Botë

Shefja e Gjykatës Ndërkombëtare Penale akuzon Rusinë dhe SHBA për ndërhyrje

Published

on

Presidentja e Gjykatës Ndërkombëtare Penale (GJNP-së) ka përdorur gjuhë të ashpër ndaj Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë duke i akuzuar për ndërhyrje në hetimet e gjykatës. Ajo i ka quajtur sulmet ndaj gjykatës si “të tmerrshme”.

Gjykata po kërcënohet me sanksione ekonomike të ashpra nga një anëtar i përhershëm të Këshillit të Sigurimit sikur gjykata të ishte një organizatë terroriste”, tha gjyqtarja Tomoko Akane gjatë fjalimit në takimin vjetor të këtij institucioni.

Zonja Akane i referohej vërejtjeve të bëra nga senatori amerikan Lindsey Graham, partia republikane e të cilit do të kontrollojë të dy dhomat e Kongresit në janari. Senatori Graham e krahasoj gjykatën me një “shaka të rrezikshme” dhe i kërkoi Kongresit të vinte sanksione ndaj prokurorit të saj. “Kam një mesazh për aleatët, për Kanadanë, Britaninë, Gjermaninë, Francën, nëse përpiqeni të ndihmoni Gjykatën Ndërkombëtare Penale, ne do t’ju vëmë sanksione”, tha Senatori Graham gjatë një interviste për rrjetin amerikan ‘Fox News’.

Senatori Graham u zemërua nga njoftimi i muajit të kaluar se gjyqtarët kishin pranuar një kërkesë nga kryeprokurori i gjykatës Karim Khan për të lëshuar urdhër-arreste për Kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu, për ish-ministrin e tij të mbrojtjes dhe për shefin ushtarak të Hamasit për krime kundër njerëzimit në lidhje me luftën 14 mujore në Gazë.

Kjo shënon herën e parë që gjykata globale e drejtësisë lëshon urdhër arrest për udhëheqësin e një aleati të rëndësishëm perëndimor.

Sfidat e GJNP-së me urdhrat për arrestimin e udhëheqësve

Kërcënimet e Senatorit Graham nuk shihen si fjalë boshe.

Presidenti i zgjedhur Donald Trump, gjatë mandatit të parë, sanksionoi prokurorin e mëparshëm të gjykatës, Fatou Bensouda, me një ndalim udhëtimi dhe ngrirje të pasurive për shkak të hetimit të trupave amerikane dhe zyrtarëve të inteligjencës në Afganistan.

Kryetarja e Gjykatës Akane, u shpreh ashpër edhe për Rusinë. “Disa zyrtarë të zgjedhur po përballen me urdhër-arreste nga një anëtar i përhershëm i Këshillit të Sigurimit”, tha ajo. Moska lëshoi urdhër arrest për kryeprokurorin e gjykatës Khan dhe të tjerë në përgjigje të hetimit ndaj Presidentit rus Vladimir Putin.

Asambleja e Shteteve, e cila përfaqëson 124 vendet anëtare të GJNP-së, do të mbajë konferencën e saj të 23-të për të zgjedhur anëtarët e komitetit dhe për të miratuar buxhetin e gjykatës.

GJNP u krijua në vitin 2002 për të ndjekur penalisht individët përgjegjës për krime e luftës, krime kundër njerëzimit, gjenocid dhe krimin e agresionit. Gjykata përfshihet vetëm kur kombet nuk janë në gjendje ose nuk dëshirojnë t’i ndjekin penalisht këto krime në territorin e tyre. Deri më sot, 124 vende kanë nënshkruar Statutin e Romës, i cili krijoi gjykatën. Izraeli, Rusia dhe Kina nuk e kanë nënshkruar Statutin e Romës.

GJNP nuk ka forcë zbatuese dhe mbështetet në shtetet anëtare për të ekzekutuar urdhër-arrestet.

Vendimi për të lëshuar urdhra të tillë për Kryeministrin Netanyahu dhe ish-ministrin e mbrojtjes të Izraelit, Yoav Gallant, është denoncuar nga kritikët e gjykatës. Vendimi ka marrë mbështetje të rezervuar nga shumë prej mbështetësve të saj, një dallim i madh me mbështetjen e fuqishme që u dha vitin e kaluar për urdhër-arrestin kundër Presidentit rus Putin për krimet e luftës në Ukrainë.

Presidenti Joe Biden i quajti urdhrat e arrestit për zotin Netanyahu dhe ish-ministrin e mbrojtjes “ofendues” dhe u zotua të mbështesë Izraelin. Një vit më parë, Presidenti Biden e quajti urdhër-arrestin për Presidentin Putin “të justifikuar” dhe tha se Presidenti rus kishte kryer krime lufte. Shtetet e Bashkuara nuk janë vend anëtar i GJNP-së.

Franca tha se do të “respektonte detyrimet e saj”, por do të duhej të shqyrtonte imunitetin e mundshëm të zotit Netanyahu. Kur u shpall urdhri për Presidentin Putin, Franca tha se do t’i japë “mbështetjen e saj punës thelbësore” të gjykatës.

Austria dhe Italia nuk u pajtuan me urdhrat e arrestit, por thanë se do t’i zbatojnë ato. Gjermania tha se do ta studionte vendimin. Anëtarja e Gjykatës Hungaria ka thënë se do të qëndrojë me Izraelin në vend të gjykatës.

Ekspertja e sigurisë globale, Janina Dill, shprehu shqetësim se përgjigje të tilla mund të minojnë përpjekjet për drejtësinë globale. “Kjo me të vërtetë ka potencialin të dëmtojë jo vetëm gjykatën, por ligjin ndërkombëtar”, tha ajo për agjencinë e lajmeve ‘Associated Press’.

Milena Sterio, eksperte në të drejtën ndërkombëtare në Universitetin Shtetëror të Klivlendit, i tha agjencisë ‘Associated Press’ se sanksionet kundër gjykatës mund të prekin një numër njerëzish që kontribuojnë në punën e gjykatës, siç është avokatja ndërkombëtare për të drejtat e njeriut Amal Clooney. Zonja Clooney e këshilloi prokurorin aktual për kërkesën e tij për urdhër-arrestet për Kryeministrin Netanyahu dhe të tjerët.

Sanksionet janë një barrë e madhe”, tha zonja Sterio.

Botë

​Tërmet me magnitudë 5.3 godet Rusinë

Published

on

By

Një tërmet me magnitudë 5.3 goditi në bregun juglindor të Gadishullit Kamchatka në Rusi, njoftoi të premten Qendra Euro-Mesdhetare e Sizmiologjisë (EMSC), sipas baha.

Tërmeti u regjistrua në një thellësi prej 16 kilometrash në orën 08:05 UTC. Epicentri i tij u vendos 158 kilometra lindje-juglindje të qytetit rus Petropavlovsk-Kamchatsky, me një popullsi rreth 187,000 banorë.

Nuk ka raporte fillestare për viktima ose dëme materiale./KP

Continue Reading

Lajmet

Numri i viktimave nga zjarri rritet në 13 në Tuzlla

Published

on

Në Qendrën Klinike të Tuzllës ka ndërruar jetë një person tjetër, duke e çuar në 13 numrin e të vdekurve nga zjarri që më 4 nëntor kaploi shtëpinë e pleqve në Tuzlla.

Kjo u bë e ditur sot në mëngjes nga vetë institucioni shëndetësor dhe sipas rezultateve preliminare të autopsive të kryera deri më tani, të cilat mjekët ia kanë komunikuar gojarisht Prokurorisë, 11 persona kanë vdekur si pasojë e mbytjes, pra helmimit nga monoksidi i karbonit.

Nga Prokuroria e Kantonit të Tuzllës u bë e ditur më 6 nëntor se hetimi në vendngjarje ka përfunduar dhe se ky institucion do t’i dorëzojë raportet në periudhën e ardhshme Sektorit të Policisë Kriminale të Ministrisë së Punëve të Brendshme të këtij kantoni.

“Rreth shkaqeve të zjarrit do të informojmë publikun pasi të analizohen raportet dhe gjetjet e ekspertëve dhe hetuesve”, tha prokuroria në këtë katon.

Në Tuzlla janë shpallur katër ditë zie. Gjithashtu, Drejtori i shtëpisë së pleqve në Tuzlla, Mirsad Bakalloviq, dha dorëheqjen më 5 nëntor./S.K/EO/

 

 

Continue Reading

Lajmet

​Ekonomia gjermane mbetet në stagnacion pavarësisht qeverisë së re

Published

on

Komuniteti i biznesit gjerman ende nuk ka ndjerë ndonjë optimizëm pavarësisht qeverisë së re, pasi ekonomia vazhdon të ngecë. Sipas sondazheve kohëve të fundit, edhe pse qeveria thuhet se identifikoi problemet, ende nuk ka dhënë ndikimin e nevojshëm.

Dhoma Gjermane e Industrisë dhe Tregtisë (DIHK) publikoi sondazhin e saj të biznesit të vjeshtës 2025, i cili pasqyron pritjet e rreth 23 mijë firmave nga të gjithë sektorët dhe rajonet.

Helena Melnikov, drejtoreshë ekzekutive DIHK, tha se situata nuk u përmirësua gjatë verës, dhe në vend të kësaj, ndjenja u përkeqësua pak përsëri.

Kancelari Friedrich Merz i kishte premtuar komunitetit të biznesit se ekonomia do të fillonte të rimëkëmbej deri në verë.

Melnikov deklaroi se mungon momenti i nevojshëm për një rimëkëmbje të vërtetë në ekonominë gjermane, dhe DIHK vlerëson ngecje për produktin e brendshëm bruto gjerman këtë vit, dhe vetëm një rritje prej 0.7% në vitin 2026.

Ajo tha se investimet e korporatave janë ende 10% nën nivelet para pandemisë, edhe pse kanë kaluar pesë vjet që nga fillimi i pandemisë së koronavirusit, duke i kërkuar qeverisë të kontrollojë kostot si sigurimet shoqërore, jo vetëm për industrinë, por për të gjitha bizneset.

DHK vlerëson një rënie prej 1% të eksporteve këtë vit për shkak të tarifave amerikane, e cila vjen pas një rënieje prej 2.1% vitin e kaluar, ndërsa viti i ardhshëm pritet të sjellë një rritje të lehtë prej 0.5%.

Indeksi i besimit i DIHK, që mat situatën aktuale ekonomike dhe pritjet e biznesit të kompanive pjesëmarrëse, ra me 1 pikë në 93.8. Nga 23,000 firma të anketuara, 15% presin që situata ekonomike të përmirësohet në 12 muajt e ardhshëm, ndërsa 27% mendojnë se do të përkeqësohet.

Rreth 22% e firmave të anketuara planifikojnë të rrisin investimet dhe 31% planifikojnë të ulin, ndërsa vetëm 11% planifikojnë të rrisin fuqinë punëtore. Një total prej 24% mendojnë për shkurtime nga puna, dhe 56% e kompanive i shohin kostot e punës si një nga rreziqet më të mëdha të biznesit të tyre.

Ndërkohë, ekonomia gjermane u tkurr me 0.2% në tremujorin e dytë pas një rritjeje prej 0.3% në tremujorin e parë, duke shmangur një recesion dhe duke parë stagnacion në tremujorin e tretë. Kostot e larta të energjisë, porositë e dobëta globale dhe tarifat e larta amerikane janë çështjet më urgjente kundër rritjes.

Gjermania vuan nga mungesa e çipave, duke shkaktuar ndalesa të prodhimit në industrinë e automobilave dhe përparimet e Kinës në prodhim, pasi vendi nuk ka më nevojë për Gjermaninë për produktet që dikur blinte në vend që t’i prodhonte.

Qeveria gjermane premtoi ta nxirrte ekonominë nga stagnacioni me një rritje të ndjeshme të shpenzimeve për infrastrukturë dhe mbrojtje, por efektet e masave do të zgjasin më shumë sesa pritej për t’u parë.

Gjermania e rishikoi parashikimin e saj të rritjes për vitin 2025 nga 0% në 0.2% më 8 tetor, ndërsa vlerësoi se ekonomia do të rimëkëmbet me një rritje prej 1.3% në vitin 2026 dhe 1.4% në vitin 2027, e udhëhequr nga shpenzimet publike./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

Shërbimi i Inteligjencës së Jashtme të Ukrainës: ​Moska i përgatit rusët për rënien e standardeve të jetesës

Published

on

Autoritetet ruse po i përgatitin qytetarët për një përkeqësim të mëtejshëm të standardeve të jetesës mes një deficiti rekord buxhetor, i cili pritet të arrijë në 5.74 trilionë rubla në vitin 2025.

Kjo u raportua në Telegram nga Shërbimi i Inteligjencës së Jashtme të Ukrainës.

Sipas raportit, për të mbuluar mungesën e fondeve, Kremlini planifikon të rrisë taksat dhe të ulë përfitimet sociale, ndërsa përdor senatorët dhe guvernatorët rajonalë si “shkopinj rrufeje” për të thithur pjesën më të madhe të kritikave publike.

Rusia zyrtarisht planifikon të rrisë TVSH-në nga 20% në 22%, të ulë pragun për taksimin e thjeshtuar dhe të rishikojë përfitimet për qytetarët e vetëpunësuar, të cilët aktualisht paguajnë vetëm 4–6% taksë. Regjimi i vetëpunësimit mund të shfuqizohet që në vitin 2026, duke i detyruar njerëzit ose të regjistrohen si sipërmarrës ose të paguajnë normën e plotë të taksës.

Raportet e inteligjencës thonë se qeveria po shqyrton gjithashtu futjen e kontributeve sociale për ata që janë zyrtarisht të papunë – qytetarë të papunë, punonjës të pavarur dhe njerëz që punojnë në mënyrë informale. Këto iniciativa po promovohen nën maskën e “drejtësisë sociale”, por në realitet, ato rrisin barrën mbi popullsinë.

Autoritetet planifikojnë gjithashtu të shkurtojnë programet sociale: kapitali i lindjes mund të paguhet vetëm për një fëmijë të tretë, ndërsa programi i “hipotekës familjare” do të zhvendoset në financim rajonal. Buxhetet lokale tashmë në deficit në 68 rajone, po detyrohen të rrisin taksat e transportit dhe tarifat e parkimit, duke u bërë linja e parë e vendimeve jopopullore.

Vërehet se këto ndryshime janë pasojë e drejtpërdrejtë e luftës, pasi sanksionet e vendosura për agresionin kanë ulur të ardhurat e Rusisë. Kremlini po e ndryshon në mënyrë efektive kontratën e tij shoqërore me qytetarët: më parë, formula ishte “ju nuk protestoni – ne garantojmë stabilitet”, por tani është bërë thjesht: “ju mbështesni regjimin – ju paguani më shumë”.

Siç raportohet nga Ukrinform, ekonomia ruse po hyn në një fazë rënieje të zgjatur: kompanitë po raportojnë gjithnjë e më shumë vështirësi financiare, po ulin shpenzimet dhe po shtyjnë investimet./S.K/KP/

Continue Reading

Të kërkuara