Kancelari i ardhshëm i Gjermanisë, Friedrich Merz, nuk priti rezultatet përfundimtare të zgjedhjeve për të shpallur një epokë të re në Evropë. Në një deklaratë të fortë, ai vuri në dyshim të ardhmen e NATO-s dhe bëri thirrje për forcimin urgjent të mbrojtjes evropiane, duke sugjeruar se Europa duhet të bëhet më e pavarur nga SHBA.

Merz, i njohur si një mbështetës i zjarrtë i marrëdhënieve të ngushta me SHBA-në, befasoi shumë me tonin e tij të ashpër. Ai tha se administrata e Donald Trump nuk po tregon më kujdes për Evropën, duke e vënë në dyshim qëndrueshmërinë e aleancës transatlantike.

“Pas deklaratave të Donald Trump javën e kaluar, është e qartë se kjo administratë nuk shqetësohet më për fatin e Evropës,” tha Merz gjatë një debati pas zgjedhjeve të dielën. “Prioriteti im absolut do të jetë forcimi i Evropës, në mënyrë që të mund të arrijmë pavarësinë nga SHBA hap pas hapi.”

Ai madje sugjeroi se NATO, në formën e saj aktuale, mund të mos ekzistojë më në të ardhmen, duke nënkuptuar nevojën për një mbrojtje të pavarur evropiane.

Gjermania ka qenë tradicionalisht e kujdesshme në çështjet e sigurisë dhe mbrojtjes, por pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia, ajo është bërë donatori i dytë më i madh i ndihmës ushtarake për Kievin, pas SHBA-së. Merz ka theksuar se mbështetja për Ukrainën do të vazhdojë, por u shpreh i rezervuar për dërgimin e trupave gjermane në Ukrainë.

Ndërkohë, ai ka sugjeruar që Gjermania të mbështetet te Franca dhe Britania për të krijuar një “ombrellë bërthamore evropiane” që do të zëvendësonte garancitë bërthamore amerikane – një ide që paraqet sfida të mëdha politike dhe strategjike.

Gjermanët ndihen më të pasigurt se kurrë më parë, veçanërisht përballë kërcënimit rus dhe pasigurive për të ardhmen e trupave amerikane të stacionuara në Gjermani. Aktualisht, rreth 35,000 trupa amerikane ndodhen në vend, duke shërbyer si një garanci sigurie për Evropën.

Por me ekonominë e Gjermanisë në një fazë të vështirë dhe nevojën për të gjetur konsensus me partnerët e koalicionit dhe aleatët evropianë, Merz përballet me sfida të mëdha për të realizuar vizionin e tij për një Evropë më të fortë dhe të pavarur në mbrojtje.

Zgjedhjet e fundit në Gjermani mund të sjellin një lidership më të fortë në Evropë, por mbetet për t’u parë nëse vendet e tjera evropiane janë të gatshme ta ndjekin këtë qasje dhe të pranojnë një rol më të madh të Gjermanisë në çështjet e mbrojtjes dhe sigurisë.

Ministri i Tregtisë i Zelandës së Re, Andrew Bayly, ka dhënë dorëheqjen si ministër i qeverisë, pasi ai “i vuri dorën” në pjesën e sipërme të krahut të një punonjësi javën e kaluar, në atë që ai e përshkroi si sjellje “mbizotëruese”.

Bayly tha të hënën se i vinte “thellësisht keq” për incidentin, të cilin ai e përshkroi si jo një argument, por një “diskutim të animuar”. Ai mbetet deputet. Dorëheqja e tij vjen pasi ai u kritikua tetorin e kaluar se e quajti një punëtor të verës një “humbës”  duke përfshirë vendosjen e gishtave në formën “L” në ballin e tij dhe duke përdorur një shprehje shpifëse drejtuar tyre. Më vonë ai kërkoi falje publike.

“Siç e dini shumë prej jush, unë kam qenë i paduruar për të nxitur ndryshime në portofolet e mia ministrore,” tha Bayly në një deklaratë duke njoftuar dorëheqjen e tij.

“Javën e kaluar pata një diskutim të animuar me një anëtar të stafit për punën. E çova diskutimin shumë larg dhe vendosa një dorë në pjesën e sipërme të krahut të tyre, gjë që ishte e papërshtatshme.”

Ai tha se ishte bërë një ankesë, por nuk do të shtjellonte më tej se çfarë kishte ndodhur saktësisht. Bayly dha dorëheqjen të premten e kaluar, tha më vonë kryeministri i Zelandës së Re Christopher Luxon në një konferencë shtypi, duke shtuar se incidenti ndodhi tre ditë më parë, më 18 shkurt.

Luxon tha të hënën se trajtimi i çështjes nga qeveria brenda një jave ishte “shumë i shpejtë” dhe “mjaft mbresëlënës”. Ai mohoi se duhej t’i kishte kërkuar Bayly-t të largohej pas incidentit të verës së tetorit dhe tha “kurrë mos thuaj kurrë” kur u pyet nëse kishte një rrugë kthimi për 63-vjeçarin në një pozicion tjetër kabineti.

Megjithatë, lideri laburist Chris Hipkins kritikoi Luxon si “tepër të dobët”, duke thënë se incidenti me anëtarin e stafit nuk duhet të ishte zvarritur gjatë fundjavës.

“Christopher Luxon e ka vendosur edhe një herë shiritin për sjelljen ministrore aq të ulët sa do të ishte pothuajse e pamundur të mos e kapërcesh atë,” u tha ai gazetarëve të hënën. Vetë Bayly tha se duhej të fliste me familjen e tij dhe “do të kishte vështirësi” të fliste më herët për mediat.

Ai u zgjodh për herë të parë në Parlamentin e Zelandës së Re në 2014 si deputet i Partisë Kombëtare aktuale në pushtet. Ai u emërua Ministër i Tregtisë dhe Çështjeve të Konsumit, Ministër për Biznesin e Vogël dhe Prodhimin dhe Ministër i Statistikave pas zgjedhjes së Luxon në fund të 2023.

Ai u emërua gjithashtu ministër për ACC – skema kombëtare e kompensimit të dëmtimeve aksidentale – pas një riorganizimi të kabinetit në fillim të këtij viti. Para se t’i bashkohej politikës, Bayly ka punuar në industrinë e financave.Luxon tha se Scott Simpson, drejtuesi i lartë i National, do të merrte përsipër portofolin e ACC dhe Tregtisë dhe Çështjeve të Konsumatorit.

Bayly është ministri i parë që jep dorëheqjen me dëshirën e tij nën kryeministrin Luxon, favorizimi i të cilit është ulur ndjeshëm, sipas sondazheve të fundit. Si sondazhi i 1News-Verian ashtu edhe sondazhi i Strategjisë së Ujërave të ëmbla Post/Freshwater tregojnë se koalicioni i tij kombëtar i udhëhequr nga qeveria po humbet mbështetjen mes votuesve.

Presidenti francez Emmanuel Macron do të vizitojë ditën e sotme Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku do të takohet me Presidentin Donald Trump.

Sipas mediave të huaja, sot ai synon t’i thotë Trumpit se është në interesin e SHBA dhe Evropës që të mos tregojë dobësi ndaj Vladimir Putinit gjatë negociatave të udhëhequra nga SHBA për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.

Deri më tani, Ukraina dhe Evropa janë mbajtur jashtë bisedimeve të paqes, me komentet e ashpra të Trump për Volodymyr Zelenskyy që shtojnë shqetësimet se Kievi mund të detyrohet të bëjë lëshime për të arritur një marrëveshje.

“Nuk mund të jesh i dobët përballë Presidentit Putin. Nuk je ti, nuk është marka jote, nuk është në interesin tënd“, tha Macron në rrjetet sociale, shkruan A2 CNN.

Trump, nga ana e tij, tha javën e kaluar se Macron dhe Starmer nuk kishin “bërë asgjë” për të ndaluar luftën.

Shtetet e Bashkuara dhe Ukraina thanë të dielën se janë më pranë një marrëveshjeje që Kievi t’i japë Uashingtonit një pjesë të madhe të të drejtave për shfrytëzimin e mineraleve të rralla si kompensim për miliarda dollarë në municione që Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Ukrainës për t’u mbrojtur nga sulmi në shkallë të gjerë i Rusisë.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy tha në një konferencë për shtypin në Kiev se Ukraina dhe Shtetet e Bashkuara po “bëjnë përparim” në arritjen e një marrëveshjeje. Ai tha se është rënë dakord për një projekt-marrëveshje, sipas së cilës Ukraina t’i paguajë Shteteve të Bashkuara 2 dollarë për çdo dollar në ndihmë ushtarake që Shtetet e Bashkuara i kanë dhënë Kievit për luftën kundër forcave ruse, megjithëse detajet e saj nuk janë bërë të ditura.

Shtetet e Bashkuara i kanë dërguar sasinë më të madhe të ndihmave, duke i dhënë Kievit 128 miliardë dollarë ndihmë ushtarake dhe humanitare, sipas Institutit gjerman të Kielit për Ekonominë Botërore. Ndihma e Shteteve të Bashkura për Kievin është pak e madhe se 124 miliardë dollarët që 27 vendet e Bashkimit Evropian kanë dhënë për Ukrainën.

I dërguari i posaçëm i Shteteve të Bashkuara, Steve Witkoff, i tha rrjetit CNN se ai pret që Presidenti Zelenskyy të nënshkruajë marrëveshjen për mineralet këtë javë.

Presidenti Zelenskyy fillimisht hodhi poshtë kërkesën e Shteteve të Bashkuara për gjysmën e rezervave minerale të rralla të Ukrainës, të cilat përdoren për prodhimin e pajisjeve elektronike.

Zoti Witkoff sinjalizoi në intervistën për rrjetin CNN se marrëveshja tani do të arrihej, ndonëse ai nuk i shpjegoi detajet e saj.

Zoti Witkoff tha se vendet evropiane dhanë kontributin e tyre në mbështetje të luftës të Ukrainës pas arritjes së marrëveshjes me Kievin për t’ia kthyer përfundimisht paratë e tyre, por Shtetet e Bashkuara nuk e kishin bërë këtë.

Zoti Witkoff tha se një mbështetje e tillë pa kushte e Shteteve të Bashkuara për Ukrainën “ishte e pakuptimtë” për Presidentin Donald Trump, i cili ishte angazhuar për një kohë të gjatë në negociata për marrëveshje mbi pasuritë e paluajtshme në Nju Jork përpara se të hynte në politikë në 2015.

Presidenti Zelenskyy tha, “kam pasur një marrëveshje me ish-Presidentin Biden dhe Kongresin Amerikan, i jam mirënjohës Kongresit, të dyja palëve. Mbështetja ishte në formë grantesh. Granti nuk është hua. Ne nuk kemi pse ta kthejmë kredinë në këtë rast. Ndoshta dikujt nuk i pëlqen dhe mendon se është e padrejtë. Por ndoshta kjo ishte pjesë e një marrëveshjeje. Prandaj, nuk ka të bëjë me shifrën, ne thjesht nuk e shohim atë si një hua. Kjo kishte të bënte me grantet jo me shifrat. Ne thjeshtë nuk e shohim këtë si një hua.”

Presidenti Trump, i cili javën e kaluar e quajti Presidentin Zelenskyy “diktator” dhe e akuzoi atë për fillimin e luftës edhe pse Rusia e sulmoi Ukrainën, ka kërkuar pagesat dhe ka fajësuar paraardhësin e tij, Biden, për mossigurimin e një lloji garancie për kompensim të ndihmës.

Zoti Zelenskyy tha të dielën se dëshiron që Presidenti Trump të “kuptojë” pozicionin e tij dhe të sigurojë garanci konkrete të sigurisë për të ndihmuar Kievin që të mbrohet nga sulmet e Rusisë.

“Dua shumë mirëkuptim nga zoti Trump”, tha zoti Zelensky në konferencën e tij për shtypin, duke shtuar: “Garancitë e sigurisë nga Presidenti Trump janë shumë të nevojshme”.

Zoti Zelenskiy tha se është i gatshëm të heqë dorë nga posti nëse kjo do të thoshte paqe për Ukrainën dhe shtoi se ai do ta shkëmbente largimin e tij nga detyra me hyrjen e Ukrainës në NATO.

“Nëse një gjë e tillë (do të thoshte) paqe për Ukrainën, nëse vërtet mendoni që është e nevojshme që unë të largohem nga posti, unë jam gati,” tha zoti Zelenskiy kur u pyet gjatë një konference për shtyp a do të ishte gati të largohej nga posti nëse kjo do të thoshte një arritje e paqes.

“Do ta këmbeja këtë menjëherë me një (anëtarësim) në NATO, nëse është ky kusht”, shtoi presidenti.

Kryediplomatët e lartë amerikan dhe rus, Marco Rubio dhe Sergey Lavrov, u takuan në Arabinë Saudite pa pjesëmarrjen e zyrtarëve ukrainas apo evropianë javën e kaluar për të hedhur bazat për bisedimet e paqes për t’i dhënë fund luftës.

Presidenti Zelenskiy shprehu pakënaqësinë për përjashtimin e Ukrainës nga bisedimet, por Trump tha se ai mund të kishte negociuar me Rusinë paraprakisht që të parandalonte agresionin e Moskës.

“Kam pasur bisedime shumë të mira me Putinin dhe nuk kam pasur bisedime aq të mira me Ukrainën”, tha zoti Trump para guvernatorëve të amerikanë në Shtëpinë e Bardhë.

“Ata (Ukraina) nuk kanë asnjë kartë për të luajtur, por po luajnë fort“, shtoi ai.

Televizioni shtetëror rus tha ditët e fundit se pikëpamja e zotit Trump për konfliktin Rusi-Ukrainë është “në përputhje të plotë me mënyrën se si ne i shohim gjërat”.

I dërguari Witkoff tha se lufta “nuk do të kishte ndodhur” nëse Ukraina nuk do të kishte bërë presion në atë kohë për anëtarësim në NATO. Kievi ende vazhdon të kërkojë me këmbëngulje që të bashkohet me aleancën me 32 vende, por Uashingtoni thotë se është jorealiste që kjo të ndodhë si pjesë e një marrëveshjeje paqeje të negociuar për t’i dhënë fund luftës.

Zoti Witkoff tha se “do të shihni lëshime nga të dyja palët” në një marrëveshje paqeje.

Rusia tani kontrollon rreth një të pestën e territorit ukrainas të njohur ndërkombëtarisht. Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, tha të dielën se Moska nuk ka ndërmend t’i kthejë asnjë nga territoret qeverisë së Kievit.

“Ata njerëz vendosën t’i bashkohen Rusisë shumë kohë më parë,” tha ai, duke iu referuar votimeve të organizuara nga Moska në Ukrainën lindore të mbajtura në mes të ofensivës trevjeçare që janë konsideruar të pavlefshme nga Kievi, Perëndimi dhe vëzhguesit ndërkombëtarë.

Një telefonatë mes presidentëve Trump dhe Putin dy javë më parë u hapi rrugën bisedimeve Rubio-Lavrov në Arabinë Saudite.

“Ky është një dialog midis dy presidentëve të jashtëzakonshëm,” tha zëdhënësi Peskov për televizionin shtetëror.

Rusia të dielën shënoi Ditën e Mbrojtësve të Atdheut – një festë për nder të ushtarëve dhe veteranët. Në një video të publikuar nga Kremlini, Presidenti Putin tha se Zoti dhe fati i kishin besuar atij dhe ushtrisë së tij “misionin” për të mbrojtur Rusinë.

Ndërkohë, Presidenti Zelenskyy tha se Rusia ndërmori sulme me 267 dronë gjatë natës në Ukrainë, të cilat ai i dënoi si “terror nga ajri”.

Zyrtarët ukrainas njoftuan për dëme në pesë rajone të vendit.

Presidenti Zelenskiy tha se rreth 1,150 dronë, më shumë se 1,400 bomba dhe 35 raketa të llojeve të ndryshme, u lëshuan gjithsej nga Rusia në drejtim të Ukrainës gjatë javës së kaluar.