Menta është një barishte e pasur në ushqyes e vlera për shëndetin, vitaminat dhe mineralet që përmban e rendisin atë ndër erëzat dhe barishtet më të shëndetshme për organizmin.

Sipas të dhënave, konsumi i gjetheve të mentës jo vetëm përmirëson funksionet e trurit por edhe të sistemit tretës.

Vlerat shëndetësore të gjetheve të mentës

Sistemi tretës – Konsumi i rregullt i gjetheve të mentës ndihmon në përmirësimin e sistemit tretës. Mentoli është një përbërës që gjendet tek të gjitha barishtet e familjes botanike ku bëjnë pjesë menta dhe nenexhiku qetësojnë muskujt e aparatit tretës duke zbutur dhimbjet.

E ftohura – Vlerat e mentës janë pozitive në zhbllokimin e rrugëve të frymëmarrjes të prekura nga e ftohura dhe gripi.

Higjiena e gojës – Ndihmon në largimin e erës së keqe të gojës, është efikase kundër mikrobeve që akumulohen në dhëmbë dhe optimizon higjienën e gojës.

Funksionet e trurit – Aroma e mentës mjafton për të përmirësuar fuqinë e trurit dhe përmirësuar funksionet dhe aftësitë e tij.

Menta për tretje të shkëlqyer – Vaji i mentës e nenexhikut përshpejton zbrazjen e stomakut nga mbetjet ushqimore, shmang pengesat në aparatin tretës.

Menta në mjekësinë popullore – Përdoret gjerësisht për vlerat e saj qetësuese dhe aromatike, konsiderohet e dobishme në përmirësimin e shëndetit të mëlçisë, mushkërisë dhe zorrës së trashë. Shpesh menta përdoret për të trajtuar diarrenë apo dhimbjet menstruale.

Si ta rrisni mentën në kushtet e shtëpisë?

Menta është barishte që lulëzon shpejt dhe kërkon përkujdesje minimale, mund të blini një filiz të bimës ose të këpusni një degë nga bima origjinale.

Futeni në një enë qelqi me ujë dhe prisni deri sa të lëshojë rrënjë. Transferoni në vazo e rriteni në ballkon ose parvazin e dritares, kërkon ujitje të mjaftueshme por edhe një sistem të mirë kullimi. Menta duhet mbrojtur nga rrezet e forta të diellit.

Gjethet e saj kanë aromë të fortë dhe nëse mbahen në ujë mund të qëndrojnë të freskëta për disa ditë.

Gjethet e mentës mund të ngrihen ose të thahen dhe të përdoren gjatë gjithë vitit.

Shëndeti i zemrës është thelbësor, dhe fatmirësisht natyra na ka dhuruar ushqime që ndihmojnë në pastrimin e arterieve dhe parandalimin e bllokimeve.

Nëse keni për qëllim ta keni një zemër të shëndetshme, atëherë keni parasysh se ekziston një numër i madh i ushqimeve të cilat mund t’ju ndihmojnë që në mënyrë natyrale t’i zhbllokoni arteriet, ta ulni shtypjen e gjakut dhe ta zvogëloni inflamacionin.

Shumica prej këtyre ushqimeve përmbajnë yndyra të shëndetshme, antioksidues dhe përbërës tjerë që nuk janë të mirë vetëm për zemrën, por edhe për lëkurën, flokët, prodhimin e hormoneve, etj.

Ja një listë me ushqime që ndihmojnë në zhbllokimin e arterieve në mënyrë natyrale:

Asparagusi

Një nga perimet më të mira për pastrimin e arterieve, është i mbushur me fibra, minerale, vitaminë K, B1, B2, C dhe E. Ndihmon edhe në uljen e shtypjes së gjakut dhe parandalon trashjen e gjakut që mund të shkaktojë probleme serioze kardiovaskulare.

Avokado

Herën e ardhshme kur përgatitni sallatë apo sandviç, konsideroni t’i shtoni disa rriska avokado. Konsumimi ditor i saj rezulton në kolesterinë të përmirësuar me zvogëlim të triglicerideve dhe LDL-s për 22% dhe 11% rritje në HDL (që ndryshe njihet si kolesteroli i ‘mirë’).

Brokoli

Perime tjetër e mbushur me vitaminë K e cila ndihmon në parandalimin e gëlqerëzimit apo forcimit të arterieve.

Farat ‘chia’

Kur përfshihen në ushqim, farat Chia të mbushura me fibra dhe acid alfa-linolenik mund të ndihmojnë në pastrimin e arterieve duke e rregulluar shtypjen e gjakut, duke e zvogëluar kolesterolin e keq, duke i zvogëluar trigliceridet dhe duke e rritur kolesterolin e mirë.

Përveç këtyre ushqimeve, edhe kanella, vaji i kokosit dhe kafja janë të mahnitshme për një zemër të shëndetshme.

Uji ndihmon në rikthimin e lëngjeve të humbura përmes metabolizmit, frymëmarrjes, djersitjes dhe largimit të mbeturinave.

Ju ndihmon të mos mbinxeheni, lubrifikon nyjet, mban lëkurën të shëndetshme dhe është thelbësor për tretjen e duhur. Është thelbësore të konsumoni ujë çdo ditë, megjithatë shumica e njerëzve nuk i përmbushin qëllimet e tyre ditore.

Sipas disa vlerësimeve shkencore, rreth 75% e njerëzve janë të dehidratuar kronikisht. Një studim në Journal Health & Fitness ACSM zbuloi se edhe dehidratimi delikat prej rreth 2% mund të shkaktojë lodhje, dhimbje koke, vështirësi në përqendrim, marramendje dhe më shumë.

Pra, në përpjekje për të rritur përfitimet shëndetësore të ujit, pasi ato nuk janë të hidratuar siç duhet gjatë gjithë ditës, shumë njerëz pinë ujë para gjumit. Duket si një strategji e mirë për t’ju ndihmuar të plotësoni nevojat tuaja për ujë, por gjithashtu mund të rezultojë mbrapsht.

Siç e përmendëm, shumë njerëz mund të mos pinë mjaftueshëm lëngje ditën ose mund të mos konsumojnë mjaftueshëm ushqime të pasura me ujë për të mbushur boshllëqet. Zakoni i pirjes së ujit para gjumit ju ndihmon të plotësoni nevojat për lëngje në minutat e fundit të ditës.

Për disa njerëz, pirja e ujit para gjumit mund t’i ndihmojë të flenë më mirë, duke i mbajtur ata më të freskët dhe më të rehatshëm.

Meqenëse temperatura luan një rol të madh në aftësinë tuaj për të fjetur mirë, kjo mund të jetë padyshim një përfitim.

Personat që vuajnë nga alergjitë sezonale po përballen me më shumë polen dhe për periudha më të gjata, për shkak të ngrohjes globale. Por, ekspertët paralajmërojnë se kjo krizë klimatike po shkakton edhe ngjarje ekstreme të alergjive, duke përfshirë edhe ato që rrezikojnë jetën, ka raportuar BBC.

Më 21 nëntor të vitit 2016, në Melbourne të Australisë, rreth orës 18:00, ajri u bë i rrezikshëm për jetën. Njerëz, që nuk kishin pasur më herët probleme me frymëmarrjen, përfunduan në spital.

Ambulancat nuk arrinin t’i shërbenin të gjithë pacientëve, ndërsa 10 vetë humbën jetën.

Një studente 20-vjeçare vdiq në oborrin e shtëpisë, ndërsa prindërit përpiqeshin ta shpëtonin.

Ngjarja u identifikua si “astma nga stuhitë”, një fenomen kur grimcat e polenit shpërbëhen nga stuhitë me shi dhe shtrihen në ajër në formë të imët, duke hyrë në mushkëritë e njerëzve dhe duke shkaktuar reaksione të forta alergjike.

“Ka qenë një ngjarje masive. E paprecedentë. Katastrofale”, ka treguar profesori Paul Beggs nga Macquarie University, i cili e ka studiuar këtë fenomen në detaje.

Po pse po ndodh kjo më shpesh tani?

Sipas shkencëtarëve, ndryshimet klimatike zgjerojnë sezonin e polenit dhe po rrisin intensitetin e tij.

“Ngrohja e dimrave, fillimi i hershëm i pranverës dhe zgjatja e vjeshtës po bëjnë që njerëzit të jenë të ekspozuar ndaj polenit për më gjatë”, ka thënë Elaine Fuertes, studiuese në Imperial College në Londër.

Sidomos një bimë është kthyer në “armikun numër 1” për alergjitë: ambrozia. Një bimë mund të lëshojë një miliard grimca poleni. Në SHBA, mbi 50 milionë njerëz vuajnë nga alergjia ndaj saj.

Fuertes paralajmëron se “sezoni do të nisë më herët, do të zgjasë më shumë e do jetë më intensiv për ata që kanë simptoma, ndërsa do të rritet rreziku për sensibilizim të njerëzve që më parë nuk kishin alergji”.

Rritja e dyoksidit të karbonit

Nivelet më të larta të dyoksidit të karbonit në atmosferë po bëjnë që bimët të prodhojnë më shumë polen dhe atë në mënyrë më agresive.

“Sa herë që rrisnim dyoksidin e karbonit, bimët e ambrozisë rriteshin më shumë dhe prodhonin më shumë polen”, ka thënë profesori Lewis Ziska nga Universiteti i Columbias. Madje, ka prova që ky polen është më alergjik sesa më parë.

Kjo është krizë globale dhe pritet të përkeqësohet. Përveç SHBA-së dhe Australisë, edhe në Evropë numri i personave me alergji nga ambrozia është rritur ndjeshëm. Në Hungari, 60% janë të ndjeshëm ndaj saj, në Danimarkë 20% dhe në Holandë 15%.

Një studim ka parashikuar që deri në vitin 2050, sasia e polenit nga ambrozia do të katërfishohet, ndërsa sezoni i polenit do të zgjasë deri në dy muaj më shumë. Zjarret e shpeshta pyjore, të lidhura me ndryshimet klimatike, përkeqësojnë simptomat e alergjive dhe astmës.

Çfarë mund të bëhet rreth kësaj çështje?

Ekspertët sugjerojnë disa zgjidhje:

Ulja e emetimeve të karbonit është mënyra më e mirë për ta parandaluar përkeqësimin.

Largimi i bimëve problematike si ambrozia ka dhënë rezultate. Në vitet ’30, qyteti i Chicagos punësoi qindra persona për të shkulur ambrozitë, dhe prodhimi i polenit u përgjysmua. Evropa, Berlini dhe Zvicra kanë marrë masa konkrete për të gjetur dhe eliminuar këtë bimë.

Planifikimi i kujdesshëm urban, duke shmangur mbjelljen e pemëve që prodhojnë shumë polen në qytete. Monitorimi i përditshëm i nivelit të alergjenëve në ajër, që njerëzit të informohen për temperaturat apo reshjet.

“Ne kemi studimet që tregojnë se kjo po ndikon në shëndetin e njerëzve, dhe kjo është vetëm fillimi”, ka përfunduar Beggs.