Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se një datë e re negociatash do të caktohet pasi Rusia dhe Ukraina të përmbushin marrëveshjet në bisedimet e Stambollit, transmeton Anadolu.

Duke shprehur shqetësim në lidhje me tensionet midis Iranit dhe Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), Peskov vuri në dukje se është një situatë “e kuptueshme” që Parlamenti iranian të miratonte një projektligj që pezullon bashkëpunimin me IAEA-në.

Ai theksoi se vendimi në fjalë u mor për shkak të sulmeve të paprovokuara ndaj objekteve bërthamore në Iran.

Lidhur me deklaratën e kryeministri armen Nikol Pashinyan për parandalimin e një komploti për grusht shteti nga një grup në vendin e tij, Peskov tha: “Kjo është padyshim çështje e brendshme e Armenisë dhe sigurisht që ne duam që në Armeni të mbisundojë ligji, rendi dhe paqja dhe që Armenia të jetë vend i begattë dhe i qëndrueshëm që është miqësor me Rusinë“.

Peskov potencoi mes tjerash se çështjet e dakorduara në negociatat midis Rusisë dhe Ukrainës në Stamboll po zbatohen. “Ky proces po përfundon. Pastaj, do të caktohet data për raundin e ri të negociatave”, shtoi ai.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, deklaroi se ka një “përparim të madh” në përpjekjet për të arritur një armëpushim në Rripin e Gazës, duke shtuar se përfaqësuesi i tij i posaçëm për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, e ka informuar se marrëveshja është shumë afër.

Deklarata e Trump u bë gjatë një konference për shtyp në Hagë, përpara sesionit të liderëve të Samitit të NATO-s, ku ai u takua me Sekretarin e Përgjithshëm të Aleancës, Mark Rutte.

Duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve, Trump foli edhe për situatën e fundit mes Izraelit dhe Iranit. “Ka përparim të madh. Avionët izraelitë u kthyen mbrapsht dje. Isha krenar për ta. Ata u ngritën sepse menduan se kishte një shkelje. Teknikisht kishin të drejtë, por kjo nuk do të kishte dhënë rezultat të mirë”, tha Trump.

Presidenti amerikan krahasoi tensionet mes Iranit dhe Izraelit me “dy fëmijë që zihen në oborrin e shkollës”, duke shtuar se ndonjëherë është më e lehtë t’i lejosh palët të përplasen shkurtimisht, përpara se të ndërhysh për t’i ndalur.

Në lidhje me konfliktin në Gaza, Trump tha se ishte informuar nga përfaqësuesi Witkoff për ecurinë e bisedimeve dhe se armëpushimi është pranë finalizimit. “Ka një përparim të madh në Gaza”, theksoi ai.

Sa i përket axhendës së Samitit të NATO-s, Trump përsëriti kërkesën që vendet anëtare të rrisin shpenzimet ushtarake në 5 për qind të PBB-së së tyre. “NATO do të forcohet shumë me ne”, u shpreh ai.

Ligjvënësit iranianë votuan me shumicë dërrmuese për të pezulluar bashkëpunimin e Teheranit me Agjencinë Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), pas bombardimeve ndaj objekteve bërthamore të Iranit gjatë fundjavës, në kuadër të konfliktit 12-ditor me Izraelin.

Projektligji, i cili sipas mediave shtetërore u miratua më 25 qershor me 221 vota pro dhe asnjë kundër, duhet ende të miratohet nga Këshilli i Gardës – organi që vlerëson përputhshmërinë me Kushtetutën.

Vendimin përfundimtar për zbatimin e tij e merr Këshilli i Lartë i Sigurisë Kombëtare (SNSC).

Ky këshill, në aspektin formal, drejtohet nga presidenti, por si të gjitha institucionet kyçe shtetërore në Iran, përgjigjet drejtpërdrejt para udhëheqësit suprem, Ajatollah Ali Khamenei.

Izraeli kreu një sulm të paprecedentë më 13 qershor ndaj objekteve kyçe bërthamore dhe ushtarake të Iranit, si dhe ndaj zonave të banuara – gjë që nxiti reagimin e Iranit, po ashtu, me sulme.

Lufta mori dhjetëra jetë civile nga të dyja palët, ndërsa më 24 qershor u arrit një armëpushim i brishtë me ndërmjetësimin e Shteteve të Bashkuara.

Më 21 qershor, Shtetet e Bashkuara goditën tri objekte bërthamore në Fordo, Natanz dhe Isfahan.

“Në dritën e shkeljes së sovranitetit kombëtar dhe integritetit territorial të Republikës Islamike të Iranit nga regjimi zionist dhe nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në lidhje me objektet bërthamore paqësore të vendit, si dhe duke vënë në rrezik interesat madhore të Republikës Islamike të Iranit… Qeveria obligohet që menjëherë pas hyrjes në fuqi të këtij ligji, të pezullojë të gjithë bashkëpunimin me IAEA-n në kuadër të Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore (NPT) dhe marrëveshjeve përkatëse”, thuhet në tekstin e projektligjit.

Nëse miratohet, ky ligj do ta kushtëzojë heqjen e pezullimit me ofrimin e garancive që objektet bërthamore dhe shkencëtarët iranianë të jenë të sigurt, si dhe me njohjen e së drejtës së Iranit për pasurimin e uraniumit brenda vendit.

Ndër objektivat e sulmeve izraelite ishin edhe shkencëtarët e përfshirë në programin bërthamor iranian.

Irani këmbëngul se programi i tij bërthamor është vetëm për qëllime paqësore dhe se nuk synon zhvillimin e armëve bërthamore.

Pezullimi i bashkëpunimit me IAEA-n nënkupton ndërprerjen e inspektimeve, raporteve dhe aktiviteteve të mbikëqyrjes në kuadër të NPT-së.

Kryetari i Parlamentit iranian, Mohammad Baqer Qalibaf, kritikoi IAEA-n duke thënë se ajo “as nuk u mundua të dënojë sulmet ndaj objekteve bërthamore të Iranit”, duke e akuzuar se “ka nxjerrë në shitje besueshmërinë e saj ndërkombëtare”.

Teherani prej vitesh e ka akuzuar IAEA-n për anshmëri dhe bashkëpunim me fuqitë perëndimore dhe Izraelin kundër Iranit.

Drejtori i Përgjithshëm i IAEA-s, Rafael Grossi, prej vitesh ka shprehur shqetësim për mungesën e bashkëpunimit të Iranit me agjencinë, veçanërisht në hetimet për disa objekte të padeklaruara bërthamore.

“Organizata e Energjisë Atomike të Iranit do ta pezullojë bashkëpunimin me agjencinë derisa të garantohet siguria e objekteve bërthamore, ndërsa programi bërthamor paqësor i Iranit do të përparojë me ritëm më të shpejtë”, tha Qalibaf, ndërsa ligjvënësit brohorisnin “vdekje Amerikës” dhe “vdekje Izraelit”./REL/

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, e ka vënë në pikëpyetje sërish të mërkurën përkushtimin e vendit të tij për t’i mbrojtur aleatët e vet në rast se ata sulmohen.

Trump po merr pjesë në një samit të NATO-s, i cili është duke u mbajtur të mërkurën në Holandë.

Ashtu siç bëri edhe gjatë mandatit të tij të parë, Trump la të kuptohej se mbështetja e tij do të varet nga ajo nëse aleatët e SHBA-së shpenzojnë mjaftueshëm për mbrojtjen.

Ai ka kërkuar që aleatët evropianë dhe Kanadaja t’i shpenzojnë 5 për qind të produktit të brendshëm bruto për mbrojtjen.

Në prag të takimit në Hagë, Trump u tha gazetarëve në bordin e Air Force One se përkushtimi i tij ndaj Nenit 5 të traktatit themelues të NATO-s – garancia për siguri kolektive e organizatës – “varet nga përkufizimi juaj”.

“Ka shumë përkufizime të Nenit 5. E dini këtë, apo jo?” tha Trump. “Por unë jam i përkushtuar të jem mik i tyre”.

Ai tha se do të japë një përkufizim më të saktë për atë se çfarë do të thotë Neni 5 për të, sapo të jetë në samit.

Si kandidat në vitin 2016, Trump kishte thënë se si president nuk do ta zbatonte patjetër garancinë e mbrojtjes së ndërsjellë të aleancës. Në mars të këtij viti, ai shprehu pasiguri nëse NATO-ja do t’i mbronte Shtetet e Bashkuara nëse do të ishte e nevojshme./REL