Shëndeti

Mungesa e përqëndrimit – Normalitet apo një sëmundje e re mendore?

Frances e kritikon krijimin e një emërtimi për simptoma të cilat deri tani janë konsideruar normale.

Publikuar

Me siguri nuk ju ndodh rrallë herë që të humbsini krejt pa pritur në mendime teksa jeni duke kryer një punë.

Madje kjo mund të ndodhë edhe kur nuk jeni duke bërë asgjë apo aktivitete të thjeshta si ecjet në natyrë.

Po flasim pikërisht për përhumbjet në mendime që shpesh duken si një krejt proces natyral dhe i padëmshëm.

Por së fundmi ekspertët psikiatër ngrenë shqetësimin se kjo po kthehet në një problem, madje në një sëmundje të vërtetë të njohur si “çregullimi i përqëndrimit”.

Si qëndron e vërteta?

Duke qenë se janë të ngjashme edhe me sindroma apo sëmundje të tjera, komuniteti mjekësor ka ende ndarje përsa i përket diagnostikimit të kësaj gjendje në një sëmundje mendore më vete.

Simptomat e kësaj gjendje shpesh shfaqen me lodhje, konfuzion të vazhdueshëm, ngadalësim i proceseve të përditshme dhe vështirësi të tjera psikofizike.

Sipas ekspertëve ky shqetësim ka kohë që është shfaqur dhe shpesh është quajtur me emërtime të ndryshme.

Disa prej tyre e shohin si një efekt anësor të sidromës ADHD, sëmundja e mungesës së vëmendjes dhe hiperaktivitetit.

Ku personat vuajnë nga hipëraktiviteti dhe interaktiviteti i vazhdueshëm me të tjerët ose mjedisin përreth.

Shpërqëndrimi i vazhdueshëm nga ana tjetër mund të jetë një shprehje e po kësaj sëmundje që shfaqet në këtë formë duke u mbyllur në mendime.

Në një studim të bërë nga Universiteti Mjekësor i Virxhinias, psikologu Russel Barkley thotë të kundërtën.

Në fakt ky veprim i trurit sipas Barkley është një shqetësim i ri që prek turin ndaj duhet diagnostikuar dhe trajtuar si i tillë. Gjithësesi për momentin mbetet ende jashtë emërtimit si një sëmundje mendore e veçantë.

Debati mbi sëmundjen

Psikiatri amerikan Allen Frances profesor në Universitetin Duke, e kritikon krijimin e një manuali dhe një emërtimi për simptoma të cilat deri tani janë konsideruar normale.

Sipas tij, simptomat që gjenden tek kjo sindromë e re e supozuar shfaqen edhe tek personat që vuajnë nga depresioni.

Nga ana tjetër ka studime të cilat tregojnë se simptomat e shpërqëndrimit dhe humbjes së vëmendjes shfaqen thuajse në të gjithë fëmijët kur nëna ka abuzuar me alkoolin gjatë shtatëzanisë.

Momentalisht mjekët po zhvillojnë teste dhe po kapin imazhe të trurit të këtyre personave në mënyrë që të krijojnë një hartë të zhvillimit të tij.

Gjithësesi evidentimi i “mungesës së përqëndrimit” si një sëmundje të vërtetë mendore mbetet ende i hapur nga akademikët.

Një nga problemet më të mëdha që ekpertët ngrenë në rivlersimin dhe zgjerimin e sëmundjeve mendore është prishja e sjelljeve që njerëzit bëjnë në normalitet./AgroWeb.org

Lajmet

Barnat për humbje peshe efektive edhe te fëmijët e moshës 6-vjeçare

Publikuar

nga

Një ilaç për obezitetin nga prodhuesi danez Novo Nordisk për të rriturit dhe adoleshentët është i sigurt dhe efektiv për t’u përdorur te fëmijët e moshës 6-vjeçare kur kombinohet me dietë dhe stërvitje. Kështu thuhet në një studim të fundit i cili mund të hapë rrugë për trajtimin e obezitetit te fëmijët e vegjël.

Liraglutide ul masën trupore, ngadalëson shtimin në peshë dhe përmirëson shënuesit e shëndetit te fëmijët e moshës 6 deri në 11 vjeç, sipas hulumtimit të botuar në New England Journal of Medicine dhe të prezantuar në Shoqatën Evropiane për Studimin e Diabetit në Madrid.

Ilaçi është në një klasë të të ashtuquajturave barna GLP-1 që përfshin barna të suksesshme sikurse Wegovy dhe Ozempic, që prodhohen nga Novo Nordisk, si dhe Eli Lilly, Mounjaro. Ilaçet imitojnë hormonet që ndikojnë në oreksin, ndjenjën e ngopjes dhe tretjen.

Studiuesit zbuluan se fëmijët që morën ilaçin për më shumë se një vit reduktuan indeksin e masës trupore./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

​Ekspozimi artificial i dritës gjatë natës lidhet me rrezikun e Alzheimerit

Publikuar

nga

Një studim i ri zbuloi një lidhje të rëndësishme midis ekspozimit të dritës në natyrë gjatë natës, i njohur zakonisht si ndotja nga drita, dhe prevalencës së sëmundjes së Alzheimerit në SHBA.

Hulumtimi u krye nga shkencëtarët në Qendrën Mjekësore të Universitetit Rush, duke përdorur të dhënat e ndotjes nga drita të marra nga sateliti dhe të dhënat e Medicare nga 2012 deri në 2018.

Studimi, i financuar nga Instituti Kombëtar i Shëndetit dhe i botuar në Frontiers in Neuroscience, zbuloi një lidhje të rëndësishme midis niveleve të larta të dritës artificiale të jashtme gjatë natës dhe rritjes së prevalencës së sëmundjes Alzheimer, veçanërisht te individët nën moshën 65-vjeç.

Ky grup shfaqi një korrelacion më të fortë midis ndotjes nga drita dhe sëmundjes së Alzheimerit në krahasim me popullatat më të vjetra.

Analiza kategorizoi disa shtete bazuar në intensitetin e tyre mesatar të dritës gjatë natës, duke zbuluar një ndryshim statistikisht të rëndësishëm në shkallët e sëmundjes Alzheimer midis shteteve më të errëta dhe më të ndritshme. Për shembull, shtetet me ndotjen më të lartë të dritës shfaqën një prevalencë dukshëm më të lartë të Alzheimerit në krahasim me ato me ekspozim minimal.

Studiuesi kryesor Robin Voigt theksoi se ndotja nga drita mund të kontribuojë në neuro-inflamacion, ndërprerje të ritmit cirkadian dhe shqetësime të gjumit – faktorë të njohur që luajnë rol në zhvillimin e sëmundjes Alzheimer.

Gjetjet sugjerojnë se personat nën 65-vjeç mund të jenë veçanërisht të prekshëm ndaj efekteve të ekspozimit të dritës gjatë natës, tha Voigt.

Ndërsa kushtet si hipertensioni dhe diabeti janë të lidhura më fort me sëmundjen e Alzheimerit, ndotja e dritës u zbulua të jetë një faktor më domethënës se kontribuuesit e tjerë të rrezikut, duke përfshirë abuzimin me alkoolin, depresionin dhe obezitetin.

Hulumtimi u bazua në studimet e mëparshme që kanë eksploruar implikimet më të gjera shëndetësore të ndotjes nga drita, të cilat përfshijnë ndërprerjen e gjumit dhe rritjen e rrezikut të kushteve të ndryshme shëndetësore.

Gjetjet sugjeruan se ndërhyrjet e shëndetit publik që synojnë ndotjen nga drita mund të ndihmojnë në zbutjen e rreziqeve të sëmundjes Alzheimer, veçanërisht në zonat urbane ku nivelet e dritës mbeten të larta pavarësisht rregulloreve ekzistuese.

Ndërsa popullsia globale vazhdon të urbanizohet dhe ndotja nga drita rritet, studiuesit theksuan nevojën për të kuptuar implikimet e saj më të gjera për sëmundjet neuro-degjeneruese.

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Dita Botërore e Mushkonjave

Publikuar

nga

Dita Botërore e Mushkonjave shënon datën kur u zbulua lidhja në mes të mushkonjave dhe sëmundjes së malaries.

Në këtë ditë të vitit 1897, u identifikua lidhja në mes të malaries dhe mushkonjave nga mjeku britanik Sir Ronald Ross. Ai po ashtu zbuloi se mushkonja femër Anapheles ishte transmetuesja e sëmundjes. Në vitin 1902, Ross mori çmimin Nobel për fiziologji dhe mjekësi.

Rreth një mijë e 500 raste të malaries shënon çdo vit në SHBA. Shumica e këtyre rasteve janë udhëtarë apo emigrantë që hynë në vend nga pjesë të botës ku malaria është e zakonshme, përcjell KosovaPress.

Qëllimi i kësaj dite është të shtohet vetëdija rreth shkaktarëve të malaries, si dhe të mësohen mënyrat për ta ndaluar atë. Duke ditur që mushkonjat bartin me vete edhe virusin e rrezikshëm Zika, kjo ditë bëhet edhe më e rëndësishme, të kuptohet rëndësia dhe nevoja e shmangies së kontaktit me mushkonjat.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Dy të vdekurit në Infektivë kishin edhe sëmundje të tjera, Vishaj: Nuk ka nevojë për panik

Publikuar

nga

Drejtori i Klinikës Infektive në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), Arben Vishaj ka deklaruar se dy pacientët të cilët kishin vdekur dy ditë më parë në këtë klinikë nga Covid-19, kanë pasur edhe sëmundje tjera të rënda kronike.

Ai në një videodeklarim dërguar mediave ka thënë se aktualisht në Klinikën Infektive të hospitalizuar gjithsejtë janë 10 pacientë.

Aktualisht në Kliniken Infektive të hospitalziuar gjithsejtë 10 pacientë, dy prej tyre janë me oksigjenoterapi. Dy ditë më parë në Klinikën Infektive dy pacientë kanë përfunduar me vdekje, njëri në moshën 80-vjeçare, i cili ka qëndruar në Klinikën Infektive dy orë, ngase ka pasur sëmundje të tjera të rënda kronike, dhe një pacient tjetër në moshën 67-vjeçare, i cili lëngonte nga sëmundje të rënda kronike, i cili ishte duke u trajtuar më herët në Klinikën Infektive, ka thënë Vishaj.

Ndërsa, ka shtuar se nuk ka nevojë për panik, pasi siç tha ai, janë duke e përcjellë situatën epidemiologjike me vëmendje të shtuar dhe do të veprojnë konform situatës që vjen.

Për momentin në Klinikën Infektive kemi mjaftueshëm oksigjenoterapi, kemi barna dhe staf mbështetës mjaftueshëm. Mendoj që nuk ka nevojë për ndonjë panik, ne jemi duke e përcjellë situatën epidemiologjike me vëmendje të shtuar dhe varësisht nga situata do të veprojmë konform situatës që na vjen, ka theksuar Vishaj.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara