Published
2 years agoon
By
Betim GashiPër sa kohë kemi pasur gjuhë, kemi pasur thashetheme. Në fakt, disa studiues kanë argumentuar se gjuha ka evoluar tek njerëzit pikërisht në mënyrë që ne të mund të flasim për njëri-tjetrin. Thashethemet janë shumë pjesë e natyrës njerëzore dhe se në trupin e vrullshëm të jetës shoqërore parahistorike një dashuri për thashethemet evoluoi sepse ishte e dobishme për njerëzit e hershëm që e bënin mirë.
Dhe kështu, historia e thashethemeve është historia e njerëzimit. Kur ndiqni lajmet e natës në televizion, do të shihni një paradë historish për njerëzit: përçarja në Familjen Mbretërore; skandalet dhe gënjeshtrat e politikanit të ditës; divorci i çrregullt mes dy VIP-ave; jeta e errët e vrasësit. Ne na pëlqejnë historitë e pangopura për jetën e fshehtë të të tjerëve, veçanërisht kur ato histori na lejojnë të bëjmë gjykime morale për njerëzit e përfshirë.
Pse thashethemet janë kaq interesante?
Disa thashetheme janë interesante për ne vetëm sepse japin informacione reputacioni për një person specifik. Për shembull, nëse do t’ju thoja që isha në një bar mbrëmë dhe se pashë një burrë duke pirë pije, ju do të më shikonit sikur të isha shumë i shqetësuar dhe do të pyesja veten pse do të ndjeja nevojën për të ndarë një gjë të tillë. një informacion çmendurisht jo interesant. Nga ana tjetër, nëse rezulton se njeriu që pashë duke pirë ishte shoku ynë i përbashkët Bill, dhe ne të dy e dimë se Bill është një alkoolist që nuk ka pirë për më shumë se 10 vjet, historia bëhet menjëherë më interesante sepse se për kë bëhet fjalë.
Thashethemet e tjera janë interesante për ne, pavarësisht se kujt kanë të bëjnë. Historitë për njerëzit që i mbijetuan një eksperience kërcënuese për jetën na magjepsin, sepse na mësojnë diçka që do të ishte shumë e kushtueshme për të mësuar nga dora e parë. Një informacion i tillë na jep një shans për të vlerësuar dobinë e strategjive për trajtimin e situatave të rrezikshme që mund të hasim në të ardhmen. Ne mund të përgatitemi për t’u përballur me sulmet e peshkaqenëve, vrasësit serialë ose mbijetesën në shkretëtirë duke ndjekur nga afër historitë rreth njerëzve që janë përballur me sukses pikërisht me këto sfida.
Ne i duam thashethemet për të njëjtën arsye që duam tregimet
Është për këtë arsye që dashuria jonë për thashethemet dhe dashuria jonë për historitë janë dy anët e së njëjtës medalje. Psikologu evolucionar Steven Pinker beson se për shkak se tregimi na pajis të përballemi me situata të jetës reale që mund të ndodhin më vonë, njerëzit që tërhiqeshin nga historitë kishin një avantazh evolucionar ndaj atyre që nuk ishin të tillë. Edhe një vështrim i përciptë në historitë e fëmijëve në kohë zbulon një preokupim për të dhënë mësime që mund të kenë pasoja jetë ose vdekje. Përrallat shpesh të tmerrshme të Grimm-it, në veçanti, janë plot me mësime se çfarë ndodh me fëmijët që enden vetë në pyll, pavarësisht paralajmërimeve të prindërve të tyre.
Përshtatshmëria e dashurisë sonë për trillimet e frikshme mund të ndihmojë gjithashtu për të shpjeguar pse njerëzit shpenzojnë rregullisht kohë dhe para për të terrorizuar veten duke shkuar në filma horror dhe duke vizituar shtëpi të përhumbura komerciale. Filmat horror dhe shtëpitë e përhumbura shkaktojnë ndjenja frike sepse shtypin butona në trurin tonë që na paralajmërojnë për rrezik të mundshëm. Megjithatë, na pëlqen të trembemi nga këto gjëra dhe është argëtuese sepse e dimë që nuk është e vërtetë dhe se jemi të sigurt. Filmat e frikshëm nxisin provën mendore të strategjive të arratisjes dhe mbijetesës dhe gjithashtu na mësojnë diçka për pikat e forta dhe dobësitë tona.
Prandaj, ne i duam historitë për shkak të vlerës së tyre mbijetese, dhe i duam thashethemet sepse thashethemet nuk janë asgjë më shumë se histori për njerëzit.
Dhe ndoshta për shkak se njerëzit janë të prirur në mënyrë unike të magjepsen nga thashethemet, ne kemi një marrëdhënie kaq të torturuar me to; ne i urrejmë thashethemet, por edhe më shumë e urrejmë të ngecim jashtë qarkut të thashethemeve. Ata prej nesh që kanë arritur një moshë të caktuar e kuptojnë se sa e pakëndshme mund të jetë të kalosh shumë kohë duke u parë në pasqyrë, dhe që njerëzimi të shikojë kolektivisht në pasqyrën e së kaluarës sonë dhe të shohë “një thashetheme” që shikon prapa, mund të jetë shqetësuese të thuash. më e pakta. Rrjedhimisht, shumë prej nesh preferojnë të mendojnë për thashethemet si diçka që bëjnë njerëzit “të tjerë”. Kur ne vetë po flasim për dikë, mund të besojmë vërtet se thjesht po “shprehim shqetësim” ose “ndajmë informacione të rëndësishme”. Mund të jetë e lehtë të mashtrojmë veten sepse përkufizimi i thashethemeve duket paksa i rrëshqitshëm dhe subjektiv.
Ashtu si gjyqtari i Gjykatës së Lartë të SHBA-së, Potter Steëart, shpalli shkëlqyeshëm në vitin 1964 se ai “e dinte pornografinë kur e pa”, nëse biseda gjykohet si thashetheme apo diçka më e pafajshme mund të jetë shumë në veshin e shikuesit./Classlifestyle
Lajmet
OVL-UÇK organizon nesër homazhe për Ditën e Veteranit
Published
2 hours agoon
December 29, 2025By
UBTnews
Nesër, me rastin e Ditës së Veteranit të UÇK-së, OVL-UÇK do të organizojë homazhe në nderim të dëshmorëve të rënë për liri.
Aktiviteti nis në orën 09:30 në Prekaz, pranë Kompleksit Memorial të Dëshmorëve, te Komandanti legjendar Adem Jashari, ndërsa homazhe do të mbahen edhe në lokacione të tjera nëpër qytetet e Kosovës.
OVL-UÇK fton bashkëluftëtarët, familjarët e dëshmorëve dhe qytetarët të marrin pjesë në këtë ditë kujtese dhe nderimi.
Lajmet
Verifikimi i rezultateve dhe numërimi i votave për deputet – Elezi jep detaje
Published
2 hours agoon
December 29, 2025By
UBTnews
Zëdhënësi i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Valmir Elezi ka sqaruar afatet kohore sa i përket përfundimit të procesit të verifikimit të rezultateve dhe numërimit të votave për deputetë në Qendrat Komunale të Numërimit.
Në një konferencë për media ai tha se varet nga dinamika e punës qe zhvillohet në çdo qendër komunale të numërimit.
Elezi tha se nëse nuk përfundon numërimi i votave deri më 31 janar në ora 12, atëheëe puna do vazhdojë me 1 janar në ora 16:00.
Ai ka folur edhe për procesin e tërheqjes së pakove me fletëvotime nga votimi jashtë Kosovës, duke theksuar se afatet janë të kushtëzuara edhe nga ditët e festave. Ato do të tërhiqen me 2 janar ose me 5.
“Sa i përket kohës se sa i duhet KQZ për të përfunduar verifikimin e rezultateve dhe numërimin e votave për deputet kjo varet nga dinamika e punës që zhvillohet në çdo QKN, jo të gjitha kanë numër të madh… meqenëse jemi në prag të festave në ato qendra komunale që nuk do kryhet deri me datë 31 në ora 12 të datës 31 do të përfundoj numërimi dhe pastaj do kemi pauzë 30 orë për të rifilluar sërish datën 1 janar 16:00 pasdite. Sa i përket procesit të tërheqjës së pakove me fletëvotime jashtë Kosovës pasi jemi kohë festash në bazë të një plani të KQZ tërheqja nga kutitë postare do bëhet deri me datë 2 janar, në rast se mund të ndodh të ketë festë dhe nuk punojnë postat të atij vendi atëherë tërheqja do bëhet deri më datën 5 janar”, tha Elezi.
Ai ka sqaruar se, sipas legjislacionit në fuqi, numërimi i fletëvotimeve dhe i votave të kandidatëve zhvillohet në faza të ndryshme.
“Sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, numërimi i fletëvotimeve të subjekteve politike të zgjedhjeve për Kuvendin e Kosovës bëhet në vendvotim, pasi të përfundojë procesi i votimit, ndërkaq, numërimi i votave të kandidatëve për deputetë bëhet në Qendra Komunale të Numërimit. Përveç numërimit të votave të kandidatëve për deputetë, në këto qendra, sipas Rregullores Zgjedhore të KQZ-së për Qendrat Komunale të Numërimit, do të bëhet edhe verifikimi i rezultateve të subjekteve politike nga formularët që janë plotësuar në vendvotime pas numërimit të fletëvotimeve. Ky proces, i njëjtë do të bëhet në 38 Qendra Komunale të Numërimit, në të cilat do të punohet me dy orare. Numërimi i votave të kandidatëve dhe verifikimi i rezultateve, do të bëhet duke ofruar transparencë të plotë dhe nën monitorimin e vëzhguesve”, tha Elezi.
Më tej, ai ka prezantuar edhe të dhënat preliminare për votimin me kusht, votimin e personave me nevoja të veçanta si dhe votimin jashtë Kosovës dhe përmes postës.
“Sipas të dhënave preliminare, nga 57 vendvotime me kusht, në 38 komuna të vendit, në përgjithësi janë evidentuar në sistem mbi 9,900 votues të regjistruar për të votuar me kusht. Së shpejti do të kemi edhe të dhënat nga votimi i personave me nevoja të veçanta, i cili është realizuar jashtë vendvotimeve. Numri i votuesve të regjistruar në këtë program votimi ka qenë 2,860. Nga votimi jashtë Kosovës, respektivisht nga votimi në 29 përfaqësi diplomatike, nga 19,187 shtetasit e regjistruar, kanë votuar 16,165 prej tyre apo 84.24%. Ndërkaq, nga votimi përmes postës, numri i përgjithshëm i votuesve të regjistruar ka qenë rreth 58 mijë. Nga ky lloj votimi, ende nuk kemi të dhëna përfundimtare për numrin e pakove me fletëvotime pasi këto të dhëna do t’i kemi pas përfundimit të procesit të tërheqjes së tyre nga kutitë postare. Sipas të dhënave preliminare, vetëm nga tërheqjet e dy kutive postare, në Berlin dhe Bern, janë tërhequr 18 mijë pako të supozuara me fletëvotime”, tha Elezi.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka bërë të ditur se procesi i numërimit dhe verifikimit të rezultateve po zhvillohet në përputhje me ligjin dhe me transparencë të plotë, nën vëzhgimin e mekanizmave përkatës.
Lajmet
Haradinaj: Rezultati i zgjedhjeve e zgjidh ngërçin institucional, por kam frikë se nuk i zgjidh problemet
Published
3 hours agoon
December 29, 2025By
UBTnews
Kryetari i AAK-së, njërit edhe kandidati për Kryeministër, Ramush Haradinaj ka thënë se rezultati i zgjedhjeve të 28 dhjetorit e zgjidh ngërçin institucional, por ka shton ta ketë frikën se nuk i zgjidh problemet.
“Gjatë gjithë kësaj kohe të fushatës jemi përballur me shqetësime të shumta të qytetarëve që nga kolapsi energjetik, ngecjet në proceset integruese euro-atlantike, posaçërisht në Nato, rënia e investimeve kapitale në gjithë vendin e lënien përgjysmë të krejt projekteve të mëdha, shtrenjtimin enorm të jetesës e stagnimin e pagave e deri te largimi në masë i të rinjve nga Kosova. Rezultati i këtyre zgjedhjeve e zgjidh ngërçin institucional, por kam frikë se nuk i zgjidh problemet e shqetësimet e qytetarëve. Kosova do të dobësohet në planin e brendshëm e të jashtëm e do të fitojnë armiqtë e saj!”, ka shkruar Haradinaj.
Ai ka thëënë se do ta respektojnë rezultatin e zgjedhjeve.
“Rezultati është ky që është dhe ne do ta respektojmë votën e qytetarit por dhe do të reflektojmë për proceset tona të brendshme. Për ne zgjedhjet do të përfundojnë këtë pranverë, me zgjedhjet brenda Aleancës në të gjitha nivelet dhe me ringritjen tonë. Nga zemra i falëndëroj të gjithë votuesit, aktivistet e AAK-së dhe gjithë të tjerët nga çdo cilësi e përkatësi e posaçërisht kolegët nga Lista 129 me të cilët kemi garuar në një betejë aspak të lehtë e në kohë të papërshtatshme. Krah Teje Kosovë, pa asnjë kusht!”, ka shkruar ndër të tjerash Haradinaj.
Lajmet
Hamza uron Vetëvendosjen: Kemi pritur rezultat më të mirë, nuk fshehem nga përgjegjësitë
Published
3 hours agoon
December 29, 2025By
UBTnews
Kandidati i Partisë Demokratike të Kosovës (PDK) për kryeministër, Bedri Hamza tha se kanë pritur rezultat më të mirë nga zgjedhjet e djeshme.
Ai ka uruar Lëvizjen Vetëvendosje dhe Albin Kurtin për fitoren.
Kryetari i PDK-së në konferencë për media tha gjatë këtyre ditëve do të ketë takime të strukturës së partive, për çka theksoi se “do të marrë përgjegjësi”.
“E uroj fituesin, Lëvizjen Vetëvendosje dhe zotëri Kurtin për fitore. PDK ka pritur rezultat më të mirë, unë kam pritur rezultat më të mirë. Por PDK ka arritur të ruaj elektoratin e vet. Kur je në pozitë ke edhe ato përgjegjësi, unë nuk fshehna pas përgjegjësive. Këto ditë do të kemi takime me strukturat e partisë, vendimet i marrë në kohë. Pres që shpejt të konstituohen institucionet që të mos kemi vakuum institucional sepse mjaftueshëm kemi pasur vonesa”, ka thënë ai në konferencë për media.
Ditën e djeshme ai e ka konsideruar si proces zgjedhor demokratik.
“PDK e ka ruajtur votën e vet edhe si përqindje edhe si numër të votave. Pozita ka edhe përgjegjësi dhe mbi bazën e përgjegjësive merren edhe vendimet. Nuk jam person që i jam shmangur përgjegjësive, por i marrë në kohë dhe pa vonesë”, tha Hamza.
OVL-UÇK organizon nesër homazhe për Ditën e Veteranit
Verifikimi i rezultateve dhe numërimi i votave për deputet – Elezi jep detaje
Haradinaj: Rezultati i zgjedhjeve e zgjidh ngërçin institucional, por kam frikë se nuk i zgjidh problemet
Hamza uron Vetëvendosjen: Kemi pritur rezultat më të mirë, nuk fshehem nga përgjegjësitë
Begaj uron Kurtin: Uroj që kjo votë të shndërrohet në përgjegjësi institucionale
Rama uron Kurtin: Ky mandat të kthehet në mbarësi për Kosovën dhe marrëdhënien mes vendeve
Terras: Zgjedhjet në Kosovë, duhet t’i japin fund bllokadës që i kushtoi vendit miliona nga BE-ja
Fletëvotim me vulë të dyshimtë në një qendër votimi në Pejë, rasti nën hetime
E konfirmuar: Vjen drita jeshile për stadiumin nacional, ndahen milionat e para
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoU mbajt Mbledhje Komemorative në nder të Prof. Dr. Faton Kabashit në UBT Prizren
-
Lajmet3 months agoUBT hap thirrjen për punime shkencore në Konferencën Ndërkombëtare MBE 2025
-
Vendi3 months agoPunimi shkencor i profesoreshës së UBT-së, Miranda Sejdiu Abazi dhe bashkëautorëve botohet në Georgian Medical News
