Lajmet

Shtatë vjet pas Marrëveshjes së Parisit, vendet kanë mbetur prapa angazhimeve për klimën

Trajtimi i ngrohjes globale dhe ndryshimeve klimatike ka qenë një çështje që nga vitet 1990.

Publikuar

Shtatë vjet pas Marrëveshjes së Parisit për ndryshimet klimatike, vendet kanë mbetur shumë prapa premtimeve dhe objektivave që kanë marrë për të luftuar ndryshimet klimatike.

Nëse vendet ruajnë politikat e tyre aktuale të klimës, temperaturat globale do të rriten në 2.6 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale deri në vitin 2100, sipas Climate Action Monitor, krijuar nga Climate Analytics dhe NewClimate Institute jofitimprurëse me bazë në Gjermani.

Kjo është shumë më e madhe se kufiri prej nën 2 gradë Celsius që marrëveshja historike e klimës u përpoq të arrinte në një përpjekje për të parandaluar pasojat më katastrofike të ngrohjes globale.

Edhe nëse vendet reduktojnë emetimet e tyre të karbonit në objektivat që premtuan në Marrëveshjen e Parisit, temperaturat do të rriten në 2.4 gradë Celsius deri në vitin 2100, raportoi monitoruesi, duke shtuar se nëse ata përmbushin objektivat e tyre të përditësuar të klimës për vitin 2030, kjo do të nënkuptonte një ngitje prej 2.1 gradë Celsius.

Sipas një raporti të 200 shkencëtarëve, edhe nëse vendet reduktojnë shpejt emetimet e tyre të karbonit, temperatura e planetit do të rritet me të paktën 1.5 gradë Celsius në 20 vjetët e ardhshëm, duke shkaktuar valë të nxehti, thatësirë dhe përmbytje.

Niveli i detit gjithashtu do të rritet, me zhdukjen e 90% të shkëmbinjve koralorë në oqeane, rritjen e aciditetit të ujit, shkrirjen e akullnajave polare dhe zhdukjen e shumë specieve bimore dhe shtazore.

Këto pasoja do të jenë shumë më të rënda nëse temperaturat kalojnë 2 gradë Celsius, ndërsa vlerësimi mesatar i ngrohjes është i kufizuar vetëm në 1.8 gradë Celsius nëse të paktën 140 vende arrijnë zero neto.

Trajtimi i ngrohjes globale dhe ndryshimeve klimatike ka qenë një çështje që nga vitet 1990.

Hapi i parë ishte Konventa Kuadër e OKB-së për Ndryshimet Klimatike e vitit 1992 (UNFCCC), e cila rezultoi në krijimin e një forumi vjetor, Konferenca e Palëve (COP).

Protokolli i Kiotos, marrëveshja e parë ligjërisht e detyrueshme për klimën e përpunuar në vitin 1997, kërkon që vendet e zhvilluara të reduktojnë emetimet e tyre të gazeve serrë me 5% nën nivelet e vitit 1990. Dokumenti nuk i detyron vendet në zhvillim, duke përjashtuar kështu vende si Kina dhe India — të cilat emetojnë disa nga nivelet më të larta të dyoksidit të karbonit.

E nënshkruar më 12 dhjetor 2015, COP21 në Paris ishte marrëveshja më e rëndësishme për ndryshimet klimatike në kohët e fundit, me të gjithë nënshkruesit që angazhohen për zero emetime neto deri në vitin 2050. Vetëm Eritrea, Irani, Libia dhe Jemeni nuk e kanë nënshkruar marrëveshjen.

Marrëveshja planifikon vlerësime të progresit çdo pesë vjet për arritjen e objektivave të vendeve, me të parën të planifikuar për vitin 2023. Megjithatë, nuk ka mekanizma detyrues për arritjen e këtyre objektivave.

Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC), i themeluar në vitin 1998 si një organ i OKB-së, tha në një raport të vitit 2021 se temperatura mesatare e planetit ishte rritur tashmë me 1.1 gradë Celsius në 150 vjetët e fundit.

Mbajtur në Egjipt muajin e kaluar, samiti COP27 është kritikuar për arritjen e progresit të pamjaftueshëm në drejtim të politikave për të reduktuar emetimet e karbonit.

Delegacionet në samit ishin ende në gjendje të arrinin një fond për humbjen dhe dëmtimin e klimës për vendet e varfra të ndikuar më shumë nga ndryshimet klimatike, pavarësisht se kontribuuan më së paku në emetimet globale të karbonit.

COP27 u bëri thirrje gjithashtu bankave shumëpalëshe të zhvillimit të përditësojnë prioritetet e tyre për financimin e klimës, ndërsa vendet diskutuan gjithashtu reduktimin e përdorimit të qymyrit, megjithëse lëndët djegëse të tjera fosile u lanë jashtë agjendës së tij./AA

Lajmet

​25 vjet nga masakra e Stagovës së Kaçanikut

Publikuar

nga

Më 21 maj bëhen 25 vite nga masakrimi i 13 qytetarëve të pafajshëm në fshatin Stagovë të Kaçanikut.

Atë ditë me 21 maj u vranë mizorisht 13 qytetarë të Kosovës nga forcat terroriste të regjimit të Millosheviqit duke mos e kursyer as fëmijën 7 vjeçar Fitim Gudaqi. Po ashtu në këtë ditë ranë martirët: Hanife Jaha, Selvije Krivanjeva, Baki Bela, Hanife Gudaqi, Ramush Jaha, Ibush Rrushi, Ramadan Dashi, Fahri Mani, Bahrije Elezi, Sevdije Guri, Hamdi Dashi, Brahim Dashi. Në këtë ditë në mbrojtje të civilëve ra dëshmori Ekrem Gudaqi.

Masakra e Stagovës është në mesin e masakrave më të tmerrshme që ndodhura në Kosovë dhe që për të ish-liderët e regjimit kriminal të Serbisë në krye me kriminelin Sllobodan Millosheviq u akuzuan nga Gjykata për Krime lufte në Ish-Jugosllavi për krime lufte me seli në Hagë, por që askush nuk u dënua për këto krime makabër!.

21 maji 1999 pos që solli dhimbje të pashërueshme për banorët e këtushëm, kjo datë do të mbahet në mend edhe për shkatërrimet, djegiet dhe vrasjen e bagëtive.

Nga 180 shtëpi sa kishte ky fshat më 20 maj, të nesërmen paramilitarët serbë dogjën dhe shkatërruan mbi 50 për qind të tyre, apo përkthyer në numra mbi 90 shtëpi. Pra këto fakte flasin qartësisht për qëllimet e regjimit serbë të Millosheviçit, që ishte jo vetëm zhdukja fizike, por edhe ajo materiale e qenies shqiptare, që përkufizohet si qëllim gjenocidal ndaj një kombi në këtë rast shqiptarëve të Kosovës.

Me rastin e 25-vjetorit të rënies së dëshmorëve dhe martirëve të rënë më 21 maj të vitit 1999, nën përkujdesjen e kryetarit të Komunës së Kaçanikut Besim Ilazi në bashkëpunim me OVL-në e UÇK-së në Stagovë mbahet manifestim përkujtimor.

Manifestimi mbahet me fillim nga 13:30. Pas përmbylljes së manifestimit do të bëhen homazhe në Kompleksin Memorial te Varrezat e Dëshmorëve në Kaçanik.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​DASh kritikon Kosovën për mbylljen e degëve të bankës serbe në veri

Publikuar

nga

Departamenti amerikan i Shtetit shprehu zhgënjimin për mbylljen nga policia e Kosovës të gjashtë njësive të “Bankës Postare Kursimore” të Serbisë në veri të vendit, duke thënë se “ky veprim nuk ishte i koordinuar me partnerët ndërkombëtarë” dhe se ai “përshkallëzon tensionet”.

“Ai (veprimi) minon perceptimin se Kosova po vepron me vullnet të mirë për zgjidhjen e çështjeve mes saj dhe Serbisë përmes Dialogut të lehtësuar nga BE-ja”, tha një zëdhënësi i Departamentit të Shtetit, duke iu përgjigjur interesimit të Zërit të Amerikës.

Zëdhënësi vë në dukje se “qeveria e Shteteve të Bashkuara ka kërkuar vazhdimisht koordinim ndërmjet qeverive tona” në mënyrë që ta mbështesë përparimin e Kosovës në rrugën e saj euroatlantike, përfshirë së fundmi “nga nënsekretarja e shtetit Elizabeth Allen në takimin e saj me kryeministrin Kurti më 19 maj”.

Departamenti i Shtetit përsëriti shqetësimin e Shteteve të Bashkuara lidhur me masat e Bankës Qendrore të Kosovës për kufizimet mbi përdorimin e dinarit serb.

“Ne i bëjmë thirrje qeverisë së Kosovës që t’i kthehet angazhimit konstruktiv në dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja si rruga e duhur për zgjidhjen e çështjeve që kanë të bëjnë me normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë dhe t’u përgjigjet adresojë nevojave bazë të të gjithë qytetarëve të saj — përfshirë ato të pakicës serbe – e ndikuar negativisht nga ndryshimet e fundit në rregulloren për monedhën”, përfundon zëdhënësi i Departamentit të Shtetit.

Banka Postare Kursimore është institucioni që ka shpërndarë pagesat e Beogradit për qytetarët serbë në Kosovë.

Policia e Kosovës tha se operacioni për mbylljen e njësive të kësaj banke u krye në bashkëpunim me Bankën Qendrore të Kosovës dhe Administratën Tatimore të Kosovës dhe se synimi ishte “vendosja e rendit dhe ligjshmërisë”, duke e quajtur Bankën Postare Kursimore në Veri të vendit, ilegale”.

Policia tha se janë konfiskuar “rreth një milionë e 600 mijë euro, 74 milionë e 700 mijë dinar, 19 mijë e 500 franga, 13 mijë e 800 dollar amerikan, 40 dollar australian si dhe dokumente dhe prova tjera”.

Ministri i Punëve të Brendshme Xhelal Sveçla, shkroi në rrjetet sociale se “sundimi i rendit dhe ligjit, shërbimi ndaj të gjithë qytetarëve pa asnjë dallim do të vazhdojë të jetë qëllimi ynë për të cilin jemi zotuar në vazhdimësi”.

Shefi i zyrës për Kosovën në qeverinë e Serbisë Petar Petkoviç e cilësoi veprimin një “akt tjetër të dhunshëm i shfuqizimit të institucioneve serbe në veri dhe dëbimit të popullit serb”.

Ai tha se “Albin Kurti dëshiron luftë dhe vuajtje për popullin serb, sepse çdo gjë që bën në muajt e fundit, e bën ekskluzivisht për hir të dëbimit të serbëve nga territori i Kosovës”.

Operacioni i së hënës ndodh gati katër muaj pas hyrjes në fuqi të rregullores së Bankës Qendrore të Kosovës sipas së cilës euroja është valuta e vetme që mund të përdoret për pagesa me para në dorë në Kosovë.

Kosova dhe Serbia ishin pajtuar të bisedojnë në Bruksel me lehtësimin e Bashkimit Evropian për të gjetur një zgjidhje për çështjen e pagesave por pa sukses edhe pas shtatë takimesh.

Diplomatët i kanë bërë thirrje vazhdimisht qeverisë së Kosovës të pezullojë rregulloren e Bankës Qendrore dhe t’u jepet kohë qytetarëve të prekur për t’u përshtatur me situatën e re. Kjo çështje është shndërruar në temë mospajtimesh mes qeverisë në Prishtinë dhe diplomacisë perëndimore dhe në cilësinë e partneritetit me Shtetet e Bashkuara.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Konfiskohen 1.6 milion euro e mbi 74 milionë dinarë në filialet e Bankës Postare Kursimore

Publikuar

nga

Policia e Kosovës gjatë aksionit në veri të vendit ka mbyllur gjashtë filiale të Bankës Postare Kursimore. Në njoftimin e lëshuar nga policia bëhet e ditur se janë konfiskuar 1.6 milion euro e mbi 74 milion dinarë.

“Operacioni policor i realizuar sot në veri të vendit, ku u mbyllen gjashtë njësi ilegale të të ashtuquajturës ‘Bankë Postare Kursimore’, rezultoi edhe me konfiskimin e provave të ndryshme materiale siç janë; Rreth 1.600.000 euro, Rreth 74.700.000 dinarë, rreth 19.500 franga, rreth 13.800 dollarë amerikanë, rreth 40 dollarë australianë. Dokumentacione dhe prova relevante që ndërlidhen me rastin”, thuhet në komunikatën e Policisë.

Sipas policisë në filialet e kësaj banke janë vendosur shenjat zyrtare për mbylljen e tyre.

“Gjashtë filiale të të ashtuquajturës ‘Bankë Postare Kursimore’ në veri të vendit janë mbyllur dhe në objektet e tyre janë vendosur shenjat zyrtare për mbylljen e tyre, përderisa të gjitha veprimet e mëtejme policore do të realizohen në bashkëpunim dhe koordinim me organet e drejtësisë”, thuhet në njoftim.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Mbi 500 të arrestuar në Australi për akuza të dhunës në familje

Publikuar

nga

Policia ka arrestuar mbi 500 autorë të dyshuar “më të rrezikshëm” të dhunës në familje në shtetin e Uellsit të Ri Jugor të Australisë, njoftuan mediat lokale të hënën.

Rreth 554 shkelës të ligjit të dyshuar u arrestuan dhe u akuzuan me një total prej 1 mijë e 70 akuzash gjatë një operacioni katër-ditor të drejtuar nga Policia e NSW “Amarok VI”, sipas të përditshmes Herald Sun. Operacioni u zhvillua nga e mërkura deri të shtunën.

Rreth 226 nga të arrestuarit ishin në kërkim nga policia për shkelje të dyshuara të rënda të dhunës në familje, tha një zëdhënës i policisë së NSW.

Në mesin e të arrestuarve ishte një burrë, 55 vjeç, i cili është akuzuar për sulmin e dyshuar të një gruaje 62-vjeçare në Port Macquarie më 24 prill.

Një tjetër burrë 53-vjeçar nga West Kempsey u akuzua se dyshohet se ka përdorur një armë zjarri për të kërcënuar një grua gjatë një debati më 15 maj.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara