Kulturë

Pse në ditët e sotme nuk po lexohet?

Çfarë po ndodh me ne?

Published

on

Një nga gjërat që po bie më tepër në sy kohët e fundit, është shkëputja nga libri. Për këtë gjë mund tëpyesësh librashitësit dhe të konfirmojnë rëniet e shitjeve, por edhe vetë të njohurit nëse janë duke lexuar diçka për momentin apo jo (me shumë mundësi përgjigjia do të jetë negative). Por çfarë ka ndodhur me ne? Pse ka ardhur ky ndryshim radikal me kalimin e viteve?

“Jemi të zënë në rutinën e tyre të përditshme”. Ky ndoshta mund të jetë justifikimi më i shpeshtë i përdorur, kur i pyesni se pse nuk lexojnë. Të gjithë jemi të zënë, ama secili nga ne e gjen 30 minuta kohëpër të shfletuar një roman. Në momentin që pijmë kafe, në rastet kur dalim vetëm, mund ta shoqërojmëatë kafe me një libër në duar. Por nuk ka se si të ndodhë diçka e tillë, kur vendin e librit e kanë zënëthashethemet në facebook, instagram apo whatsapp.

Teknologjia po na tjetërson. Sado të lexosh online (që edhe ky më duket një tjetër justifikim, pasi shumëpak romane mund të gjesh online), asgjë nuk ta jep kënaqësinë e shfletimit të një libri, të ndjesh aromën e faqeve të një romani, sidomos të atyre të vjetërve, klasikëve.

Ne ia kemi harruar vlerën librit, ndaj edhe përreth kemi kaq shumë persona që nuk dinë të shkruajnë shqip në mënyrë të saktë. Nuk po diskutojmë tani analiza fjalish apo fjalësh në sintaksë e morfologji, por tëshkruajnë. Është realisht minimumi. Të shkojë një individ 18 vjeç dhe të dorëzojë një tezë mature ku nëese fjalën “diell” e shkruan “diedh”, është turp. Më shumë keq më vjen pikërisht për të rinjtë, pasi më tërriturit sado i kanë krijuar disa baza të forta fjalori dhe drejtshkrimi.

Për të mos folur pastaj për të folurin në publik, në një ambient me të panjohur. Mezi flasin jo për arsye tënatyrës introverte, pasi në shoqëri shpërthejnë, por sepse nuk dinë të artikulohen, nuk dinë si t’i formulojnë idetë dhe të shpalosin tek të tjerët vërtet të menduar logjik.

Ne kemi detyrë morale si qytetarë që të paktën brezin e ri ta nxisim të lexojë para se vërtet të jetë shumëvonë, para se vetë ne t’i vuajmë pasojat e një gabimi kaq të madh që po bëjmë. Ne duhet t’i bindim tërinjtë se libri është realisht thesar, se ai dhe vetëm ai mund t’i aftësojë në të shkruar dhe në të folur. E ardhmja sa vjen dhe bëhet më e vështirë, askush s’ka nevojë për persona të aftë profesionalisht. Nëse dikush nuk di të flasë në intervistë pune, e dimë tashmë se atë vend pune e ka të humbur, sado i shkëlqyer të jetë për atë pozicion.

Rrjetet sociale, kafet në lokal, lojërat në play station etj. janë të gjitha sekondare kur krahasohen me atë qërealisht të pret në të ardhmen. Investimi duhet bërë mbi libra që edhe përfitimi të jetë maksimal.

Pavarësisht shkakut, teknologjisë, apo neglizhencës sonë, na pret një detyrë e vështirë për ta kthyer këtëbrez në binarët e duhur dhe kam shpresën se mund t’ia arrijmë…Bota.al

Kulturë

Shqiptarja e vogël pushton Italinë, Emma Dakoli fituese e Zecchino d’Oro

Published

on

Ajo është nëntë vjeçe, jeton në Monza me prindërit dhe motrën e saj të vogël Mia, dhe ëndërron të bëhet “piktore, stiliste mode”, por mbi të gjitha, do të donte të bëhej këngëtare, dhe tashmë është në rrugën e duhur për ta arritur këtë.

Shqiptarja Emma Dakoli është fituesja e edicionit 2025 të Zecchino d’Oro, konkursit historik të këngës kushtuar fëmijëve.

E shoqëruar nga Piccolo Coro dell’Antoniano me regji nga Margherita Gamberini, vajza e vogël këndoi “Ci pensa il vento” në skenën e Antonianos në Bolonja (teksti nga Francesco Marruncheddu dhe Lodovico Saccol, muzika nga Lodovico Saccol), kushtuar temave të shpresës dhe paqes, të cilat janë më aktuale se kurrë.

“Edhe pse nuk mund ta shihni, era bën kaq shumë gjëra për ne. Than rrobat e varura dhe lotët në fytyrat tona, kthen faqet e librave, sjell polen dhe këngë”, këndoi artistja e vogël. “Dhe ndonjëherë, nëse ndalesh për të dëgjuar, do të ndjesh paqen që fryn përtej kufijve, ndërsa flamuj me shumë ngjyra valëviten në qiell”.

Një këngë që Emmës i pëlqeu shumë sepse “në fillim bëhet fjalë për një vajzë të vogël që mërzitet sepse nuk është verë dhe nuk mund të notojë më në det”, shpjegon ajo, “Por pastaj vjen gjyshja e saj dhe i shpjegon gjithçka që mund të bëjë era”.

Kënga u vlerësua në fund të finales, u transmetua drejtpërdrejt në Rai Uno dhe u prezantua nga drejtori artistik Carlo Conti.

“Kur u zgjodh si soliste për Zecchino d’Oro të 68-të, vajza ime Emma përmbushi një nga ëndrrat e saj më të mëdha”, shkroi babai i saj Flori disa ditë më parë në grupin e Facebook-ut ‘Monza Info’. “Është një vajzë e vogël nga Monza. Nëse mundeni, ndiqeni dhe bëni tifo për të”.

Bashkëqytetarët e këngëtares nuk u kursyen: fitorja e Emmës u përshëndet me dhjetëra komente entuziaste.

“Çfarë emocionesh. Këtu në shtëpi kemi brohoritur me ju, na dëgjuan edhe fqinjët” shkroi dikush. Një tjetër përdoruese ia kthen: “Urime Emma, ky është vetëm fillimi i një karriere të jashtëzakonshme, vazhdo ta bësh zërin tënd të shkëlqejë”. Ka edhe nga ata që sigurojnë se “e kuptova që do të fitonte që kur e dëgjova. Kënga është shumë e bukur dhe ajo është fantastike. E ka merituar”.

Në videomesazhin e prezantimit, të publikuar në kanalet sociale të Zecchino d’Oro para garës, Emma shpjegoi se “kafsha ime e preferuar është macja sepse është shumë e lezetshme dhe ushqimi im i preferuar janë lazanjat. Kam një motër të vogël pesëvjeçare që quhet Mia dhe në kohën e lirë pas shkollës luaj gjithmonë me të dhe me shoqet e mia”.

Për ta mbështetur atë nga shtëpia ishte edhe i gjithë Piccolo Coro MiMiSol i Monzas, ku vajza ushqen pasionin e saj për këngën: “Dhe jemi në tre. Pas Sara Maria Corrado dhe Diana Giorcelli, Emma Dakoli është fëmija i tretë i korit MiMiSol që fluturon drejt Zecchino d’Oro – shkruhej në postimin e shpërndarë në Facebook para se e vogla të niste aventurën e saj.

Një arritje që dëshmon seriozitetin dhe suksesin e shoqatës sonë, që vazhdon t’i udhëheqë të rinjtë drejt sukseseve të mëdha”.

Për korin e Monzas, ky ka qenë “një vit galaktik në çdo kuptim: jemi futur në koralet e Galassia dell’Antoniano, për herë të parë koristët tanë kanë mundur të dëgjojnë dhe të votojnë këngët duke shprehur mendimin e tyre dhe ndonjëherë kanë qenë të rreptë kanë festuar dje nga MiMiSol – Dhe në fund të puntatës, Zecchino d’Oro u fitua nga kënga e kënduar nga mikja jonë e aventurave muzikore Emma, autore e një interpretimi të mrekullueshëm”.

E intervistuar nga stafi i konkursit muzikor, ylli i vogël kishte bërë pak ditë më parë një apel: “Do të doja shumë një qen ose një mace, por mami nuk ma lejon, ndaj do të më mjaftonte edhe një hardhucë e vogël. Mami, të lutem, a ma dhuron një qen ose një mace?”. Kush e di nëse pas kësaj performance në Antoniano dëshira e saj do të realizohet. Ndërkohë ajo vazhdon të ëndërrojë: “Për ta ndryshuar botën, do të më pëlqente të kisha fuqinë e ujit. Do të duhej për t’u ushqyer dhe pastaj për t’u larë kur të doje, sepse mund të krijoje një det ku të notoje edhe në dimër. Dhe pastaj do të mund t’i ndihmoja zjarrfikësit me ujin”./La Repubblica/

 

Continue Reading

Kulturë

Galeria e Artit prezanton ekspozitën ‘Qoftë e shëndetshme dora që krijon’

Published

on

Në Galerinë e Artit Tiranë është hapur ekspozita “Qoftë e shëndetshme dora që krijon”, një udhëtim vizual që bashkon fijet, dritat dhe trashëgiminë e lashtë të endjes me qasjet bashkëkohore artistike.

Ekspozita filloi më 19 nëntor 2025 dhe do të qëndrojë e hapur për publikun deri më 20 janar 2026.

 Ky projekt prezanton një ndërthurje të harmonishme mes traditës dhe modernitetit, duke treguar sesi teknikat e lashta të punës me dorë mund të rilindin në forma artistike bashkëkohore.

Instalacionet, kompozimet me dritë dhe veprat artizanale krijojnë një hapësirë të pasur simbolikash, ku vizitorët mund të zbulojnë histori që udhëtojnë përtej brezave dhe kulturave.

“Qoftë e shëndetshme dora që krijon” vendos në qendër mjeshtërinë dhe identitetin kulturor, duke kthyer galerinë në një vend reflektimi mbi bukurinë e traditave që vazhdojnë të frymëzojnë artin modern.

Galeria e Artit Tiranë është e hapur çdo ditë, nga ora 09:00 deri në 19:00, duke ofruar mundësinë për të eksploruar lirshëm këtë botë të ndërtuar me delikatesë, kreativitet dhe shpirt artistik. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

’Det i thellë blu’ nga Terence Rattigan tërheq artdashësit në Teatrin Kombëtar

Published

on

Drama “Det i thellë blu” e Terence Rattigan, në skenë nga regjisorja Rovena Lule Kuka, u shfaq mbrëmjen e sotme në Teatrin Kombëtar.

Artdashësit kryeqytetas mirëpritën performancën e shkëlqyer të aktorëve, në këtë vepër rrëqethëse që trajton dashurinë e pamundur dhe humbjen personale.

Në dramë luajnë aktorë të njohur të skenës shqiptare, përfshirë: Olta Daku, Alfred Trebicka, Igli Zarka, Neritan Liçaj, Anila Bisha, Donald Shehu, Niada Saliasi dhe Florian Agalliu.

Me një ndjeshmëri të thellë psikologjike, drama portretizon një grua të ndarë mes pasionit të njëanshëm dhe realitetit të hidhur të vetmisë.

Ester, gruaja e një gjyqtari të respektuar, braktis gjithçka për dashurinë e një piloti të ri. Por pasioni shndërrohet në dëshpërim dhe e përplas me realitetin e jetës, dashurisë dhe vetvetes.

Pas suksesit të shfaqjeve më 28, 29 dhe 30 nëntor, “Det i thellë blu” do të vijojë deri më 7 dhjetor.

Kjo vepër mbetet një nga dramat më të fuqishme të Terence Rattigan, duke ofruar një udhëtim emocional në thellësitë e shpirtit njerëzor. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Edicioni i ri i ‘Hijeve të Bardha’ sjell magjinë e artit në Galerinë Qahili

Published

on

Festa tradicionale e artistëve, ekspozita “Hijet e Bardha”, hapet më 15 dhjetor, nga ora 19:00 në Galerinë Qahili.

Edicioni i sivjetshëm prezanton punën dhe koleksionin personal të artistit Joseph Jeremiah Langley, një krijues amerikano-francez që i ka kushtuar jetën artit dhe edukimit artistik.

Ekspozita mban titullin “Vizionet poetike të atij që nuk sheh”, e fokusohet në idenë e përjetimit të shumë jetëve brenda një njeriu të vetëm.

Ky edicion ofron një udhëtim vizual dhe emocional që pasqyron përvojat e shumta të artistit: nga vendlindja e tij në Karolinën e Veriut, tek vitet e kaluara në Francë, jeta në cirk dhe krijimtaria e tij multidisiplinare si një figurë nomade që bart artin kudo që shkon.

“Hijet e Bardha” është një ngjarje artistike e përvitshme e dedikuar fundvitit, që bashkon artistë, artdashës dhe publikun e gjerë.

Titulli shërben si metaforë për të përshkruar artin e pastër, të dëlirë dhe madhështor, një dukuri që ndryshon vazhdimisht, ashtu si hijet, të cilat megjithëse nuk mund të shihen kur janë “të bardha”, janë të pranishme, njësoj si sharmi i artit që vepron përtej së dukshmes.

Ekspozita do të jetë e hapur për vizitorët gjatë gjithë sezonit festiv dhe mund të shikohet deri më 15 janar 2026.

Ky aktivitet është pjesë e programit vjetor të Galerisë Qahili dhe mbahet me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara