

Published
4 years agoon
By
Betim GashiNjë nga gjërat që po bie më tepër në sy kohët e fundit, është shkëputja nga libri. Për këtë gjë mund tëpyesësh librashitësit dhe të konfirmojnë rëniet e shitjeve, por edhe vetë të njohurit nëse janë duke lexuar diçka për momentin apo jo (me shumë mundësi përgjigjia do të jetë negative). Por çfarë ka ndodhur me ne? Pse ka ardhur ky ndryshim radikal me kalimin e viteve?
“Jemi të zënë në rutinën e tyre të përditshme”. Ky ndoshta mund të jetë justifikimi më i shpeshtë i përdorur, kur i pyesni se pse nuk lexojnë. Të gjithë jemi të zënë, ama secili nga ne e gjen 30 minuta kohëpër të shfletuar një roman. Në momentin që pijmë kafe, në rastet kur dalim vetëm, mund ta shoqërojmëatë kafe me një libër në duar. Por nuk ka se si të ndodhë diçka e tillë, kur vendin e librit e kanë zënëthashethemet në facebook, instagram apo whatsapp.
Teknologjia po na tjetërson. Sado të lexosh online (që edhe ky më duket një tjetër justifikim, pasi shumëpak romane mund të gjesh online), asgjë nuk ta jep kënaqësinë e shfletimit të një libri, të ndjesh aromën e faqeve të një romani, sidomos të atyre të vjetërve, klasikëve.
Ne ia kemi harruar vlerën librit, ndaj edhe përreth kemi kaq shumë persona që nuk dinë të shkruajnë shqip në mënyrë të saktë. Nuk po diskutojmë tani analiza fjalish apo fjalësh në sintaksë e morfologji, por tëshkruajnë. Është realisht minimumi. Të shkojë një individ 18 vjeç dhe të dorëzojë një tezë mature ku nëese fjalën “diell” e shkruan “diedh”, është turp. Më shumë keq më vjen pikërisht për të rinjtë, pasi më tërriturit sado i kanë krijuar disa baza të forta fjalori dhe drejtshkrimi.
Për të mos folur pastaj për të folurin në publik, në një ambient me të panjohur. Mezi flasin jo për arsye tënatyrës introverte, pasi në shoqëri shpërthejnë, por sepse nuk dinë të artikulohen, nuk dinë si t’i formulojnë idetë dhe të shpalosin tek të tjerët vërtet të menduar logjik.
Ne kemi detyrë morale si qytetarë që të paktën brezin e ri ta nxisim të lexojë para se vërtet të jetë shumëvonë, para se vetë ne t’i vuajmë pasojat e një gabimi kaq të madh që po bëjmë. Ne duhet t’i bindim tërinjtë se libri është realisht thesar, se ai dhe vetëm ai mund t’i aftësojë në të shkruar dhe në të folur. E ardhmja sa vjen dhe bëhet më e vështirë, askush s’ka nevojë për persona të aftë profesionalisht. Nëse dikush nuk di të flasë në intervistë pune, e dimë tashmë se atë vend pune e ka të humbur, sado i shkëlqyer të jetë për atë pozicion.
Rrjetet sociale, kafet në lokal, lojërat në play station etj. janë të gjitha sekondare kur krahasohen me atë qërealisht të pret në të ardhmen. Investimi duhet bërë mbi libra që edhe përfitimi të jetë maksimal.
Pavarësisht shkakut, teknologjisë, apo neglizhencës sonë, na pret një detyrë e vështirë për ta kthyer këtëbrez në binarët e duhur dhe kam shpresën se mund t’ia arrijmë…Bota.al
Kulturë
14 vjet nga lindja e Migjenit, poetit të mjerimit dhe shpresës
Published
44 minutes agoon
October 13, 2025By
UBT News
Millosh Gjergj Nikolla i njohur si Migjeni u lind në Shkodër më 13 tetor 1911.
Ka qenë një poet dhe prozator i shquar e konsiderohet si një ndër shkrimtarët më të lexuar të letërsisë shqipe të shekullit të 20-të.
Për epokën ishte një zë krejtësisht novator nga brenda dhe forma. Ndikimi i tij mbi letërsinë shqipe të kohës ishte i madh.
Migjeni vuante nga tuberkulozi, një sëmundje që e shoqëroi për shumë vite dhe e detyroi të largohej për kurim në Itali, ku edhe ndërroi jetë në moshën e re 26-vjeçare, në qytetin e Torinos.
Megjithëse jetoi pak, Migjeni la pas një vepër të fuqishme dhe me ndikim të madh në letërsinë shqiptare.
Veprat e tij kryesore janë: “Vargjet e Lira” – përmbledhje poetike që përfshin poezitë më të njohura si: Parathanja e parathanjeve, Të lindet njeriu, Poema e mjerimit, Kanga e rinisë, dhe Kanga e të burgosunit, përmbledhje kjo që u botua pas vdekjes së tij.
Një vepër që i’a vlen të përmendet është dhe “Novelat e qytetit të veriut”, një cikël tregimesh që pasqyrojnë jetën e varfër dhe vuajtjet e njerëzve në Shqipërinë e asaj kohe.
Sot, me 13 tetor të vitit 2025, Migjeni përkujtohet në 114 vjetorin e lindjes së tij. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Sot vendoset fituesi i Çmimit Gjerman të Librit, Jehona Kicaj në finale
Published
2 hours agoon
October 13, 2025By
UBT News
Shkrimtarja debutuese Jehona Kicaj me romanin e saj “ë” ka arritur të futet në listën e ngushtë për Çmimin Gjerman të Librit, dhe sot do të zyrtarizohet fituesi i këtij çmimi.
Për këtë çmim prestigjioz fillimisht kanë aplikuar 200 vepra, ndërsa më parë Kicaj kishte arritur të ishte në mesin e 20 kandidatëve. Tani, romani i saj ka arritur të jetë një nga 6 veprat finaliste.
Ceremonia e ndarjes së çmimit do të mbahet sot në Panairin e Librit në Frankfurt.
Të gjashtë autorët e listës së ngushtë do të garojnë për çmimin kryesor, i cili ka një vlerë prej 25,000 eurosh, ndërsa 2,500 euro do t’i jepen secilit nga pesë finalistët e tjerë.
Lifestyle
Bimët që nuk i frikësohen dimrit, gjelbërim edhe pranë radiatorëve
Published
5 hours agoon
October 13, 2025By
UBT News
Kur temperaturat bien dhe shtëpia mbushet me nxehtësinë e thatë që vjen nga radiatorët, hapësira jonë e përditshme shndërrohet në një strehë të ngrohtë kundër të ftohtit.
Perdet ulen, qirinjtë ndizen, aroma e kafesë përhapet në ajër – por shpesh diçka mungon. Në atë qetësi të ngrohtë, ajri i thatë dhe mungesa e dritës fillojnë të ndihen, duke ndikuar në energjinë e shtëpisë.
Bimët e shtëpisë, këta “rojtarë” të vegjël të natyrës, janë të parat që e ndiejnë këtë ndryshim. Gjethet vyshken, toka thahet, ajri i ngrohtë bëhet sfidues për to.
Disa bimë jo vetëm që përballojnë këtë periudhë, por edhe lulëzojnë në të – duke sjellë jetë dhe harmoni në çdo cep të shtëpisë.
Ato duan ngrohtësinë e radiatorëve dhe pastrojnë ajrin, gjallërojnë atmosferën, sipas feng shui-t, nxisin energji pozitive, qetësi e mirëqenie. Nëse doni që shtëpia të mbetet e gjallë, e gjelbër e plot jetë gjatë dimrit, njihuni me pesë bimë që janë aleatët idealë të sezonit të ftohtë.
Lulja e fierit – zonja klasike e gjelbërimit
Një ndër bimët më të vjetra në botë, është simbol i qëndrueshmërisë së natyrës. Me gjethe të buta e të harlisura, sjell në shtëpi ndjesinë e një pylli. Edhe pse pëlqen lagështinë, përshtatet me ngrohjen qendrore, mjafton t’i spërkatni gjethet herë pas here dhe ta mbani larg burimeve të drejtpërdrejta të nxehtësisë. Fierët sjellin freski, qetësi dhe ekuilibër energjik, prandaj janë idealë për dhomën e ndenjes apo korridorin.
Orkideja – mbretëresha elegante që dashuron ngrohtësinë
Delikate në pamje, por e fortë në natyrë. Orkideja lulëzon edhe kur shumica e bimëve ndalojnë së rrituri. Kërkon temperaturë të qëndrueshme dhe dritë të moderuar, por jo diell të drejtpërdrejtë. Me kujdes minimal e pak spërkatje, sjell elegancë dhe qetësi në çdo ambient. Në ditët gri të dimrit, lulet e saj janë kujtesë se bukuria kurrë nuk shuhet – thjesht merr forma të reja.
Aloe Vera – minimalizëm dhe fuqi në një vazo të vetme
E njohur si “bima që shëron”, Aloe Vera ruan ujë e energji në gjethet e trasha, duke e bërë të përsosur për ajrin e that. Ajo kërkon pak ujë e shumë dritë. Në feng shui simbolizon pastrim, mbrojtje dhe forcë të brendshme. Vendoseni pranë kompjuterit ose në dhomën e gjumit për të balancuar energjinë dhe për të lehtësuar stresin.
Pahira – pema e fatit dhe begatisë
E quajtur ndryshe “druri i parave”, Pachira aquatica është simbol i harmonisë familjare dhe stabilitetit financiar. Edhe pse tropikale, është e lehtë për t’u mbajtur: i pëlqen drita e shpërndarë dhe lagështia e moderuar. Vendoseni në një qoshe të ndriçuar të dhomës së ndenjes dhe do të ndjeni se sjell energji të mirë dhe lehtësi në hapësirë.
Monstera – hijeshi tropikale që e do ngrohtësinë
Një ndër bimët më trend të viteve të fundit, Monstera është simbol i rritjes dhe vitalitetit. Ajo duron ajrin e thatë, mjafton t’i fshihen gjethet dhe të spërkatet herë pas here. Në feng shui përfaqëson vetëbesim dhe zhvillim. Edhe kur jashtë bie borë, gjethet e saj të mëdha mbeten kujtesë se ngrohtësia e vërtetë buron nga brenda nesh.
Si t’i ndihmoni bimët gjatë sezonit të ngrohjes?
Kujdesuni për to duke:
Fshirë gjethet me një leckë të butë e pak të lagur.
Spërkatur me ujë të qëndruar në temperaturë dhome.
Shmangur vendosjen e saksive mbi radiatorë.
Vendosur një enë me ujë pranë radiatorit për të shtuar lagështinë.
Duke i dhënë kujdes bimëve, ushqeni edhe energjinë e shtëpisë suaj. Ato nuk janë vetëm dekor – janë terapeutë të heshtur, që sjellin qetësi, frymëmarrje dhe jetë në çdo stinë.
Në një dimër pa gjelbërim jashtë, mbeten kujtesa më e bukur se jeta e rritja vazhdojnë edhe brenda katër mureve. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Violina e parë e Albert Ajnshtajnit shitet për mbi 1 milion paund
Published
6 hours agoon
October 13, 2025By
UBT News
Një violinë që dikur i përkiste njërës prej mendjeve më të mëdha në historinë e shkencës, Albert Ajnshtajnit, është shitur në ankand për 860 mijë paund.
Instrumenti, një violinë Zunterer e vitit 1894, besohet të ketë qenë violina e parë e Ajnshtajnit. Fillimisht ajo ishte vlerësuar me çmim rreth 300 mijë paund, por arriti të shitej për gati trefishin e shumës në ankandin e Dominic Winter Auctioneers në South Cerney, Gloucestershire.
Në të njëjtin ankand u shit edhe një libër filozofie, të cilin Ajnshtajni ia kishte dhuruar një miku, për 2.200 paund.
Të gjitha çmimet përfshijnë edhe një komision prej 26.4%, që do të thotë se çmimi përfundimtar i violinës i kalon 1 milion paundët.
Sipas ekspertëve, kjo shitje mund të vendosë një rekord të ri për një violinë që nuk i ka përkitur një muzikanti profesionist dhe që nuk është e prodhuar nga Stradivarius. Deri tani, rekordi mbahej nga një instrument që mendohet se ishte përdorur në anijen Titanik.
Specialisti Chris Albury e përshkroi ankandin, që zgjati vetëm 10 minuta, si një “moment të veçantë”.
“Kishim tre ofertues në telefon që garuan deri në fund,” – tha ai për BBC.
Ai shtoi se shumë njerëz nuk e dinin që Ajnshtajni ishte një adhurues i madh i muzikës.
“Ai shpesh thoshte se, nëse nuk do të ishte bërë shkencëtar, do të donte të ishte muzikant. Nisi të mësonte violinën në moshën katërvjeçare dhe luante çdo ditë,” – përfundoi Albury. /A.Z/UBT News/

Osmani nderohet me Çmimin e Asamblesë Parlamentare të NATO-s për Gratë, Paqen e Sigurinë

Lecornu, sërish kryeministër i Francës

Ademi motivon lojtarët para ndeshjes me Suedinë

Nara dhe Lucky Blue Smith mirëpresin fëmijën e tyre të katërt

14 vjet nga lindja e Migjenit, poetit të mjerimit dhe shpresës

Shkencëtarët austriakë paralajmërojnë: Mikroplastika në ushqim mund të dëmtojë zorrët

Zidane zbulon se po rikthehet në stol, ka dy fjalë për Yamal

Meta zgjeron përkthimin e Reels-ave me gjuhë të reja

Kina akuzon SHBA-në për ‘standarde të dyfishta’ lidhur me kërcënimin me tarifa
Të kërkuara
-
Vendi2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Lajmet3 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni3 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT