Lajmet

​Kjo është lista e pasaportave më të fuqishme në botë, e ndikuar nga konflikti në Ukrainë

Evropa dominon sërish.

Publikuar

Mbyllja e hapësirës ajrore për shkak të agresionit ushtarak të Rusisë dhe hapja e kufijve për refugjatët ukrainas ka filluar të ushtrojë ndikim në liritë globale të udhëtimit, sipas të dhënave më të fundit për pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë.

Ndërsa ka pasur pak ndryshime në krye të listës së vendeve me të ashtuquajturat ‘pasaporta të fuqishme’ – që do të thotë ato me opsionet më të mëdha të udhëtimit pa viza në mbarë botën – konflikti i fundit ka filluar t’i shkundë gjërat për teposhtë në indeksin e përpiluar nga firma këshilluese për shtetësinë dhe vendbanimin global me bazë në Londër, Henley & Partners.

Që nga shpërthimi i luftës në fund të shkurtit, shumë vende ose kanë ndryshuar politikat e tyre të hyrjes ose kanë hequr plotësisht kërkesat për viza për mbajtësit e pasaportave ukrainase, që do të thotë se Ukraina është ngritur në një rekord të lartë në raport.

Ndërkohë, Bashkimi Evropian, Shtetet e Bashkuara dhe Kanadaja kanë ndaluar të gjithë operatorët rusë nga hapësira e tyre ajrore, ndërkohë që disa destinacione nuk po lëshojnë më viza për qytetarët rusë, “duke e dënuar në mënyrë efektive pasaportën ruse me status të pavlerë në pjesën më të madhe të botës së zhvilluar”, një raport. nga Henley & Partners thotë.

Edhe pse kjo nuk ka ndikuar ende në mënyrë dramatike në pozicionin e Rusisë në listë, raporti sugjeron se kjo ka të ngjarë të ndryshojë në muajt e ardhshëm.

Indeksi i pasaportave Henley, bazuar në të dhënat ekskluzive të ofruara nga Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror (IATA), ka monitoruar rregullisht pasaportat më të përshtatshme për udhëtime në botë që nga viti 2006.

Në listën për tremujorin e dytë të 2022, Ukraina është ngritur për një vend dhe tani renditet e 34-ta në indeks dhe shtetasit e saj tani mund të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza (ose viza në mbërritje). Rusia ka zbritur katër vende në vendin e 49-të, me një rezultat prej 117 — një pozicion që pritet të përkeqësohet pasi pezullimet e vizave dhe sanksionet ndaj Rusisë janë zyrtarizuar.

Shkundja e fundit tregon qartë “ndikimin e thellë dhe ndoshta të pakthyeshëm të luftës në lirinë e lëvizjes”, thotë raporti.

Maja e indeksit mbetet e njëjtë si më parë, me Japoninë dhe Singaporin që ndajnë vendin e parë. Mbajtësit e këtyre pasaportave janë në gjendje të udhëtojnë në 192 destinacione pa viza, mirëpo vlen të theksohet se këtu nuk përfshihen kufizimet e përkohshme.

Shtetasit afganë ulen sërish në fund të indeksit dhe mund të hyjnë në vetëm 26 vende pa kërkuar vizë paraprakisht.

Evropa dominon sërish

Më tej në top 10-shen, Koreja e Jugut është ende së bashku me Gjermaninë në vendin e dytë, me një rezultat prej 190, dhe Finlanda, Italia, Luksemburgu dhe Spanja janë të gjitha së bashku në vendin e tretë, me një rezultat prej 189.

Ndërsa Austria, Danimarka, Holanda dhe Suedia ndajnë vendin e katërt, me një rezultat prej 188, Franca ka zbritur në vendin e pestë.

Mbretëria e Bashkuar, e cila hoqi të gjitha kufizimet e mbetura në lidhje me COVID-19, është ngjitur me një vend, në vendin e pestë, duke u ulur së bashku me Francën, Irlandën dhe Portugalinë, me një rezultat prej 117.

Shtetet e Bashkuara qëndrojnë në vendin e gjashtë, me 186 pikë, duke ndarë pozicionin me Belgjikën, Zelandën e Re, Norvegjinë dhe Zvicrën.

Nuk ka asnjë ndryshim në numrin shtatë, me Australinë, Kanadanë, Republikën Çeke, Greqinë dhe Maltën që qëndrojnë sërish bashkë, me rezultat 185.

Në vendin e tetë, Hungaria qëndron e vetme, me 183 pikë, ndërsa Polonia ka zbritur nga e teta në vendin e nëntë në listë, duke ndarë vendin me Lituaninë dhe Sllovakinë, me pikë 182. Estonia, Letonia dhe Sllovenia përfundojnë dhjetëshen e parë, me rezultat 181.

Frika nga zhvendosja si pasojë e ndryshimeve klimatike

Raporti vë në dukje se situata Rusi-Ukrainë ka rezultuar të jetë një rikujtim i fortë i paqëndrueshmërisë së stabilitetit në botë, se si dhuna dhe konflikti mund të çojnë në zhvendosje masive të popullatës dhe se sa ndikim mund të ketë pasaporta juaj në gjendjen tuaj.

“Ndërsa vlera e pasaportës ruse bie me shpejtësi dhe bota hap dyert për ukrainasit, është plotësisht e qartë se pasaporta që mbani përcakton fatin tuaj dhe ndikon në mënyrë dramatike në mundësitë që keni. Ndërsa është e pamundur të parashikohet se si do të duket bota nën hijen e një Lufte të re të Ftohtë, indeksi i fundit sugjeron se ndarja midis Rusisë dhe pjesës më të madhe të botës perëndimore vetëm do të rritet”, shkruan Christian H. Kaelin, kryetar i Henley & Partnerët dhe krijuesi i konceptit të indeksit të pasaportës.

Megjithatë, gjetjet sugjerojnë gjithashtu se efektet e ndryshimeve klimatike do të të jenë forca lëvizëse për zhvendosjen e popullatës në 25 vitet e ardhshme, veçanërisht në vendet më pak të zhvilluara ekonomikisht.

Profesor Dr. Khalid Koser, drejtor ekzekutiv i Fondit jofitimprurës për Angazhimin dhe Qëndrueshmërinë e Komunitetit Global (GCERF) dhe anëtar i bordit drejtues të Fondacionit Andan në Zvicër, i cili mbështet njerëzit e zhvendosur, thekson se 15 herë më shumë njerëz kanë vdekur për shkak të përmbytjeve, thatësirave, dhe stuhive “në rajone shumë të cenueshme, duke përfshirë pjesë të Afrikës, Azisë Jugore dhe Amerikës Qendrore dhe Jugore”, sesa në pjesën tjetër të botës.

Ekspertët tregojnë gjithashtu se ka të ngjarë të shohim rritje të konsiderueshme në udhëtimet ndërkombëtare, të cilat janë ndikuar shumë nga pandemia COVID-19.

Parashikimet sugjerojnë se do të ketë kërkesë për 10 miliardë udhëtime pasagjerësh deri në vitin 2050, një rritje e konsiderueshme nga rreth katër miliardë sa ishin para pandemisë.

Pasaportat më të mira për vitin 2022 janë:

1. Japonia, Singapori (192 destinacione)

2. Gjermania, Koreja e Jugut (190)

3. Finlanda, Italia, Luksemburgu, Spanja (189)

4. Austria, Danimarka, Holanda, Suedia (188)

5. Franca, Irlanda, Portugalia, Mbretëria e Bashkuar (187)

6. Belgjika, Zelanda e Re, Norvegjia, Zvicra, Shtetet e Bashkuara (186)

7. Australia, Kanada, Republika Çeke, Greqia, Malta (185)

8. Hungaria (183)

9. Lituania, Polonia, Sllovakia (182)

10. Estonia, Letonia, Sllovenia (181)

Pasaportat më të këqija

Qytetarët e një sërë shtetesh nuk kanë mundësi të lëvizin pa viza. Këto vende renditen në fund të listës dhe ato janë:

105. Koreja e Veriut (39 destinacione)

106. Nepali dhe territoret palestineze (37)

107. Somalia (34)

108. Jemeni (33)

109. Pakistani (31)

110. Siria (29)

111. Iraku (28)

112. Afganistani (26)

Lajmet

​Petkoviqit i refuzohet vizita në Kosovë

Publikuar

nga

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Kosovës ka konfirmuar se shefit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, i është refuzuar vizita në Kosovë.

Lajmi u konfirmua për Radion Evropa e Lirë, por nuk treguan arsyet e refuzimit të kërkesës për vizitë.

Më herët gjatë 3 majit, e ashtuquajtura Zyra për Kosovën në Qeverinë serbe tha se Petkoviq kishte kërkuar që të vizitonte Kosovën për Pashkët Ortodokse gjatë fundjavës.

Petkoviq ishte parparë të merr pjesë në liturgjinë e mesnatës për Pashkët në Manastirin e Deçanit, pastaj në shërbesën në Manastirin e Graçanicës në mëngjesin e Pashkëve dhe në një takim me të rinjtë në Manastirin e Draganacit.

Edhe në të kaluarën, Kosova ka refuzuar kërkesat e parashtruara nga Petkoviq për të zhvilluar vizita, duke thënë se refuzimi ishte për shkak të “deklaratave provokuese”.

Në janar 2024, Serbia ia refuzoi kërkesën për vizitë ministrit të Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla. Ai kishte planifikuar që të vizitonte komunat Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc, që janë të banuara me shqiptarë.

Çështja e vizitave zyrtare mes Kosovës dhe Serbisë rregullohet përmes një marrëveshjeje të arritur në kuadër të dialogut për normalizim të raporteve, që ndërmjetësohet nga BE. Këto vizita duhet të paralajmërohen përmes zyrtarëve ndërlidhës të Kosovës dhe Serbisë. Ndërkaq, autoritetet e shteteve përkatëse duhet t’i autorizojnë ato.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Pakistani nis misionin në Hënë

Publikuar

nga

Pakistani të premten nisi misionin e tij të parë hënor iCube-Q në bordin e sondës pa pilot të Kinës Chang’e 6 nga qyteti kinez Hainan.

iCUBE-Q, ose CubeSats, u lançua rreth orës 17:27 (09:27 GMT) nga faqja e nisjes hapësinore Wenchang, në bordin e misionit Chang’e-6 që shpërtheu në hapësirë me raketën Long March5 Y8.

Kryediplomati pakistanez në Pekin, Khalil Hashmi konfirmoi në X se lëshimi ishte “i suksesshëm”. Ai do të “vendoset në orbitën e Hënës më 8 maj”, tha Hashmi, i cili mori pjesë në ceremoninë e nisjes në Hainan. Orbiteri iCUBE-Q mbart dy kamera optike për të xhiruar sipërfaqen hënore.

Instituti i Teknologjisë Hapësinore i Pakistanit, në bashkëpunim me Universitetin e Shangait të Kinës dhe agjencinë kombëtare hapësinore të Pakistanit SUPARCO, zhvilluan së bashku iCUBE-Q.

Qëllimi kryesor i CubeSats është të lehtësojë kërkimin shkencor, zhvillimin e teknologjisë dhe iniciativat arsimore në eksplorimin e hapësirës.

Sipas Administratës Kombëtare të Hapësirës së Kinës, sonda Chang’e 6 do të mbledhë mostra nga ana e largët e Hënës, duke e bërë misionin të parin e këtij lloji në historinë njerëzore.

Anija kozmike Chang’e-6, si paraardhësi i saj Chang’e-5, përbëhet nga një orbiter, një tokëzues, një ngjitës dhe një kthim. Chang’e-5 u kthye në tokë në dhjetor 2020 me mostrat e para të tokës hënore në më shumë se katër dekada.

Pasi të arrijë në Hënë, ai do të bëjë një ulje të butë në anën e largët. Brenda 48 orëve pas uljes, një krah robotik do të shtrihet për të hequr gurët dhe dheun nga sipërfaqja hënore.

Pas mbledhjes së mostrave, anija kozmike pa pilot do të kthehet në Tokë, duke u ulur në rajonin autonom të Mongolisë së Brendshme të Kinës veriore. I gjithë fluturimi ka të ngjarë të zgjasë 53 ditë.

Përveç CubeSat nga Pakistani, misioni Chang’e-6 transporton gjithashtu një numër ngarkesash të tjera ndërkombëtare në hënë, duke përfshirë analizuesin e joneve të sipërfaqes hënore të Agjencisë Evropiane të Hapësirës, instrumentin e zbulimit të radonit të Francës, reflektorin e këndit laser të Italisë.

Kryeministri i Pakistanit Shehbaz Sharif gjithashtu përgëzoi kombin dhe shkencëtarët për nisjen e misionit të parë në orbitën hënore./AA

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​NATO e BE dënojnë sulmin kibernetik të Rusisë ndaj Gjermanisë e Çekisë

Publikuar

nga

NATO dhe BE dënuan të premten sulmin kibernetik të Rusisë kundër Gjermanisë dhe Çekisë.

“Unë dënoj fuqishëm aktivitetet kibernetike keqdashëse të Rusisë kundër aleatëve të NATO-s, përfshirë Gjermaninë dhe Çekinë”, tha shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg në X, duke shprehur angazhimin për t’iu kundërvënë kërcënimit kibernetik “të konsiderueshëm, të vazhdueshëm dhe në rritje”.

Këshilli i Atlantikut të Veriut, në një deklaratë, vuri në dukje se i njëjti aktor kërcënimi ka shënjestruar entitete të tjera qeveritare kombëtare, operatorë të infrastrukturës kritike dhe entitete të tjera në të gjithë aleancën, duke përfshirë Lituani, Poloni, Sllovaki dhe Suedi.

“Aktivitetet e dëmshme kibernetike që synojnë Gjermaninë dhe Çekinë nënvizojnë se hapësira kibernetike është e kontestuar në çdo kohë”, tha këshilli. “Aktorët e kërcënimeve kibernetike kërkojnë me këmbëngulje të destabilizojnë Aleancën”.

Në një deklaratë të veçantë, BE-ja theksoi se një fushatë keqdashëse kibernetike tregon “modelin e vazhdueshëm të sjelljes së papërgjegjshme të Rusisë në hapësirën kibernetike, duke synuar institucionet demokratike, entitetet qeveritare dhe ofruesit e infrastrukturës kritike në të gjithë BE dhe më gjerë”.

BE nënvizoi se kjo lloj sjelljeje është në kundërshtim me normat e OKB-së për sjelljen e përgjegjshme të shtetit në hapësirën kibernetike.

“BE nuk do të tolerojë sjellje të tilla keqdashëse, veçanërisht aktivitete që synojnë të degradojnë infrastrukturën tonë kritike, të dobësojnë kohezionin shoqëror dhe të ndikojnë në proceset demokratike, duke pasur parasysh zgjedhjet e këtij viti në BE dhe në më shumë se 60 vende në mbarë botën”, shtoi ai. /AA

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Qeveria pranon se ka përkeqësim në lirinë e medias

Publikuar

nga

Qeveria e Kosovës ka pranuar se ka pasur përkeqësim në fushën e lirisë së mediave, pas raportit të Reporterëve Pa Kufij se Kosova ka rënë për 19 vende në indeksin vjetor për lirinë e shtypit.

Kosova renditet në vendin e 75 në botë nga 180 shtete, për dallim nga viti 2023 që ishte në vendin e 56-të, ndërsa në vitin 2022 ishte renditur e 61-ta.

Zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës Përparim Kryeziu ka bërë thirrje për mos dekurajim, pasi sipas tij, ky nuk ka qenë vit i lehtë. Ai në një postim në Facebook ka renditur dy çështje kryesore që sipas tij kanë diktuar renditjen e Kosovës – ngjarjet në veri dhe rasti i Klan Kosovës.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara