Lajmet

Kush është Kaja Kallas, gruaja që mund të zëvendësojë Borrellin?

Published

on

Kritike e madhe e Rusisë, mbështetëse e vazhdueshme e Ukrainës, dhe përkrahëse e idesë që e ardhmja e Ballkanit Perëndimor është në Bashkimin Evropian.

Këto janë vetëm disa prej pikave të forta, për të cilat njihet kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas.

Sa i përket Kosovës, ajo është takuar disa herë me zyrtarë të lartë shtetërorë dhe ka thënë se mbështet synimet euro-atlantike të këtij shteti.

Emri i 47-vjeçares po përmendet shpesh së fundmi, si mundësi për t’u emëruar si kryediplomate e Bashkimit Evropian në legjislaturën e re të bllokut evropian. Aktualisht, këtë pozitë e mban Josep Borrell.

Liderët e BE-së janë takuar më 17 qershor për të diskutuar për emrat e rinj në pozitat kryesore të bllokut, por nuk kanë arritur pajtueshmëri.

Ky ka qenë takimi i tyre i parë pas zgjedhjeve të mbajtura për Parlamentin Evropian më 6-9 qershor.

Pavarësisht rritjes së konsiderueshme të partive të së djathtës ekstreme, partitë e qendrës së djathtë dhe të majtë kanë dalë të parat.

Kjo nënkupton që shefja aktuale e BE-së, Ursula von der Leyen e Partisë Popullore Evropiane – që ka fituar më së shumti vota – ka shumë mundësi të fitojë një mandat të dytë.

Përveç emrit të Kallasit për pozitën e kryediplomates së BE-së, në qarqet diplomatike po përmendet edhe emri i ish-kryeministrit të Portugalisë, Antonio Costa, për pozitën e shefit të Këshillit Evropian.

E kërkuar në Rusi

Qëndrimi i ashpër ndaj politikave të Rusisë mund të jetë njëra prej dilemave nëse Kallas do të mund të bëhet kryediplomate e BE-së, duke marrë parasysh qëndrimet e disa liderëve evropianë ndaj Moskës, edhe pas nisjes së luftës në Ukrainë, në shkurt të vitit 2022, thuhet në një material të agjencisë Reuters.

Shembull, kryeministri i Hungarisë, Viktor Orban, vazhdon të kultivojë marrëdhënie miqësore me presidentin rus, Vladimir Putin.

Për dallim prej Orbanit, Kallas e ka ngjitur Estoninë lart në listën e vendeve që kanë ndihmuar Ukrainën për t’i bërë ballë konfliktit.

Emri i saj është në listën e kërkimit të Ministrisë së Brendshme ruse për, siç është thënë, shkatërrimin e monumenteve të epokës sovjetike.

Estonia, bashkë me Letoninë dhe Lituaninë, kanë rrëzuar shumicën e monumenteve të kësaj periudhe, sidomos ato që përkujtojnë ushtarët sovjetikë të vrarë në Luftën e Dytë Botërore.

E lindur në Tallin, ajo është stërmbesa e shefit të parë të Policisë së Estonisë, pas daljes së vendit nga Perandoria Ruse kur ka përfunduar Lufta e Parë Botërore, por që është zhytur më pas në Bashkimin Sovjetik, më 1940.

Nëna e Kallasit i ka pasur vetëm gjashtë muaj kur familja e saj është detyruar të zhvendoset me forcë në Siberi, më 1949, bashkë me 20.000 estonezë tjerë.

“Rusia nuk ka ndryshuar”, ka thënë ajo vitin e kaluar, sipas raportimeve të Reutersit, kur e ka shënuar përvjetorin e ekzilit të nënës së saj.

“Ky djall jeton ende në Rusi”.

Kosova dhe Estonia – “të kaluar të ngjashme historike”

Kryeministrja Kallas është takuar vjetëve të fundit edhe me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, edhe me kryeministrin Albin Kurti.

Pas takimit me Osmanin, më 2021, Kallas pati thënë se Estonia mbështet Kosovën drejt integrimeve evropiane dhe që çelës për sukses janë “reformat, lufta kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar dhe sigurimi i njohjeve të shtetësisë prej pesë vendeve të BE-së” – referencë për Sllovakinë, Qipron, Rumaninë, Greqinë dhe Spanjën.

Ajo e ka përmendur në atë takim edhe nevojën e përmirësimit të marrëdhënieve me Serbinë, me arsyetimin se një Ballkan Perëndimor i sigurt “është në interesin e gjithë Evropës”.

Kallas është takuar me Kurtin dy herë, më 2022 dhe 2023, në Tallin të Estonisë.

Kryeministrja e Estonisë e ka falënderuar Kurtin që Kosova është rreshtuar përkrah BE-së në sanksionimin e Rusisë për luftën e nisur në Ukrainë, ndërsa Kurti e ka falënderuar atë për mbështetjen e dhënë ndaj Kosovës në shtetndërtim.

Në takimin e 2023-ës, në kuadër të një samiti për partneritet të hapur qeveritar, dy zyrtarët kanë diskutuar për nevojën e bashkëpunimit në digjitalizim të shërbimeve publike, duke marrë shembull Estoninë.

“Kosova dhe Estonia kanë marrëdhënie bilaterale të shkëlqyeshme, ashtu sikurse të kaluar të ngjashme historike. Kosova e merr shtetin e Estonisë si model në shumë aspekte të shtetndërtimit”, pati thënë Kurti duke përmendur në veçanti administratën publike.

Përgjegjësitë e kryediplomatit evropian

Zyrtari që emërohet në rolin e Përfaqësuesit të Lartë të BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri ka rol të dyfishtë.

Ai person është edhe njëri prej nënkryetarëve të Komisionit Evropian dhe ka rolin e kreut të diplomacisë evropiane.

Ai, gjithashtu, punon për të krijuar konsensus midis vendeve anëtare të BE-së, kryeson takimet midis ministrave të jashtëm të BE-së, ministrave të Mbrojtjes, ministrave të Tregtisë dhe Zhvillimit.

Liderët e BE-së pritet të vazhdojnë diskutimet për emrat në krye të bllokut evropian në fund të javës së ardhshme, kur do të mbahet samiti i rregullt i BE-së, më 27 dhe 28 qershor./REL

Lajmet

Paneli në DOKUTECH: Rektori Hajrizi analizon rolin e AI në arsim dhe inovacion

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, mori pjesë në panelin e diskutimit “Policy Making and Economy in the Age of AI” në DOKUTECH, ku theksoi rëndësinë e përdorimit të Inteligjencës Artificiale (AI) në arsim.

Gjatë fjalës së tij, Hajrizi nënvizoi se AI ka potencialin për të transformuar procesin mësimor, duke ofruar mjete inovative që personalizojnë përvojën edukative të studentëve.

Rektori theksoi se integrimi i teknologjisë në sistemin arsimor është thelbësor për të rritur cilësinë e mësimdhënies dhe për të përgatitur studentët për një të ardhme gjithnjë e më digjitale. Sipas tij, AI mund të ndihmojë mësimdhënësit në vlerësimin e rezultateve dhe në identifikimin e sfidave që hasin studentët, duke krijuar mundësi për mbështetje më të mirë dhe përmirësim të procesit mësimor.

Paneli gjithashtu shqyrtoi se si AI mund të transformojë qeverisjen në Kosovë dhe më gjerë. Diskutimi nxori në pah rolin e rëndësishëm të qeverisë si rregullator dhe inovator në këtë epokë të re, duke shënuar një hap të rëndësishëm drejt kuptimit të sfidave dhe mundësive që sjell AI për të ardhmen e qeverisjes dhe shoqërisë.

Ky aktivitet kontribuon në avancimin e dijes dhe ndërgjegjësimit mbi rolin e teknologjisë në arsim dhe inovacion, duke ofruar një platformë për ndarjen e ideve dhe praktikave më të mira për një të ardhme më të ndritshme./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Sveçla takohet me homologun e tij bullgar, flasin për sigurinë dhe sfidat që i bashkojnë

Published

on

By

Ministri i Brendshëm, Xhelal Sveçla, është takuar me homologun e tij bullgar në Sofje, Atanas Ilkov.

Përmes një postimi në Facebook, Sveçla shprehet se ata biseduan rreth situatës së përgjithshme të sigurisë dhe sfidat globale që i bashkojnë për t’i zgjidhur.

“U pajtuam për thellimin e bashkëpunimit mes dy vendeve tona në fushat që mbulojmë, në mënyrë që të arrihen me sukses qëllimet e përbashkëta për një rajon të qetë e të sigurt. Falënderova Ministrin Ilkov për mbështetjen e vazhdueshme të Republikës së Bullgarisë për shtetformimin në të kaluarën dhe proceset integruese të vendit tonë tani”, ka shkruar ministri.

Continue Reading

Lajmet

Blinken thotë se do të rifillojnë bisedimet për armëpushim në Gazë dhe lirim të pengjeve

Published

on

By

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka thënë të enjten se Izraeli e ka përmbushur synimin e tij për ta “shkatërruar suksesshëm Hamasin”, dhe se bisedimet për një armëpushim dhe për lirimin e pengjeve të mbetura në Gazë, do të rifillojnë në ditët në vijim.

Teksa Blinken i bëri këto komente gjatë turneut të tij në Lindjen e Mesme, një sulm izraelit në një shkollë, ku po strehoheshin njerëzit e zhvendosur në Gazën qendrore, i vrau së paku 17 njerëz, thanë zyrtarët mjekësorë palestinezë.

Rreth 42 të tjerë u plagosën në sulmin që goditi kampin e refugjatëve Nuseirat, sipas spitalit Awda, i cili i pranoi trupat e viktimave dhe të plagosurit. Në mesin e të vdekurve ishin edhe 13 fëmijë në moshën 18-vjeçare, dhe tri gra, sipas të dhënave të spitalit.

Ushtria izraelite tha se në shënjestër të këtij sulmi ishin militantët e Hamasit brenda shkollës, po nuk dha asnjë dëshmi për këtë. Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe BE-ja.

Izraeli ka kryer disa sulme në shkollat e ndërruara në strehimore në muajt e fundit, duke thënë se i godit saktë militantët që fshihen në mesin e civilëve. Këto sulme shpesh vrasin gra dhe fëmijë.

Blinken, duke folur për gazetar në Katar, vendin e cili shërben si ndërmjetës kyç mes Izraelit dhe Hamasit, tha se bisedimet do të rifillojnë në “ditët në vijim”.

Ajo çfarë duhet të përcaktojmë është nëse Hamasi është i gatshëm për t’u angazhuar”, tha Blinken gjatë vizitës së tij të 11-të në rajon prej se nisi lufta në Gazë para një viti.

Shtetet e Bashkuara shpresojnë se do të rinisin bisedimet, pasi forcat izraelite e vranë liderin kryesor të Hamasit, Yahya Sinwar, javën e kaluar në Gazë. Megjithatë, asnjëra palë nuk ka treguar shenja për zbutjen e kërkesave në bisedimet që u ndërprenë gjatë verës.

Blinken gjithashtu njoftoi se SHBA-ja do t’i ndihmojë palestinezët me 135 milionë dollarë, derisa i bëri thirrje përsëri Izraelit të lejojë futjen e më shumë ndihmave në territorin palestinez.

Mjekët në veriun e rrethuar të Gazës paralajmërojnë se gjendja atje është katastrofike, pasi ushtria izraelite ka dy javë që kryen luftë tokësore dhe ajrore në këtë pjesë.

Ministria e Shëndetësisë e Gazës thotë se më shumë se 42.000 palestinezë janë vrarë në Gazë prej se sulmi i 7 tetorit 2023 nga Hamasi në Izrael e nxiti luftën mes tyre.

Lufta ka shkaktuar rrënim të madh dhe i ka zhvendosur mbi 90 për qind të banorëve të Gazës prej 2.3 milionë.

Lufta nisi kur Hamasi kreu një sulm më 7 tetor 2023 në jug të Izraelit, ku vrau rreth 1.200 njerëz dhe rrëmbeu mbi 250 të tjerë, sipas zyrtarëve izraelitë./REL/

Continue Reading

Lajmet

Rusia aprovon traktatin me Korenë e Veriut për ndihmë ushtarake

Published

on

By

Duma ruse, Dhoma e Ulët e Parlamentit, e ka miratuar një traktat për partneritet strategjik me Korenë e Veriut, e cila ua mundëson atyre ta mbështetin njëra-tjetrën me “ndihmë ushtarake dhe ndihma të tjera”.

Për traktatin, e aprovua më 24 tetor, u pajtuan në qershor në Phenian presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, dhe lideri i Koresë së Veriut, Kim Jong Un. Ky traktat e rrit shkallën e bashkëpunimit mes këtyre dy vendeve.

Ai përmban edhe një fjali e cila thekson se, nëse njëra palë sulmohet dhe e gjen veten në gjendje lufte, atëherë pala tjetër duhet patjetër “menjëherë t’i dalë në ndihmë ushtarakisht dhe në mënyra të tjera me të gjitha mjetet në dispozicion”.

Nuk është e qartë se si mund të interpretohet kjo klauzolë, por Koreja e Jugut dhe Shtetet e Bashkuara kanë thënë rishtazi se kanë dëshmi së trupat koreanoveriorë ndodhen në Rusi dhe se duket se po kryejnë stërvitje.

Dërgimi i trupave e rrit mundësinë që ushtarët koreanoveriorë mund t’i bashkohen trupave ruse në luftën në Ukrainë, e cila është duke vazhduar nga viti 2022, kur Moska e nisi pushtimin e plotë të shtetit fqinj.

Sekretari amerikan i Mbrojtjes, Lloyd Austin, tha më 23 tetor se Koreja e Veriut mund të përballet me pasoja për ofrimit të ndihmës së drejtpërdrejt Rusisë.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare, John Kirby, tha se Shtëpia e Bardhë beson se të paktën 3.00 ushtarë koreanoveriorë udhëtuan me anije për në Vladivostok të Rusisë në fillim të tetorit.

Zëdhënësi i NATO-s, Farah Dakhlallah, tha se aleatët janë duke e diskutuar këtë çështje, duke shtuar se, nëse është e vërtetë, “do të shënojë përshkallëzim të madh në mbështetjen e Koresë së Veriut për Rusinë në luftën e saj të jashtëligjshme, si dhe do të ishte shenjë tjetër për humbjet e mëdha të Rusisë në vijën e parë”.

Qendra për Komunikime Strategjike e Ukrainës më 18 tetor e postoi një video për të cilën tha se shfaqte trupat koreanoveriorë duke u përgatitur në terrenin stërvitor Sergievski të Rusisë, për t’u zhvendosur në Ukrainë.

Kremlini i ka hedhur poshtë pretendimet e Koresë së Jugut në të kaluarën se Pheniani e ka furnizuar Moskën me predha artilerie dhe raketa me rreze të shkurtër veprimi.

Por, Kremlini nuk ka komentuar mbi pretendimet e fundit nga Seuli dhe Zelensky, i cili më 14 tetor tha se “tani nuk bëhet fjalë vetëm për transferimin e armëve. Në fakt, bëhet fjalë për transferimin e njerëzve nga Koreja e Veriut në forcat ushtarake okupuese”./REL/

Continue Reading

Të kërkuara