Ngjyrat pastel, shtëpitë e ndërtuara me gur e dru dhe rrugica të lulëzuara – këto fshatra duken jorealë, por ekzistojnë vërtet dhe mund t’i vizitoni.
Rothenburg ob der Tauber, Gjermani
Një fshat mesjetar në Bavari, i mbyllur brenda mureve të lashta të fortifikuara. Është një nga fshatrat më të vizituar në Gjermani, për arkitekturën tipike e cila është ruajtur mirë deri në ditët tona.
Gjendet përgjatë një prej rrugëve turistike më të frekuentuara Romantische Strasse, e cila lidh Füssen me Alpet bavareze, në rrethinat e të cilave ndodhen kështjella të famshme mbretërore të Bavarisë, ndër më të famshmet kështjella e Neuschëanstein, në Würzburg. Duket se Walt Disney është frymëzuar nga fshati Rothenburg ob de Tauber, kur në vitin e largët 1940 prodhoi filmin e animuar Pinoku.
Eguisheim, Francë
Është një fshat i vogël me pak më shumë se 1500 banorë, që ndodhet në Alsazia në veriperëndim të Francës, i cili bën pjesë në listën e fshatrave më të bukura të Francës.
Foroglio, Zvicër
Është një fshat mjaft piktoresk, me shtëpi që janë ndërtuar rreth e qark kishës së vogël që të kujtojnë jetën e gjeneratave të kaluara, të cilat praktikonin migrimin dhe jetonin në Val Bavona në kantonin Ticino nga pranvera në vjeshtë. Sfond i këtij fshati është një ujëvarë. Canton Ticimo në majë të Valle Maggia është një ndër më spektakolaret në Zvicër.
Gokayama, Japoni
Nga viti 1995 bën pjesë në Listën e Trashëgimisë së UNESCO-s bashkë me fshatin Ogi Shirakawa.
Këto dy fshatra janë të famshme për shtëpitë të ngritura në stilin gassho-zukuri, të cilat karakterizohen nga një çati e ndërtuar prej kashte, që të sjell ndër mend dy duar kur luten.
Vetitë e kashtës, të kombinuara me formën e çatisë i bëjnë këto ndërtime rezistente nga reshjet e mëdha të borës gjatë dimrit.
Hamnøy, Norvegji
Ky fshat i vogël peshkatarësh ndodhet në Ishujt Lofoten me pamje nga Vestfjorden (det në Norvegji). Njëherë e kohë, aty mund të shkohej vetëm nga deti, por kohët e fundit është ndërtuar një rrugë e mirë që e lidh me Reine, një tjetër fshat që shërben si qendër administrative.
Bibury, Angli
Është një nga fshatrat më të bukur të Europës që ndodhet në Gloucestershire, në Anglinë Juglindore. Shkrimtari anglez, William Morris, e cilësoi si fshati më i bukur në Angli.
Këtë bukuri përrallore ia japin shtëpitë prej guri që datojnë në shekullin XIV, të banuara nga pak më shumë se 600 persona, që shtrihen rreth e qark kishës antike saksone të Shën Marisë. Një tjetër tipar dallues janë muret me lule të pjesës më të madhe të shtëpive prej guri. Nëse ju ecni përgjatë lumit Coln, do t’ju duket vetja sikur jeni në një vend zanash.
Gasadalur, Danimarkë
Ky fshat spikat për bukurinë përrallore. Ngrihet mbi një kep të ishujve Faroe, thuajse në pjesën veriore të kontinentit, në Detin e Veriut. Rreth e qark nuk do të shihni tjetër veç ngjyrën e gjelbër dhe blu, sa do t’ju krijojë përshtypjen se jeni në një botë tjetër. Të gjithë adhuruesit e tregimeve fantastike, kanë mundësi të shumta për të kaluar një javë si në përralla.
Hallstatt, Austri
Hallstatt, për shkak të pozicionit të saj, arkitekturës dhe kontekstit në të cilin ndodhet, konsiderohet fshati më i bukur në Austri. Është aq piktoresk sa që është përfshirë në listën e trashëgimisë së UNESCO-s.
Monemvasia, Greqi
Është një fshat idilik në Peloponez, ndërtuar në rrëzë të një shkëmbi dhe lidhet me plazhet e Greqisë nëpërmjet një rripi toke. Krahasuar me destinacionet tradicionale turistike është më pak i njohur, por jo më pak i bukur. Këtë mund ta kuptoni duke e parë nga lart.
Aty mund të shkoni nëpërmjet një ure, e cila në fakt nuk ju përgatit për peizazhin e një fortese mesjetare, ndërtuar në një anë të ishullit dhe e rrethuar nga mure të padepërtueshme.
Bagnone, Toskana
Bagnone është një fshat mesjetar që ndodhet në Toskana, në territorin e Lunigiana. Pika më e lartë dominohet nga një kështjellë antike. Duke ecur nëpër rrugët e ngushta e duke kaluar urën, do t’ju duket sikur po udhëtoni në të kaluarën. Ndër të tjera ka edhe lokale të shumta që ofrojnë pjata tradicionale të vendit, të cilat mund t’i shijoni me peizazhe të mrekullueshme./K.C/dritare.net
Tre kafka elefanti që datojnë rreth 7.7 milionë vjet më parë janë zbuluar gjatë gërmimeve në Kayseri, në Turqinë Qendrore.
Gërmimet, të cilat nisën më 2018 pas një raportimi nga një bari në vitin 2017 pranë Digës së Yamoula-s, po vazhdojnë nën mbikëqyrjen e Drejtorisë së Muzeut të Kayserit dhe me mbështetjen financiare të bashkisë së qytetit.
Kafkat u zbuluan në rajonin e Kocaşinanit, përgjatë lumit Kızılırmak. Gjatë gërmimeve janë zbuluar edhe një sërë fosilesh të tjera, përfshirë mbetje të gjirafave prehistorike, elefantëve, mamuthëve, rinocerontëve, dhive, antilopave, breshkave dhe derrave.
Arkeologu Ömer Dağ i tha agjencisë turke të lajmeve Anadolu se ekipi i tij po përqendrohet kryesisht në fosilet e elefantëve, duke gërmuar në zonën përreth digës.
“Mund ta quajmë këtë vit ‘vitin e elefantit’,” tha Dağ. “Që nga fillimi i gërmimeve në vitin 2018, kemi zbuluar dy kafka. Por vetëm këtë vit, gjatë një sezoni të vetëm, kemi gjetur tre,” shtoi ai, duke theksuar se edhe pse dhëmbët janë disi të dëmtuar, njëra nga kafkat u gjet me nofullën e poshtme të paprekur.
Analizat radiometrike i datojnë këto gjetje rreth 7.7 milionë vjet më parë. Shumica e fosileve të elefantëve janë zbuluar në zonën Sevril, e cila njihet si “brezi i elefantëve”. Arkeologu theksoi rëndësinë e këtyre gjetjeve për shkak të madhësisë dhe gjendjes së mirë të ruajtjes së fosileve të megafaunës, të cilat kanë tërhequr vëmendje shkencore ndërkombëtare.
“Përqendrimi i elefantëve në vende të caktuara e dendësia na ofrojnë informacione të vlefshme në lidhje me paleogjeografinë e zonës,” shtoi Dağ.
Teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s ka kapur një imazh spektakolar që tregon mijëra yje të rinj, 5.500 vite dritë larg Tokës, dhe një re pluhuri dhe gazi ku po formohen yje.
Një grup yjesh të rinj, Pismis 24, është fotografuar pas më shumë se 5 orësh ekspozim.
Pismis 24 është një klaster yjesh shumë i ri (star cluster), pjesë e nebulozës së Lobsterit (NGC 6357) në konstelacionin Skorpi.
James Webb, më i madhi dhe më i fuqishmi teleskop hapësinor, vëzhgon universin në spektrin infra të kuq, duke depërtuar në pluhurin hapësinor për të regjistruar lindjen e yjeve.
Ekspozimi për këtë imazh ka qenë mbi 5 orë, që lejon shkrepje shumë të qarta dhe me detaje të mëdha në strukturat e pluhurit, gazit dhe formimit yjor.
Imazhi na tregon se si strukturat e pluhurit dhe gazit reagojnë ndaj energjisë së fortë të yjeve super-masivë: kjo ka implikime për të kuptuar se si sistemi diellor, planetet dhe formimi i yjeve të vegjël mund të ndikohen nga yjet e mëdhenj rrethues.
NASA ka bërë zbulim të rëndësishëm në kërkimin për gjurmë jete jashtë Tokës. Roveri Perseverance, që eksploron Marsin që nga 2021, ka identifikuar komponime organike dhe minerale në kraterin Jezero, të cilat në Tokë lidhen shpesh me mjedise të favorshme për jetën mikrobike.
Zbulimi, i publikuar në revistën shkencore Nature, përfshin molekula karboni, vivianit dhe greigit – elementë që mund të jenë të origjinës biologjike ose gjeokimike. Krateri Jezero u zgjodh si vendi i uljes së roverit, dikur ishte një pellg liqeni i ushqyer nga përrenj, një ambient i përshtatshëm për depozitimin e argjilave e mineraleve që ruajnë historinë klimatike dhe gjeologjike të Marsit.
Që prej mbërritjes, Perseverance ka mbledhur mbi 30 mostra të ruajtura për një mision të ardhshëm kthimi në Tokë.
Zbulimi lidhet me mostra nga rajoni Bright Angel, zonë me sedimente të kuqërremta, ku roveri më 2024 mori mostrën “Sapphire Canyon” që përmban gjurmë kimike të veçanta. Perseverance analizoi përbërjen e shkëmbinjve e ruajti pluhurin marsian për studime të mëtejshme.
Të dhënat tregojnë praninë e molekulave organike me bazë karboni, me minerale si vivianiti dhe greigiti, që në Tokë janë të lidhura me procese mikrobike në mjedise ujore. Shkencëtarët theksojnë se komponimet mund të kenë formë edhe nga reaksione jo-biologjike.
Shkencëtarët i përshkruajnë gjetjet si “biofishnkrita të mundshme”. Joel Hurowitz, autor i studimit, thotë: “Nuk mund të themi se kemi gjetur jetë në Mars, por është një hap i rëndësishëm që kërkon analiza të mëtejshme.”
Fotografi të formacioneve mikroskopike si “fara lulekuqeje” dhe “njolla leopardi” tregojnë përqendrime karboni e mineralesh që lidhen me aktivitetin mikrobik. Misioni drejtohet nga NASA në bashkëpunim me institucione nga e gjithë bota, përfshirë Institutin Kombëtar Italian për Astrofizikë (INAF), duke reflektuar rëndësinë globale të kërkimit astrobiologjik.
Qëllimi kryesor mbetet kthimi i mostrave në Tokë për studime më të thelluara, projekti Mars Sample Return është i vonuar për shkak të kostove të larta. Zbulimi i fundit mund të përshpejtojë këtë proces, i cili pritet të realizohet në vitet 2040.
Ky zbulim konsiderohet një nga të dhënat më premtuese që konfirmojnë ekzistencën e kushteve të favorshme për jetë në Mars në të kaluarën, duke hapur rrugë për studime të mëtejshme dhe eksplorim hapësinor.
Nëse emri i saj do të njihej më gjerësisht, Rukhmabai Raut do të ishte sot një ikonë e feminizmit.
Në një Indi patriarkale të shekullit të 19-të, Rukhmabai Raut guxoi të sfidonte normat shoqërore duke refuzuar një martesë të detyruar.
Më 1885, Rukhmabai u bë gruaja e parë hindu që arriti të fitonte ligjërisht një “divorc”, falë ndërhyrjes së vetë Mbretëreshës Viktoria.
Ky rast u kthye në pikë kthese për të drejtat e grave dhe çoi më vonë në reformën e ligjit me Age of Consent Act (1891) dhe ndalimin ligjor të martesave të fëmijëve. Rukhmabai u martua në moshën 11-vjeçare me një 19-vjeçar, por refuzoi të jetonte me të.
Kur burri e paditi për ta detyruar të bashkëjetonte, preferoi të përballej me burgun sesa të dorëzohej. Rasti tronditi opinionin publik, polarizoi shoqërinë indiane mes konservatorëve dhe reformatorëve, dhe tërhoqi vëmendjen ndërkombëtare.
Përveç luftës kundër martesës së detyruar, u bë një nga gratë e para indiane që u diplomua në mjekësi në Londër e praktikoi si mjeke për më shumë se 35 vjet në Indi. Ao nuk ndaloi asnjëherë së shkruari për të drejtat e grave, duke përdorur pseudonimin “A Hindu Lady” në artikujt e saj për The Times of India.
Rukhmabai nuk ishte vetëm një viktimë që sfidoi sistemin, por një reformuese që e transformoi atë. Lufta e saj e guximshme për vetëvendosje vazhdon të frymëzojë gratë në Indi dhe më gjerë edhe sot.