Bota

Dyshimet rreth pasaportës së vaksinës

Published

on

Dokumenti, përmes të cilit vërtetohet vaksinimi kundër COVID-19, është një prej çështjeve kryesore në udhëtimet post-pandemike, por ka shumë shqetësime lidhur me privatësinë dhe diskriminim që pasaportat e tilla do të sillnin. Pse?

Derisa pandemia e COVID-19 ngadalë po e humb fuqinë dhe programet e vaksinimit masiv po arrijnë te më shumë njerëz, shtrohet një pyetje e re: A duhet që qeveritë dhe sektori privat të pranojnë idenë e pasaportës digjitale të vaksinimit për udhëtimet ndërkombëtare? Ithtarët e këtyre pasaportave thonë se dokumentet e tilla do ta përshpejtojnë rikthimin në “normalitet”, duke lejuar sërish udhëtimet jashtë dhe udhëtimet biznesore, por kjo ide po përcillet me kundërthënie.

Ofrimi i dëshmisë se një person është vaksinuar, në mënyrë që ai më pas të udhëtojë jashtë vendit, nuk është një koncept i ri – ka shembuj të ngjashëm ku disa shtete, për vite me radhë, kërkojë që personat që hyjnë në territorin e tyre të jenë të vaksinuar kundër Etheve të Verdha.

Për një kohë të gjatë, vaksinat po ashtu janë kërkuar gjatë disa udhëtimeve, apo pjesëmarrjes në shkollat publike si dhe për punë në ndonjë industri të caktuar, e tillë si industria e kujdesit shëndetësor.

Por, në rastin e COVID-19, kjo do të nënkuptonte një aktivitet edhe më të madh se më parë, që do të përbënte sfida të mëdha logjistike. 

Skeptikët e pasaportës së vaksinës po ashtu parashohin se prezantimi i saj do të shkaktonte diskriminim dhe mashtrim, do të inkurajojë sjellje të rrezikshme, shfaqjen e varianteve të reja të koronavirusit si dhe do të shkatërronte privatësinë.

Çka është pasaporta e vaksinës?

Ende nuk ka një pajtim lidhur me definicionin e një pasaporte të vaksinimit kundër COVID-19, por përgjithësisht besohet se do të ishte një dokument (fillimisht në formë digjitale) që do të dëshmonte se një person që po e kalon kufirin apo po udhëton në një vend tjetër, është i vaksinuar.

Kur flitet për pasaporta, zakonisht merren parasysh dokumentet e udhëtimit që lëshohen nga qeveritë për qytetarët e tyre dhe shumica tani po i referohen pasaportës së vaksinës si një certifikatë digjitale, që dëshmon se bartësi i saj është vaksinuar dhe me të ai mund të marrë pjesë në ngjarje të ndryshme, të shkojë në punë dhe më e rëndësishmja, të udhëtojë. Një konfirmim i tillë, në formë digjitale, do të përfshinte një kod QR, që mund të skanohet me telefon të mençur dhe do të prezantohej, shembull, para hyrjes në një stadium futbolli apo për të kaluar kufij ndërkombëtarë.

Kur përshkruajmë përfitimet shëndetësore, termi “pasaportë” në vetvete veçse është kundërthënës për shkak të konotacioneve që ka me qeveritë autoritare dhe frikës së konceptit të idesë së Big Brother (Vëllait të Madh), shkruan ABC News.

Nuk ka një pasaportë të tillë”, thotë Arthur Caplan, themelues dhe drejtor i Departamentit të etikës shëndetësore në Universitetin e Nju Jorkut. Keqkuptimet lidhur me pasaportat e vaksinave, potencialisht mund të frikësojnë njerëzit, shpjegon ai, duke bërë që ata të besojnë se dikush do t’i ndalojë dhe t’ua kërkojë që të tregojnë dokumentet që kanë marrë vaksinën, që sipas tij, ky rast nuk qëndron.

“Kjo i bën njerëzit të ndihen nervozë, duhet të ndalemi së përdoruri atë term”, thotë Caplan, i cili përdor termat “vërtetim i vaksinës” dhe “certifikatë” për të përshkruar dëshminë digjitale të statusit për vaksinim të një personi.

Pasaportat e rreme të vaksinimit

Pasaporta të rreme të vaksinës tashmë po shiten online dhe me një çmim të lirë, shkruan Reuters. Ekspertët e sigurisë kibernetike kanë paralajmëruar për një rritje të mashtrimeve të këtij lloji, menjëherë pasi shtetet nisën të bisedojnë për dokumentet e mundshme, të cilat do të mund të dëshmonin se një person është vaksinuar.

Nga Islanda e deri në Izrael, disa shtete kanë filluar të heqin kufizimet për njerëzit që mund të dëshmojnë se janë vaksinuar, duke i lejuar ata që të marrin pjesë në ngjarje të ndryshme rekreative ose edhe të kalojnë kufijtë shtetërorë, pasi të kenë paraqitur dokumentet e vaksinimit.

“Njerëzit po mundohen që të shmangin rregullat përmes dokumenteve të rreme, duke rrezikuar kështu jetën e të tjerëve”, tha për Reuters, Been Arora, themelues i kompanisë së inteligjencës kibernetike, Cyble.

“Ne kemi parë qindra faqe në të ashtuquajturën ‘dark web’, ku shiten këto dokumente, me çmime të ulëta”, shtoi Arora.

Dark web është pjesë e internetit që shkon përtej motorëve të kërkimit, ku përdoruesit kryesisht janë anonim dhe në të shumtën e rasteve paguajnë me kriptovaluta, siç është Bitcoin.

Këto dokumente të rreme mund të blihen me 12 dollarë, thotë Arora, duke shtuar se sipas të dhënave që ka, që prej shkurtit, kur fillimisht u shfaqën në shitje këto dokumente të rreme, numri i këtij lloji të mashtrimeve është rritur. 

Kur dhe si u prezantua pasaporta e vaksinës?

Dialogu rreth kredencialeve të vaksinave do të përmirësohej shumë nëse diskutohet për dy çështje kyçe, shkruan NBC News. Së pari a është e dëshirueshme që të kemi një mekanizëm të sigurt dhe të besueshëm, i cili do të përcaktonte se kush është vaksinuar kundër koronavirusit dhe për të paktën disa arsye?

Dhe së dyti, në çfarë konteksti është e dëshirueshme dhe e përshtatshme që të kërkohet dëshmi për vaksinim, në mënyrë që njerëzit të mund të marrin pjesë ndonjë aktivitet?

Një numër i madh i shteteve, kryesisht evropiane, janë në favor të prezantimit të një dokumenti të tillë. Danimarka dhe Suedia kanë thënë se do të krijojnë pasaporta të vaksinës dhe Estonia ka thënë se po punon me Organizatën Botërore të Shëndetësisë për ta adresuar këtë çështje. Po ashtu, në favor të kësaj ideje pritet të jenë edhe destinacionet turistike siç janë Greqia, Spanja dhe Qipro.

Presidentja e Komisionit Evropian, Urusla von der Leyen, më 1 mars ka shkruar në Twitter se Bashkimi Evropian do të prezantojë një projektligj për pasaportat e gjelbra digjitale në muajin mars, ku do të përfshihej edhe dëshmia nëse një person është vaksinuar ose jo.

Dy javë më vonë, më 17 mars, Komisioni Evropian njoftoi për një propozim që njerëzit brenda bllokut, që janë vaksinuar mund të udhëtojnë lirshëm. Por, edhe të vaksinuarit do të mund të përballen me disa kufizime. Aktualisht, BE-ja ende nuk ka miratuar për përdorim vaksinën ruse Sputnik V dhe atë kineze, Sinopharm, kurse për njerëzit e vaksinuar nga shtetet e tjera, do të vazhdojë të jetë e ndaluar hyrja e tyre. Sipas paralajmërimeve, këto pasaporta të gjelbra për BE-në do të jenë të gatshme për përdorim në qershor.

Jashtë BE-së, kryeministri britanik, Boris Johnson ka thënë se qeveria e tij është duke e shqyrtuar mundësinë e përdorimit të një dokumenti të tillë. Kina dhe Japonia po ashtu janë në favor të përdorimit të pasaportës së vaksinës, siç janë edhe shtetet që varen nga turizmi, të tilla si Tajlanda dhe Aruba.

Më 14 prill, Këshilli i Evropës tha se u ka dërguar një dokument të 47 shteteve që janë anëtare në këtë këshill, duke kërkuar nga ta që të mbrohen të drejtat e njeriut, kur bëhet fjalë për pasaportat e vaksinës.

Këshilli i Evropës ka kërkuar nga shtetet që të ndërmarrin hapa për të mbrojtur të dhënat e personave të vaksinuar, t’u ruhet privatësia dhe të ndërmerren hapa për rreziqet që mund të paraqiten në sigurinë dhe shëndetin publik.

Continue Reading

Bota

Forcat siriane përgatiten për t’u kthyer në qytetin e druzëve, pavarësisht paralajmërimeve nga Izraeli

Published

on

By

Forcat siriane janë duke u përgatitur për t’u kthyer në qytetin e pakicës fetare druze, Suveida, për t’iu dhënë fund luftimeve me fiset beduine, tha të premten një zëdhënës i Ministrisë së Brendshme të Sirisë, duke e vënë në rrezik një armëpushim të brishtë në jug të vendit.

Luftimet e përgjakshme disaditore që shpërthyen kur luftëtarët beduinë dhe druzë u përplasën në provincën Suveida u ndalën përkohësisht pas shpalljes së armëpushimit të mërkurën.

Luftimet kishin shtyrë Qeverinë siriane t’i zhvendoste trupat e saj atje, duke përshkallëzuar më tej dhunën.

Në këto përleshje u përfshi edhe Izraeli, i cili tha se nuk do ta lejojë Qeverinë siriane, e drejtuar nga islamistët, të vendosë trupa në jug të Sirisë dhe goditi forcat siriane në Suveida, si dhe Ministrinë e Mbrojtjes së Sirisë dhe pranë Pallatit Presidencial në Damask.

Trupat siriane u tërhoqën nga Suveida pasi u shpall armëpushimi, por përplasjet shpërthyen sërish të enjten në mbrëmje mes luftëtarëve beduinë fisnorë dhe druzëve, të cilët janë pjesë e një pakice fetare që ka ndjekës edhe në Liban dhe Izrael.

Ushtria izraelite kreu sulme të reja ajrore në provincën Suveida gjatë natës.

Duke i përshkruar sundimtarët e rinj të Sirisë si xhihadistë të maskuar, Izraeli është zotuar se do ta mbrojë pakicën druze në Siri nga sulmet, pasi është nxitur edhe nga vetë druzët në Izrael.

Mosbesimi i thellë i Izraelit ndaj udhëheqjes së re islamiste të Sirisë duket se bie ndesh me Shtetet e Bashkuara, të cilat thanë se nuk e mbështesin sulmin e fundit izraelit në Siri.

SHBA-ja ndërhyri për të ndihmuar në arritjen e armëpushimit të mëparshëm mes forcave qeveritare dhe luftëtarëve druzi, dhe Shtëpia e Bardhë tha të enjten se dukej se armëpushimi po zbatohej.

Presidenti i përkohshëm i Sirisë, Ahmed al-Sharaa, i cili ka punuar për të krijuar marrëdhënie më të ngrohta me SHBA-në, e akuzoi Izraelin se po përpiqet ta përçajë Sirinë dhe premtoi se do ta mbrojë pakicën druze./REL

Continue Reading

Bota

BE-ja arrin pajtueshmëri për paketën e re të sanksioneve kundër Rusisë

Published

on

By

Vendet e Bashkimit Evropian janë pajtuar të premten për miratimin e një pakete të re sanksionesh kundër Rusisë për shkak të luftës së saj në Ukrainë, si dhe për uljen e çmimit tavan për eksportet e naftës ruse.

Paketa e 18-të e ndëshkimeve ekonomike ndaj Rusisë prej se ajo e nisi pushtimin e vendit fqinj më 2022, u miratua pasi Sllovakia hoqi dorë nga kundërshtimi disa javor, pas bisedimeve me Brukselin lidhur me planet për t’i hequr gradualisht importet e gazit rus.

BE-ja sapo miratoi një nga paketat më të forta të sanksioneve kundër Rusisë deri më tani”, tha shefja e politikës së jashtme të BE-së, Kaja Kallas.

Çdo sanksion dobëson aftësinë e Rusisë për të bërë luftë. Mesazhi është i qartë: Evropa nuk do të tërhiqet nga mbështetja për Ukrainën. BE-ja do të vazhdojë të rrisë presionin derisa Rusia të ndalojë luftën”, shtoi ajo.

Kryeministri i Sllovakisë, Robert Fico, i njohur për qëndrimet e tij proruse, hoqi dorë nga kundërshtimi pasi mori “garancitë” e kërkuara nga Brukseli në lidhje me çmimet e gazit, ndërkohë që blloku synon t’i ndërpresë plotësisht importet ruse deri në fund të vitit 2027.

Si pjesë e sanksioneve të reja që synojnë t’i dobësojnë financimet për luftën e Rusisë, diplomatët thanë se BE-ja është pajtuar ta ulë çmimin tavan për naftën ruse të eksportuar në vendet e treta 15 për qind nën vlerën e tregut.

Kjo ndodh pavarësisht se aleatët e BE-së nuk arritën ta bindin presidentin amerikan, Donald Trump, ta mbështesë planin.

Tavani i çmimit është një nismë e G7-ës që synon ta kufizojë shumën e parave që Rusia fiton nga eksporti i naftës në vende si Kina dhe India.

Çmimi tavan për naftën, i vendosur në 60 dollarë nga G7 në vitin 2022, synon ta kufizojë çmimin me të cilin Moska mund të shesë naftë nëpër botë, duke ua ndaluar kompanive të transportit dhe atyre të sigurimeve që të merren me eksportet ruse mbi këtë shumë.

Sipas skemës së re të BE-së – që pritet të mbështetet nga aleatë të G7-ës si Britania dhe Kanadaja – niveli i ri do të nisë me 47.6 dollarë dhe mund të rregullohet në të ardhmen në përputhje me ndryshimet në çmimet e naftës.

Gjithashtu, zyrtarët thanë se BE-ja do të vendosë në listën e zezë mbi 100 anije të tjera të ashtuquajturës “flotë në hije”, që janë cisterna të vjetra të përdorura nga Rusia për t’i anashkaluar kufizimet për eksportin e naftës.

Po ashtu, parashikohen masa për t’ua pamundësuar tubacioneve të gazit në Detin Baltik, Nord Stream 1 dhe 2, të bëhen sërish në punë.

Sanksione do të vendosen edhe ndaj një rafinerie nafte në Indi që është në pronësi ruse dhe ndaj dy bankave kineze, pasi BE-ja po përpiqet të kufizojë lidhjet e Moskës me partnerët ndërkombëtarë.

Sanksionet e reja pritet të miratohen zyrtarisht nga ministrat e BE-së më vonë gjatë ditës së premte./REL

Continue Reading

Bota

Kancelari gjerman Merz: Evropa po bën më shumë për mbrojtjen në koordinim me SHBA-në

Published

on

By

Kancelari gjerman Friedrich Merz ka pranuar kritikat e SHBA-së se Evropa deri më tani kishte bërë shumë pak për të financuar mbrojtjen dhe sigurinë e saj, por tani ai beson se palët ndodhen në të njëjtën linjë.

“Ne e dimë që duhet të bëjmë më shumë dhe jemi duke bërë më shumë”, tha Merz në një intervistë për BBC.

Ai shtoi se ka zhvilluar tre takime me ish-presidentin Donald Trump dhe se ata bisedojnë çdo javë.

“Po përpiqemi të sjellim fundin e kësaj lufte. Po koordinohemi për Ukrainën dhe për tarifat tregtare. Jemi në telefon një herë në javë, po koordinojmë përpjekjet tona. Një çështje është lufta në Ukrainë, dhe e dyta janë debatet dhe tarifat tona tregtare”, u shpreh kancelari gjerman.

Merz, i cili është mbështetës i fuqishëm i Ukrainës, vizitoi Kievin vetëm katër ditë pas marrjes së detyrës në maj, së bashku me kryeministrin britanik Keir Starmer dhe presidentin francez Emmanuel Macron.

Ai theksoi:

“Rusia është një kërcënim për paqen dhe rendin politik në Europë, jo vetëm për Ukrainën.”

Pas kritikave të ashpra nga zëvendëspresidenti amerikan JD Vance gjatë Konferencës së Sigurisë në Mynih, Merz u njoh me nevojën që Evropa të forcojë vetë mbrojtjen e saj. Kjo ka çuar në ndryshime në kushtetutën gjermane për të lejuar një rritje të konsiderueshme të buxhetit ushtarak.

“Ushtria jonë nuk është mjaftueshëm e fortë, ndaj po investojmë shumë”, deklaroi kancelari.

Gjermania, Britania e Madhe dhe Franca po ndërtojnë një aleancë të re, të quajtur “E3”, që do të fokusohet në sigurinë, politikën e jashtme dhe zhvillimin ekonomik. Merz vuri në pah marrëdhëniet e ngushta me Starmer dhe Macron, ndërsa presidenti francez pritet të vizitojë Berlinin javën e ardhshme.

Në kuadër të traktatit britaniko-gjerman, Merz konfirmoi gjithashtu mbështetjen për ndihmë shtesë ushtarake për Ukrainën, duke përfshirë raketa me rreze veprimi deri në 2,000 kilometra.

Continue Reading

Bota

Gjermania dhe Britania nënshkruajnë paktin e mbrojtjes së ndërsjellë

Published

on

Britania dhe Gjermania kanë nënshkruar një traktat të rëndësishëm mbrojtjeje se si udhëheqësit evropianë po bashkohen për t’u përballur me një peisazh sigurie të ngatërruar nga politika e jashtme: “Amerika e Para” e Presidentit Trump dhe sulmi i pamëshirshëm i Presidentit Vladimir Putin ndaj Ukrainës.

Marrëveshja anglo-gjermane, e nënshkruar nga kryeministri Keir Starmer dhe kancelari Friedrich Merz gjatë vizitës së tij në Londër, mbulon energjinë, bashkëpunimin ekonomik dhe migracionin, përveç mbrojtjes, raporton “New York Times”.

Ajo bazohet në një marrëveshje të nënshkruar tetorin e kaluar, sipas së cilës të dy vendet ranë dakord të bashkëpunojnë në mbrojtjen e ndërsjellë, me ushtrime të përbashkëta ushtarake dhe zhvillimin e armëve të sofistikuara.

Traktati përfshin një premtim nga të dy vendet për ta konsideruar një kërcënim kundër njërit si një kërcënim kundër tjetrit, duke deklaruar se ata do të “ndihmojnë njëri-tjetrin, përfshirë me mjete ushtarake, në rast të një sulmi të armatosur ndaj tjetrit”.

Kjo i bëri jehonë gjuhës së miratuar nga Britania dhe Franca, të cilat u zotuan javën e kaluar të koordinojnë më ngushtë arsenalet e tyre bërthamore në përgjigje të kërcënimeve kundër aleatëve evropianë.

Gjermania nuk zotëron armë bërthamore, por është furnizuesi i tretë më i madh i pajisjeve ushtarake në Ukrainë, pas Shteteve të Bashkuara dhe Britanisë, sipas Institutit Kiel për Ekonominë Botërore.

Zyrtarët gjermanë u thanë gazetarëve këtë javë se marrëveshja, të cilën ata e quajnë “kontratë miqësie”, është përpjekja e fundit për t’i afruar dy vendet në një kohë shqetësimesh të shtuara për sigurinë dhe për të kapërcyer ndarjet që ishin hapur nga dalja e Britanisë nga Bashkimi Evropian./Ekonomia Online

Continue Reading

Të kërkuara