Një sulm i madh me raketa balistike ruse ka goditur qytetin ukrainas të Sumy, duke lënë 34 të vdekur, përfshirë dy fëmijë, dhe 117 të plagosur. Sulmi ndodhi mesditën e së dielës, kur dy raketa shpërthyen pranë Universitetit Shtetëror të Sumy dhe Qendrës së Kongresit, duke shpërndarë trupa të gjakosur nëpër rrugët e qytetit.

Ky akt ka ngjallur reagime të ashpra nga aleatët perëndimorë të Ukrainës. Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, e quajti sulmin “të tmerrshëm”, duke theksuar se ai ishte një “kujtues tragjik” i nevojës për të ndalur këtë luftë. Kancelari në pritje i Gjermanisë, Friedrich Merz, e akuzoi Rusinë për kryerjen e një krimi lufte, ndërsa Presidenti francez, Emmanuel Macron, e quajti veprimin një “mospërfillje të hapur të jetëve njerëzore” dhe kërkoi masa të forta për të arritur një armëpushim.

Për më tepër, Ursula von der Leyen, Presidentja e Komisionit Evropian, e përshkroi sulmin si “barbar” dhe riafirmoi mbështetjen e Evropës për Ukrainën. Ajo shtoi se “Rusia ishte dhe mbetet agresore, në shkelje të hapur të ligjit ndërkombëtar”.

Në një intervistë të dhënë për programin “60 Minuta” të CBS, Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky i kërkoi ish-Presidentit të SHBA, Donald Trump, të vizitonte Ukrainën dhe të shihte nga afër shkatërrimin që ka sjellë pushtimi rus. “Ju lutem, përpara çdo vendimi, shihni fëmijët e shkatërruar ose të vdekur”, theksoi ai.

Ky sulm vjen ndërsa SHBA dhe partnerët e tjerë perëndimorë po punojnë për të ndaluar luftën që ka zgjatur tashmë katër vjet, përmes negociatave dhe mundësive diplomatike. Kancelari në largim i Gjermanisë, Olaf Scholz, e cilësoi sulmin si një dëshmi të “gatishmërisë së supozuar të Rusisë për paqe”.

Në reagimet e tjera, kryeministri britanik, Sir Keir Starmer, tha se ishte “i tmerruar nga sulmet e tmerrshme të Rusisë ndaj civilëve në Sumy”, duke theksuar nevojën për masa të shpejta dhe të forta për të ndaluar gjakderdhjen.

Aleatët perëndimorë kanë kërkuar urgjentisht një armëpushim dhe intensifikimin e përpjekjeve diplomatike për të sjellë një paqe të qëndrueshme dhe të drejtë për Ukrainën.

Sekretari britanik i Mbrojtjes, John Healey, ka thënë gjatë konferencës për shtyp të mbajtur krah për krah me homologun e tij gjerman dhe atë ukrainas, se si rezultat i samitit të mbajtur në Bruksel, ku morën pjesë më shumë se 50 vende, aleatët janë zotuar për ndihmë ushtarake në vlerë prej 21 miliardë eurove për Ukrainën.

Healey ka përjashtuar rolin e Bashkimit Evropian në saje të planifikimit për të formuar të ashtuquajturin “koalicioni i të vullnetshmëve”, pas kritikave të bëra nga përfaqësuesja e lartë për Politikën e Jashtme dhe Sigurinë e BE-së, Kaja Kallas, e cila pati thënë më herët gjatë ditës se kishte mungesë qartësie në planet rreth koalicionit në fjalë.

“Planifikimi ynë është vërtet për koalicionin e të vullnetshmëve, [është] real, substancial, dhe i avancuar mirë. Bashkimi Evropian nuk është pjesë e atij planifikimi”, ka shtuar Healey.

Nga ana tjetër, ministri gjerman i Mbrojtjes, Pistorius ka thënë se Moska “nuk është ende e interesuar në paqe”, dhe se arritja e paqes në të ardhmen e afërt duket jorealistike.

“Ukraina ka nevojë për një ushtri të fuqishme dhe vetëm atëherë procesi i negocimit mund të çojë në një paqe të qëndrueshme”, ka thënë Pistorius.

Deklaratave të Pistoriusit iu bashkua edhe ministri i Mbrojtjes së Ukrainës, Rustem Umerov, i cili ka shtuar se Rusia nuk ka treguar aspak vullnet për paqe.

“Rusia është duke rritur prodhimin…dhe nuk tregon asnjë shenjë se është e gatshme për paqe”, ka thënë Umerov.

Ai ka falënderuar vendet aleate për ndihmën e vazhdueshme, tek ka theksuar nevojën urgjente të Ukrainës për sisteme ajrore të mbrojtjes.

E pavarësisht mungesës së sekretarit amerikan të Mbrojtjes, Pete Hegseth, i cili u kyç në takim përmes videolidhjes, Umerov ka insistuar se SHBA vazhdojnë të mbesin “partneri kryesorë” i Kievit.

Aleatët e Ukrainës premtuan sot ndihmë ushtarake me vlerë 21 miliardë euro (23,8 miliardë dollarë), ndërsa vendi vazhdon të jetë nën sulmin rus, njoftoi sot sekretari i Mbrojtjes i Britanisë së Madhe, John Healey.

“Jam i impresionuar dhe mirënjohës për njoftimet dhe premtimet, për paketat mbështetëse nga partnerët në mbarë botën”, tha ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius.

Ministrat britanikë dhe gjermanë kryesuan takimin ndërkombëtar për koordinimin e ndihmës së mëtejshme ushtarake për Ukrainën në selinë e NATO-s në Bruksel, në të cilin u përfaqësuan rreth 40 vende.

“Takimi i sotëm do të ketë një ndikim në fushën e betejës këtë vit”, tha Pistorius.

“Paqja në Ukrainë duket se është e paarritshme në të ardhmen e afërt”, tha ai.

“Ne do të sigurojmë që Ukraina të vazhdojë të përfitojë nga mbështetja jonë e përbashkët ushtarake. Rusia duhet të kuptojë se Ukraina është në gjendje të vazhdojë të luftojë dhe ne do ta mbështesim atë”, theksoi ai.

“Presidenti rus Vladimir Putin tha se donte paqe, por ai vazhdon të zvarrisë dhe vonojë negociatat”, tha Healey.

Gjermania njoftoi planet afatgjata në takim – për të mbështetur Kievin me mbi 1,100 radarë të mbikqyrjes tokësore dhe sisteme shtesë raketore të mbrojtjes ajrore IRIS-T.

“Përveç premtimeve afatgjata, Ukraina do të marrë katër sisteme të tjera “IRIS-T”, 300 raketa dhe 100 radarë të mbikqyrjes tokësore këtë vit”, tha Pistorius.

Gjermania, kohët e fundit dorëzoi 30 raketa shtesë “Patriot” në Ukrainë.

Healey njoftoi ndihmen e Britanisë së Madhe me vlerë 350 milionë paund (458,2 milionë dollarë) duke përfshirë sistemet e radarëve, minat anti-tank, dronët e rinj dhe fonde të reja për riparimin dhe mirëmbajtjen e pajisjeve të fushëbetejës.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe sekretari amerikan i Mbrojtjes, Pete Hegseth iu bashkuan takimit përmes lidhjes me video.

Burimet ushtarake paralajmëruan, kohët e fundit se Ukraina mund të përballej me vështirësi të mëdha ushtarake deri në fund të verës – nëse partnerët nuk angazhoheshin për te ofruar ndihmë të mëtejshme ushtarake.

Ukraina është mbrojtur nga sulmi i plotë rus për më shumë se tre vjet, me ndihmën e vendeve perëndimore.

Bashkimi Evropian është i gatshëm të vendosë taksa ndaj gjigantëve të teknologjisë amerikane nëse negociatat me Presidentin Donald Trump për uljen e tarifave për mallrat evropiane dështojnë, raportoi Financial Times për atë çfarë ka deklaruar presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

“Ne po përgatisim masa hakmarrëse,” deklaroi von der Leyen, duke përmendur mundësinë e taksimit të të ardhurave nga reklamat dixhitale të kompanive si Meta, Google dhe Facebook. “Ka një gamë të gjerë kundërmasash… në rast se negociatat nuk janë të kënaqshme.”

BE-ja njoftoi dje pezullimin për 90 ditë të tarifave hakmarrëse ndaj SHBA-së, pas vendimit të njëjtë të Trump për një pauzë 90-ditore të tarifave të tij “reciproke”. Blloku evropian ishte prekur nga tre lloje tarifash amerikane: një taksë 25% për çelikun dhe aluminin, një tjetër 25% për makinat, si dhe një tarifë 20% për mallrat e tjera.

Megjithëse tarifa “reciproke” është pezulluar, Trump vazhdon të aplikojë një taksë 10% ndaj një sërë partnerësh tregtarë, përfshirë Bashkimin Evropian.

Në përgjigje, BE-ja po shqyrton mundësinë e vendosjes së një “bazuke” tregtare, e cila do të synonte shërbimet amerikane, dhe në veçanti gjigantët e teknologjisë. “Një shembull është që ju mund të vendosni një taksë mbi të ardhurat nga reklamat e shërbimeve dixhitale,” theksoi von der Leyen.

Në një deklaratë të enjten, ajo u shpreh se BE-ja është e përkushtuar ndaj negociatave konstruktive me SHBA-në, por paralajmëroi se kundërmasat do të hyjnë në fuqi nëse nuk arrihet një marrëveshje.