Kulturë

Mos e çoni jetën kot, 6 gjëra që s’duhet bërë

E privoni veten nga ndjenjat tuaja.

Published

4 years ago

on

Secili prej nesh ka mesatarisht 27.000 ditë për të jetuar. Nëse heqim një të tretën e tyre për të fjetur dhe një pjesë për vitet e hershme që nuk na kujtohet asgjë, ajo çfarë mbetet është një numër mjaft i ulët.

Unë nuk jam duke e thënë këtë për t’ju mërzitur. E përmend sepse siç kanë thënë edhe filozofët e mëdhenj, në jetën tuaj kur jeni të vetëdijshëm për faktin se koha është e shkurtër, e vlerësoni atë në mënyrën e duhur dhe kur e vlerësoni kohën në mënyrën e duhur, ju nuk dëshironi ta humbisni kot atë.

Nëse me të vërtetë e kuptoni se sa e çmuar është jeta juaj, ju do të përpiqeni të shmangni veprimet që po shpenzojnë orët dhe vitet tuaja në mënyrë të kotë. Ka shumë mënyra sesi mund ta shpenzoni kohën tuaj pa e kuptuar dhe këto gjashtë janë më të rrezikshmet:

1. Të rrethoheni nga njerëzit e gabuar

Ka disa mënyra se si njerëzit mund të shpenzojnë kohën e tyre, si përshembull harxhimi i energjive duke diskutuar me persona manipulues dhe narcist. Por një nga më të rrezikshmet dhe gjithashtu më e lehta për të ndodhur, sepse bazohet në mirësi dhe optimizëm, është qëndrimi në një marrëdhënie të çfarëdo lloji me dikë, thjeshtë sepse mendoni se pala tjetër do të ndryshojë. Kjo është një recetë e sigurtë për të humbur kohë në jetën tuaj.

Kristin Wing thekson se: “Marrëdhëniet kërkojnë mirëmbajtje, por ekziston një ndryshim midis mbajtjes së një marrëdhënieje të mirë dhe përpjekjes për të detyruar një të keqe. Kur jeni krejtësisht i papajtueshëm me dikë (në biznes apo në romancë), përpiquni të zvogëloni humbjet tuaja ose rrezikoni të humbni shumë nga koha juaj e kufizuar.”

2. Ankesa

Koha që kaloni duke u ankuar në lidhje me problemet tuaja mund të duket si një mënyrë e pafajshme e shpenzimit të saj, por sipas shkencës efektet e ankesës brenda kokës suaj janë potencialisht të mëdha. Duke u ankuar ju e detyroni trurin tuaj të shoh më shpejt dhe më lehtë negativitetin, pra ju pushton ndjenja e pesimizmit.

Këto ankesa e bëjnë më të vështirë për ju të jeni produktiv dhe të lumtur.

3. Nuk kërkoni ndihmë

Kjo është një tjetër mënyrë se si e shpenzoni kohën tuaj në mënyrë joefektive, thekson Wang. Sigurisht, kërkesa për ndihmë mund t’ju bëjë të dukeni jo të aftë, por në një rast një koleg i tha : “Ju dukeni më të paaftë kur nuk e merrni diçka, thjeshtë sepse nuk keni pyetur.”

Ka disa arsye përse ne nuk kërkojmë ndihmë, zakonisht sepse jemi shumë krenarë apo të frikësuar dhe kjo është një humbje e madhe e kohës, sepse ju pengon të ecni përpara.

4. Të lejoni njerëzit e tjerë t’ju tregojnë se si të jetoni

Sipas Bronnie Ware, një infermiere që dëgjon mijëra pacientë drejt fundit të pashmangshëm të jetës, ka një keqardhje shumë të madhe. Kjo është një luftë me të cilën shumica prej nesh përballet çdo ditë, pasi e jetojmë jetën sipas pritshmërive të të tjerëve dhe jo në mënyrën se si ne e dëshirojmë.

“Kjo është keqardhja më e zakonshme e të gjithëve”, thotë Wang. “Kur njerëzit të kuptojnë se jeta e tyre është pothuajse duke mbaruar dhe kur të shohim mbrapa dhe të kuptojnë se sa ëndrra kanë mbetur të paplotësuara”.

Në mënyrë të ngjashme, shkrimtari Ivan Chan thotë: “Mjaft njerëz do të hyjnë në jetën tuaj, me qëllim ose jo dhe do të përpiqen t’ju tregojnë se si ta jetoni jetën tuaj. A do ti dëgjoni?” pyet ai. “Është jeta juaj dhe ju keni vetëm një shans për ta jetuar, prandaj mos e humbni atë duke jetuar të varur nga urdhrat e të tjerëve”.

5. Ndjekja e lumturisë momentale

Sipas shkencës, ekzistojnë dy lloje të lumturisë. “Lloji i parë, i njohur si lumturia eudaimonike, është lumturia e lidhur me një kuptim në jetë,” thotë Abigail Tracy. E dyta është lumturia hedonike, e cila është vetëm shkëlqimi i bukur që ju merrni kur plotësoni një dëshirë (për shembull, duke ngrënë një çokollatë ose duke blerë një TV të ri).

Nëse ndiqni gjithmonë lumturinë hedonike dhe nuk mendoni për lumturinë eudaimonike, atëherë me shumë mundësi jeni duke humbur potencialin tuaj të plotë. (Studimet gjithashtu sugjerojnë se ndoshta do të bëheni më të shqetësuar dhe jo të lumtur.) Në fund, kënaqësia e vërtetë dhe gëzimi vijnë nga kuptimi, jo nga kënaqësitë e zbrazta.

6. E privoni veten nga ndjenjat tuaja

Të gjitha këto mënyra ndajnë një tipar të përbashkët dhe ai është se ne i ndjekim ato me synime të mira. Ne ankohemi gjatë gjithë kohës. Ne i lejojmë njerëzit e tjerë të na tregojnë se çfarë të bëjmë. Ne qëndrojmë në një marrëdhënie të keqe nga dashuria që kemi apo optimizmi se personi tjetër do të ndryshojë.

Kjo mënyrë e gjashtë mund të tingëllojë edhe si një strategji e zgjuar: Jeta është si një “roller”, kështu që privimi i vetes nga ndjenjat mund të duket si një mënyrë për të ndaluar dhimbjet e mundshme. Por është gjithashtu një mënyrë e jashtëzakonshme për të humbur kohën.

Related Topics:
Continue Reading

Kulturë

Fatlume Bunjaku ndër aktorët më premtues evropianë të European Shooting Stars 2026

Published

18 hours ago

on

December 15, 2025

By

Aktorja shqiptare Fatlume Bunjaku do të përfaqësojë Shqipërinë në programin prestigjioz European Shooting Stars 2026, një iniciativë e European Film Promotion (EFP) e organizuar si pjesë e Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin (Berlinale). Lajmin e bëri të ditur vetë EFP.

Çdo vit, European Film Promotion zgjedh 10 aktorë e aktore nga 37 vende evropiane, që konsiderohen talentë me potencial ndërkombëtar.

Programi ka për qëllim promovimin e aktorëve të rinj dhe ndihmën për të ndërtuar një karrierë në film dhe televizion jashtë vendit.

Fatlume Bunjaku është nominuar nga Qendra Kombëtare e Kinematografisë së Shqipërisë për rolin e saj në Hana, të regjisorit Ujkan Hysaj.

Ajo do të ketë mundësinë të marrë pjesë në katër ditë intensive me intervista, prezantime, workshop-e dhe takime me emra të mëdhenj të industrisë së filmit ndërkombëtar. Programi do të kulmojë me një paradë në tapetin e kuq të Berlinale Palast dhe ndarjen e çmimeve.

European Shooting Stars ka shërbyer si një trampolinë për karrierën ndërkombëtare për aktorë të njohur si Daniel Craig, Maisie Williams, Carey Mulligan, Riz Ahmed, Alicia Vikander dhe George MacKay.

Për Shqipërinë, Bunjaku është aktorja e tretë që merr pjesë në këtë program, pas Nik Xhelilaj më 2011 dhe Arta Dobroshi në vitin 2013. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Muzetë e Kosovës bëhen më të qasshme përmes teknologjisë 3D

Published

20 hours ago

on

December 15, 2025

By

Vizitat virtuale po shndërrohen në një mjet të rëndësishëm për promovimin e trashëgimisë kulturore, duke u ofruar qasje muzeve edhe vizitorëve që ndodhen larg, por njëkohësisht duke nxitur edhe vizitat fizike.

Organizata “EC Ma Ndryshe” ka lansuar versionin virtual të Muzeut të Kalasë së Prizrenit, me synimin që çdo muze në vend të ketë një portë digjitale drejt vizitës reale.

Kjo nismë vjen si vazhdim i digjitalizimit të Muzeut të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe Muzeut Arkeologjik të Prizrenit, në kuadër të programit “Trashëgimia kulturore për të gjithë”, që synon qasje të hapur, inovative dhe gjithëpërfshirëse ndaj trashëgimisë kulturore.

Vizita virtuale në 3D e Muzeut të Kalasë së Prizrenit u mundëson vizitorëve të eksplorojnë çdo hapësirë dhe detaj, nga ilustrimet historike e deri te artefaktet që datojnë nga Epoka e Hekurit, Mesjeta dhe periudha osmane.

Përvoja digjitale ofron pamje të qarta, materiale shpjeguese të digjitalizuara dhe një ndjesi të ngjashme me vizitën fizike.

Drejtori ekzekutiv i “EC Ma Ndryshe”, Valon Xhabali, ka theksuar se vizitat virtuale në 3D janë hap i rëndësishëm drejt modernizimit të muzeve, duke i bërë më të qasshme dhe duke eliminuar barrierat gjeografike dhe fizike, përfshirë edhe për personat me aftësi të kufizuara.

Sipas tij, realizimi i një vizite virtuale është proces kompleks që zgjat nga tre deri në katër muaj, varësisht nga madhësia dhe kompleksiteti i muzeut, dhe kërkon bashkëpunim të ngushtë me institucione kulturore dhe profesionistë për të ruajtur autenticitetin historik.

Xhabali ka shtuar se vizitat virtuale, të cilat u bënë trend gjatë pandemisë, tashmë janë shndërruar në një praktikë të qëndrueshme dhe shërbejnë si “portë hyrëse drejt vizitave reale”, duke rritur interesimin e publikut për trashëgiminë kulturore.

Qëllimi afatgjatë i organizatës “EC Ma Ndryshe” është që digjitalizimi në 3D të shtrihet në të gjitha muzetë e Kosovës, duke e bërë trashëgiminë kulturore më të qasshme, më edukative dhe më tërheqëse për publikun e gjerë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

150 vjet nga lindja e Kristo Luarasit, mjeshtri i shtypshkronjës dhe i çështjes shqiptare

Published

21 hours ago

on

December 15, 2025

By

Kristo Luarasi (15 dhjetor 1875 – 8 korrik 1934) ishte një nga patriotët e shquar të Rilindjes Kombëtare dhe pas shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, i cili i kushtoi gjithë jetën çështjes kombëtare.

Pas shërbimit si mësues i gjuhës shqipe në Kolonjë, ai emigroi fillimisht në Bukuresht dhe më pas në Sofje, ku hapi shtypshkronjën “Mbrothësia”, duke botuar libra, gazeta dhe revista shqipe që shpërndaheshin falas tek shqiptarët kudo.

Në vitin 1897, Luarasi nisi botimin e Kalendarit Kombiar, të cilin e botoi për 17 vjet, si dhe publikoi gazetat “Drita” dhe “Liria e Shqipërisë” dhe mbi 150 tituj librash të autorëve të njohur shqiptarë, përfshirë Naim, Sami dhe Mit’hat Frashëri, Faik Konicën e të tjerë.

Ai punoi si tipograf, botues dhe drejtues gazete, duke qëndruar gjithmonë aktiv në publicistikë dhe mbrojtjen e çështjes shqiptare.

Pas periudhës në Sofje dhe Selanik, përshëndeti Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë më 1912 dhe riktheu botimin e gazetës “Liri e Shqipërisë” (1915-1920). Më 1920, u vendos në Tiranë, ku themeloi Shtypshkronjën “Luarasi”, që u bë edhe Shtëpia Botuese Luarasi, duke botuar dhjetra libra, revista dhe tekste shkollore deri në vitin 1947.

Për veprimtarinë patriotike, Kristo Luarasi u vlerësua edhe nga regjimi komunist me Urdhërin e Flamurit të Klasit të Dytë (1962) dhe pas viteve ’90 me medaljen “Pishtar i Demokracisë”. Fan Noli e konsideroi Luarasin si një nga 28 pionerët e krijimit të shtetit shqiptar.

Luarasi ndërroi jetë më 8 korrik 1934 në Tiranë, duke lënë pas një trashëgimi të pasur kulturore dhe patriotike për Shqipërinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Talenti i ri shkëlqen! “Amadeus” feston një vit të suksesshëm me koncert artistik

Published

22 hours ago

on

December 15, 2025

By

Shkolla e Muzikës “Amadeus” ka mbajtur koncert të jashtëzakonshëm artistik me rastin e përfundimit të gjysmëvjetorit shkollor, përmbylljes së projektit “Nxitja e talentëve të rinj dhe diversitetit kulturor”, si dhe festave të fundvitit.

Koncerti me titull “Da Capo al Fine”, i organizuar nga Ambasada Gjermane dhe Ambasada Franceze, solli në skenë performanca të mrekullueshme nga nxënësit e shkollës, të cilët falë përkushtimit të vazhdueshëm kanë shënuar suksese edhe jashtë Kosovës.

Në këtë mbrëmje u prezantuan Ansambli i Kitaristëve, Orkestra Harkore, Orkestra Frymore, Orkestra Kamertale dhe Kori i shkollës, të cilët dhuruan emocione të veçanta për publikun.  “Profesionalistët e vegjël” të skenës dëshmuan talentin duke interpretuar me sukses vepra nga repertori vendor dhe ai botëror.

Ansambli i Kitaristëve krijoi peizazh të ngrohtë tingujsh që rridhnin natyrshëm me ritmin e veprave, Orkestra Harkore solli ndjeshmëri të veçantë emocionale, e ndërtuar tingull pas tingulli. Orkestra u dallua për elegancën dhe lirshmërinë e tingujve që mbushnin sallën, ndërsa Orkestra ofroi interpretim të rafinuar, të karakterizuar nga precizion i lartë ritmik.

Kulmi i koncertit ishte performanca mbresëlënëse e Korit të shkollës, nën dirigjimin e Vehbi Shoshollit. Qershia mbi tortë ishte interpretimi i solistes Anna Krasniqi, e cila me zërin e saj të ngrohtë dhe njëkohësisht të fuqishëm i dha jetë veprave me kërkesa të larta vokale.

Gjatë koncertit u interpretuan veprat: “Ding! Dong! Merrily on High” (Traditional French Carol), “You Raise Me Up” – Rolf Løvland, “Die Loreley” – Friedrich Silcher, “Sous le ciel de Paris” – Hubert Giraud dhe “Feliz Navidad” – José Feliciano.

Pjesë e këtij koncerti ishin dirigjenti Gentian Aliu dhe korepetitorja Elsa Gashi. Drejtoresha e shkollës, Hana Petrovci-Fetahu, theksoi se përmbyllja e suksesshme e projektit përbën një arritje të madhe për mbi 100 fëmijë, të cilët kanë performuar në instrumente sfiduese.

“Përveç përfundimit të gjysmëvjetorit, ky koncert shënon mbylljen e një projekti që ka filluar në janar e po përfundon në dhjetor. Projekti kishte për qëllim nxitjen e talenteve të reja nga mosha 7 deri në 17 vjeç dhe u mbështet nga Ambasada Franceze, Ambasada Gjermane, Instituti Francez dhe Goethe-Institut. Ky bashkëpunim i mrekullueshëm na dha besimin për ta realizuar projektin, ku u përfshinë mbi 100 nxënës në mësimet e korit dhe instrumenteve”, u shpreh ajo.

Petrovci-Fetahu vlerësoi sukseset e nxënësve, duke theksuar se shumë prej tyre ishin fillestarë, por arritën të performojnë në skenë brenda një periudhe të shkurtër kohore, shtoi se sukseset në koncerte ndërkombëtare, si në Vjenë e Itali, janë motivim i fuqishëm për vazhdimësi.

Ndërkohë, dirigjenti Vehbi Shosholli e cilësoi këtë vit shkollor si dinamik dhe tejet të suksesshëm. Sipas tij, puna intensive me formacione të ndryshme muzikore dhe koncertet e shumta kanë sjellë një përvojë të jashtëzakonshme artistike.

Edhe solistja Anna Krasniqi e përshkroi koncertin dhe vitin mësimor si një përvojë të paharrueshme, duke theksuar suksesin e saj në një festival ndërkombëtar në Itali, ku arriti të triumfojë dhe të përfaqësojë Kosovën me dinjitet.

Drejtoresha paralajmëroi plane të reja për 2026, duke bërë të ditur se Orkestra e Fëmijëve dhe të Rinjve të Prishtinës është pranuar të marrë pjesë në dy festivale ndërkombëtare garuese – një në Spanjë në muajin mars dhe një tjetër në Pragë të Çekisë në muajin korrik të vitit 2026.

“Synimi është që këta talentë t’i prezantojmë më gjerë e ta përfaqësojmë Kosovën në arenën ndërkombëtare”, tha ajo. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara