tilla nga i pari i qeverisë sigurisht asnjë investitor nuk është i gatshëm pasurinë e vetë apo investimin e vetë të investoj me një vend i cili ka probleme të sigurisë”, deklaroi ai.

Ndërkohë njohësi i çështjeve të sigurisë të vendit, Fadil Kajtazi, thotë se duhet pasur kujdes në këso deklarata.

“Këto deklarata, këto prononcime të këtij niveli të zëvendëskryeminisrit kanë peshën e vetë, dhe do duhej të jenë të kujdesshme, kur përmendën dhe kur përdoren për arsyeje se një prononcim i tillë do duhej të ishte në atë fazë kur shteti veq ka shpallur gjendjen e mobilizimit, është dihet agresori potencial, janë marrë masat e para dhe të sforcifikmeve të logjistikës, të zhvendosjes të strukturave shtetërore në vendet sekrete”, tha ai.

Kajtazi foli edhe për rolin e politikës së jashtme, që duhet ketë në këso temash.

“Kosova do duhej të filloj seriozisht të mendoj për politikën e saj të jashtme që është faktori i parë i politikës së sigurisë nacionale për politikën ekonomike që është faktori i dytë strategjik i politikës nacionale dhe për faktorin e tretë që është politika e mbrojtjes. Mirëpo ajo çka është duke ndodhur në vitet e fundit është se Kosova ka humbur shumë nga ajo që ka qenë e fort nga politika e jashtme, dhe se fatkeqësisht që tri vite nuk kemi politikë të jashtme të Kosovës”, deklaroi Kajtazi.

Në shtator të vitit të kaluar, një grup i armatosur sulmoi policinë e Kosovës në fshatin Banjskë të komunës së Zveçanit, ku për pasojë mbeti i vdekur rreshteri i Policisë së Kosovës, Afrim Bunjaku./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara