Në kuadër të zhvillimit praktik dhe përfshirjes në hapësirat bashkëkohore të artit, studentët e Fakultetit të Artit dhe Media Digjitale të UBT-së realizuan një vizitë studimore në Institutin ARKIV në Pejë, ku aktualisht është e hapur ekspozita e artistit të njohur Jeton Gusia.

Instituti ARKIV funksionon si një qendër e artit bashkëkohor, e fokusuar në ekspozita, punëtori dhe rezidenca artistike, duke ofruar studentëve një mundësi të veçantë për t’u njohur me praktikat bashkëkohore vizuale dhe formate të ndryshme të prodhimit artistik.

Në vizitë morën pjesë studentë të programeve të Skulpturës (viti i parë), Instalacion Art (viti i dytë) dhe Projekti Individual (viti i tretë), të udhëhequr nga profesori Burim Berisha, të cilët patën mundësinë të ndërveprojnë direkt me hapësirën ekspozuese dhe të njihen me proceset krijuese të artit bashkëkohor.

Vizita, e organizuar në kuadër të marrëveshjes së bashkëpunimit mes UBT-së dhe Institutit ARKIV, ka për qëllim të fuqizojë zhvillimin krijues dhe profesional të studentëve, duke i dhënë mundësinë të përjetojnë nga afër standardet dhe praktikat e artit bashkëkohor.

Ky aktivitet pasuron përvojën e studentëve dhe përputhet me objektivat akademike të Fakultetit të Artit, duke i ndihmuar ata të zhvillojnë aftësi praktike dhe të krijojnë lidhje të reja në fushën e artit bashkëkohor.

Në kuadër të përkujtimit të 25-vjetorit të Rezolutës 1325 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara mbi Gratë, Paqen dhe Sigurinë (WPS) dhe si pjesë e fushatës globale “She Builds Peace”, UBT, në bashkëpunim me YSP Balkan dhe Women Center for Development and Culture Albania (WCDCA), organizuan një tryezë rajonale me rëndësi të veçantë, e cila kishte për qëllim të reflektuar mbi rolin e grave dhe të rinjve në ndërtimin e paqes në Ballkanin Perëndimor.

Ky aktivitet u zhvillua më 13 nëntor 2025, në Sallën e Bibliotekës së Parkut Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, dhe u drejtua dhe moderua nga Ejona Icka, Koordinatore e OKB-së për IAYSP Europe & Middle East dhe Drejtoreshë Ekzekutive e YSP Balkan.

Në diskutimin e pasur morën pjesë ekspertë dhe udhëheqës rajonalë, duke përfshirë:

Doc. Dr. Kaltrina Zekolli Shaqiri, Zv/Ministre e Transportit, Maqedonia e Veriut

Dr. Rudina Çollaku, Drejtoreshë Ekzekutive, Women Center for Development and Culture, Shqipëri

Ms. Besa Asllani, Koordinatore, Youth Forum of PVD, Lugina e Preshevës

Ms. Arta Tahiri Beqa, Analiste

Tryeza ofroi një platformë të rëndësishme dialogu për udhëheqëse gra, përfaqësues të rinisë, organizata të shoqërisë civile dhe institucione qeveritare, duke theksuar rëndësinë e sigurisë komunitare, perspektivat ekspertësh mbi paqen dhe sigurinë, si dhe zërin e të rinjve në krijimin e partneriteteve që sjellin në jetë rezolutat ndërkombëtare si 1325 në nivel rajonal.

Ky aktivitet kontribuon drejtpërdrejt në fushatën globale “She Builds Peace”, e cila promovon dy shtylla kyçe të veprimit: Njohjen dhe Pjesëmarrjen, duke riafirmuar angazhimin e Ballkanit Perëndimor për zbatimin e plotë të Rezolutës 1325, në këtë përvjetor historik.

“Paqja fillon me pjesëmarrje,” u theksua gjatë tryezës, duke vlerësuar rëndësinë e angazhimit aktiv të grave dhe të rinjve në proceset e ndërtimit të paqes dhe stabilitetit rajonal.

Ky aktivitet mbështetet nga ICAN – International Civil Society Action, UBT dhe WCDCA, duke forcuar vizionin e përbashkët për të drejtat e grave, paqen dhe sigurinë në rajonin e Ballkanit.

Studentët e programit të Dizajnit, dega në Prizren e UBT-së, zhvilluan një vizitë studimore në Autostrada Hangar – Qendrën e Artit Bashkëkohor, të shoqëruar nga profesoresha e dizajnit grafik, Arbresha Hoxha, dhe profesoresha e modës, Nertila Mema.

Kjo vizitë u organizua me synimin që studentëve t’u ofrohet një përvojë e thelluar praktike dhe një perspektivë profesionale mbi rolin e artit bashkëkohor në dokumentimin historik dhe në komunikimin vizual.

Studentët e lëndës “Bazat e Dizajnit” patën mundësinë të njihen nga afër me ekspozitën Autostrada Biennale – një hapësirë ku praktikat bashkëkohore të artit dhe dizajnit ndërthuren me qasje novatore dhe forma eksperimentale të paraqitjes vizuale.

Gjatë vizitës, ata vëzhguan instalacione artistike, koncepte vizuale bashkëkohore dhe metoda krijuese të përdorura nga artistët e rinj dhe ndërkombëtarë. Kjo përvojë u mundësoi studentëve të thellojnë njohuritë mbi analizën vizuale, konceptimin e veprës artistike, përdorimin e materialeve dhe shprehjen estetike.

Përmes këtij aktiviteti, studentët zgjeruan të kuptuarit e tyre rreth rolit që ka dizajni në komunikimin kulturor e shoqëror, duke e parë nga afër mënyrën se si arti bashkëkohor kontribuon në krijimin, interpretimin dhe dokumentimin e realitetit.

Në kuadër të Annual Conference and Internet Freedom Meet (IFM) 2025, i cili po mbahet në Prishtinë, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte i ftuar në diskutimin rajonal mbi keqpërdorimin e inteligjencës artificiale (AI) në Ballkanin Perëndimor dhe Turqi: nga imitimi deri te dhuna digjitale.

Gjatë panelit u diskutua mbi mënyrat se si inteligjenca artificiale përdoret për mashtrime, imitime dhe dhunë seksuale të lehtësuar nga teknologjia, si dhe masat që duhet të ndërmerren për të mbrojtur privatësinë dhe sigurinë e përdoruesve në një kontekst global të rrezikut dhe keqpërdorimeve digjitale.

Rektori Hajrizi theksoi rëndësinë e bashkëpunimit në të gjitha nivelet – lokal, organizativ, nacional, rajonal dhe global – për të krijuar sisteme të zgjuara dhe të decentralizuara, që mund të bashkëveprojnë në mënyrë efikase dhe të sigurojnë mbrojtje nga kërcënimet digjitale:

“Ne duhet të punojmë së bashku në të gjitha nivelet dhe të krijojmë një aleancë globale për t’u përballur me kërcënimet e inteligjencës artificiale. Institucionet duhet të kenë kapacitete dhe sisteme të decentralizuara, të ndërveprojnë pa vonesa dhe të ndërtojnë besim, për të menaxhuar këto zhvillime teknologjike në mënyrë efikase”, theksoi Rektori Hajrizi.

Ai gjithashtu nënvizoi sfidat dhe mundësitë që paraqet AI për Kosovën:

“Ne po ecim shpejt drejt identifikimit të përmbajtjes së gjeneruar nga AI dhe jemi duke punuar për të rritur transparencën e këtyre zgjidhjeve, duke e studiuar dhe analizuar procesin nga pikëpamja kërkimore”, u shpreh Rektori Hajrizi.

Paneli, i moderuar nga Aida Mahmutović, Menaxhere e Projektit për të Drejtat Digjitale në BIRN Kosovo, solli ekspertë dhe aktivistë nga rajoni dhe jashtë tij, duke përfshirë: Snežana Nikčević, Civic Tech Advocate, NGO 35mm, Mali i Zi; Alba Brojka, Eksperte e Teknologjisë dhe Politikave Digjitale, Shqipëri; Feđa Kulenović, Universiteti i Sarajevës (pjesëmarrje online).

Ky panel u zhvillua në kuadër të konferencës vjetore të IFM 2025, ku morën pjesë gjithashtu Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, zyrtarë të BE-së dhe liderë lokalë, duke ofruar një platformë të rëndësishme për dialog mbi të drejtat digjitale, sigurinë online dhe përgjegjësitë e institucioneve në epokën e transformimit digjital.