Shëndet
Jo pranë qepëve: Shmangni këto gabime dhe patatet do t’ju zgjasin me muaj
Published
4 years agoon
By
Betim GashiEdhe pse patatet nuk duhet të vendosen në frigorifer, ato do të zgjasin më shumë nëse i ruani në një vend të freskët dhe të errët.
Më saktësisht, në një vend ku temperatura është deri në 10 gradë dhe me një lagështi prej 90 deri 95 për qind. Prandaj, bodrumi do të ishte një vend ideal për ruajtjen e patateve dhe do të zgjasë atje për ditë, në mos muaj.
Mos i mbani patatet jashtë në sipërfaqen e punës. Ruani ato në një sirtar, në një shportë, në një dollap, në një qese letre … në çdo vend që është i errët, dhe patatet duhet të zgjasin një deri në dy javë pa asnjë problem.
Një qese plastike transparente, si ajo që keni sjellë në shtëpi nga dyqani ose tregu, nuk është vërtet ideale për ruajtjen e patateve, të cilat, edhe pse shpesh e harrojmë, janë bimë.
Nëse ekspozohen ndaj dritës së diellit, patatet do të tkurren dhe kalben. Por kini kujdes që patatet të mos i ruani për shembull në pjesën e poshtme të sirtarit, dhe më në fund t’i harroni plotësisht ato për muajt e ardhshëm.
Siguroni qarkullimin e ajrit
Është më mirë të mbani patatet në një qese letre, rrjetë ose kanavacë, dhe vendet e ruajtjes me një zgjidhje të mirë ventilimi janë të mundshme.
Patatet lëshojnë dyoksid karboni dhe ujë në formën e avullit, kështu që pa një rrjedhje të mirë të ajrit ato do të gjenden në një mjedis të lagësht. Nëse doni t’i mbani në një qese plastike, sigurohuni që ajo të mos jetë e lidhur fort dhe e shtrënguar.
Mos i mbani patatet pranë qepëve
Ne shpesh i mbajmë këto dy perime pranë njëra -tjetrës, por ky nuk është një vendim i mirë. Qepët inkurajojnë patatet të mbijnë, dhe e njëjta gjë ndodh nëse i mbani së bashku me avokado, banane dhe mollë.
Shmangni vendet e nxehta
Edhe nëse nuk keni një hapësirë magazinimi më të freskët se kuzhina juaj, sigurohuni që të shmangni vendet më të nxehta në dhomë: mos i ruani patatet pranë furrës, nën lavaman ose mbi frigorifer.
Kur të jetë më e ngrohtë se temperatura ideale e ruajtjes, patatet do të fillojnë të mbijnë. Por edhe vendet jashtëzakonisht të ftohta nuk janë një zgjedhje e mirë, kështu që kurrë mos i mbani patatet në frigorifer.
Metabolizmi i patates ndryshon në një mënyrë më të komplikuar në temperatura më të ftohta, gjë që rezulton në dekompozimin e niseshtës në sheqerna. Kjo do të thotë që patatet e lëna në frigorifer do të kenë shije më të ëmbël me kalimin e kohës, dhe kur të gatuhen, ka më shumë të ngjarë të marrin një ngjyrë kafe jo tërheqëse.
Shëndet
Mjekët: Matja e qafës mund të zbulojë rrezikun për sëmundje të zemrës dhe trurit
Published
14 minutes agoon
October 29, 2025By
UBT News
Ekspertët britanikë po u bëjnë thirrje mjekëve që të fillojnë të matin perimetrin e qafës së pacientëve, pasi kjo mund të ofrojë një tregues më të saktë të rrezikut për sëmundje të zemrës, trurit dhe diabetit, krahasuar me metodat tradicionale si indeksi i masës trupore (BMI) apo raporti bel–vithe.
Sipas profesorëve Ahmed Elbediwy, biokimist, dhe Nadine Wehida, eksperte në gjenetikë dhe mikrobiologji nga Universiteti Kingston në Mbretërinë e Bashkuar, një qafë më e trashë mund të sinjalizojë probleme serioze shëndetësore, përfshirë:
tension të lartë të gjakut
ritëm të çrregullt të zemrës (fibrilacion atrial)
nivele të larta të sheqerit gjatë shtatzënisë
diabet të tipit 2
Këto gjendje lidhen drejtpërdrejt me rritjen e rrezikut për sulm në zemër, në tru apo dështim të zemrës.
Lidhja mes trashësisë së qafës dhe sëmundjeve të zemrës
Një qafë e gjerë lidhet edhe me apne të gjumit, çrregullim i rrezikshëm ku frymëmarrja ndalon për disa sekonda gjatë gjumit, duke ulur nivelin e oksigjenit në trup dhe duke shtuar rrezikun për sëmundje kardiake.
Ekspertët sugjerojnë kufijtë e mëposhtëm si tregues të rrezikut:
Për meshkujt, mbi 43 cm (17 inç)
Për femrat, mbi 35.5 cm (14 inç)
Matja është e thjeshtë dhe zgjat vetëm disa sekonda:
“Vendosni metrin rreth pjesës më të ngushtë të qafës, duke u siguruar që të jetë i ngjitur, por jo i ngushtë,” shpjegojnë profesorët. Ata shtojnë se një rezultat mbi këto vlera nuk duhet të shkaktojë panik, por të merret si sinjal paralajmërues për kujdes më të madh ndaj shëndetit.
Pse qafa ka rëndësi?
Sipas kërkuesve, qafa pasqyron shpërndarjen e dhjamit në pjesën e sipërme të trupit, i cili ndikon në metabolizmin e kolesterolit dhe të sheqerit në gjak.
Kjo zonë lidhet ngushtë me dhjamin visceral, dhjami i brendshëm që grumbullohet rreth organeve vitale rrit ndjeshëm rrezikun për sëmundje të rënda apo vdekje të parakohshme. Një studim i vitit 2019 tregoi se personat me qafë më të trashë kishin përqindje më të lartë të presionit të lartë të gjakut dhe fibrilacionit atrial – gjendje që mund të çojnë në mpiksje gjaku, goditje në tru dhe dështim të zemrës.
Si mund të përmirësoni gjendjen?
Profesorët theksojnë se rreziku ulet përmes ndryshimeve në stilin e jetesës: Aktivitet fizik: vrap, not, çiklizëm ose ushtrime për forcimin e pjesës së sipërme të trupit. Gjumë cilësor: ndihmon në ruajtjen e funksioneve të zemrës. Ushqyerje e shëndetshme: e pasur me perime e fruta duke shmangur kaloritë e tepërta.
Një sinjal për shëndetin publik
Në Mbretërinë e Bashkuar, rastet e sëmundjeve të zemrës janë në rritje të ndjeshme. Sipas Fondacionit Britanik të Zemrës, numri i vdekjeve nga sëmundjet kardiovaskulare është rritur me 18% në pesë vitet e fundit, ndërsa rastet e dështimit të zemrës janë shtuar me 21% që nga viti 2020.
Shkaktarët përfshijnë jetesën sedentare, stresin pas pandemisë, problemet e sistemit shëndetësor dhe efektet afatgjata të COVID-19, që dëmtojë sistemin kardiovaskular. Ekspertët përfundojnë se një matje e thjeshtë e qafës mund të bëhet një mjet i vlefshëm parandalues, pa pasur nevojë për analiza të ndërlikuara apo pajisje të shtrenjta – mjafton pak kujdes dhe disa sekonda vëmendje për trupin tuaj. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pijet mëngjesore që ndihmojnë në ekuilibrin e sheqerit në gjak
Published
1 hour agoon
October 29, 2025By
UBT News
Diabeti është një gjendje kronike ku nivelet e sheqerit në gjak mbeten të larta, qoftë për shkak se trupi nuk prodhon mjaftueshëm insulinë, qoftë sepse nuk e përdor atë siç duhet.
Personat me diabet, prediabet ose predispozitë gjenetike duhet të monitorojnë rregullisht glukozën për të parandaluar dëmtimet afatgjata të zemrës, veshkave, shikimit dhe nervave.
Përveç trajtimit mjekësor dhe zakoneve të shëndetshme, disa pije mëngjesore mund të ndihmojnë në ruajtjen e niveleve të qëndrueshme të sheqerit në gjak.
Është e rëndësishme të theksohet se ato nuk zëvendësojnë ilaçet, por mund të jenë një mbështetje shtesë.
Uji i farave të lirit
I pasur me fibra dhe acide yndyrore omega-3, ndihmojnë në përmirësimin e ndjeshmërisë ndaj insulinës e rregullimin e glukozës. Ai mbështet tretjen dhe shëndetin e zemrës.
Selino me lëng limoni
E pasur me antioksidantë, vitaminë K dhe kalium, duke mbështetur shëndetin kardiovaskular dhe të veshkave. Ka veti anti-inflamatore, ndihmon në uljen e sheqerit në gjak. Kur përzihet me lëng limoni, ofron vitaminë C, ndihmon thithjen e lëndëve ushqyese, krijohet një pije që forcon metabolizmin.
Lëng limoni ose portokalli i freskët
Ato përmbajnë antioksidantë e vitaminë C, ndihmojnë në uljen e stresit oksidativ të lidhur me diabetin. Edhe pse portokalli ka sheqerna natyrale, ka indeks glicemik të ulët, kur konsumohet pa aditivë në sasi të vogla. Këto lëngje mbajnë trupin të hidratuar, gjë që është e rëndësishme për rregullimin e glukozës.
Ujë me kanellë
Kanella përmban përbërës që përmirësojnë ndjeshmërinë ndaj insulinës, ndihmojnë në uljen e sheqerit në gjak gjatë mëngjesit. Ajo ka veti anti-inflamatore.
Përgatitja: Hidhni një lugë çaji kanellë të bluar në një gotë ujë të ngrohtë e lëreni të qëndrojë gjatë natës. Përzieni dhe pijeni në mëngjes.
Çaji jeshil
I pasur me polifenole, veçanërisht katekina, të cilat ndihmojnë në rregullimin e sheqerit dhe nxisin metabolizmin. Konsumi i rregullt mund të ulë rrezikun e diabetit të tipit 2 dhe të mbështesë shëndetin e zemrës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Përfitimet e pabesueshme të karotave që ndoshta nuk i dinit
Published
14 hours agoon
October 28, 2025By
UBT News
Karotat shpesh keqkuptohen, por nga ana ushqyese ato janë ideale, madje edhe për ata që duan të qëndrojnë në formë.
Kur shtohen të gjalla në sallata, përmbajtja e tyre e fibrave ndihmon në nxitjen e ngopjes.
Të konsumuara si ushqime të lehta, ato janë të shkëlqyera për të luftuar urinë dhe ofrojnë sasi të madhe karbohidratesh, vitaminash, mineralesh dhe lëndësh tjera ushqyese që ndihmojnë në luftimin e lodhjes dhe “mungesës” së energjisë.
E mirë për zemrën:
Qofshin të gatuara apo të gjalla, ofrojnë antioksidantë , duke përfshirë karotenoide si beta-karoteni, i cili shndërrohet në vitaminë A dhe përmirëson qarkullimin e gjakut. Përveç kësaj, ofrojnë kalcium e magnez.
Forcon kockat:
Ato kontribuojnë në shëndetin e mirë të kockave , pasi beta-karoteni dhe magnezi lehtësojnë thithjen e kalciumit .
Ndihmon me gjumin:
Karotat, veçanërisht kur hahen të gjalla, janë të mira për gjumin falë përmbajtjes së tyre të vitaminës C. Magnezi ndihmon në relaksimin e sistemit nervor dhe përmbajnë melatoninë, e cila nxit gjumin.
Ato mbrojnë trurin:
Ato përmbajnë antioksidantë, siç janë karotenoidet që u japin ngjyrën portokalli. Këto ndihmojnë në luftimin e stresit oksidativ parandalojnë degjenerimin neuronal. Ato ofrojnë vitamina B, që mbështesin kujtesën e zvogëlojnë nervozizmin.
Përfitimet për flokët:
Falë përmbajtjes së lartë të mineraleve dhe antioksidantëve si vitamina E , karotat ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit dhe bukurisë së flokëve , duke parandaluar plakjen e tyre. Ato përmbajnë vitamina B , si B6 , të cilat i forcojnë flokët. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A i shkakton uji i gazuar gurët në veshka?
Published
15 hours agoon
October 28, 2025By
UBT News
Meqenëse uji i gazuar përmban minerale, a duhet të shqetësoheni se shumë ujë i gazuar mund të shkaktojë gurë në veshka?
Gurët në veshka janë depozita jonormale të forta të mineraleve dhe kripërave që formohen në veshka, përbëhen nga depozitat e kalciumit dhe oksalateve. Mund të jenë të dhimbshëm pasi lëvizin nëpër traktin urinar, shkaktojnë bllokim të veshkave.
“Gurët që mbeten në veshka nuk shkaktojnë dhimbje, por çojnë në dëmtime të veshkave ose infeksione serioze të traktit urinar”, thotë urologu Scott D. Miller.
Gurët në veshka formohen kur përqendrimi i mineraleve dhe përbërësve që formojnë gurë në urinë bëhet shumë i lartë.
A mundet uji i gazuar të shkaktojë gurë në veshka?
Uji i gazuar përmban minerale natyrore dhe elementë gjurmë, nga burime nëntokësore. Mendimi i gabuar se uji mineral i gazuar shkakton gurë në veshka vjen nga fakti se përmban minerale. Megjithatë, mineralet janë natyrale në doza të vogla.
Miller shprehet se sasitë e vogla të mineraleve nuk ndikojnë në formimin e gurëve.
Megjithatë, pirja e tepërt e sodës së ëmbël rrit marrjen e sheqerit, duke rritur rrezikun e disa kushteve, siç është diabeti i tipit 2. Dr. Miller thekson se kjo lidhje e ujit të gazuar dhe gurëve është një keqkuptim i madh dhe shton se çdo gjë në moderim nuk mund të dëmtojë, duke përfshirë edhe marrjen e ujit të gazuar. /A.Z/UBT News/
Sot nis Forumi i Paqes në Paris, Kurti përfaqëson Kosovën
Tri duele të zjarrta sot në Superligë
Mjekët: Matja e qafës mund të zbulojë rrezikun për sëmundje të zemrës dhe trurit
Sulmet izraelite vrasin 33 persona në Gaza
Portieri i Interit nën hetim për vrasje të paqëllimshme
Tare qetëson situatën te Milani pas rezultateve jo të mira
29 vite nga dita kur Britania dhe Shqipëria u pajtuan për incidentin e Korfuzit
Tronditet Shqipëria, tre vrasje dhe një shpërthim me tritol në 24 orët e fundit
Meta prezanton postimet që zhduken pas 24 orësh në Threads
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Aktualitet6 days agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
