

Lajmet
Pse peshkaqenët ndihmojnë në luftimin e ndryshimeve klimatike?
Industria e peshkimit ka pasur rol të madh në rënien e numrit të peshkaqenëve.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNumri i peshkaqenëve është duke rënë. Përpjekjet për të shtuar numrin e tyre mund të kenë efekt që ndihmon në fundosjen e karbonit dhe t’i bëj oqeanet më pak të prekura ndaj ndryshimeve klimatike.
Në skajin perëndimor “Shark Bay” të Australisë, notojnë të paktën 28 lloje peshkaqenësh në ujërat e pastërta, përcjell UBT News.
Peshkaqenët tigër në veçanti janë frekuentuesit e zakonshëm të “Shark Bay”. Ndërsa prania e tyre është një kërcënim për shumë krijesa të detit, këta grabitqarë janë vendimtar për shëndetin e ekosistemit detar.
Në fakt, pavarësisht reputacionit famëkeq të peshkaqenëve mes njerëzve, ata gjithashtu mund të jenë një faktor i fuqishëm në frenimin e ndryshimeve klimatike, sipas një studimi.
E gjitha kjo kthehet në fijet e trasha të barit të detit që lëkunden me valët në “Shark Bay”. Këto fije janë ushqim për lopët e detit, për të cilat thuhet se konsumojnë 40kg të tilla në ditë.
Lopët e detit janë një burim ushqimi për peshkaqenët tigër. Duke mbajtur nën kontroll popullsinë e lopëve të detit, peshkaqenë tigër në “Shark Bay” ndihmojnë që livadhet e barit të detit të ‘lulëzojnë’. Një zonë e tillë me bar deti ruan dy herë më shumë CO2 për milje katrorë sesa pyjet që ruajnë në tokë.
Por globalisht, numri i peshkaqenëve tigër po bie, duke përfshirë disa popullsi në Australi. Në Queensland, peshkaqenë tigër vlerësohet të kenë rënë me të paktën 71%, kryesisht për shkak të peshkimit dhe kapjes së tepërt.
Reduktimi i peshkaqenëve tigër nënkupton më shumë kullotje të barit detar nga barngrënësit, që do të thotë se më pak karbon sekuestrohet në bimësinë e detit.
Në Karaibe dhe Indonezi ku popullatat e peshkaqenëve janë pakësuar, kullotja e tepërt nga breshkat e detit është tashmë një kërcënim i thellë për habitatet e barit detar dhe ka çuar në një humbje prej 90 deri në 100% të barit detar.

Humbja e barit të detit gjithashtu e bën habitatin më pak të aftë të shërohet nga ngjarjet ekstreme të motit të nxitura nga ndryshimet klimatike, siç janë valët e nxehtësisë.
Një nga valët e nxehta më të këqija të Australisë goditi në vitin 2011, ku temperaturat e oqeanit u rritën me 5 gradë celsius për dy muaj, transmeton UBT News.
Kjo ishte katastrofike për speciet mbizotëruese të gjirit të detit, Antarktida Amphibolis, e cila formon livadhe të pasura dhe të dendura që mbajnë sedimente dhe sigurojnë ushqim për kullotësit. Më shumë se 90% u humb, që është humbja më e madhe e njohur në të gjithë gjirin.
Kjo humbje e barit detar ishte, një “shpërblim” për lopët e detit, të cilat preferojnë disa barishte tropikale më të vogla dhe më të vështira për t’u gjetur. Kur ky bari është më i arritshëm, lopët e detit janë të njohura për një ushqyerje në mënyrë shkatërruese, pra duke gërmuar në kërkim të ushqimit. Kështu, duke gërmuar rizomat e barit të tyre të preferuar ato e bëjnë më të vështirë reformimin e shtretërve të dendur të Antarktidës Amphibolis.
Në “Shark Bay”, peshkaqenët tigër ishin disi në gjendje të rivendosnin ekuilibrin duke mbajtur numrin e lopëve të detit të vogël, dhe kështu një sasi e konsiderueshme e barërave u shpëtuan.
Por shtrohet pyetja: Po sikur peshkaqenët të mungonin atje – a do të mbijetonte ekosistemi?
Për ta zbuluar këtë, studiuesit e udhëhequr nga Rob Nowicki, i Universitetit i Floridas, kaluan kohë në Australinë Lindore, ku numri i peshkaqenëve ishte më i ulët dhe lopët e detit kullotnin kryesisht të pashqetësuara. Atje, zhytësit zbritën dhe këputën barin e detit, duke simuluar kullotjen e lopëve të detit kur nuk ka grabitqarë për t’i ndaluar ata dhe gërmimet e tyre shkatërruese që kërkonin ushqim.
“Ne mësuam se kur nuk kontrollohet, kullotja e lopëve të detit mund të shkatërrojë me shpejtësi zona të gjera të barit detar kur ato kryejnë gërmime në kërkimin e ushqimit”, thotë Nowicki. Këto ndryshime mund të jenë afatgjata.
Ato gjetje nënvizuan rolin që peshkaqenë po luanin në Shark Bay. “Pa peshkaqenët tigër që i mbajnë nën kontroll lopët e detit, gjiri ka të ngjarë të shndërrohet në barishte kryesisht tropikale të detit”, thotë Nowicki.
Nëse numri i peshkaqenëve vazhdon të bie me ritmin aktual, elasticiteti i ekosistemeve të oqeaneve të pasura me karbon ka të ngjarë të rrezikohet ndaj ngjarjeve ekstreme klimatike si valët e nxehtësisë.
Becca Selden, nga Kolegji Wellesley, thotë se pasojat për Shark Bay mund të jenë më të thella se shumica, për shkak të ekosistemit të tij unik.
Fenomeni i benefiteve të kufomave të peshkaqenëve, është më i njohur në balena, por ka hulumtime që tregojnë se ato ekzistojnë edhe tek peshkaqenët.
Kur bëhet fjalë për rritjen e numrit të peshkaqenëve, konservatorët janë kundër një kundërshtari: Industria e peshkimit.
Sipas Nowicki dhe Selden, ka pasur një lëvizje drejt peshkimit më të kujdesshëm, por një përqindje e madhe e industrisë nuk i kanë përfillur ato metoda, që është një arsye kryesore pse numri i grabitqarëve detarë vazhdon të bie.
Gjithashtu ligjet strikte për mbrojtjen e kafshëve luajnë një rol të rëndësishëm.
Reduktimi i peshkimit ilegal dhe të paqëndrueshëm ka qenë një betejë e vështirë, megjithëse konsumatorët po bëhen më të ndërgjegjshëm për mjedisin dhe zgjedhin peshkimin e qëndrueshëm mbi të tjerët.
Dhe përveç kësaj, Nowicki thotë se e vetmja mënyrë për të mbrojtur vërtet jetën detare është zvogëlimi i emetimeve tona globale të gazrave serë. “Në fund të fundit, nëse do të ruajmë ekosistemet tona në shekujt e ardhshëm, do të na duhet të zgjidhim çështjet e ndryshimeve klimatike,por duke marrë parasysh ruajtjen e specieve në të njëjtën kohë”.
Edhe nëse popullatat e peshkaqenëve rikthehen në një numër më të madh, kontributi i tyre do të jetë vetëm një pjesë e vogël në përpjekjen për të frenuar ndryshimet klimatike.
Por bollëku i peshkaqenëve ka një efekt të pamohueshëm në shumë ekosisteme detare që mbështeten në barin e detit të shëndetshëm dhe të bollshëm në një mënyrë ose në një tjetër./UBTNews/
Lajmet
Macron dënon kërcënimet me vdekje ndaj gjyqtares që e dënoi Le Penin
Published
7 hours agoon
April 2, 2025By
UBT NEWS
Presidenti francez, Emmanuel Macron, ka dënuar kërcënimet me vdekje ndaj gjyqtares Benedikte de Perthuis, e cila ishte ndër tre gjyqtarët që dënuan lideren e ekstremit të djathtë, Marine Le Pen. Macron e quajti këtë veprim “absolutisht të papranueshëm dhe të patolerueshëm” dhe tha se gjyqtarja është vënë nën mbrojtjen e policisë, ndërsa autoritetet po hetojnë kërcënimet. Ai gjithashtu theksoi se dega gjyqësore është e pavarur dhe ligji është i barabartë për të gjithë.
Në lidhje me dënimin e Le Pen, Macron theksoi se të gjithë të akuzuarit kanë të drejtë të ndjekin rrugët ligjore. Le Pen është shpallur fajtore për përvetësim të fondeve të Bashkimit Evropian për financimin e partisë së saj dhe është dënuar me katër vjet burgim, dy prej të cilave me kusht. Ajo gjithashtu është ndaluar të kandidojë për poste publike për pesë vjet dhe është dënuar me një gjobë prej 100.000 euro. Dënimi për ndalimin e kandidimit është me efekt të menjëhershëm, ndërsa burgimi dhe gjoba do të zbatohen pas përfundimit të apeleve.
Lajmet
Kurti flet për gjobën e Themelores: Më dënojnë mua nganjëherë por mos u mërzitni ju
Published
7 hours agoon
April 2, 2025By
UBT NEWS
Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, ka komentuar gjobën prej 250 euro të vendosur nga Gjykata Themelore e Prishtinës për shkak të mosparaqitjes së tij në Prokurorinë Speciale (PSRK) lidhur me rastin e rezervave shtetërore. Kurti tha se ndonjëherë e dënojnë atë, por ka sugjeruar që gazetarët të mos mërziten për këtë. Ai bëri këto komente pas përurimit të çerdhes në lagjen “Rezinë” të Gjakovës.
Kurti është paralajmëruar për gjobë që nga fundviti i kaluar për shkak të refuzimit për t’u paraqitur në prokurori. Ai ka kërkuar që prokurorët të shkojnë në zyrën e tij, duke theksuar se ka precedent për këtë, por Gjykata ka urdhëruar që ai të dëshmojë në prokurori lidhur me dyshimet për dëm ekonomik në rezervat shtetërore. Prokuroria dyshon se shteti është dëmtuar me rreth 600,000 euro gjatë blerjes së produkteve për rezervën shtetërore.
Lajmet
Rutte: Duhet të sigurohemi që situata në Kosovë të mbetet stabile
Published
8 hours agoon
April 2, 2025By
UBT NEWS
Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, ka theksuar se autorët e sulmit në Banjskë dhe ndaj trupave të KFOR-it në veri të Kosovës, më 2023, duhet të mbahen përgjegjës, dhe ka shtuar se kjo është përgjegjësi e Serbisë.
Rutte ka theksuar rëndësinë e stabilitetit në Kosovë dhe ka thënë se situata e sigurisë është përmirësuar që nga vitit 1999 dhe duhet të ruhet. Ai përmendi bisedat me presidentin serb, Aleksandar Vuçiç, për këtë çështje.
Në një konferencë për media në Bruksel, Rutte është pyetur gjithashtu nëse NATO është konsultuar për marrëveshjen e bashkëpunimit në mbrojtje ndërmjet Serbisë dhe Hungarisë, të nënshkruar më 1 prill. Rutte ka përmendur se aleanca nuk është konsultuar, ndërkohë që ka përmendur edhe marrëveshjen e bashkëpunimit midis Kosovës, Shqipërisë dhe Kroacisë.
Lajmet
Kurti për formimin e qeverisë: Kemi filluar takimet zyrtare me komunitetet jo shumicë
Published
8 hours agoon
April 2, 2025By
UBT NEWS
Kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Albin Kurti, njoftoi se ka filluar konsultimet me komunitetet jo shumicë për formimin e qeverisë së re. Ai theksoi se ka takuar kryetaren e Partisë së Re Demokratike (NDS) nga komuniteti boshnjak, Emilija Rexhepi, dhe kryetarin e Partisë për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë nga komuniteti serb, Nenad Rashiq. Kurti shtoi se do të zhvillojë takime të tjera shpejt, por nuk specifikoi nëse do të ketë konsultime me ndonjë parti tjetër shqiptare.
Në lidhje me dënimin nga Gjykata e Prishtinës me 250 euro për shkak të mos paraqitjes në Prokurorinë Speciale (PSRK) për të dëshmuar lidhur me rastin e rezervave shtetërore, Kurti reagoi me ironi, duke thënë se shpesh e dënojnë për raste të tilla. Ai u sugjeroi gazetarëve që të mos mërziten për një dënim të tillë.

James Bond i “rikthehet origjinës” me një “yll shumë të ri”

Macron dënon kërcënimet me vdekje ndaj gjyqtares që e dënoi Le Penin

Kurti flet për gjobën e Themelores: Më dënojnë mua nganjëherë por mos u mërzitni ju

Pse disa njerëz preferojnë udhëtimet e gjata vetëm?

Rutte: Duhet të sigurohemi që situata në Kosovë të mbetet stabile

Kurti për formimin e qeverisë: Kemi filluar takimet zyrtare me komunitetet jo shumicë

Krasniqi: Nëse LVV-ja s’arrin ta bëjë qeverinë, PDK-ja e gatshme të marrë përgjegjësinë me Hamzën kryeministër

“Unë jam Bleta Rexha, më pëlqen të këndoj opera”, eseja e Bebe e shkruar kur ishte nëntë vjeçe bëhet virale në rrjet

BE gjobit prodhuesit e makinave me 458 milionë euro
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota3 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë