Lajmet

​Tim Judah: Marrëveshja Kosovë-Serbi në Uashington asgjë befasuese, ri-angazhim çështjesh të njohura

Published

on

Tim Judah, analist për çështjet e Ballkanit në revistën britanike ‘The Economist’ thotë për Top Channel se pikat e marrëveshjes mes Kosovës dhe Serbisë, janë një ri-angazhim për të normalizuar marrëdhëniet, gjë të cilën e kemi dëgjuar shumë herë në të shkuarën.

Analisti anglez nuk beson se do të ketë një angazhim të dytë të Uashingtonin për njohjen e ndërsjellët Kosovë Serbi.

Tim Judën e intervistoi gazetari i Top Channel, Muhamed Veliu.

Muhamed Veliu: Zoti Judah si e shihmi marrëveshjen e nënshkruar në Shtëpinë e Bardhë dhe kush ishte ajo që mund të quhet si pika e fitores për Kosovën?

Tim Judah: Unë besoj se është një marrëveshje jo befasuese e kështu Kosova dhe Serbia nuk kanë fituar ndonjë gjë sikurse Kosova dhe Serbia nuk kanë humbur diçka në të gjithën këtë. Pamë një përzierje të çuditshme gjërash pasi në marrëveshje ka pika të dakorduar më parë . Tani kemi të bëjmë me një ri-angazhim për të normalizuar marrëdhëniet gjë të cilën e kemi dëgjuar shumë herë në të shkuarën. Çështjet ekonomike siç është hekurudha ne i kemi dëgjuar në të shkuarën. Njohja nga Izraeli, përmendja e Hezbollahut apo bllokimi 5 G janë 100 % relevante në marrëdhëniet Kosovë-Serbi. Mbase janë me interes për amerikanët në një kohë kur palët nuk nënshkruan marrëveshje mes tyre. E gjitha është ‘ok’, por le të shohim çfarë do të prodhojë kjo në krahun ekonomik. Nuk kemi të bëjmë me fitues apo të humbur nga kjo.

Por në perspektivën afatgjatë marrëveshja ka për tu harruar paçka se u bë dhe nuk solli ndonjë ndryshim të madh. Ajo që do të jetë e dëmshme për zotin Hoti dhe posaçërisht për zotin Vuçiq janë pamjet filmike të të dyve përballë Trump nga ku duken si djem shkolle përpara mësuesit kujdestar. Do të shihet në të ardhme dëmi i shkaktuar në imazhin e tyre politik në terma afat gjatë.

Muhamed Veliu: Sipas jush cila është pika më e rëndësishme e marrëveshjes?

Tim Judah: Nuk shikoj ndonjë pikë të rëndësishme në marrëveshje. Thjesht kemi të bëjmë me një angazhim të ri për çështje të caktuara. Ndërsa pjesa janë tërësisht pa lidhje për marrëdhëniet Kosovë-Serbi. Ata thonë njohje e ndërsjellët e diplomave, por këtë e kanë bërë në të shkuarën pasi është pjesë e marrëveshjes me BE. Angazhim për të gjetur të zhdukurit. Ne e kemi dëgjuar këtë shumë herë në të shkruarën. Jemi përballë një përsëritje të gjërave. Në dokumentet e nënshkruara nuk ka asnjë madhore e cila qëndron.

Muhamed Veliu: Presidenti Vuçiq gjatë negociatave në Uashington ia arriti të sigurojë një marrëveshje pa përmendur fjalët “njohje e ndërsjellët”. Ishte kjo një fitore për Serbinë dhe humbje për Kosovën?

Tim Judah: Nuk do të ishte reale të ndërtohej ndonjë fije shprese se do të arrihej një njohje e ndërsjellët. Natyrisht nuk do të adresoj çështja e njohjes së ndërsjellët. Të gjithë e dinin këtë. Nuk arrita ta kuptoj përse kryeministri Hoti e artikuloi këtë se kjo ishte tema më e rëndësishme kur e dinte se nuk kishte për të ndodhur.

Muhamed Veliu: Marrëveshja e të premtes në Shtëpinë e Bardhë, besoni se mund të pasojë me një marrëveshje tjetër me ndërmjetësim amerikan për njohjen e Kosovës shtet nga Serbia?

Tim Judah: Jo. Kjo nuk ka për të ndodhur. Bisedimet e ardhshme do të zhvillohen në Bruksel.

Muhamed Veliu: A besoni se mos-marrëveshjet e gjata Kosovë-Serbi u përdorën në një mënyrë të zgjuar nga administrate Trump, për ta shitur si një arritje të politikës së jashtëm e për presidentin Trump përpara zgjedhjeve presidenciale?

Tim Judah: Në të gjithën këtë pati një qëllim dhe një lloj mesazhi për votues evangjelistë kur u përmend Lindja e Mesme. Mbase kjo mund të sjellë ndonjë ndryshim të vogël. Siç e patë nga ai Twitteri famoz i presidentit Trump u pa konfuzioni me Kosovës duke e vendosur si lokacion në Lindjen e Mesme. Nuk e di nëse kjo do t’ia mbushë mendjen shumë personave në SHBA të ndryshojnë opinion. Nuk jam specialist zgjedhjesh amerikane ata e dinë më mirë se unë këtë punë.

Bota

Banka Botërore shkurton parashikimin e rritjes ekonomike për vitin 2024 për Afrikën Sub-Sahariane

Published

on

Banka Botërore ka ulur parashikimin e rritjes ekonomike për Afrikën Sub-Sahariane në 3% për vitin 2024, nga 3.4%, për shkak të ndikimit të luftës civile në Sudan.

Rritja pritet të mbetet më e lartë se 2.4% e vitit të kaluar falë rritjes së konsumit dhe investimeve private. Raporti parashikon një rritje prej 3.9% për vitin e ardhshëm, me inflacionin në zbutje që mundëson uljen e normave të interesit.

Megjithatë, rritja përballohet me rreziqe nga konflikte dhe ngjarje klimatike. Pa krizën në Sudan, rritja do të ishte më e lartë. Afrika e Jugut pritet të rritet me 1.1% këtë vit, ndërsa Nigeria me 3.3%.

Rajoni është në nevojë për më shumë investime për të përballuar sfidat ekonomike dhe për të reduktuar varfërinë. Borxhi i jashtëm ka arritur në 500 miliardë dollarë, duke e komplikuar situatën ekonomike./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Liderët e Ballkanit Perëndimor nënshkruajnë marrëveshje të reja në Berlin

Published

on

By

Kryeministrat e gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor nënshkruan në samitin e Procesit të Berlinit një plan të ri për tregun e përbashkët rajonal, si dhe një marrëveshje të re për lëvizshmërinë, e cila përfshin qasjen në arsimin e lartë.

Nën udhëheqjen e kancelarit gjerman, Olaf Scholz, samiti u mbajt të hënën në Berlin.

Të pranishëm ishin edhe presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe përfaqësues të vendeve partnere.

Scholz tha se marrëveshjet e reja “do ta bëjnë jetën e njerëzve më të lehtë”.

Procesi i Berlinit është instrumenti më i mirë jo vetëm për bashkëpunimin rajonal, por edhe për përshpejtimin e integrimit evropian të të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor“, tha ai.

Plani i ri për tregun e përbashkët rajonal është pjesë integrale e Planit të Rritjes për Ballkanin Perëndimor, i cili u miratua nga Bashkimi Evropian në muajin maj dhe ka vlerën e gjashtë miliardë eurove.

Vendet anëtare të BE-së i miratuan më 11 tetor agjendat e reformave të pesë vendeve të rajonit – përveç Bosnje e Hercegovinës – duke i hapur kështu rrugë Komisionit Evropian që t’i bëjë pagesat e para nga paketa në fjalë.

Bosnja duhet të presë ende për miratimin e agjendës së saj, pasi që dokumenti që ky vend dërgoi në BE, nuk ishte komplet dhe nuk i adresonte të gjitha sugjerimet e dhëna nga Komisioni Evropian.

Sipas një përllogaritje jozyrtare, Kosova do të mund të përfitojë mbi 880 milionë euro nga Plani i Rritjes. Mbi 250 milionë euro, asaj do t’i ndaheshin si para pa kthim, ndërsa pjesa tjetër në formën e kredive të volitshme.

Continue Reading

Bota

Scholz: Për të ardhmen e Ballkanit Perëndimor të kalojmë nga fjalët te veprat

Published

on

E ardhmja e Ballkanit Perëndimor qëndron në Bashkimin Evropian dhe ky parashikim sigurisht që nuk është i ri, deklaroi kancelari gjerman, Olaf Scholz në një konferencë për shtyp, në fund të samitit të procesit të Berlinit për Ballkanin Perëndimor.

”Ajo iu dha gjashtë shteteve nga Bashkimi Evropian në Selanik më shumë se 20 vjet më parë. Prandaj është koha që këto fjalë të pasohen nga veprime konkrete”, theksoi ai.

“Gjermania krijoi të ashtuquajturin Procesi i Berlinit 10 vjet më parë. Që nga viti 2014, në Ballkanin Perëndimor ne kemi qenë të përkushtuar për të kapërcyer ndarjet, për të krijuar lidhje të reja dhe për të lidhur më shumë gjashtë vendet ngushtë së bashku”, kujton Scholz, i cili tha se donte ta “çonte përpara” këtë iniciativë “në maksimumin”.

”Gjatë takimit të sotëm është arritur progres i rëndësishëm që ua lehtëson jetën qytetarëve të rajonit siç është “plani i veprimit për tregun e përbashkët rajonal i sapo nënshkruar”, shpjegoi ai.

”Një shembull i dytë është marrëveshja e mobilitetit për të nxitur shkëmbimin e studentëve”, shtoi ai.

”Gjithashtu u ra dakord për një deklaratë të përbashkët për të punuar më ngushtë së bashku, për të luftuar migracionin dhe krimin e organizuar, një plan veprimi për të luftuar mbetjet plastike dhe një angazhim për të përshpejtuar Axhendën e Gjelbër për Ballkanin Perëndimor deri në vitin 2030”, tha ai.

Continue Reading

Lajmet

​Presidentja e KE-së mirëpret marrëveshjen për CEFTA: Është hap drejt normalizimit

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen ka mirëpritur zhbllokimin e vendimmarrjes në CEFTA dhe avancimin e statusit të përfaqësimit të Kosovës në këtë mekanizëm rajonal të bashkëpunimit.

Pas samitit të Procesit të Berlinit, Von der Leyen përmendi edhe largimin e kufizimeve për hyrjen në Kosovë të mallrave serbe.

Ajo tha se këto veprime janë të dobishme për normalizim në Ballkanin Perëndimor.

Procesi i Berlinit është bërë promotor i tregun rajonal ekonomik, të përbërë nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor. Është qenësore që ky treg i përbashkët rajonal të funksionojë në mënyrë të lehtë, pasi i mundëson kompanive të Ballkanit Perëndimor që të tregtojnë dhe krijojnë vende pune. Pasi ky rajon është afër nesh është edhe afër tregut tonë të përbashkët. Unë mirëpres shumë marrëveshjen e javës së kaluar që është bërë në nivel të CEFTA-s. Sidomos që kufizimi i eksporteve nga Serbia në Kosovë do të pezullohen. Uroj për shfaqjen e këtij vullneti politik po ashtu edhe juve Olaf Scholz për shkathtësitë e ndërmjetësimit, pasi ky është një hap për normalizim”, theksoi ajo.

Krahas kësaj, duke folur për Planin e Rritjes së BE-së për Ballkanin Perëndimor, ajo tha se pesë nga gjashtë agjendat e reformave të miratuara të vendeve të rajonit do të adaptohen këtë javë nga BE-ja.

Ajo tha se pagesat e para të pakos prej 6 miliardë eurove do të bëhen para përfundimit të vitit.

Na nevojitet një urë ndërmjet tregut rajonal të përbashkët dhe tregut të vetëm evropian. Kjo urë është plani i rritjes për Ballkanin Perëndimor në vlerë 6 miliardë euro investimesh. Plani i rritjes dhe Procesi i Berlinit janë të ndërlidhur. Me Planin e Rritjes e hapim dorën për sektorë të caktuar të tregut të vetëm. Që të përdoret kjo hapje, Ballkani Perëndimor duhet të ketë reforma në nivelin horizontal”, theksoi ajo

Continue Reading

Të kërkuara