Lajmet

Pse njerëzit ‘vdesin’ për thashetheme?

Pse thashethemet janë kaq interesante?

Published

2 years ago

December 3, 2023

Betim Gashi

Për sa kohë kemi pasur gjuhë, kemi pasur thashetheme. Në fakt, disa studiues kanë argumentuar se gjuha ka evoluar tek njerëzit pikërisht në mënyrë që ne të mund të flasim për njëri-tjetrin. Thashethemet janë shumë pjesë e natyrës njerëzore dhe se në trupin e vrullshëm të jetës shoqërore parahistorike një dashuri për thashethemet evoluoi sepse ishte e dobishme për njerëzit e hershëm që e bënin mirë.

Dhe kështu, historia e thashethemeve është historia e njerëzimit. Kur ndiqni lajmet e natës në televizion, do të shihni një paradë historish për njerëzit: përçarja në Familjen Mbretërore; skandalet dhe gënjeshtrat e politikanit të ditës; divorci i çrregullt mes dy VIP-ave; jeta e errët e vrasësit. Ne na pëlqejnë historitë e pangopura për jetën e fshehtë të të tjerëve, veçanërisht kur ato histori na lejojnë të bëjmë gjykime morale për njerëzit e përfshirë.

Pse thashethemet janë kaq interesante?

Disa thashetheme janë interesante për ne vetëm sepse japin informacione reputacioni për një person specifik. Për shembull, nëse do t’ju thoja që isha në një bar mbrëmë dhe se pashë një burrë duke pirë pije, ju do të më shikonit sikur të isha shumë i shqetësuar dhe do të pyesja veten pse do të ndjeja nevojën për të ndarë një gjë të tillë. një informacion çmendurisht jo interesant. Nga ana tjetër, nëse rezulton se njeriu që pashë duke pirë ishte shoku ynë i përbashkët Bill, dhe ne të dy e dimë se Bill është një alkoolist që nuk ka pirë për më shumë se 10 vjet, historia bëhet menjëherë më interesante sepse se për kë bëhet fjalë.

Thashethemet e tjera janë interesante për ne, pavarësisht se kujt kanë të bëjnë. Historitë për njerëzit që i mbijetuan një eksperience kërcënuese për jetën na magjepsin, sepse na mësojnë diçka që do të ishte shumë e kushtueshme për të mësuar nga dora e parë. Një informacion i tillë na jep një shans për të vlerësuar dobinë e strategjive për trajtimin e situatave të rrezikshme që mund të hasim në të ardhmen. Ne mund të përgatitemi për t’u përballur me sulmet e peshkaqenëve, vrasësit serialë ose mbijetesën në shkretëtirë duke ndjekur nga afër historitë rreth njerëzve që janë përballur me sukses pikërisht me këto sfida.

Ne i duam thashethemet për të njëjtën arsye që duam tregimet

Është për këtë arsye që dashuria jonë për thashethemet dhe dashuria jonë për historitë janë dy anët e së njëjtës medalje. Psikologu evolucionar Steven Pinker beson se për shkak se tregimi na pajis të përballemi me situata të jetës reale që mund të ndodhin më vonë, njerëzit që tërhiqeshin nga historitë kishin një avantazh evolucionar ndaj atyre që nuk ishin të tillë. Edhe një vështrim i përciptë në historitë e fëmijëve në kohë zbulon një preokupim për të dhënë mësime që mund të kenë pasoja jetë ose vdekje. Përrallat shpesh të tmerrshme të Grimm-it, në veçanti, janë plot me mësime se çfarë ndodh me fëmijët që enden vetë në pyll, pavarësisht paralajmërimeve të prindërve të tyre.

Përshtatshmëria e dashurisë sonë për trillimet e frikshme mund të ndihmojë gjithashtu për të shpjeguar pse njerëzit shpenzojnë rregullisht kohë dhe para për të terrorizuar veten duke shkuar në filma horror dhe duke vizituar shtëpi të përhumbura komerciale. Filmat horror dhe shtëpitë e përhumbura shkaktojnë ndjenja frike sepse shtypin butona në trurin tonë që na paralajmërojnë për rrezik të mundshëm. Megjithatë, na pëlqen të trembemi nga këto gjëra dhe është argëtuese sepse e dimë që nuk është e vërtetë dhe se jemi të sigurt. Filmat e frikshëm nxisin provën mendore të strategjive të arratisjes dhe mbijetesës dhe gjithashtu na mësojnë diçka për pikat e forta dhe dobësitë tona.

Prandaj, ne i duam historitë për shkak të vlerës së tyre mbijetese, dhe i duam thashethemet sepse thashethemet nuk janë asgjë më shumë se histori për njerëzit.

Dhe ndoshta për shkak se njerëzit janë të prirur në mënyrë unike të magjepsen nga thashethemet, ne kemi një marrëdhënie kaq të torturuar me to; ne i urrejmë thashethemet, por edhe më shumë e urrejmë të ngecim jashtë qarkut të thashethemeve. Ata prej nesh që kanë arritur një moshë të caktuar e kuptojnë se sa e pakëndshme mund të jetë të kalosh shumë kohë duke u parë në pasqyrë, dhe që njerëzimi të shikojë kolektivisht në pasqyrën e së kaluarës sonë dhe të shohë “një thashetheme” që shikon prapa, mund të jetë shqetësuese të thuash. më e pakta. Rrjedhimisht, shumë prej nesh preferojnë të mendojnë për thashethemet si diçka që bëjnë njerëzit “të tjerë”. Kur ne vetë po flasim për dikë, mund të besojmë vërtet se thjesht po “shprehim shqetësim” ose “ndajmë informacione të rëndësishme”. Mund të jetë e lehtë të mashtrojmë veten sepse përkufizimi i thashethemeve duket paksa i rrëshqitshëm dhe subjektiv.

Ashtu si gjyqtari i Gjykatës së Lartë të SHBA-së, Potter Steëart, shpalli shkëlqyeshëm në vitin 1964 se ai “e dinte pornografinë kur e pa”, nëse biseda gjykohet si thashetheme apo diçka më e pafajshme mund të jetë shumë në veshin e shikuesit./Classlifestyle

Lajmet

Kurti: Zgjedhjet nuk janë zgjidhje, ose “Kurti 2.5”, ose “Konjufca 1”

Published

4 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti ka deklaruar para mediave se nuk i rekomandon zgjedhjet e reja.

Kurti tha se duhet ketë Kurti 2.5 deri në dhjetor ose Glauk Konjufca 1 deri në prill.

“Ka ngelur edhe 10 ditë, mandati i është dhënë nga presidentja Osmani Konjufcës, ne urojmë për më të mirën. Ritheksojmë se nuk mendojmë që është punë e meçme të shkojmë të zgjedhje në dhjetor dhe sërish në prill, deputetët janë para përzgjedhje ose Kurti 2.5 deri dhjetor ose Konjufca 1 deri në prill, por pa asnjërën prej tyre duhet të përcaktohet prej njërën prej tyre”, tha Kurti.

Lajmet

Kreshnik Uka merr çmimin ‘Ylli i javës’

Published

4 hours ago

November 10, 2025

UBT News

Federata e Futbollit e Kosovës, në bashkëpunim me sponsorin zyrtar të Superligës, Albi Mall, vazhdon ndarjen e çmimit tradicional “Ylli i Javës”, i cili i dedikohet futbollistit më të dalluar të javës në Superligën e futbollit kosovar.

Për javën e trembëdhjetë të këtij edicioni, ky çmim i është ndarë futbollistit të FC Drenica, Kreshnik Uka, i cili pati një paraqitje individuale shumë të mirë për skuadrën e tij për 90 minuta të ndeshjes duke e shënuar edhe golin e dytë në fitoren e rëndësishme të skudrës së tij kunër FC Ballkanit 2:0.

Vlerësimi është bërë nga Komisioni i Veteranëve të Futbollit në përbërje të Avni Shala, Blerim Haxholli dhe Raif Nasufi.

Pasi mori këtë çmim, Uka u shpreh i lumtur që u vlerësua si lojtari më i mirë i javës:

“Ndeshjen e kemi përgatitur shumë mirë, duke pasur parasysh që kemi pasur një kundërshtar të fortë si FC Ballkani. Gjatë gjithë javës terreni ka qenë me shi dhe i rënduar, dhe njësoj ishte gjendja edhe gjatë ndeshjes, prandaj e kishim shumë të vështirë. Falënderoj bashkëlojtarët për punën që po bëjnë dhe tifozët “Shqiponjat e Zeza” për mbështetjen e vazhdueshme”, tha ai për faqen zyrtare të FFK-së./S.K/UBTNews/

Lajmet

Dimal Basha takon sindikalistët e RTK-së: Thirrje deputetëve për mbështetje të Komisionit për Buxhet

Published

4 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Dimal Basha, ka pritur përfaqësuesit e Sindikatës së Pavarur të RTK-së dhe Shoqatës Sindikale të Radios së Kosovës, pas protestës së mbajtur nga ta.

Ai tha se qëllimi i takimit ishte gjetja e një zgjidhjeje të drejtë për pagat e punëtorëve të RTK-së dhe për stabilitetin financiar të transmetuesit publik.

“Sot, gjatë protestës së Sindikatës së Pavarur të RTK-së dhe Shoqatës Sindikale të Radios së Kosovës, dola për t’i takuar nga afër protestuesit dhe më pas i mirëprita në takim përfaqësuesit e tyre në Kuvend. Biseda jonë u zhvillua me përkushtim dhe mirëkuptim, me synimin për të gjetur zgjidhje të drejtë për pagat e merituara të punëtorëve të RTK-së dhe për funksionimin e qëndrueshëm financiar të institucionit publik të transmetimit”, ka shkruar Basha në Facebook.

Ai ka theksuar se si kryetar i Kuvendit ka dhënë mbështetje të plotë për tejkalimin e kësaj situate dhe ka kërkuar funksionalizimin e trupave parlamentare për të mundësuar miratimin e raportit të RTK-së.

“Si Kryetar i Kuvendit, kam dhënë mbështetjen time të plotë për zgjidhjen e kësaj situate, pasi tashmë kemi një Kuvend funksional dhe ekziston mundësia ligjore për të vepruar në këtë drejtim. Të njëjtën qasje e kam mbajtur edhe në mbledhjen e parë të Kryesisë së Kuvendit, ku kam kërkuar formimin e trupave parlamentare, në mënyrë që të hapet rruga për Komisionin përkatës për Buxhet, i cili më pas do të mund të miratonte Raportin e Shpenzimeve të RTK-së dhe të mundësonte procedimin e mjeteve përmes Thesarit të Republikës së Kosovës”, tha ai.

Basha u ka bërë thirrje të gjithë deputetëve dhe subjekteve parlamentare që të mbështesin themelimin e Komisionit për Buxhet, duke theksuar se kjo nuk është çështje politike, por institucionale dhe humane.

“Prandaj, në frymë bashkëpunimi e mirëkuptimi, u bëj thirrje të gjithë deputetëve dhe subjekteve të tjera parlamentare që ta mbështesin këtë iniciativë, sepse votimi për komisione nuk është çështje politike, por çështje e funksionalizimit të institucionit publik të transmetimit dhe mirëqenies së rreth 700 familjeve që jetojnë nga puna dhe pagat e punëtorëve të RTK-së”, shtoi Basha./EO

Lajmet

Sali Berisha përjashtohet 10 ditë nga Kuvendi

Published

4 hours ago

November 10, 2025

UBTnews

Sekretariati për Procedurat, Votimet dhe Etikën u mblodh sot për të shqyrtuar kërkesat e grupit të PD për masë disiplinore ndaj Taulant Ballës dhe kërkesën e PS për masë disiplinore ndaj Sali Berishës.

Është vendosur që Sali Berisha të përjashtohet 10 ditë nga punimet e Kuvendit, pas deklaratës që kreu i PD bëri për qëndrimin e ambasadorit Silvio Gonzato ndaj ligjit për barazinë gjinore, raporton tch.

Ndërsa kërkesa e PD për Taulant Ballën është rrëzuar. PD kërkoi përjashtimin e tij me argumentin se ka përdorur gjuhë fyese dhe kërcënuese ndaj deputetëve të opozitës./KP