Aktualitet

Sot festohet Dita e Verës

Kryeqendra e kësaj feste është Elbasani.

Published

on

Sot, në Shqipëri do të kremtohet Dita e Verës, një festë me origjinë të lashtë. Kryeqendra e kësaj feste është Elbasani, ndërsa shenja dalluese e këtij festimi është gatimi i ballokumeve.

Një festë pagane, shumë më e hershme se krishterimi është festimi i Ditës së Verës, në të gjithë zonën e Elbasanit, por edhe qytete të tjera të Shqipërisë. Por, në këtë ditë të shënuar, Elbasani do të kthehet në qendër të festimeve me aktivitete të larmishme, nga ekskursionet në natyrë, deri te dreka e begatshme familjare, ku nuk mungon ballokumja.

Zanafillën Dita e Verës e ka në faltoren Zana e Çermenikës, e ndërtuar në rrethinat e qytetit të Elbasanit, e cila ka qenë perëndesha e gjuetisë, pyjeve dhe e të gjithë natyrës.

Sipas gojëdhënës, kjo zanë dilte nga faltorja e saj ditën e 14 marsit. E trashëguar brez pas brezi, kjo festë popullore, është një ditë, e cila sot identifikon edhe vetë qytetin e Elbasanit. Kushdo që do të kalojë këto ditë pranë Elbasanit do të ndiejë aromën ndjellëse të ballakumeve.

Ballakumet janë ëmbëlsira tradicionale e kësaj feste. Në Elbasan gatuhen vetëm në këtë ditë. Kjo i bën ato edhe më të veçanta. Janë ëmbëlsirat që gatuhen me miell misri të situr mirë, gjalpë bio dhe sheqer të imët.

Gjithashtu, një detaj i kësaj feste është edhe vendosja në dorë e “verores”, një byzylyk prej fijesh të bardhë dhe të kuqe që lidhet në kyçin e dorës dhe zgjidhet kur të shihet dallëndyshja e parë. Në disa krahina, veroret varen në degë pemësh, kryesisht dafinash, që dallëndyshet t’i marrin e të sjellin mbarësi.

Në Kosovë, kjo ditë festohet në disa zona, si në rajonin e Prizrenit, të Zhurit, Vërrinit, përfshirë krahinën e Opojës, në malet e Sharrit në lartësi mbi nivelin e detit mëse 1.000 metra, në komunën e Dragashit.

Megjithatë, ndryshe nga Shqipëria, në Kosovë nuk ka organizime institucionale për festimin e Ditës së Verës, por ritet e festës së lashtë pagane iliro-shqiptare tradicionalisht janë ruajtur brez pas brezi nga populli. Dita e Vërës është festë zyrtare në Prizren, sipas vendimit të Kuvendit të Kumunës.

Me rastin e Ditës së Verës në të gjitha qytetet e Shqipërisë organizohen aktivitete të shumta.

Bota

Zvicra kufizon pranimin e refugjatëve ukrainas

Published

on

By

Zvicra do të pranojë refugjatë ukrainas pa procedura të gjata administrative, vetëm nëse ata janë në rrezik të vërtetë në vendin e tyre.

Të gjithë të tjerët do të duhet të kalojnë nëpër një procedurë azili”, njoftoi qeveria.

Megjithatë, Zvicra synon të koordinohet me Bashkimin Evropian dhe ende po pret konsultime me rajonet e vendit.

Sipas planeve aktuale, masa pritet të zbatohet në vjeshtë.

Sekretariati Shtetëror për Migracionin (SEM) tani do të bëjë dallimin midis rajoneve të përcaktuara si “të sigurta” dhe “të pasigurta” kur përpunon aplikime të reja.

Sipas vlerësimit aktual të SEM, aktualisht nuk ka luftime intensive në disa rajone të kontrolluara nga Ukraina në perëndim të vendit”, tha qeveria zvicerane.

Ukrainasit që tashmë kanë ikur në Zvicër nuk preken nga kjo masë.

Megjithatë, kërkesat për ta do të shtrëngohen dhe kushdo që qëndron në Ukrainë për më shumë se 15 ditë në semestër do të humbasë statusin e tij të veçantë të refugjatit.

Më parë, lejoheshin 15 ditë në tremujor.

Ende ka pak më pak se 69 000 njerëz nga Ukraina me status të veçantë të refugjatit që jetojnë në Zvicër./atsh

Continue Reading

Bota

Starmer: Po përdorim çdo mjet diplomatik për të ruajtur armëpushimin

Published

on

By

Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, ka mbajtur një fjalim në samitin e NATO-s në Holandë.

Ai thotë se është koha për të “shfrytëzuar këtë mundësi për të stabilizuar rajonin” dhe se tani është koha për t’u siguruar që armëpushimi midis Izraelit dhe Iranit të ruhet.

Ai shton se Irani duhet të kthehet në tryezën e negociatave me SHBA-në.

Në fund të fundit, kjo është mënyra se si do të sigurojmë një fund të plotë, të verifikueshëm dhe të pakthyeshëm të programit bërthamor të Iranit”, thotë ai.

Ne po përdorim çdo mjet diplomatik për të mbështetur këtë përpjekje.

Udhëheqësit e vendeve anëtare të NATO-s u zotuan të rrisin shpenzimet e tyre të mbrojtjes në 5% të Produktit të Brendshëm Bruto deri në vitin 2035.

Ky zotim është pjesë e Deklaratës përfundimtare të Samitit të Hagës, e cila u miratua nga 32 vendet anëtare të Aleancës, në të cilën përfshihet gjithashtu një angazhim i qartë për mbrojtjen kolektive sipas Nenit 5 të Traktatit të Uashingtonit, “një sulm ndaj njërit është një sulm ndaj të gjithëve”.

Continue Reading

Bota

Armëpushimi Izrael-Iran u arrit falë Trump”, Rutte përgëzon presidentin e SHBA-së

Published

on

By

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte ndodhet në një konferencë për shtyp me Donald Trump, ndaj të cili ka shprehur vlerësim mbi vendimin e Presidentit lidhur me tensionet në Lindjen e Mesme.

Dua vetëm të vlerësoj veprimin tuaj vendimtar ndaj Iranit. Ju jeni një njeri i forcës, por edhe një njeri i paqes”, tha ai.

Rutte vlerësoi rolin e Trump në arritjen e armëpushimit mes Izraelit dhe Iranit duke e konsideruar këtë si një moment të rëndësishëm për të gjithë planetin.

Gjithashtu dua t’ju përgëzoj për faktin që keni pasur sukses në arritjen e armëpushimit midis Izraelit dhe Iranit, i cili është i rëndësishëm për të gjithë botën”, theksoi ai.

Duke u ndalur tek ajo që përbën rritjen e investimeve në fushën e mbrojtjes nga vendet anëtare të Aleancës, Rutte tha: “Për një kohë shumë të gjatë, Shtetet e Bashkuara kanë mbajtur barrën kryesore brenda Aleancës, por kjo mbaron sot. Ne kemi një plan konkret që të gjithë aleatët do t’i kushtojnë 5% të PBB-së së tyre mbrojtjes. Ky vendim është thellësisht i rrënjosur në misionin tonë kryesor dhe është i nevojshëm për të financuar planet dhe përgatitjen tonë të mbrojtjes. Dhe do të sigurojë që të gjithë të kontribuojnë në mënyrë të barabartë në sigurinë tonë.

Ndërkohë, Presidenti i SHBA, Donald Trump, kur u pyet për Nenin 5 të Traktatit të Atlantikut të Veriut që parashikon angazhimin për mbrojtje të ndërsjellë në rast sulmi ndaj aleatëve të NATO-s, u përgjigj: “Ne jemi me ta gjatë gjithë kohës”.

Continue Reading

Bota

NATO zotohet të shpenzojë 5% të PBB-së për mbrojtje deri në vitin 2035

Published

on

By

Aleatët e NATO-s ranë dakord të rrisin shpenzimet e lidhura me mbrojtjen në 5% të Produktit të Brendshëm Bruto (PBB) deri në vitin 2035.

Aleatët miratuan një rritje të madhe të nxitur nga presidenti i SHBA-së Donald Trump dhe që synonte të pengonte Rusinë.

Udhëheqësit zyrtarisht nënshkruan planet për të dyfishuar nivelet aktuale të shpenzimeve mes shqetësimeve në rritje se forcat e armatosura të Moskës mund të jenë gati të sulmojnë një vend të NATO-s brenda pak vitesh.

Deri më tani, aleatët e NATO-s janë detyruar të shpenzojnë të paktën 2% të prodhimit të tyre ekonomik për mbrojtje, një qëllim i rënë dakord në vitin 2014 dhe i parashikuar të arrihet nga të gjitha shtetet anëtare vetëm këtë vit.

Sipas premtimit të ri, të paktën 3,5% e PBB-së duhet të shkojë në shpenzimet kryesore ushtarake, me një 1,5% shtesë të caktuar për shpenzime të lidhura, duke përfshirë infrastrukturën që mund të përdoret për qëllime ushtarake.

Objektivi i ri i shpenzimeve përfaqëson një sfidë të madhe për shumë nga 32 shtetet e NATO-s – dhe nuk është miratuar pa kundërshtim.

Aleatja e NATO-s, Spanja, një nga shpenzueset më pakta kur bëhet fjalë për shpenzimet e mbrojtjes, i kishte kundërshtuar publikisht planet vetëm disa ditë para samitit./ atsh

Continue Reading

Të kërkuara