Lajmet

Qyteti fantazmë që elektrizoi ShBA-në

Published

on

Ky qytet i hershëm i minierave të bakrit të shekullit XX, dikur siguronte rehati dhe afërsi për qindra banorë, por shumë kohë pasi u braktis qyteti kufitar, brezi i ri u zhvendos.

Fshati u zbeh nga një numër dimrash të paepur të Alaskës, mbetjet e Kennecott nga shkretëtira, një anomali e këndeve të drejta kundër peisazhit të dhëmbëzuar malor të Wrangell – Parku Kombëtar St. Elias. Ky qytet i minierave të bakrit, i braktisur dhe i ruajtur, Kennecott është qyteti fantazmë që ndihmoi në elektrizimin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Në vitet 1900, hulumtuesit që kërkuan përgjatë skajit lindor të akullnajës Kennecott u ndeshën me shkëmbinjtë masivë të gjelbër të bakrit. Kërkesa për instalime elektrike bakri u intensifikua, ndërsa përpjekjet për elektrizim në shkallë të gjerë përfshinë Shtetet e Bashkuara dhe lëmshët përfshirë JP Morgan dhe familja Guggenheim panë rastin. Ata formuan Sindikatën e Alaskës, me synimin për të hyrë në pasuritë minerale të shkretëtirës së Alaskës.

Në kulmin e saj, Kennecott punësoi 600 njerëz. Puna ishte rraskapitëse – po ngrinte në miniera dhe orët ishin të gjata. Por sipas banorit aktual vendas, Kelly Bay, komuniteti lulëzoi.

“Ata kishin ngjarje të mëdha shoqërore dhe patinazh në akull në dimër”, tha ai.

Qyteti i ndërmarrjes kishte një spital, një shkollë, ambiente rekreative, një dyqan të përgjithshëm dhe madje edhe një qumështore.

Miniera u mbyll në vitin 1938 pasi depozitat e xeheve u shteruan dhe çmimet globale të bakrit ranë. Qyteti i braktisur u shndërrua sërish në shkretëtirë, ndërtesat ngadalë u shembën. Por në mesin e viteve 1970, njerëzit që kërkonin një mënyrë jetese “hippie” filluan ngadalë të zhvendosnin mbetjet e qytetit. Sipas shkrimtarit dhe historianit Ronald Simpson, Kennecott është vendi ideal për të ikur nga pjesa tjetër e botës.

“Nuk kishte punë atje ose diçka tjetër, por nëse njerëzit dëshironin ekzistencë të largët, e gjenin atë atje”, tha ai.

Në vitin 1978, Kennecott u rendit në Regjistrin Kombëtar të Vendeve Historike të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe u caktua monedhë historike kombëtare në vitin 1986. Në vitin 1998, Shërbimi i Parkut Kombëtar të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, bleu shumë nga ndërtesat dhe pjesën më të madhe të tokës dhe filloi të restauronte vendin.

Sot, vizitorët e verës udhëtojnë shtatë orë në drejtim të lindjes nga Anchorage për të shëtitur në rrugët e Kennecott, duke imagjinuar sërish sfidat e jetës në skajin e botës./UBTNews

(Arjeta Ibishi, studente në Media dhe Komunikim në UBT)

Lajmet

Zyrtare: Loja Shqipëri-Serbi luhet në Leskovc

Published

on

Zyrtarisht, më datë 11 tetor, ndeshja Serbia-Shqipëria, nuk do të luhet në Beograd në stadiumin “Rajko Mitiq”, sepse shtëpia e futbollit evropian UEFA, ka vendosur që kjo lojë të luhet në Leskovc në stadiumin “Duboçica”.

Fillimisht, kjo sfidë ishte planifikuar të zhvillohej në “Rajko Mitiq” në kryeqytetin serb, por për arsye organizative dhe të sigurisë, autoritetet kanë vendosur ndryshimin e stadiumit.

Kjo konsiderohet një nga ndeshjet më të rëndësishme jo vetëm për kualifikueset e Botërorit, por gjithashtu edhe për historinë.

Në vitin 2014, Shqipëria luante një ndeshje të madhe në Serbi, teksa ëndrra për një vend në Europianin e Francës sapo kishte nisur.

Kuqezinjtë përballeshin jo vetëm me skuadrën serbe, por me terrorin serb, me tifozerinë e cila në çdo moment bënte thirrje për vdekjen e shqiptarëve, apo edhe me vendimet për të mos lejuar jo vetëm tifozët shqiptarë, por as flamurin kuqezi në stadium. /S.K/EO/

Continue Reading

Aktualitet

UBT në hap me zhvillimin e qëndrueshëm në sektorin e ushqimit dhe agrikulturës

Published

on

Prof. Dr. Emine Daci Zejnullahi, profesoreshë në Fakultetin e Shkencave të Ushqimit me Bioteknologji dhe në Fakultetin e Inxhinierisë së Agrikulturës dhe Mjedisit, në UBT, ka nënshkruar kontratën për zbatimin e projektit shkencor: “Përdorimi i mbetjeve agro-industriale të patates për zhvillimin e produkteve bioteknologjike të qëndrueshme në VIPA CHIPS – Zgjidhje për ekonomi qarkore dhe qëndrueshmëri industriale”, i financuar nga MAShTI në kuadër të projekteve shkencore 2025.

Ky projekt synon të mbështesë sektorin privat në menaxhimin e mbetjeve të industrisë ushqimore, duke i kthyer ato në produkte finale me vlerë, si dhe duke reduktuar ndikimin negativ në mjedis dhe duke sjellë përfitime ekonomike e sociale.

Zbatimi i projektit do të bëhet me përfshirjen e profesorëve të tjerë të departamentit dhe studentëve të nivelit Master, duke kontribuar në ngritjen e kapaciteteve kërkimore dhe në zhvillimin e qëndrueshëm të sektorit.

Continue Reading

Lajmet

Lewandowski drejt largimit, Laporta rikthen ëndrrën e madhe

Published

on

Presidenti i FC Barcelona, Joan Laporta, po mendon seriozisht për transferimin e Erling Haaland në verën e vitit 2026, sipas raportimeve nga El Nacional.

Lëvizja lidhet me largimin e Robert Lewandowski, që nuk do të rinovojë kontratën dhe pritet të përfundojë në Arabinë Saudite.

Haaland, i shndërruar tashmë në një nga sulmuesit më frikësues në Europë te Manchester City, është konsideruar prej kohësh nga Laporta si zëvendësuesi ideal për qendrën e sulmit të Barcelonës.

Megjithëse çmimi i transferimit dhe paga e lojtarit mund të kalojnë 150 milionë euro, Laporta beson se ndikimi sportiv dhe medial do të justifikojë investimin. Në moshën 26-vjeçare, Haaland do të bëhej forca kryesore e sulmit, duke kompletuar talentet e reja si Lamine Yamal dhe Pedri për të formuar një trio sulmuese që mund të dominojë Europën.

Ky lëvizje konsiderohet rrezik strategjik, por Laporta mbetet i bindur: për të rikthyer Barcelonën në majat e futbollit, Haaland është një domosdoshmëri./S.K/EO/

Continue Reading

Lajmet

Djali i axhës qëllon për vdekje të afërmin, kërkohet paraburgim 30-ditor

Published

on

By

Prokuroria Themelore në Ferizaj ka njoftuar se ka kërkuar nga Gjykata Themelore në Ferizaj caktimin e masës së paraburgimit prej 30 ditësh ndaj të dyshuarit B.R., nga komuna e Ferizajt, nën dyshimin për kryerjen e veprës penale “Vrasje e rëndë”,.

Sipas njoftimit të Prokurorisë, ngjarja ka ndodhur më 15 shtator 2025, rreth orës 19:42, në fshatin Balaj të Ferizajt, ku i dyshuari B.R. dyshohet se pas një mosmarrëveshjeje të mëhershme për çështje pronësore me viktimën – djalin e axhës së tij, I.R., e ka privuar këtë të fundit nga jeta me armë zjarri.

Ngjarja ka ndodhur pasi të dyshuarit i ishte përplasur me viktimën në rrugën e fshatit, ku pas një fjalosjeje verbale, B.R. ka nxjerrë armën e tipit ZIG 14 TISAS dhe ka shtënë katër herë në drejtim të viktimës, duke e goditur në pjesët e sipërme të trupit. Viktima ka ndërruar jetë gjatë rrugës për në Qendrën Emergjente të Ferizajt, si pasojë e plagëve të marra. I dyshuari ndodhet nën masën e ndalimit 48-orësh që nga mbrëmja e 15 shtatorit, me vendim të Prokurorit të Shtetit”, thuhet nw njofitm.

Hetimet për zbardhjen e plotë të rastit janë në vijim./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara