Kuriozitete

Disa kuriozitete për Zanzibarin

Në kulturën Suahili një ditë e re fillon para lindjes së diellit, jo në mesnatë.

Publikuar

Njihuni me ishullin e erëzave, ku koha rrjedh ndryshe, të gjithë përshëndeten me mirësjellje dhe pasdite pinë çaj.

Kultura dhe feja

Zanzibari është një rajon gjysmë-autonom dhe një ishull në Oqeanin Indian. Edhe pse zyrtarisht i përket Tanzanisë, në pothuajse të gjitha aspektet – politikë, fe, kulturë, madje edhe ushqim – ai ndryshon nga ai vend, shkruan National Geographic.

Populli Suahilian jeton në bregun lindor të Afrikës dhe ishujt e saj – ata gjithashtu flasin gjuhën Suahile me të njëjtin emër.

Ndërsa të krishterët, myslimanët dhe vendasit jetojnë në pjesën kryesore të Tanzanisë, në Zanzibar, e cila është udhëhequr nga Omani për shekuj, popullsia është pothuajse tërësisht myslimane. Sot, në shumicën e fshatrave dhe qyteteve ku Suahilishtja është shumicë, xhamitë janë themeli i jetës dhe zbatohet feja islame. Sidoqoftë, disa komunitete përfshijnë elemente të besimeve tradicionale afrikane në fenë e tyre.

Zanzibari është një bazë për tregtarët nga Afrika, India dhe vendet arabe, dhe kryesisht tregtohet me erëza, dhe popullata lokale merret gjithashtu me bujqësi dhe peshkim. Zanzibari ka presidentin dhe legjislaturën e vet, kështu që popullata nuk ndihet sikur i përkasin Tanzanisë fare.

Koha

Në kulturën Suahili, një ditë e re fillon para lindjes së diellit, jo mesnatë, që do të thotë se është ora shtatë e mëngjesit, tek ata në të vërtetë është ora 1, dhe ora shtatë e mbrëmjes është në orën një të natës. Me ta, kjo matje funksionon sepse lindja dhe perëndimi i diellit janë relativisht konstante gjatë gjithë vitit, sepse Zanzibar është afër Ekuatorit.

Përshëndetja është shumë e rëndësishme

Shpesh është turbulluese për turistët – sepse ata kanë paragjykime dhe mendojnë se popullata dëshiron t’u shesë diçka. Megjithatë, ky nuk është rasti. Përshëndetjet janë pjesë e kulturës së tyre. Përshëndetjet më të përdorura janë “Mambos” dhe “Jambos”, ndërsa “Shikamoo” i drejtohet dikujt që e njohin më pak.

Qyteti i Gurit

Ky qytet antik u shpall monument kulture nga UNESCO në vitin 2000. Ky qytet simpatik është në të vërtetë një labirint i vogël i vërtetë, dhe megjithëse ka disa rrugë që kanë emra, askush në të vërtetë nuk i përdor ata emra.

Ngadalësia

Në Zanzibar, jeta është e ngadaltë dhe orari i punës nuk ka gjithmonë kuptim.

Stinët me shi

Zanzibari ka dy sezone me shi: të gjatë dhe të shkurtër. Sezoni i gjatë me shi zgjat nga marsi në maj, por menjëherë pasohet nga një verë e gjatë dhe e ngrohtë afrikane. Sezoni i shirave të shkurtër, reshjeve afatshkurtra, ndodh në nëntor dhe dhjetor.

Shijoni botën

Zanzibari ka ndryshuar shumë sundimtarë gjatë shekujve, dhe një histori e tillë ka kontribuar në krijimin e një prej kuzhinave më interesante afrikane. Traditat indiane, arabe, portugeze dhe afrikane të gatimit janë të përziera, të gjitha me praninë e shumë erëzave, sipas të cilave Zanzibar mori epitetin “ishulli i erëzave”. Arrëmyshk, kanellë, piper i zi dhe karafil janë specie shtëpiake këtu.

Kultura e pirjes së çajit

Më shpesh pihet kur dielli perëndon dhe një nga më të njohurit është tangawizi – çaj xhenxhefili me vanilje.

Asnjë luan, elefantë, gjirafë…

Tanzania është e njohur për safarin që të lënë pa frymë, por jo Zanzibarin. Në Zanzibar, bota e jetës së egër është nën ujë.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Rikonstruktohet fytyra e gruas 75 mijëvjeçare të Neandertalit

Publikuar

nga

Arkeologët kanë arritur të bashkojnë kafkën e një skeleti 75 mijëvjeçar të Neandertalit.

Studiues nga Universiteti i Kembrixhit dhe Liverpulit zbuluan kafkën në shpellën Shanidar, 500 milje në veri të Bagdadit në Irak.

Në kuadër të një dokumentari të ri të Netflixit, Sekretet e Neandertalëve, ata arritën të vendosin sërish kafkën dhe të rikrijojnë fytyrën e gruas të cilës dikur i përkiste.

Kafka u gjet për herë të parë në vitin 2018, ku ishte rrafshuar në rreth dy centimetra të trashë. Ai ishte grimcuar, ndoshta nga rënia e gurëve, menjëherë pas vdekjes dhe ishte ngjeshur më tej nga dhjetëra mijëra vjet sediment.

Arkeologët e quajtën skeletin Shanidar Z./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara