Lajmet

​Qendrat mësimore ndihmojnë në qasjen në arsim të fëmijëve të komunitetit RAE

Rexhepi ka thënë se Qeveria ka qëllim që të gjithë qytetarët e Kosovës të ndihen të barabartë.

Published

on

Qendrat mësimore në Kosovë kanë ndikuar që fëmijët e komuniteteve romë, ashkalinj dhe egjiptian të kenë qasje më të mirë në procesin mësimor, por që sfidë për këto qendra mbetet aspekti buxhetor për qëndrueshmëri dhe funksionalizimin e tyre.

Kështu u tha në tryezën e organizuar nga Organizata “Zëri i Romëve, Ashkalinjve dhe Egjiptianëve” në partneritet me “Terres des hommes” në Kosovë në kuadër të programit të Arsimit, me temën “Qendrat Mësimore dhe Problematikat e Institucionalizimit”.

Zëvendëskryeministrja për Çështje të Pakicave dhe Drejtat e Njeriut në Qeverinë e Kosovës, Emilija Rexhepi ka thënë se Qeveria ka qëllim që të gjithë qytetarët e Kosovës të ndihen të barabartë.

Rexhepi tha se fokus kanë parandalimin e paragjykimeve racore. Ajo tha se qendrat mësimore luajnë rol sidomos për fëmijët e komunitetit rom.

“Ne si Qeveri e Kosovës i japim një rëndësi të madhe që qytetarët e Kosovës të ndihen të barabartë, të respektuar të drejtat universale duke respektuar të drejtat themelore njerëzore dhe duke respektuar kulturën, traditën. Para se të gjitha me akcent të veçantë në parandalimin e sterotpieve dhe dominimit racor ngjyrën e lëkurës anti-ciganizëm që është një frymë dhe fenomen disa viteve të fundit[…]jam këtu që të jap përkrahje sa i përket pozitës tuaj si komunitete në shtetin tonë që të përbashkët t’ia dalim në specifikat tona sidomos komuniteti romë që gjuhën në të cilën flet nuk kanë sistem e arsimit të cilët janë shumë të rëndësishëm këto qendra për ruajtjen e gjuhës rome si gjuhë amtare. Situata me ashkalinj dhe egjiptian është më e ndryshme sepse ata mësojnë në gjuhën shqipe dhe për fëmijët e tyre është më lehtë”, theksoi ajo.

Zëvendësministri i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Dukagjin Pupovci tha se hendeku për qasjen e fëmijëve të komuniteteve RAE ka qenë i theksuar sidomos gjatë pandemisë për shkak se këta fëmijë nuk kanë pasur qasje në mësim online.

Ai tha se MASHT për këtë vit ka ndarë një fond prej 200 mijë eurosh për OQJ që mbështesin qendrat mësimore që synim kanë që fëmijët e komuniteteve të mos ngecin në mësimnxënie.

“Ky hendek është rritur komuna më shumë gjatë pandemisë pasi mundësitë e fëmijëve të komuniteteve, romë, ashkalinj dhe egjiptian për ta ndjekur mësimin online kanë qenë të më se të kufizuara. Qendrat mësimore kanë kontribuar dhe do kontribuojnë në zhvillimin e këtij hendeku duke mobilizuar potencialin e komunitetit që të ndihmoj pjesëtarët e tyre[…]45% e fëmijëve të grupmoshës përkatës e vijojnë arsimin parafillor, 84% vijojnë atë fillor, 64% atë të mesëm të ulët, ndërsa 31% arsimin e mesëm të lartë dhe vetë këto shifra përveç për arritje flasin edhe për hendekun që ekziston në raport me komunitet tjera[…]Këtë vit për herë të parë MASHT ka ndarë një fond prej 200 mijë euro për organizatat e shoqërisë civile me bazë në komunitet që mbështesin punën e qendrave mësimore ndërsa, vitin tjetër kjo shumë dyfishohet. Ndihma profesionale që ofrojnë këto qendra mësimore do jetë me rendësi që fëmijët e komuniteteve romë, ashkalinj, egjiptian mos të ngecin në mësime dhe të inkurajohen të vazhdojnë mësimin”, u shpreh Pupovci.

Drejtori ekzekutiv i Organizata “Zëri i Romëve, Ashkalinjve dhe Egjiptianëve”, Isak Skenderi u shpreh se hulumtimet kanë treguar qendrat mësimore kanë pasur ndikim të rëndësishëm në qasjen e fëmijëve të komuniteteve të margjinalizuara në arsim.

“Qëndrat mësimore kanë treguar se ndikim shumë të rëndësishëm në qasjes në arsim të fëmijëve veçanërisht nga komunitetet e cenuara dhe margjinalizuara si janë romë, ashkalinj dhe egjiptian por edhe komuniteteve dhe fëmijëve nga komunitetet tjera që kanë problem me shkollim apo mësimnxënie[…]Është punuar një udhëzim administrativ që është dashur ta trasoj rrugën të institucionalizimit ose krijimit të kushteve për një funksionalizim më të mirë të qendrave dhe sot jemi takuar për të diskutuar ndoshta edhe rezultate e kësaj pune pore dhe disa nga sfidat që do duhej gjithsesi të zgjidhen për të siguruar që ky model që është treguar i suksesshëm të vazhdoj të funksionoj dhe të ndihmoj në eliminim e këtij hendeku në arsim”, tha ai.

Ndërsa, sipas një hulumtimi të prezantuar nga Orhan Butiq tha se për shkak të nivelit të ulët të qasjes së fëmijëve në procesin mësimor ka rezultuar në krijimin e këtyre qendrave të cilat në Kosovë ekzistojnë nga viti 2001 dhe janë gjithsej 80 qendra mësimore në gjithë vendin.

Teksa ka përmendur disa nga sfidat që ballafaqohen, Butiq tha se sfidë kryesore është zgjidhja e qëndrueshme dhe afatgjate për funksionimin e këtyre qendrave mësimore.

“Qendra mësimore kemi të dy lloje, qendra që funksionojnë në bazë në shkollë dhe qendra që funksionojnë me bazë në komunitet. Qendra mësimore menaxhohen nga OJQ të ndryshme apo institucionet komunale ato fokusohen kryesisht në një synim kryesor të ndihmojmë fëmijëve me përgjegjësitë e tyre shkollore siç janë ndihmat në detyrat shtëpiake vijueshmëria parandalimin i braktisjes së rrezik dhe në mësimdhënie dhe performancës në përgjithësi[…]Si sfidat kryesore është planifikimi buxhetor në nivel komunal qendror për mbuleshmërinë e funksionimit të qendrave mësimore, e dyta sfidë është zgjidhja e statusit ligjore të personave që janë të punësuar në qendra mësimore por këto janë zakonisht për qendrat që funksionojnë nga komunat”, theksoi ai. 

Aktualitet

IKD: Çdo vendim i “ministrave – deputetë” mund të shfuqizohet në gjykatë

Published

on

Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) vlerëson se ushtrimi i njëkohshëm i pozitave të ministrit dhe deputetit bie ndesh me parimin e ndarjes së pushteteve, duke iu referuar vendimit të Gjykatës Supreme që bëri të qartë se nuk mund te jesh edhe ministër edhe deputet.

Melos Kolshi nga IKD-ja tha se çdo vendim i marrë nga 27 marsi e tutje nga ministrat në detyrë që janë njëkohësisht deputetë, mund të shfuqizohet në gjykatë, njësoj si rasti i udhëzimit administrativ të Ministrisë së Financave.

“Nuk mundet një individ të ushtrojë edhe pozitën e deputetit, edhe ministrit në detyrë, apo kryeministrit në detyrë, për arsye që këto bien ndesh njëra me tjetrën. Këtë e ka konfirmuar edhe Gjykata Supreme, duke thënë dhe duke ruajtur parimin e ndarjes së pushteteve: ekzekutiv, legjislativ dhe gjyqësor, duke treguar se pushteti ekzekutiv dhe legjislativ nuk duhet të ushtrohen nga i njëjti individ”, tha Kolshi.

Ai shprehu shqetësim për komentet publike të zyrtarëve qeveritarë ndaj vendimit të Gjykatës Supreme, duke i cilësuar ato si ndërhyrje në sistemin e drejtësisë.

Ai tha se nga institucionet, në këtë rast nga Qeveria në detyrë, pritet vetëm ta respektojnë aktgjykimin e Gjykatës Supreme.

Continue Reading

Aktualitet

Të mërkurën fillon regjistrimi i votuesve jashtë Kosovës për votim me postë

Published

on

Të mërkurën Komisioni Qendror i Zgjedhjeve do të hapë afatin për regjistrimin e votuesve jashtë Kosovës për votim me postë në zgjedhjet lokale për kryetarë të komunave dhe për kuvende komunale, të cilat do të mbahen më 12 tetor 2025.

Sipas afatit të përcaktuar nga KQZ-ja, periudha për regjistrimin e votuesve jashtë Kosovës do të zgjasë 38 ditë, deri më 29 gusht 2025.

Zëdhënësi i KQZ-së, Valmir Elezi shpjegoi se si do të realizohet procesi i regjistrimit të votuesve jashtë Kosovës.

“Gjatë periudhës 38-ditore të paraparë për regjistrim, të gjithë shtetasit e Kosovës që jetojnë jashtë vendit mund të aplikojnë për t’u regjistruar si votues jashtë Kosovës. Çdo aplikim për regjistrim duhet të jetë individual dhe mund të bëhet në njërën nga dy mënyrat: (1) përmes platformës elektronike të KQZ-së ose (2) përmes postës, duke e dërguar aplikacionin në kutinë postare të KQZ-së në Kosovë. Duke filluar nga data 23 korrik, në përmbushje të detyrimit ligjor, KQZ do të aktivizojë platformën elektronike, përmes së cilës votuesit jashtë Kosovës mund të regjistrohen për votim”, shpjegoi Elezi.

Sipas tij, ndryshe nga zgjedhjet për Kuvend që u mbajtën në shkurt, kur u mundësua votimi në përfaqësi diplomatike të Republikës së Kosovës, në zgjedhjet lokale nuk do të organizohet votim në ambasada dhe konsullata, pasi kjo s’lejohet me Ligjin për Zgjedhjet e Përgjithshme.

Sipas afateve të vendosura nga KQZ-ja, periudha e votimit jashtë Kosovës do të fillojë më 17 shtator dhe do të përfundojë më 11 tetor 2025.

Continue Reading

Aktualitet

Lirimi i hapësirave publike, Edi Rama: Kush nuk e ka bërë ende me dëshirë, do e bëjë me gjobë

Published

on

Aksioni për lirimin e hapësirave publike në Shqipëri po vijon në të gjithë vendin, ndërsa kryeministri Edi Rama ka ndarë pamje nga një zonë e kryeqytetit ku njerëzit mund të lëvizin të lirë.

Rama ka thënë se lirimi i hapësirave është i vlefshëm jo vetëm për këmbësorët, por edhe për një shërbim më të mirë ndaj komunitetit në tërësi.

Lidhur me rastet ku ende disa biznese kanë zënë hapësirat publike, Rama ka theksuar se në këto raste do të ketë edhe një gjobë për ndërtuesit e tyre.

“Çlirim i madh jo vetëm për komunitetin e për këmbësorët, po edhe për ata që ulen nëpër tavolinat jashtë dhe marrin frymë lirisht, jo mbrapa xhamave, barrikadave e ferrave, çka e rrit patjetër edhe cilësinë e shërbimit. Ndërkohë ka ende ngrehina që i rezistojnë më kot kërkesës për t’u shkulur vetë nga mexhelisi, se në fund të tëra do ikin po do ikin bashkë me një gjobë të kripur për ndërtuesin e pamirëkuptuar”, shkruan Rama.

Më herët kryeministri bëri të ditur se do të ketë një plani të ri menaxhim, ku 75% e hapësirës do t’i lihet këmbësorëve, ndërsa 25% do të shfrytëzohet nga njësitë e shërbimit.

Sipas një bilanci vetëm në kryeqytet, hapësira e çliruar deri tani shkon në rreth 20 mijë metër katrorë.

Continue Reading

Aktualitet

Kërkohet heqja e taksës ndaj SHBA-së: Dëmton ekonominë dhe marrëdhëniet diplomatike

Published

on

Njohës të ekonomisë në Kosovë po kërkojnë me ngulm heqjen e menjëhershme të taksës prej 10 për qind ndaj importeve nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, duke e cilësuar atë si një veprim të papranueshëm që po dëmton rëndë raportet strategjike dhe zhvillimin ekonomik të vendit.

Duke e quajtur këtë taksë “të pajustifikueshme dhe të dëmshme”, njohësit e zhvillimeve ekonomike theksojnë se urgjenca për heqjen e saj nuk është vetëm ekonomike, por edhe politike dhe gjeostrategjike duke kritikon ashpër institucionet vendore.

Ish-kryetari i Odës Ekonomike të Kosovës, Safet Gërxhaliu ka vlerësuar se heshtja e institucioneve të Kosovës dhe mosangazhimi serioz për heqjen e kësaj takse, po e izolon gjithnjë e më shumë vendin në aspektin ekonomik, politik dhe gjeostrategjik.

“E para është një turp i kohës për Kosovën, që një shtet shpëtimtar, një aleat strategjik, siç është SHBA të jenë të penalizuara me një taksë 10 për qind për importet, e dyta e tëra kjo e dëshmon papjekurinë institucionale në Kosovë. E treta, e tëra kjo e dëshmon që në Kosovë është varrosë definitivisht diplomacia, si politike, e në veçanti ajo ekonomike”, tha Gërxhaliu.

Eksportet e Kosovës drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës kanë pësuar rënie gjatë pesëmujorit të parë të vitit 2025, në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit 2024. Sipas të dhënave zyrtare, nga janari deri në maj 2025, Kosova eksportoi drejt SHBA-së rreth 10.04 milionë euro, ndërsa në pesëmujorin e parë të vitit 2024 kjo shifër ishte rreth 23.79 milionë euro.

Pra, një tkurrje prej mbi 57.8 për qind, në më shumë se 13.7 milionë euro më pak mallra të eksportuara drejt SHBA-së.

Continue Reading

Të kërkuara