Kulturë

Guri i parë i trashëgimisë kombëtare: 10 korrik 1920, themelimi i Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë

Published

on

Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë është një nga institucionet kulturore më të rëndësishme të vendit, e cila ka një histori të gjatë dhe të pasur në ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore shqiptare.

 

Themelimi i Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë daton nga 10 korriku 1920, duke e bërë atë institucionin e parë shtetëror, publik dhe laik të këtij lloji në vend. Vendimi për themelimin e saj u mor në Kongresin e Lushnjës, një ndër ngjarjet më të rëndësishme në historinë kombëtare të Shqipërisë, ku u shpall edhe Tirana kryeqytet.

Koleksioni historik i Bibliotekës Kombëtare nisi të formohej që në vitin 1917, me fillimin e fondit të bibliotekës së Komisionit Letrar Shqiptar, një organizëm i përbashkët shqiptaro-austriak që kishte qëllim promovimin e kulturës dhe literaturës shqiptare. Ky fond u vendos në Ministrinë e Arsimit në Tiranë në vitin 1920 dhe më 10 dhjetor 1922, koleksioni i bibliotekës numëronte rreth 6000 vëllime. Sot, koleksioni i saj ka kaluar mbi një milion vëllime, duke e bërë atë një nga bibliotekat më të pasura dhe më të rëndësishme në rajon.

Pas Luftës së Dytë Botërore, koleksionet me karakter albanologjik të Bibliotekës Kombëtare u rritën në mënyrë të konsiderueshme, pjesërisht si rezultat i konfiskimit të disa librarive dhe koleksioneve private të personaliteteve të kulturës nga regjimi komunist i atëhershëm. Kjo periudhë shënon një fazë të rëndësishme në zhvillimin e bibliotekës, duke e pasuruar atë me dokumente dhe materiale të rëndësishme historike dhe kulturore.

Pas ndryshimeve demokratike të viteve ’90, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë ka transformuar politikat dhe praktikat e saj në drejtim të hapjes dhe përdorimit të lirë të informacionit dhe shërbimeve për publikun e gjerë. Në mënyrë që të përmbushë rolin e saj si qendra arkivore e të gjitha botimeve, ajo mbledh, përpunon, restauron, ruajt dhe ofron për përdorim të publikut trashëgiminë e shkruar kulturore të popullit shqiptar në mënyrë të kujdesshme dhe profesionale.

Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë është një nga ngjarjet më të rëndësishme në historinë e kulturës dhe arsimit në vend, duke luajtur një rol të rëndësishëm në mbrojtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore kombëtare dhe në shërbimin ndaj qytetarëve dhe kërkuesve të dijes./UBTNews/

Kulturë

Nisin xhirimet për filmin “Ajo që mbetet”, mbështetur nga QKK

Published

on

Qendra Kombëtare e Kinematografisë njoftoi me kënaqësi nisjen e xhirimeve të filmit “Ajo që mbetet” (She Who Remains), i cili drejtohet nga regjizori Kostadin Bonev. Ky projekt filmik përfaqëson një bashkëproduksion të rëndësishëm, me QKK-në si partner në prodhim.

Filmi është një bashkëpunim ndërkombëtar, i përfshirë nga Trivium Film nga Bullgaria, Papadhimitri Film Production nga Shqipëria, dhe L’age d’or nga Italia. Ai mbështetet në romanin e njohur të Rene Karabash, i cili ka arritur sukses të jashtëzakonshëm në Francë dhe në Shtetet e Bashkuara. Përkthimi në frëngjisht i këtij libri fitoi çmimin PEN për përkthim në fund të vitit 2023, ndërsa versioni në anglisht, i realizuar nga Izidora Angel, u nderua me çmimin Gulf Coast në fushën e përkthimit në SHBA.

Filmi, që ndodhet aktualisht në fazën e parë të xhirimeve, është financuar nga Qendra Kombëtare e Kinematografisë, një dëshmi e angazhimit të saj për të mbështetur projekte kinematografike me vlerë.

Rene Karabash është emri artistik i aktores, regjizores dhe poetes Irena Ivanova. Tema e filmit trajton një zakon të veçantë të Shqipërisë së Veriut, ku gratë e familjeve që jetojnë në zona të thella malore, ku mungojnë trashëgimtarët mashkull, betohen se nuk do të martohen kurrë dhe do të mbajnë rolin e burrave. Ky roman ka ngjallur interes të madh në vende të ndryshme si Egjipti, Franca, Polonia, Bosnja e Hercegovina dhe Maqedonia e Veriut, duke lënë pritur se edhe përshtatja e tij për ekranin e madh do të jetë një ngjarje e pritur me kureshtje./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Notat e traditës: Festivali i Këngës risjell ngjyrat e Kosovës!

Published

on

Ka filluar edicioni i këtij viti i Festivalit të Këngës në Radiotelevizionin e Kosovës, duke ofruar një ngjarje që zgjat tri netë me mesazhe për unitet kombëtar. Megjithatë, krahasuar me vitin e kaluar, sivjet është vënë re një interesim më i ulët për këtë ngjarje të rëndësishme kulturore.

Përpara hapjes së Festivalit, u recituan poezi nga figura të njohura si Gjergj Fishta, Faik Konica, dhe Fan Noli, poezi që theksojnë tema aktuale dhe kërkojnë bashkim. Instrumentali “Për mëmëdhenë” shoqëroi këtë hapje, duke sjellë një atmosferë emocionuese.

Duke e parë festivalin si një ftesë më shumë se një garë, prezantuesit Genc Salihu dhe Drita Kabashi e ftuan publikun të përjetojë kënaqësinë e artit muzikor. Juria e festivalit përbëhej nga emra të njohur në fushën e muzikës dhe kulturës, ndërsa trofeu i festivalit, “Diamanti blu”, u prezantua me krenari.

Performancat muzikore nisën me “N’Shqipni” nga Dea Strica, duke vazhduar me interpretime nga artistë të ndryshëm si Greta Azizi dhe Agim Poshka, i cili solli një këngë me tekst të Ismail Kadaresë. Ka pasur momente të ngrohta dhe emocionuese, si dhe një incident kur kompozitori Reshat Randobrava u largua nga salla, duke protestuar për interpretimin e një kënge.

Një pjesë e rëndësishme e festivalit ishin temat sociale, siç ishte kënga “Unë – Ajo” nga Besmir Shishko, që trajton dhunën ndaj grave. Yll Limani surprizoi publikun me performancën e tij, duke sjellë një atmosferë të veçantë në skenë.

Pas një sërë interpretimesh, festivalin e mbështetën sponsorizues të shumtë, ndërsa përmendja e institucioneve të kulturës ishte minimale. Nata e parë përfundoi me një përmbledhje të suksesshme, me 16 këngë në garë. Festivali pritet të vazhdojë me një natë të dytë plot interpretime, për të përfunduar me natën finale, ku do të zgjidhen këngët fituese.

Ky festival, që synon të rilidhë traditën e “Akordeve të Kosovës”, përballet me sfida, por mbetet një ngjarje e rëndësishme në kalendarin kulturor të Kosovës, duke i hapur dyert për mundësi të reja dhe përfaqësim në skenën europiane./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Liceu Francez i Korçës, 107 vjet nga themelimi!

Published

on

Në zemrën e Korçës, në një kohë të trazuar për vendin, lind një institucion që do të ndriçonte mendjet dhe do të formonte breza të tërë. Prej vitit 1916 deri në 1920, qyteti ishte nën kujdesin e autoriteteve ushtarake franceze, duke u shndërruar në një Republikë Autonome, ku nëpunësit vendas kishin mundësinë të drejtonin fatet e tij.

 

 

 

 

 

 

Kjo periudhë e veçantë u shoqërua me një angazhim të veçantë për arsimin. Në 25 tetor 1917, një vendim historik i qeverisë së Republikës Autonome të Korçës shpalli hapjen e Liceut Francez. Ky institucion, një farë shprese në errësirën e luftës, u bë një strehë për dijen, duke ofruar një arsim të kualifikuar në një kohë kur bota kishte nevojë për udhëheqës të mendjes.

Rrugëtimi i Liceut Francez ishte i mbushur me sfida, të cilat vinin si pasojë e turbulencave të Luftës së Parë Botërore. Megjithatë, ai arriti të kapërcejë pengesat, duke u shndërruar në një qendër të rëndësishme për edukimin e të rinjve nga të gjithë Shqipëria. Në vitin 1921, ky institucion mori emrin e nderuar “Liceu Kombëtar i Korçës”, duke theksuar më tej rëndësinë e tij në formimin e identitetit kulturor dhe arsimor të vendit.

Veprimtaria e tij vazhdoi me sukses gjatë periudhës së parapushtimit italian, deri në vitin 1939, duke u mbajtur si një simbol i dritës dhe dijes në një kohë të vështirë për kombi. 107 vjet më vonë, Liceu Francez i Korçës qëndron si një monument i qëndresës, përkushtimit dhe pasionit për arsimin, një trashëgimi që vazhdon të frymëzojë brezat e rinj./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Seminar për luftën kundër trafikimit të pasurive kulturore

Published

on

Në kuadër të projektit “Lufta kundër trafikimit të jashtëligjshëm të pasurive kulturore në Ballkanin Perëndimor”, sot nisi një seminar 5-ditor me fokus në ngritjen e kapaciteteve për një gamë të gjerë partnerësh institucionalë në Shqipëri.

Ky projekt, i financuar nga Komisioni Evropian (DG NEAR/DG EAC), zbatohet nga UNESCO nëpërmjet Zyrës Rajonale të UNESCO-s për Shkencë dhe Kulturë në Evropë, me qendër në Venecia, dhe Antenës së saj në Sarajevë.

Qëllimi kryesor i këtij projekti është të nxisë bashkëpunimin rajonal, pajtimin dhe marrëdhëniet e mira fqinjësore përmes trashëgimisë dhe kulturës, të cilat përbëjnë parakushte të domosdoshme për përparimin në rrugën evropiane. Në veçanti, projekti përqendrohet në nxitjen e përafrimit të kuadrit ligjor kombëtar me atë të Bashkimit Evropian.

Përmes këtij seminari, synohet promovimi i dialogut, respektit të ndërsjellë, besimit dhe mirëkuptimit ndërkulturor midis komuniteteve. Kjo iniciativë është një hap i rëndësishëm drejt krijimit të një mjedisi të favorshëm për pajtimin, stabilitetin dhe zhvillimin e qëndrueshëm në rajon.

Ky seminar pritet të ofrojë mundësi për ndarjen e njohurive dhe praktikave më të mira, duke kontribuar në forcimin e kapaciteteve të institucioneve për të luftuar trafikimin e pasurive kulturore dhe për të mbrojtur trashëgiminë tonë të çmuar. /UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara