Lajmet

Të rinjtë rusë gjejnë strehë në Stamboll

Ata e kujtojnë 24 shkurtin e vitit 2022 sikur të ishte dje.

Published

on

Pothuajse një vit më parë, forcat e presidentit rus, Vladimir Putin pushtuan Ukrainën. Veniamin e kujton 24 shkurtin e vitit 2022, sikur të ishte dje.

“Ishte një tronditje e madhe. Gjëja më e keqe që mund të ndodhte kishte ndodhur. Unë isha i paralizuar”, tha ai për DW, duke pirë çaj turk në një qendër tregtare në qendër të Stambollit me mikun e tij Aleksandër.

28-vjeçari Veniamin tha se kurrë nuk e kishte menduar se lufta mund të shpërthente pavarësisht tensioneve politike dhe shtypjes në rritje. Pas atij mëngjesi, kur zgjohej me video nga sulmet me raketa që po shpërndaheshin nëpër grupe të ndryshme në platforma sociale, asgjë nuk ishte e njëjtë.

Ashtu si për shokun e tij të klasës, Aleksandër, edhe një datë tjetër e mëvonshme do ta ndryshonte jetën e tij përgjithmonë: 21 shtator 2022. Kjo ishte dita kur Kremlini shpalli mobilizimin e pjesshëm ushtarak.

Dy të rinjtë studiuan në drejtimin shkenca politike në Shkollën e Lartë Ekonomike të Moskës, një nga universitetet më të mira në Rusi. Ata janë në mesin e rreth 700 mijë njerëzve që janë larguar nga vendi që nga mobilizimi, sipas burimeve të Kremlinit të cituara nga Forbes Rusia.

Para se të vinte në Turqi gjatë muajit tetor, Veniamin punonte në tregun e esports ndërsa Aleksandri punonte në një kompani të madhe energjetike.

“Ose do të vdisja ose do të shkoja në burg”

Veniamin filloi të kursente para menjëherë pas fillimit të luftës, kështu që ai do të kishte mjetet për të lënë vendin nëse do të duhej.

“Nuk mund të ikja menjëherë nga vendi për arsye financiare. Por kur u shpall mobilizimi i pjesshëm, gjërat ndryshuan. Ose do të vdisja ose do të shkoja në burg. Doja të jetoja”, tha ai.

Ditën kur filloi mobilizimi, ai bleu bileta avioni për në Bjellorusi. Duke paketuar vetëm sendet më thelbësore, si një palë këpucë dhe një furçë dhëmbësh, ai u largua nga Moska për në Minsk duke mbajtur vetëm një çantë shpine. Pasi qëndroi në shtëpinë e një shoku për një muaj, ai thirri Aleksandrin për të diskutuar se ku duhet të takoheshin.

“Unë e urrej politikën dhe gjithçka rreth saj. Unë e urrej Putinin”, tha Veniamin.

Të rinjtë thanë për DW se janë kundër luftës që po vazhdon dhe arsyeja pse u larguan nga Rusia është se nuk donin të ishin pjesë e saj.

Sipas të dhënave zyrtare, aktualisht në Turqi janë 149 mijë e 859 shtetas rusë me leje qëndrimi. Rreth 37 mijë prej tyre jetojnë në Stamboll. Si Veniamin ashtu edhe Aleksandri u bashkuan me mijëra rusë në zgjedhjen e metropolit turk si shtëpinë e tyre të re.

As për Aleksandrin s’ishte vendim i lehtë.

“Isha si një zombi, të gjithë ishin në shok”, tha ai, duke folur për ditën e parë të pushtimit rus.

Nuk ishte vetëm gjendja financiare që e mbajti në Moskë deri në shpalljen e mobilizimit, por barra emocionale e largimit nga shtëpia. Ai nuk e dinte se çfarë do të bënte më pas.

“Largimi nga Moska ishte vendimi më i vështirë i jetës sime. Ishte emocionalisht shumë e vështirë. Bleva bileta për në një qytet afër kufirit me Kazakistanin. Kisha pesë ditë përpara nisjes. Po mendoja [për këtë] deri në atë ditë”, deklaroi ai tutje.

Aleksandri vendosi në minutën e fundit dhe u nis për në aeroport. Me të mbërritur, ai hipi në një tren për të kaluar kufirin. Pasi biseduan me Veniamin, të dy vendosën që Turqia të jetë destinacioni i tyre.

Shumica e rusëve që ikën nga Rusia në Turqi pasi Putini nisi pushtimin e Ukrainës janë nën moshën 30-vjeçare, beqarë dhe kanë fare pak para të kursyera.

Themeluesi i Kompanisë së Këshillimit TotamTotut, i cili kërkoj të identifikohej si D., tha se distrikti i gjallë i Kadikoy në anën aziatike të Bosforit është shtëpia e komunitetit më të madh rus të Stambollit. Gjatë gjashtë muajve të fundit, posterat e koncerteve dhe grafite në rusisht janë bërë të zakonshme në rrugët e rrethit.

Pas njoftimit të pjesshëm të mobilizimit ushtarak gjatë muajit shtator, Këshillimi TotamTotut filloi të ndihmojë emigrantët rusë me strehim, aplikime për leje qëndrimi dhe integrim përmes grupeve në Telegram. Ishte kompania e D-së që ndihmoi Veniamin dhe Aleksandrin të zhvendoseshin në Turqi.

D., i cili u largua nga Rusia gjatë muajit mars, është gjithashtu i ri në Stamboll. Deri më tani, TotamTotut ka lidhur më shumë se 300 qytetarë rusë në Stamboll. Kompania madje ka krijuar një rrjet digjital në gjuhën ruse për shërbime të tilla si pastrimi dhe punë të tjera të çuditshme.

Kohët e fundit, disa emigrantë rusë kanë pasur vështirësi në marrjen e lejeve të qëndrimit në Turqi. D. pretendon se autoritetet turke po refuzojnë gjithnjë e më shumë kërkesat ruse për qëndrim.

Aleksandri është një nga ata që u refuzua, por ai nuk është dorëzuar. Nëse nuk mund të qëndrojë ligjërisht, tha ai për DW, ai e ka në plan të shkojë në një vend tjetër. Ndërkohë, Veniamin është ende në pritje të një vendimi për rastin e tij.

“Është thuajse e pamundur të bësh plane afatgjata”

Gjatë muajit shtator, ministri rus i Mbrojtjes, Sergei Shoigu tha se 300 mijë rezervistë do të bashkoheshin në ushtri. Një nga rekrutët ishte i afërmi i Aleksandrit, një 45-vjeçar i cili u dërgua në Ukrainë natën e Vitit të Ri pas vetëm dy muajsh stërvitje.

“Si një burrë i martuar me fëmijë, ai kishte një jetë të qëndrueshme në Rusi. Nuk është e lehtë të largohesh nga vendi në një rast të tillë”, tha Aleksandri.

Në muajin nëntor, gjenerali i ushtrisë amerikane, Mark Milley, kryetar i Shefave të Përbashkët të Shtabit, deklaroi se deri më tani rreth 100 mijë trupa ruse janë vrarë ose plagosur në Ukrainë.

Në fillimet e para, Stambolli dukej si kaos për Aleksandrin dhe Veniamin, por tani gjejnë kënaqësi duke jetuar në qytet. Dy miqtë rusë thonë se kanë mjaftueshëm kursime për të mbijetuar për një vit, por pas kësaj ata nuk e kanë idenë se çfarë do të ndodhë. Edhe pse do të donin të ktheheshin në Rusi, ata thonë se do të ishte e pamundur ta bënin këtë para se të mbaronte lufta.

“Nuk mund të bësh as plane për nesër. Është e pamundur të bësh plane afatgjata”, tha Aleksandri, duke shtuar se i mungon aq shumë shtëpia e tij në Moskë, saqë i kalon ditët duke parë transmetime të drejtpërdrejta në YouTube./UBTNews/

Lajmet

Qeveria e Kosovës nis ndërtimin e dy urave të reja mbi Ibër për lidhjen e Mitrovicës

Published

on

By

Procesi i ndërtimit të dy urave në të dy krahët e urës kryesore mbi lumin Ibër – përmes së cilave Qeveria në detyrë e Kosovës ka thënë se synon ta lidhë Mitrovicën e Veriut të banuar me shumicë serbe me Mitrovicën e Jugut të banuar me shumicë shqiptare – do të fillojë në pasditen e 1 korrikut, ka bërë të ditur Qeveria në detyrë.

Gurthemelet e dy urave të reja, njëra për automjete dhe tjetra për këmbësorë, do të vendosen të martën, në orën 17:00.

Në këtë ngjarje do të marrin pjesë kryeministri në detyrë, Albin Kurti; kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Erden Atiq; nënkryetari i Komunës së Mitrovicës së Jugut, Arian Tahiri; ministri në detyrë i Administrimit të Pushtetit Lokal dhe kryesues i Bordit të Përbashkët të dy komunave; Elbert Krasniqi; si dhe ministri në detyrë i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu.

Qeveria në detyrë e Kosovës, në një deklaratë për Radion Evropa e Lirë, tha më herët se projekti për ndërtimin e urave është iniciuar me kërkesë të dy komunave, si rezultat i krijimit të Bordit të Përbashkët të Mitrovicës.

Memorandumi i mirëkuptimit, thuhet në deklaratë, parashikon që Ministria e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës (MMPHI) t’i financojë dhe zbatojë këto projekte infrastrukturore – që përfshijnë ndërtimin e urave për këmbësorë dhe automjete mbi lumin Ibër – me qëllim të lehtësimit të lirisë së lëvizjes së qytetarëve dhe mallrave.

Sa i përket mundësisë së hapjes së urës kryesore mbi Ibër për qarkullimin e automjeteve – gjë që ka shkaktuar tensioneve vitin e kaluar – Qeveria ka theksuar se qëndrimi i saj mbetet i pandryshuar:

Ura kryesore mbi Ibër duhet të jetë e hapur për qarkullim të plotë, ndërsa ndërtimi i dy urave të reja do të kontribuojë më shumë në frymën e bashkëpunimit ndërmjet dy komunave dhe lëvizjen e lirë në të dyja anët e lumit Ibër“.

Nga Bashkimi Evropian i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se nuk janë të përfshirë në këtë projekt dhe as që janë të njoftuar për të.

Sipas BE-së, çdo vendim për ndërtimin e infrastrukturës mbi lumin Ibër duhet të merret me kujdes dhe në mënyrë gjithëpërfshirëse – duke i përfshirë plotësisht të gjitha komunitetet që preken nga kjo çështje.

Një këshilltar në Kuvendin Komunal të Mitrovicës së Veriut nga komuniteti serb, Dushan Millunoviq, beson se këto ura janë të panevojshme.

Ndërtimi i këtyre urave “do të ndikojë negativisht në situatën e përgjithshme”, ka thënë Millunoviq.

Nëse do t’i kishim zgjidhur të gjitha problemet e qytetit, siç janë rrugët, kanalizimet, infrastruktura… Nëse do të ishte koha për të ndërtuar ura, do ta kuptoja. Por, për fat të keq, situata në terren nuk është e tillë”, është shprehur ai për Radion Evropa e Lirë.

Nënkryetari i Kuvendit Komunal të Mitrovicës së Veriut, Skender Sadiku, ka thënë se mbështet çdo ndërtim urash, pasi ato janë simbol i lidhjes mes njerëzve, kulturave dhe dallimeve, por ka shtuar se për momentin, ka çështje më me prioritet për t’u trajtuar.

Qyteti i Mitrovicës u nda në periudhën e pasluftës, ndërsa në vitin 2013 u nda edhe zyrtarisht në dy komuna: Mitrovica e Jugut e banuar me shumicë shqiptare, dhe Mitrovica e Veriut e banuar me shumicë serbe.

Në mes të qershorit të 2025-tës u formua edhe një bord i përbashkët i këtyre dy komunave, bazuar në Ligjin për Kufijtë Administrativë të Komunave, me qëllim “përafrimin e qytetarëve”.

Verën e vitit të kaluar, Qeveria e Kosovës ndërmori një nismë për të hapur urën kryesore mbi Ibër për trafik – gjë që u kundërshtua nga popullsia lokale serbe dhe bashkësia ndërkombëtare.

Misioni i Organizatës së Traktatit të Atlantikut Verior (NATO) në Kosovë, KFOR – ushtarët e të cilit janë të stacionuar në urën kryesore mbi lumin Ibër – kishte thënë atëkohë se çdo vendim për hapjen e urës, duhet të merret brenda kornizës së dialogut midis Kosovës dhe Serbisë, i cili ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

Ambasadori i atëhershëm i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Jeffrey Hovenier, i kishte thënë Radios Evropa e Lirë se ka rrezik real nga hapja e urës në Mitrovicë, i cili mund të ndikojë në sigurinë e ushtarëve të NATO-s, përfshirë edhe ushtarët amerikanë.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, kishte deklaruar më pas se Qeveria e tij do t’i vazhdonte konsultimet dhe koordinimin në lidhje me hapjen e urës, duke theksuar se kjo çështje nuk është e drejtuar kundër askujt.

Në vitin 2014, Kosova dhe Serbia ranë dakord për hapjen e urës për trafik, në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve.

I ashtuquajturi rivitalizim i urës u planifikua me qëllim heqjen e të gjitha barrikadave të vendosura nga serbët lokalë dhe funksionalizimin e urës.

Më pas, në vitin 2016, u miratua një plan i ri zbatimi, që synonte kapërcimin e mosmarrëveshjeve mbi interpretimet e ndryshme të konstatimeve të mëparshme.

Sipas planit të ri të zbatimit, hapja e plotë e urës duhej të bëhej në janar të vitit 2017.

Punimet rreth rivitalizimit të urës përfunduan vetëm në qershor të vitit 2018 dhe ura, në të cilën u investuan 1.5 milion euro, nuk u hap kurrë për automjete, por vetëm për këmbësorë./REL

Continue Reading

Lajmet

​Deputetja e LVV-së i akuzon për “qasje bllokuese” partitë që ishin në opozitë

Published

on

By

Deputetja e Lëvizjes Vetëvendosje, Arjeta Fejza deklaroi se partitë që deri më tash ishin në opozitë kanë “qasje bllokuese”. Sipas saj, të njëjtat po veprojnë në kundërshtim me aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese.

Ajo u ka bërë thirrje partive tjera politike që të marrin pjesë në votim për komisionin e votimit të fshehtë.

Edhe sot në këtë vazhdim të seancës konstituive të Kuvendit të Kosovës, deputetët e grupit tonë parlamentar dhe deputetët nga komunitet jo-shumicë ishin prezentë dhe e votuan komisionin për votim të fshehtë. Si një nga mënyrat përmes së cilës do të zgjidhet kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës. Edhe në këtë seancë, veçanërisht tani pas aktgjykimit të Gjykatës Kushtetuese e kemi sjelljen e deputetëve të opozitës të cilët veprojnë në kundërshtim me aktgjykimin e Gjykatës Kushtetuese, duke mos marrë pjesë në votim. Kurse, është krejtësisht e qartë që është obligim i të gjithë deputetëve të Kuvendit të Kosovës pjesëmarrja në votim dhe votimi i Kuvendit të Kosovës. Prej se ka filluar kjo legjislaturë ne kemi pasur një qasje bllokuese nga ana e opozitës, ajo qasje vazhdoi edhe sot”, deklaroi ajo.

Deputetët dështuan për të dyzetën herë të konstituojnë legjislaturën e nëntë të Kuvendit. Ata do të mblidhen sërish të enjten, në orën 11:00.

Continue Reading

Lajmet

​PDK me aksion simbolik, deputetët qëndrojnë në sallë pas dështimit të seancës

Published

on

By

Partia Demokratike e Kosovës ka qëndruar simbolikisht në sallë pas dështimit të dyzet për konstituim të Kuvendit. Deputetja Vlora Çitaku tha se kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari po e shkel Kushtetutën. Ajo i ka bërë thirrje Lëvizjes Vetëvendosje për reflektim dhe për kthim në rend të ditës.

Pas dështimit të dyzet për konstituim të Kuvendit, Çitaku tha se është e turpshme se si seancat po përfundojnë për dy minuta.

Fatkeqësisht, edhe sot, sërish me vetëdije të plotë, zotëri Dehari, Lëvizja Vetëvendosje po e shkelin Kushtetutën. I bëjmë thirrje edhe një herë Lëvizjes Vetëvendosje që të reflektojë, të kthehemi në sallë pasnesër, t’i kthehemi rendit të ditës, të konstituojmë Kuvendin e Kosovës dhe të bëjmë punën tonë. Puna jonë nuk është që të vijmë këtu e të defilojmë çdo 48 orë, puna jonë është të ndërtojmë institucionet, të ndërtojmë qeverinë, të merremi me hallet e sfidat e qytetarit të Republikës së Kosovës e jo me egon e zotëri Kurtit. Ne qëndruam simbolikisht në sallë edhe herën e kaluar edhe sot më gjatë, sepse është e turpshme që të vijmë këtu e të rrijmë nga dy minuta e të largohemi sikur të mos ndodhë asgjë”, deklaroi Çitaku.

Sekretarja e përgjithshme e PDK-së, Vlora Çitaku tha se nesër do të zhvillohet takimi i ftuar nga presidentja Vjosa Osmani, ku bëri të ditur se i pranishëm do të jetë kryetari Memli Krasniqi.

Ne kemi qenë vazhdimisht të gatshëm për zgjidhje dhe do të marrim pjesë, kryetari Krasniqi do të marrë pjesë në takim, shpresojmë në reflektim. Aktvendimi i Gjykatës Kushtetuese është shumë i qartë, ne besojmë që edhe zotëri Kurti të fillojë të lexojë dhe të kuptojë drejt në shqip”, përfundoi ajo.

Continue Reading

Lajmet

Çitaku akuzon VV-në për shkelje të Kushtetutës: PDK vazhdimisht e gatshme për zgjidhje

Published

on

By

Nënkryetarja e PDK-së, Vlora Çitaku, ka reaguar pas ndërprerjes për herë të 40-të të seancës konstituive të Kuvendit, duke akuzuar Lëvizjen Vetëvendosje dhe kryesuesin Avni Dehari për shkelje të Kushtetutës.

Fatkeqësisht edhe sot, me vetëdije të plotë, po e shkelin Kushtetutën”, tha ajo para mediave. Çitaku theksoi se PDK është gjithmonë e gatshme për zgjidhje dhe i bëri thirrje LVV-së që të reflektojë dhe të kthehet në sallë për ta vazhduar punën.

Continue Reading

Të kërkuara