Lajmet

Çfarë duhet të dini rreth situatës në Ukrainë?

Zelensky përmes një videofjalimi u bëri thirrje ukrainasve të vazhdojnë rezistencën e tyre.

Published

on

Delegacionet nga Rusia dhe Ukraina pritet që sot të zhvillojnë bisedime në Bjellorusi, një raund i dytë i bisedimeve ballë për ballë qëkur nisi lufta në Ukrainë.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky përmes një videofjalimi u bëri thirrje ukrainasve të vazhdojnë rezistencën e tyre, por nuk dha detaje nëse rusët kanë pushtuar ndonjë qytet.

“Ata nuk do të gjejnë paqe këtu”, tha Zelensky, duke u bërë thirrje ushtarëve rusë të shkojnë në shtëpi.

Komentet e tij vijnë pasi Rusia e pranoi për herë të parë që nga fillimi i luftës se rreth 500 trupa ruse janë vrarë dhe rreth 1 mijë e 600 janë plagosur. Ukraina nuk ka publikuar të dhëna të ngjashme lidhur me viktimat në mesin e forcave të saj të armatosura.

Zyra e OKB-së për të drejtat e njeriut thotë se të paktën 227 civilë janë vrarë dhe 525 janë plagosur në Ukrainë që nga fillimi i luftës më 24 shkurt. Nga Shërbimi Shtetëror i Emergjencave të Ukrainës kanë thënë se më shumë se 2 mijë civilë kanë vdekur.

Ndërkohë, agjencia e OKB-së për refugjatët tha se 1 milion njerëz janë larguar nga Ukraina qëkur forcat ruse e pushtuan vendin javën e kaluar. Asambleja e Përgjithshme e OKB-së e ka dënuar pushtimin dhe i ka bërë thirrje Rusisë që të tërheqë trupat e saj nga Ukraina.

Bashkëngjitur e gjeni një përmbledhje të momenteve kryesore:

Bisedimet

Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov thotë se Moska është gati për bisedime paqeje pasi një tjetër takim i zyrtarëve ukrainas dhe rusë pritet të zhvillohet të enjten në Bjellorusi.

Përpara takimit, Sergei Lavrov u tha gazetarëve në Moskë se Rusia do të shtyjë veprimet e saj ushtarake në Ukrainë deri në arritjen e qëllimeve të saj, kryesisht çmilitarizimin e Ukrainës, por shtoi se varet nga ukrainasit se çfarë qeverie duan të kenë. Bisedimet pritet të zhvillohen në rajonin Brest të Bjellorusisë, që kufizohet me Poloninë.

Ministri i Jashtëm ukrainas, Dmytro Kuleba tha të mërkurën se vendi i tij ishte gati për rifillimin e bisedimeve, por ai tha se kërkesat e Rusisë nuk kanë ndryshuar dhe se ai nuk do të pranojë asnjë ultimatum.

Po dhuna në Ukrainë?

Shpërthimet gjatë natës që u dëgjuan nga gazetarët e Associated Press në kryeqytetin Kiev ishin raketa që u rrëzuan nga sistemet e mbrojtjes ajrore të Ukrainës, sipas kryebashkiakut të qytetit. Karvani i tankeve dhe automjeteve të tjera ruse 40 milje (64 kilometra i gjatë) mbeti jashtë kryeqytetit, Kiev. Qyteti është goditur nga bombardime vdekjeprurëse.

Forcat ruse kanë bombarduar edhe qytetin e dytë më të madh të vendit, Kharkiv, dhe kanë rrethuar dy porte strategjike detare.

Cila është situata humanitare?

Komisioneri i Lartë i OKB-së për Refugjatët, Filippo Grandi, shkroi në Twitter se një eksod prej një milion refugjatësh nga Ukraina në vendet fqinje është larguar gjatë shtatë ditëve të fundit. Kjo përbën më shumë se 2% të popullsisë së Ukrainës, megjithëse disa nga ata që ikin nga Ukraina janë qytetarë të vendeve të tjera. Agjencia e OKB-së ka parashikuar se deri në 4 milionë njerëz mund të largohen përfundimisht nga Ukraina, një vend me një popullsi prej 44 milionë banorësh.

Komisioni i BE-së thotë se do t’u japë leje të përkohshme qëndrimi refugjatëve që ikin nga dhuna dhe do t’i lejojë ata të studiojnë dhe të punojnë në bllokun prej 27-vendesh.

Hetimi i ‘krimeve të luftës’

Asambleja e Përgjithshme e OKB-së votoi të mërkurën për që Rusia të ndalojë ofensivën e saj në Ukrainë dhe të tërheqë të gjitha trupat, me kombet nga fuqitë botërore deri te shtetet e vogla ishullore që dënojnë Moskën. 141 vota ishin pro, 5 kundër dhe 35 abstenime.

Rezoluta dënon agresionin e Rusisë kundër Ukrainës në formën më të ashpër. Rezolutat e Asamblesë së Përgjithshme nuk janë ligjërisht të detyrueshme. Megjithatë, Kina ka këmbëngulur se do të vazhdojë tregtinë me Rusinë dhe është përmbajtur nga kritikat e luftës në Ukrainë. Hungaria, ndërkohë tha të enjten se nuk do të lejojë që asnjë dërgesë armësh për në Ukrainë të kalojë nëpër territorin e saj.

Si po ndikojnë sanksionet në Rusi?

Në Uashington, Shtëpia e Bardhë njoftoi sanksione shtesë kundër Rusisë dhe Bjellorusisë, duke përfshirë zgjerimin e kontrolleve të eksportit që synojnë rafinimin e naftës ruse dhe subjektet që mbështesin ushtritë e të dy vendeve. ShBA iu bashkua gjithashtu Evropës dhe Kanadasë në mbylljen e hapësirës së saj ajrore për linjat ajrore ruse. Për më tepër, Airbus dhe Boeing thanë se do të ndërpresin pjesët rezervë dhe mbështetjen teknike për linjat ajrore të vendit. Airbus me bazë në Francë dhe avionët e Boeing me bazë në ShBA përbëjnë shumicën dërrmuese ose flotën e pasagjerëve të Rusisë.

Grupi gjerman, Volkswagen, vendosi të ndalojë të gjitha aktivitetet e tij të biznesit në Rusi, përfshirë atë të filialit Skoda Auto, i cili po ndalon prodhimin e makinave në dy fabrikat e tij ruse dhe të gjitha eksportet në Rusi. Në mënyrë të ngjashme, shitësi suedez i mobiljeve Ikea thotë se po mbyll operacionet e tij në Rusi, duke ndaluar të gjitha eksportet dhe importet brenda dhe jashtë Rusisë dhe Bjellorusisë, një vendim që do të ketë “një ndikim të drejtpërdrejtë te 15 mijë bashkëpunëtorë të IKEA”. Shitësi me pakicë i veshjeve H&M me bazë në Stokholm tha gjithashtu se do të ndalojë përkohësisht të gjitha shitjet në dyqanet e saj ruse dhe do të mbyllë përkohësisht dyqanet e saj në Ukrainë.

Si po ndikohen rusët?

Sanksionet kërcënojnë rusët ultra të pasur që zotërojnë prona në të gjithë Evropën dhe i dërgojnë fëmijët e tyre në shkolla private elitare evropiane. Disa kanë filluar, edhe pse paraprakisht, të flasin.

Autoritetet franceze të enjten thanë se sekuestruan një jaht i lidhur me Igor Sechin, një aleat i Vladimir Putinit, që drejton gjigantin rus të naftës Rosneft, si pjesë e sanksioneve të BE-së për pushtimin e Rusisë në Ukrainë.

Miliarderi rus, Roman Abramovich, konfirmoi të mërkurën se po përpiqet të shesë klubin e futbollit në Premier League, Chelsea, me një çmim prej të paktën 2.5 miliardë dollarësh. Ai tha se të ardhurat neto nga shitja do të dhurohen për viktimat e luftës në Ukrainë.

Edhe qytetarët e thjeshtë po e vërejnë ndikimin e sanksioneve, nga sistemet e pagesave te problemet me tërheqjen e parave e deri te mosmundësia për të blerë artikuj të caktuar. Formula 1 anuloi Çmimin e Madh të Rusisë në Soçi që do të mbahej në shtator dhe anuloi kontratën me garën.

Atletërve rusë dhe bjellorusë iu ndalua të paraqiten në Lojërat Paralimpike për shkak të ndikimit që vendet e tyre e kanë në luftën në Ukrainë./UBTNews/

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara