Kulturë

Shtatë mënyra të thjeshta si të gjeni lumturinë

Hulumtimet tregojnë se pothuajse gjysma e lumturisë sonë përcaktohet nga gjenet tona.

Published

on

Njerëzit të cilët përshkruajnë veten si të lumtur priren të kenë më pak probleme shëndetësore si edhe  më pak rrezik për të zhvilluar depresion.

Por çfarë ndodh kur nuk jeni n të lumtur? A është e lehtë t’i afrohesh lumturisë edhe në momentet më të vështira të jetës?

Sipas ekspertëve duket se ka mekanizma të cila njerëzit mund t’i përdorin për të stimuluar ndjesinë e lumturisë në jetën e tyre të përditshme.

Hulumtimet tregojnë se pothuajse gjysma e lumturisë sonë përcaktohet nga gjenet tona, kështu që lumturia është jashtë kontrollit tonë.

Megjithatë, 40% e ekuacionit të lumturisë është në duart tona, kështu që edhe nëse nuk e konsideroni veten të lumtur, ka shumë shanse për ta ndryshuar këtë, thotë Dr. Robert Waldinger, një psikiatër dhe profesor në Shkollën Mjekësore të Harvardit, dhe drejtor i Hulumtimit më të madh të Lumturisë.

Duke punuar me lumturinë

Sigurisht që është një sfidë e madhe edhe për ata që e konsiderojnë veten të lumtur, për ta ruajtur ndjesinë pozitive të lumturisë. Lumturia, si çdo aspekt tjetër i mirëqenies, është një luftë e vazhdueshme. Pavarësisht gjendjes aktuale të secilit prej nesh, ka mënyra për t’i dhënë një shtysë pozitive shëndetit tonë mendor dhe fizik. Më poshtë janë disa taktika të përditshme që mund të ndjekim.

1. Qendroni të bashkuar

Hulumtimet e Harvardit kanë çuar në përfundimin se ekziston një lidhje e fortë midis lumturisë dhe farefisnisë ose miqësisë. Kontaktet personale krijojnë stimulim emocional, diçka që ngre humorin ndërsa izolimi e shkatërron atë, thekson Dr. Waldinger.

2. Bëni punë vullnetare, ndihmoni të tjerët

Vullnetarizmi ofron një ndjenjë qëllimi dhe përmirëson disponimin tonë. Një studim i publikuar në BMJ Open zbuloi se efekti i vullnetarizmit ishte edhe më i dobishëm te të rriturit mbi moshën 70 vjeç.

3. Sjellje të përditshme të mirësisë

Zgjidhni një ditë dhe përqendrohuni në aktet e ofrimit dhe bujarisë. Mund të duhet një planifikim paraprakisht, thotë Tyler J. Vander Weele, drejtor i Programit Human Flourishing në Shkollën e Shëndetit Publik TH Chan të Universitetit të Harvardit. Siç vuri në dukje ai, planifikimi dhe synimi për t’u bërë mirë të tjerëve mund të ketë efekte të rëndësishme në mirëqenien tonë.

4. Gjeni fëmijën brenda jush

Kur jeni rritur, keni mundësinë të riangazhoheni në aktivitetet që ju kanë pëlqyer kur keni qenë fëmijë. Çfarë ju bënte të lumtur kur ishit të vegjël? Zgjidhni të ri-angazhoheni në një nga këto hobi, lojëra, sporte ose ndonjë interes tjetër nga jeta juaj fëminore.

5. Kaloni më shumë kohë me njerëz të lumtur

Lumturia është e transmetuesheme. Studimi ka treguar se lumturia mund të përhapet përmes kontakteve sociale dhe rrjeteve sociale. Humori juaj i mirë mund të shkaktojë reaksione zinxhir dhe kështu rrethi juaj mund të fillojë të bëhet më i lumtur kur është pranë jush dhe në këmbim ata ndihmojnë njerëzit e tyre të ndihen më të lumtur. Studiuesit zbuluan gjithashtu se trishtimi dhe pikëllimi nuk përhapen  me të njëjtin intensitet sa gëzimi.

6. Ndryshojmë rutinë

Njerëzit ndihen më të lumtur kur kanë shumëllojshmëri aktivitetesh  në jetën e tyre të përditshme, sipas një studimi të publikuar në internet në maj 2020 në Nature Neuroscience. Edhe ndryshimet e vogla mund të kenë pasoja të rëndësishme. Rezultatet treguan se diferencimi i lehtë i modelit të zakonshëm – si p.sh. të provosh një program të ri palestre  çdo dy javë, të dëgjosh radio  disa ditë dhe muzikë ditë  të tjera, ose thjesht të ndryshoni rrugën për në dyqan ushqimor ose farmaci, mund të ndryshojë jetën tonë.

7. Mirënjohje

Merrni pak kohë për të regjistruar gjërat për të cilat jeni mirënjohës. Mund të jetë diçka që e merrni si të mirëqenë (çatia mbi kokën tonë dhe familja që na mbështet) ose diçka e thjeshtë si një kompliment i ngrohtë, një libër, moti i mirë sot ose një vakt i mrekullueshëm që keni ngrënë një ditë më parë.

Continue Reading

Lifestyle

Pse çdo vit duhet të vizitosh një vend të ri?

Published

on

Thuhet se të paktën një herë në vit duhet të vizitosh një vend ku nuk ke qenë më parë.

Çdo udhëtim ka potencialin të jetë unik dhe të ndryshëm nga i tjetri. Ja disa nga mësimet jetësore që mund të nxirren nga udhëtimet:

Zgjerimi i dijes dhe kuriozitetit

Udhëtimet na mësojnë gjëra të reja dhe zgjojnë brenda nesh shpirtin kërkues. Studimet tregojnë se të rinjtë që studiojnë jashtë vendit janë më të informuar dhe më të hapur ndaj ideve të reja sesa ata që mbeten në vendin e tyre.

Rritja e besimit tek njerëzit

Eksperimentet dhe kërkimet kanë treguar se udhëtimet shtojnë besimin tek njerëzimi. Të takosh njerëz nga kultura të ndryshme dhe të dëgjosh historitë e tyre, shpesh të ndryshme nga të tuat, të bind se çdo njeri ka një anë të mirë që mund të ndikojë pozitivisht tek të tjerët.

Nxitja e kreativitetit

Njohja me kultura të reja dhe përballja me mënyra të ndryshme jetese stimulon imagjinatën dhe kreativitetin. Studimet e “Academy of Management Journal” tregojnë se ata që punojnë ose studiojnë jashtë vendit kanë një kreativitet më të zhvilluar, duke krahasuar dhe përzgjedhur më të mirën nga kultura e tyre dhe ajo që vizitojnë.

Rritja e lumturisë dhe empatisë

Psikologët kanë zbuluar se njerëzit që udhëtojnë janë më të lumtur dhe më të hapur ndaj të tjerëve. Ato mësojnë të dëgjojnë me durim dhe të kuptojnë perspektiva të ndryshme, duke u bërë më empatikë dhe të ndjeshëm ndaj botës që i rrethon.

Udhëtimet fillimisht të lënë pa fjalë, por me kalimin e kohës ato të transformojnë në rrëfyes, duke të dhënë histori, mësime dhe përvoja që mbeten përjetësisht. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Giuseppe Gibboni mahnit Tiranën me violinën e tij Stradivari

Published

on

Violinisti i njohur ndërkombëtarisht, Giuseppe Gibboni, fitues i çmimit Paganini, performoi mbrëmjen e së enjtes në Teatrin Kombëtar të Operas dhe Baletit, duke përdorur violinën e tij të vitit 1734, një Stradivari të rrallë.

Gibboni magjepsi publikun duke interpretuar krijime të Rimskij Korsakov, Paganini, Rachmaninov dhe Stravinskij, duke ofruar një eksperiencë të paharrueshme muzikore në skenën e TKOB.

Ky koncert në Tiranë erdhi pak pas pjesëmarrjes së tij në dy koncerte me Orkestrën Filarmonike të Teatrit “La Scala” të Milanos.

Në kryeqytet, ai interpretoi nën shoqërimin e Orkestrës Simfonike të TKOBAP-së, në bashkëpunim me Orkestrën Simfonike të Forcave të Armatosura, të udhëhequr nga dirigjenti i njohur Sergio Alapont.

Giuseppe Gibboni konsiderohet një nga violinistët më të jashtëzakonshëm të brezit të tij, i njohur për teknikën brilante, ndjeshmërinë interpretuese dhe pjekurinë artistike, karakteristika të rralla për moshën e tij. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Parisi nderon Ismail Kadarenë me pllakë përkujtimore në zemër të qytetit

Published

on

Një nderim i veçantë i është bërë shkrimtarit të madh shqiptar Ismail Kadare në zemër të Parisit.

Këshilli Bashkiak ka votuar unanimisht për vendosjen e një pllaka përkujtimore me emrin e tij në adresën “63 boulevard Saint-Michel”, vendi ku Kadare dhe familja e tij jetuan për shumë vite, dhe ku autori krijoi disa prej faqeve më të rëndësishme të letërsisë moderne shqipe.

Lajmin e ka bërë të ditur Ambasada e Shqipërisë në Francë, e cila e ka cilësuar këtë vendim si një homazh të gjallë dhe prekës ndaj kolosit të letrave shqipe dhe, nëpërmjet tij, ndaj Shqipërisë dhe kulturës shqiptare.

“Faleminderit Parisit, faleminderit Francës”, – është shprehur Ministria, duke e vlerësuar këtë si një gjest mirënjohjeje dhe respekti për kontributin e Kadaresë në letërsinë botërore.

Parisi, qyteti ku Kadare zgjodhi të jetonte për dekada, ka qenë gjithmonë një hapësirë frymëzimi për krijimtarinë e tij – një vend ku fjala shqipe u bë universale përmes artit të tij.

Ky homazh i ri e vendos përjetësisht emrin e Ismail Kadaresë në rrugët e kryeqytetit francez, si simbol i miqësisë kulturore franko-shqiptare dhe i trashëgimisë së përbashkët letrare që ai la pas. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Autori hungarez László Krasznahorkai, fitues i çmimit Nobel në Letërsi

Published

on

Autori hungarez László Krasznahorkai është shpallur fitues i Çmimit Nobel në Letërsi për vitin 2025 për veprën e tij “të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Akademia Suedeze e nderoi atë për “veprën e tij të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Krasznahorkai ka bashkëpunuar ngushtë me regjisorin Béla Tarr për adaptimin e disa veprave të tij në film.

Një shembull i njohur është adaptimi i “Satantango” në një film të gjatë që ka marrë vlerësime të larta nga kritika.

Me këtë çmim, Krasznahorkai bëhet autori i dytë hungarez që fiton Çmimin Nobel në Letërsi, pas Imre Kertész, i cili e mori këtë çmim në vitin 2002 AP News.

Continue Reading

Të kërkuara