Kulturë

Mos e çoni jetën kot, 6 gjëra që s’duhet bërë

E privoni veten nga ndjenjat tuaja.

Published

4 years ago

on

Secili prej nesh ka mesatarisht 27.000 ditë për të jetuar. Nëse heqim një të tretën e tyre për të fjetur dhe një pjesë për vitet e hershme që nuk na kujtohet asgjë, ajo çfarë mbetet është një numër mjaft i ulët.

Unë nuk jam duke e thënë këtë për t’ju mërzitur. E përmend sepse siç kanë thënë edhe filozofët e mëdhenj, në jetën tuaj kur jeni të vetëdijshëm për faktin se koha është e shkurtër, e vlerësoni atë në mënyrën e duhur dhe kur e vlerësoni kohën në mënyrën e duhur, ju nuk dëshironi ta humbisni kot atë.

Nëse me të vërtetë e kuptoni se sa e çmuar është jeta juaj, ju do të përpiqeni të shmangni veprimet që po shpenzojnë orët dhe vitet tuaja në mënyrë të kotë. Ka shumë mënyra sesi mund ta shpenzoni kohën tuaj pa e kuptuar dhe këto gjashtë janë më të rrezikshmet:

1. Të rrethoheni nga njerëzit e gabuar

Ka disa mënyra se si njerëzit mund të shpenzojnë kohën e tyre, si përshembull harxhimi i energjive duke diskutuar me persona manipulues dhe narcist. Por një nga më të rrezikshmet dhe gjithashtu më e lehta për të ndodhur, sepse bazohet në mirësi dhe optimizëm, është qëndrimi në një marrëdhënie të çfarëdo lloji me dikë, thjeshtë sepse mendoni se pala tjetër do të ndryshojë. Kjo është një recetë e sigurtë për të humbur kohë në jetën tuaj.

Kristin Wing thekson se: “Marrëdhëniet kërkojnë mirëmbajtje, por ekziston një ndryshim midis mbajtjes së një marrëdhënieje të mirë dhe përpjekjes për të detyruar një të keqe. Kur jeni krejtësisht i papajtueshëm me dikë (në biznes apo në romancë), përpiquni të zvogëloni humbjet tuaja ose rrezikoni të humbni shumë nga koha juaj e kufizuar.”

2. Ankesa

Koha që kaloni duke u ankuar në lidhje me problemet tuaja mund të duket si një mënyrë e pafajshme e shpenzimit të saj, por sipas shkencës efektet e ankesës brenda kokës suaj janë potencialisht të mëdha. Duke u ankuar ju e detyroni trurin tuaj të shoh më shpejt dhe më lehtë negativitetin, pra ju pushton ndjenja e pesimizmit.

Këto ankesa e bëjnë më të vështirë për ju të jeni produktiv dhe të lumtur.

3. Nuk kërkoni ndihmë

Kjo është një tjetër mënyrë se si e shpenzoni kohën tuaj në mënyrë joefektive, thekson Wang. Sigurisht, kërkesa për ndihmë mund t’ju bëjë të dukeni jo të aftë, por në një rast një koleg i tha : “Ju dukeni më të paaftë kur nuk e merrni diçka, thjeshtë sepse nuk keni pyetur.”

Ka disa arsye përse ne nuk kërkojmë ndihmë, zakonisht sepse jemi shumë krenarë apo të frikësuar dhe kjo është një humbje e madhe e kohës, sepse ju pengon të ecni përpara.

4. Të lejoni njerëzit e tjerë t’ju tregojnë se si të jetoni

Sipas Bronnie Ware, një infermiere që dëgjon mijëra pacientë drejt fundit të pashmangshëm të jetës, ka një keqardhje shumë të madhe. Kjo është një luftë me të cilën shumica prej nesh përballet çdo ditë, pasi e jetojmë jetën sipas pritshmërive të të tjerëve dhe jo në mënyrën se si ne e dëshirojmë.

“Kjo është keqardhja më e zakonshme e të gjithëve”, thotë Wang. “Kur njerëzit të kuptojnë se jeta e tyre është pothuajse duke mbaruar dhe kur të shohim mbrapa dhe të kuptojnë se sa ëndrra kanë mbetur të paplotësuara”.

Në mënyrë të ngjashme, shkrimtari Ivan Chan thotë: “Mjaft njerëz do të hyjnë në jetën tuaj, me qëllim ose jo dhe do të përpiqen t’ju tregojnë se si ta jetoni jetën tuaj. A do ti dëgjoni?” pyet ai. “Është jeta juaj dhe ju keni vetëm një shans për ta jetuar, prandaj mos e humbni atë duke jetuar të varur nga urdhrat e të tjerëve”.

5. Ndjekja e lumturisë momentale

Sipas shkencës, ekzistojnë dy lloje të lumturisë. “Lloji i parë, i njohur si lumturia eudaimonike, është lumturia e lidhur me një kuptim në jetë,” thotë Abigail Tracy. E dyta është lumturia hedonike, e cila është vetëm shkëlqimi i bukur që ju merrni kur plotësoni një dëshirë (për shembull, duke ngrënë një çokollatë ose duke blerë një TV të ri).

Nëse ndiqni gjithmonë lumturinë hedonike dhe nuk mendoni për lumturinë eudaimonike, atëherë me shumë mundësi jeni duke humbur potencialin tuaj të plotë. (Studimet gjithashtu sugjerojnë se ndoshta do të bëheni më të shqetësuar dhe jo të lumtur.) Në fund, kënaqësia e vërtetë dhe gëzimi vijnë nga kuptimi, jo nga kënaqësitë e zbrazta.

6. E privoni veten nga ndjenjat tuaja

Të gjitha këto mënyra ndajnë një tipar të përbashkët dhe ai është se ne i ndjekim ato me synime të mira. Ne ankohemi gjatë gjithë kohës. Ne i lejojmë njerëzit e tjerë të na tregojnë se çfarë të bëjmë. Ne qëndrojmë në një marrëdhënie të keqe nga dashuria që kemi apo optimizmi se personi tjetër do të ndryshojë.

Kjo mënyrë e gjashtë mund të tingëllojë edhe si një strategji e zgjuar: Jeta është si një “roller”, kështu që privimi i vetes nga ndjenjat mund të duket si një mënyrë për të ndaluar dhimbjet e mundshme. Por është gjithashtu një mënyrë e jashtëzakonshme për të humbur kohën.

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu bëhet Ambasador Artist i kompanisë prestigjioze “Henri Selmer Paris”

Published

15 hours ago

on

November 1, 2025

By

Klarinetisti dhe profesori i UBT-së, Blerim Emerllahu ka arritur një nga kulmet më të rëndësishme të karrierës së tij artistike — ai është përzgjedhur Ambasador Artist i kompanisë botërisht të njohur “Henri Selmer Paris”, e cila prej më shumë se një shekulli simbolizon cilësinë dhe ekselencën në prodhimin e instrumenteve frymore.

Ky është një moment historik, pasi për herë të parë një artist nga Kosova dhe shtetet e rajonit përfshihet në rrjetin global të artistëve të “Henri Selmer Paris”, që përfaqësojnë nivelin më të lartë të muzikës botërore.

Në kuadër të këtij bashkëpunimi, aktiviteti dhe zhvillimi artistik i Emerllahut do të menaxhohet drejtpërdrejt nga kompania franceze, duke e renditur atë përkrah emrave të njohur të muzikës klasike dhe xhazit ndërkombëtar.

“Kjo përfaqëson një arritje të madhe jo vetëm për karrierën time personale, por edhe për Kosovën dhe institucionin tonë, pasi është hera e parë që një artist nga rajoni përzgjidhet si ambasador i ‘Henri Selmer Paris’”, u shpreh profesori Emerllahu.

Ai falënderoi UBT-në, drejtuesit dhe kolegët për mbështetjen e vazhdueshme, duke shtuar se kjo arritje është një frymëzim për studentët dhe kontribuon në afirmimin ndërkombëtar të Fakultetit të Muzikës dhe të UBT-së në tërësi.

Continue Reading

Lifestyle

Sekretet e mëngjesit që dallojnë njerëzit inteligjentë nga të tjerët

Published

2 days ago

on

October 31, 2025

By

Njerëzit vërtet inteligjentë përdorin fillimin e çdo dite për të rritur produktivitetin e tyre.

1. Zgjohen para agimit

Njerëzit inteligjentë e kanë të thjeshtë zgjimin para agimit. Ata dalin nga shtrati e kanë qëllime për ditën që duan t’i përmbushin para mesditës. Njerëzit normalë shpesh e urrejnë zgjimin e hershëm.

2. Nuk shtypin kurrë butonin “snooze”

Shumë prej nesh vendosin të zgjohen herët, por sapo alarmi tingëllon, shtypim snooze. Njerëzit inteligjentë e dinë rëndësinë e daljes nga shtrati me alarmin e parë. Të shtypësh snooze mund të të lodhë më shumë dhe të shqetësojë orën e brendshme të trupit, duke sjellë probleme gjumi dhe shëndeti. Prandaj, rezistojini tundimit dhe dilni nga shtrati menjëherë.

3. Pijnë ujë

Njerëzit inteligjentë e dinë se duhet të hidratojnë trupin fillimisht. Uji në mëngjes përfiton metabolizmin, zvogëlon oreksin dhe e mban trupin të hidratuar gjatë gjithë ditës. Mos e nis me kafe mëngjesin.

4. Prioriteti i mëngjesit të shëndetshëm

Edhe pse koha është e ngarkuar, njerëzit inteligjentë e dinë rëndësinë e një mëngjesi të mirë. Nëse nuk kanë kohë në mëngjes, përgatitin ushqimin natën.

5. Nuk bëjnë scroll në telefon

Kontrolli i telefonit sapo zgjohemi është zakon. Ata e shmangin këtë, sidomos “doomscrolling”-un, sepse ai shkakton lodhje mendore dhe rrit ankthin.

6. Bëjnë ushtrime herët

Nga vrapi i gjatë deri te yoga, njerëzit inteligjentë e dinë që aktiviteti fizik në mëngjes është kyç.

7. Lexojnë

Leximi në mëngjes, veçanërisht jo fantazi, aktivizon mendjen dhe e përgatit për ditën. Njerëzit inteligjentë lexojnë 10-15 faqe çdo mëngjes, duke filluar ditën me mendje aktive, para se sfidat e punës të bëhen të vështira.

8. Shkruajnë në ditar

Metoda 3-5 faqe pas zgjimit, për të liruar mendjen. Njerëzit inteligjentë e përdorin këtë për të filluar ditën me mendje të qartë. Njerëzit normalë nuk mund ta imagjinojnë të shkruajnë kaq shumë faqe sapo të zgjohen.

9. Qëndrojnë larg inbox-it

Njerëzit inteligjentë nuk kontrollojnë email-in sapo zgjohen, sepse e dinë që dita e tyre do jetë e ngarkuar me e-mail-e. Ata zgjedhin kohën për veten e tyre para se të përfshihen në punë.

10. Praktikojnë vetëvlerësime ditore

Të flasësh me vete pozitivisht mund të duket qesharake për disa, por njerëzit inteligjentë e dinë se afirmimet e përditshme rrisin vetëbesimin, përgatitjen për ditën dhe zvogëlojnë stresin.

11. Bëjnë dush të ftohtë

Pak gjëra duken më të rënda se të dalësh nga shtrati i ngrohtë për një dush të ftohtë. Por përfitimet janë të mëdha: përshpejton metabolizmin, qarkullimin e gjakut, ul simptomat e depresionit dhe ankthit, dhe përmirëson energjinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kur arti bëhet shpresë: “La vita è bella” e përjetshme e Roberto Benignit

Published

2 days ago

on

October 31, 2025

By

Në ditëlindjen e Roberto Benignit, kinematografia botërore e kujton me dashuri dhe admirim njërën nga figurat më të ndritura të artit italian – aktorin, regjisorin dhe skenaristin që i dhuroi njerëzimit një nga veprat më të paharrueshme të historisë së filmit: “La vita è bella” (Jeta është e bukur).

Ky film, i realizuar në vitin 1997, mbetet një kryevepër që tejkalon kufijtë e kinemasë. Në të, Benigni arrin të ndërthurë me mjeshtëri humorin e pastër italian me tragjedinë e thellë të Holokaustit, duke e kthyer dhimbjen në poezi dhe shpresën në një akt të fuqishëm rezistence.

Historia e Guido-s – një burrë i thjeshtë që përdor imagjinatën për ta mbrojtur djalin e tij nga tmerret e kampit të përqendrimit, mbetet dëshmi e jashtëzakonshme e forcës së dashurisë dhe optimizmit njerëzor, edhe përballë së keqes më ekstreme.

Ajo që e bën “Jeta është e bukur” kaq të paharrueshme është aftësia unike e Benignit për ta kthyer tragjedinë në një himn për jetën.

Ai na mëson se humori nuk e mohon dhimbjen, por e zbut atë; se bukuria nuk shuhet në errësirë, përkundrazi, ndriçon kur shpresa duket më e brishtë.

Filmi u shpërblye me tre çmime “Oscar”, për aktorin më të mirë, filmin më të mirë në gjuhë të huaj dhe muzikën origjinale duke e vendosur Benignin në panteonin e legjendave të kinemasë botërore.

Por më shumë se çdo trofe, është ndikimi i filmit që vazhdon të jetojë: brez pas brezi e rizbulon si një kujtesë të përjetshme se dashuria dhe imagjinata janë armët më të forta të njeriut ndaj së keqes.

Në këtë ditë të veçantë, bota e kujton Roberto Benignin jo vetëm si një artist të madh, por edhe si një njeri që na dhuroi një mesazh të pavdekshëm: pavarësisht gjithçkaje, jeta është e bukur. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Subvencionet e QKK-së: Tre filma artistikë që do t’i mbushin kinematë në 2025

Published

3 days ago

on

October 30, 2025

By

Tre filmat “Lost Frames”, “Adet” dhe “Lumi” janë shpallur fitues në kategorinë Filmi i metrazhit të gjatë artistik në konkursin vjetor të Qendrës Kinematografike të Kosovës (QKK) për subvencionimin e projekteve filmike për vitin 2025.

“Lost Frames”, me producent Valon Bajgora dhe regjisor e skenarist Samir Karahoda, ka marrë mbështetjen më të lartë financiare, në vlerë 303,000 euro.

Filmi “Adet”, i prodhuar nga N.SH. CMB, me producent Shkumbin Istrefi, regjisor Mentor Shala e skenariste Lyra Xhoci, u subvencionua me 280,000 euro.

Filmi i tretë fitues, “Lumi”, i prodhuar nga ASHA SH.P.K., me producent Alban Zogiani dhe regjisor e skenarist Edon Rizvanolli, ka përfituar 230,000 euro.

Këto projekte u përzgjodhën pas konkursit publik të QKK-së, të hapur më 22 maj 2025, ku u dorëzuan 126 aplikime në 11 kategori të ndryshme filmike.

Pas procesit të vlerësimit profesional, Komisioni financiar i QKK-së miratoi mbështetjen për gjithsej 48 projekte filmike.

Juria ndërkombëtare e përzgjedhjes ishte e përbërë nga: Gentian Koçi, Hassan Oswald, Roshanak Behesht Nedjad, Soňa Morgenthalová, Visar Morina, Dea Gjinovci, Eneos Çarka, Iber Deari, Sevdije Kastrati dhe Shpëtim Selmani.

Ndërsa Komisioni financiar, në përbërje të Ilir Gjocaj, Fitim Shala dhe Virgjina Peja, ka aprovuar përfundimisht listën e projekteve që do të subvencionohen gjatë vitit 2025. /A.Z/UBT News/

 

 

 

 

Continue Reading

Të kërkuara