Lajmet

​Cili vend ka popullsinë më të vjetër në botë?

Sipas një studimi të vitit 2019 nga Banka Botërore, vendet e mëposhtme kanë popullsinë më të vjetër në botë.

Publikuar

Rënia e nivelit të lindjeve, rritja e shkallës së divorcit dhe rritja e jetëgjatësisë janë ndër faktorët e shumtë që ndryshojnë demografinë në mbarë botën. Në të vërtetë, shumë vende po përjetojnë një plakje të përgjithshme të qytetarëve të tyre. Sipas një studimi të vitit 2019 nga Banka Botërore, vendet e mëposhtme kanë popullsinë më të vjetër në botë.

Japonia

Me një moshë mesatare 48 vjeç, Japonia është vendi më i vjetër në botë. Në fakt, një e katërta e popullsisë së saj ( 28% ) është 65 vjeç ose më e vjetër, një përqindje që pritet të rritet në 38% deri në vitin 2050. Deri në vitin 2050, numri i punëtorëve pritet të jetë i barabartë me atë të pensionistëve!

Italia

Njëzet e tre përqind e popullsisë së Italisë është 65 vjeç e lart, duke e bërë atë vendin e dytë më të vjetër në botë dhe më të vjetrin në Evropë. Tendenca globale e rënies së lindjeve në vendet e zhvilluara është fajtore, por shumë nga të rinjtë italianë po emigrojnë gjithashtu.

Portugalia

Jo vetëm që mbi 22% e popullsisë portugeze është 65 vjeç e lart, por vendi ka pësuar gjithashtu një rënie prej 2% të popullsisë gjatë dekadës së fundit. Popullsia e Portugalisë po plaket me shpejtësi, pjesërisht për shkak të mungesës së punës për të rinjtë. Portugalia pritet të ketë më shumë se 10,000 njëqindvjeçarë deri në vitin 2050, më shumë se dyfishi i 4,000 që jetojnë atje sot.

Finlanda

Më shumë se një e pesta e popullsisë së Finlandës është 65 vjeç ose më e vjetër. Ky vend konsiderohet si një nga më të lumturit në botë , kështu që nuk është për t’u habitur që finlandezët kanë pasur jetëgjatësi të shtuar. Në të vërtetë, popullsia e Finlandës është plakur me shpejtësi dhe ka pësuar një rënie të lindjeve.

Greqia

Rreth 22% e popullsisë së Greqisë është 65 vjeç e lart. Në fakt, banorët e Greqisë po plaken vazhdimisht që nga viti 2010 , ndërkohë që numri i tyre u ul me 3.7% midis 1 janarit 2011 dhe 1 janarit 2020, kryesisht për shkak të rënies së lindjeve të shkaktuar nga kriza ekonomike.

Gjermania

Me një të pestën e popullsisë së saj të moshës së paku 65 vjeç, shkalla me të cilën popullsia e Gjermanisë po plaket është përshpejtuar që nga fillimi i shekullit të 21-të. Një jetëgjatësi më e gjatë dhe rënia e lindjeve për shkak të politikave joefektive familjare janë ende ndër shkaqet kryesore të kësaj trajektore demografike.

Bullgaria

Pak më shumë se 21% e bullgarëve janë të moshës 65 vjeç e lart, duke kontribuar si në një plakje të përgjithshme të popullsisë dhe një nga shpopullimet më të shpejta në të gjithë Evropën.

Kroacia

Kroacia është një tjetër vend evropian me një popullsi në plakje të konsiderueshme. Përafërsisht 20.8% e kroatëve janë 65 vjeç ose më të vjetër. Një krizë e rëndë ekonomike ka shtyrë gjithashtu të rinjtë të kërkojnë mundësi diku tjetër në Evropë. Ky trend u theksua më pas kur Kroacia u bashkua me Bashkimin Evropian në 2013 dhe udhëtimi u bë më i lehtë.

Malta

Përafërsisht 20.8% e popullsisë së Maltës, si ajo e Kroacisë, është e moshës 65 vjeç e lart, një shifër që vlerësohet të rritet në 34.68% deri në vitin 2065. Kjo, e kombinuar me një nivel të ulët lindjeje dhe një eksod të të rinjve në vendet më të pasura evropiane, po krijon një popullsi gjithnjë e më e vjetër.

Franca

Ashtu si në pjesën tjetër të Evropës, popullsia e Francës vazhdon të plaket. 65 vjeç e lart përbëjnë afërsisht 20.3% të popullsisë së përgjithshme. Me një rritje të jetëgjatësisë mesatare nga rreth 47 vjet në 1900 në rreth 80 vjet sot, e kombinuar me bumin e bebeve midis 1946 dhe 1974, numri i banorëve francezë të moshës 75 vjeç e lart pritet të dyfishohet deri në vitin 2070.

Letonia

Profili demografik i shteteve baltike shpesh përshkruhet si alarmant, veçanërisht në Letoni. Jo vetëm që një e pesta e popullsisë së saj është mbi 65 vjeç , por edhe shkalla e fertilitetit ra nga 1.6 në 1.4 në vetëm dy vjet midis 2008 dhe 2010.

Suedia

Ashtu si në disa vende të tjera evropiane, një në pesë suedezë është mbi 65 vjeç dhe çdo vit popullsia suedeze fiton 30,000 pensionistë të cilët nuk zëvendësohen nga punëtorë më të rinj. Për më tepër, deri në vitin 2037, vlerësohet se më pak se 60% e popullsisë totale do të jetë në moshë pune.

Sllovenia

Popullsia e Sllovenisë po plaket për disa dekada. Në të vërtetë, 20% e popullsisë është mbi 65 vjeç, një shifër që ka të ngjarë të rritet për shkak të nivelit të ulët të lindjeve në vend. Qeveria e Sllovenisë tashmë po miraton masa për të absorbuar kostot e popullsisë së saj të plakur, si krijimi i shtëpive private të të moshuarve dhe zbatimi i strategjive të imigracionit.

Lituania

Edhe Lituania po përballet me sfidën e moshës. Një në pesë lituanez është mbi 65 vjeç. Tashmë një nga vendet më pak të populluara në botë, numri i Lituanisë vazhdon të bjerë kryesisht për shkak të shkallës së ulët të lindshmërisë dhe eksodit të të rinjve jashtë vendit.

Estonia

Estonia po përballet gjithashtu me sfidën e një popullsie në plakje. Shumë ekspertë janë të shqetësuar për të ardhmen e vendit.

Danimarka

Ashtu si vendet e tjera nordike, Danimarka ka një popullsi që po plaket me shpejtësi. Më pak se 20% e banorëve të saj janë 65 vjeç ose më të vjetër.

Republika Çeke

Pavarësisht rritjes së kohëve të fundit në normat e lindjeve, mesatarja çeke është 42 vjeç, ndërsa rreth 19.8% e popullsisë është mbi 65 vjeç. Qeveria ka nisur një sërë fushatash ndërgjegjësimi në përgjigje të popullatës së saj për plakjen.

Hungaria

Hungaria gjithashtu e gjen veten në mesin e vendeve me një popullsi në plakje. Me 19.6% të banorëve të saj të moshës 65 vjeç e lart dhe me një shkallë të ulët të lindshmërisë, qeveria po zbaton masa për të inkurajuar lindjen e fëmijëve.

Lajmet

Të mërkurën takimi i radhës për dinarin, optimizëm për marrëveshje

Publikuar

nga

Më 15 maj (e mërkurë) për herë të gjashtë me radhë në Bruksel do të takohen kyenegociatorët e Kosovës dhe Serbisë, në lidhje me Rregulloren e BQK-së ku ndalohet përdorimi i dinarit në Kosovë. Pas përfundimit të fazës së tranzicionit të Bankës Qendrore, në partinë në pushtet theksojnë se s’ka asnjë alternativë që e parandalon apo shtynë vendimin për dinarin. Në anën tjetër, njohës të procesit të dialogut janë optimist se në takimin e nesërm do të arrihet një dakordim për çështjen e dinarit. Optimist gjatë ditës u shfaq edhe vet ndërmjetësi i Bashkimit Evropian për dialogun, Miroslav Lajçak.

Pjesëmarrjen e zëvendëskryeministrit Besnik Bislimi në takimin e Brukselit e ka konfirmuar këshilltari i tij, Klisman Kadiu, mirëpo nuk dha detaje të tjera sa i përket mundësisë së arritjes së një marrëveshje.

Ndërkaq, deputetja e LVV-së, njëherësh kryetare e Komisionit për Punë të Jashtme, Arbëreshë Kryeziu-Hyseni, thotë për KosovaPress se vendimi për ndalimin e përdorimit të dinarit serbë në Kosovë nuk do të prolongohet apo anulohet vetëm pse nuk i konvenon Serbisë.

Sipas saj, ekzekutivi është i gatshëm të bashkëpunojë sa i përket ofrimit të ndihmës për qytetarët serbë që jetojnë në Kosovë, në mënyrë që konvertimi në euro të jetë sa më i lehtë që të jetë e mundshme.

“Çfarëdo alternative që shkon kundrejt qëndrimit tonin si qeveri dhe si institucion i BQK-së për ne është i papranueshëm. As nuk negociohet dhe as nuk ka alternativë tjetër qoftë që e parandalon apo e shtyn vendimin për dinarin. Thjeshtë ata duhet të pranojnë faktin se ky vendim do të implementohet pasi të tejkalohen hapat e tranzicionit nga BQK-ja. Ne jemi të gatshëm të bashkëpunojmë sa i përket ofrimit të ndihmës për qytetarët serbë që jetojnë në Kosovë, në mënyrë që konvertimi në euro të jetë sa më i lehtë që të jetë e mundshme. Por nuk jemi të gatshëm që qoftë të prolongojmë apo anulojmë vetëm pse nuk po i përgjigjet Serbisë”, thotë ajo.

Në anën tjetër, analisti politik, Fidan Ukaj, thotë se do të ketë një pajtim në heshtje për çështjen e dinarit.

“Mendoj se do të ketë një kalim në heshtje të kësaj problematike. Qytetarët serbë tashmë ka më shumë se një dekadë që janë mësuar me euron dhe mendoj se më shumë ka qenë një propagandë politike e Vuqiqit që me dramatizua një gjë të tillë. Mendoj se kjo periudha tre mujore e dhënë nga institucionet e Kosovës ka qenë ndihmës e madhe për qytetarët serbë apo qoftë për bizneset që me i ndërruar çmimet dhe për qytetarët që me i konvertu dinarët në euro. Mendoj se do të zbatohet rregullorja e BQK-së nga takimi i paralajmëruar…Pres që të ketë një dakordim nga propozimet e faktorit ndërkombëtar dhe të gjendet një zgjidhje për çështjen e dinarit”, thekson Ukaj.

Më 12 maj ka përfunduar faza e tranzicionit që ka ndërmarrë BQK-ja për rregulloren, rrjedhimisht edhe një nga masat lehtësuese që ishte mosaplikimi i gjobave dhe masave, si ndalimi i importimit të valutave të huaja për subjektet që operojnë me para të gatshme në përputhje me Ligjin për Bankën Qendrore dhe ligjet e tjera në fuqi.

Për çështjen e dinarit palët janë takuar pesë herë të tjera në Bruksel, mirëpo kanë dështuar të arrihet një ujdi kompromisi. Me rregulloren e re të Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), euroja u caktua si valuta e vetme në Kosovë për kryerjen e pagesave me para të gatshme nga 1 shkurti.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Gërvalla e Peci vizitojnë Leposaviqin: Në çdo cep shihet dhe ndihet kujdesi i shtuar i institucioneve

Publikuar

nga

Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla dhe ministri i Bujqësisë Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Faton Peci kanë vizituar Leposaviqin, më saktë Bistricën e Shalës dhe Boletinin.

Gërvalla ka thënë se tash në çdo cep shihet dhe ndihet kujdesi i shtuar i institucioneve ndaj kësaj pjese të harruar dhe braktisur të Republikës së Kosovës.

“Nga Bistrica e Shalës në komunën e Leposaviqit e deri në Boletin. Bashkë me Ministrin Faton Peci një paradite në këto vise të Kosovës me bukuri të rrallë dhe potencial të madh jo vetëm në fushën e agroturizmit, të lëna mizorisht prapa me dekada të tëra. Tash, në çdo cep shihet dhe ndihet kujdesi i shtuar i institucioneve ndaj kësaj pjese të harruar dhe braktisur të Republikës së Kosovës”, ka shkruar Gërvalla.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

“Duam të kthehemi në shtëpi”, thotë nëna ukrainase e cila u largua nga Kharkivi

Publikuar

nga

Olesiia është mësuese në Ukrainë dhe deri dje jetoi në qytetin e dytë më të madh të Ukrainës, në Kharkiv. Ajo thotë se ka frikë për fëmijët e saj.

“Duan të kthehen në shtëpi, por shqetësohen… dhe po flasin sikurse të rritur dhe madje kuptojnë edhe më shumë lidhur me atë që po ndodh”, i tha ajo BBC-së.

Ajo tha se bashkëshortin e ka në Kharkiv sepse i duhet të punojë.

“Dua që gjithçka të jetë në rregull dhe të kthehemi në shtëpi”./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Rusia vazhdon sulmet në Kharkiv

Publikuar

nga

Në sulmet e reja ruse në qytetin e Kharkivit katër persona janë plagosur, njoftuan zyrtarët ukrianas më 14 maj.

Një burrë dhe tri gra u plagosën si pasojë e granatimeve nga forcat ruse në orët e para të së martës, tha Oleh Sinehubov, guvernator i rajonit të Harkivit.

Rusia sulmoi qytetin e dytë më të madh të Ukrainës me bombat e reja UMPB D-30, që janë bomba me precizitet të lartë dhe veprojnë sikurse raketat lundruese.

Përdorimi i këtyre lloj bombash nuk ka mundur të konfirmohet në mënyrë të pavarur, ndërkaq Moska ende nuk ka komentuar për këto pretendime të Ukrainës.

Lufta ka lënë të vrarë mijëra persona, ka detyruar miliona të tjerë të zhvendosen dhe i ka shndërruar qytetet ukrainase në gërmadha.

Në ditët e fundit, Rusia po shtyn përpara një sulm tokësor të saj në rajonin e Harkivit, që gjendet pranë kufirit me Rusinë.

Ndërsa sulmet e reja ruse në Harkiv po ndodhin në ditën kur sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, po qëndron në Ukrainë në një vizitë të paparalajmëruar, gjatë së cilës do të takohet me krerët shtetëror ukrainas.

Qëllimi i vizitës është që të riafirmohet mbështteja e Uashingtonit për Kievin, forcat e të cilit po përballën tashmë me pushtimin rus për më shumë se dy vjet./REL

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara