Lajmet

Pse njerëzit ‘vdesin’ për thashetheme?

Pse thashethemet janë kaq interesante?

Published

2 years ago

on

Për sa kohë kemi pasur gjuhë, kemi pasur thashetheme. Në fakt, disa studiues kanë argumentuar se gjuha ka evoluar tek njerëzit pikërisht në mënyrë që ne të mund të flasim për njëri-tjetrin. Thashethemet janë shumë pjesë e natyrës njerëzore dhe se në trupin e vrullshëm të jetës shoqërore parahistorike një dashuri për thashethemet evoluoi sepse ishte e dobishme për njerëzit e hershëm që e bënin mirë.

Dhe kështu, historia e thashethemeve është historia e njerëzimit. Kur ndiqni lajmet e natës në televizion, do të shihni një paradë historish për njerëzit: përçarja në Familjen Mbretërore; skandalet dhe gënjeshtrat e politikanit të ditës; divorci i çrregullt mes dy VIP-ave; jeta e errët e vrasësit. Ne na pëlqejnë historitë e pangopura për jetën e fshehtë të të tjerëve, veçanërisht kur ato histori na lejojnë të bëjmë gjykime morale për njerëzit e përfshirë.

Pse thashethemet janë kaq interesante?

Disa thashetheme janë interesante për ne vetëm sepse japin informacione reputacioni për një person specifik. Për shembull, nëse do t’ju thoja që isha në një bar mbrëmë dhe se pashë një burrë duke pirë pije, ju do të më shikonit sikur të isha shumë i shqetësuar dhe do të pyesja veten pse do të ndjeja nevojën për të ndarë një gjë të tillë. një informacion çmendurisht jo interesant. Nga ana tjetër, nëse rezulton se njeriu që pashë duke pirë ishte shoku ynë i përbashkët Bill, dhe ne të dy e dimë se Bill është një alkoolist që nuk ka pirë për më shumë se 10 vjet, historia bëhet menjëherë më interesante sepse se për kë bëhet fjalë.

Thashethemet e tjera janë interesante për ne, pavarësisht se kujt kanë të bëjnë. Historitë për njerëzit që i mbijetuan një eksperience kërcënuese për jetën na magjepsin, sepse na mësojnë diçka që do të ishte shumë e kushtueshme për të mësuar nga dora e parë. Një informacion i tillë na jep një shans për të vlerësuar dobinë e strategjive për trajtimin e situatave të rrezikshme që mund të hasim në të ardhmen. Ne mund të përgatitemi për t’u përballur me sulmet e peshkaqenëve, vrasësit serialë ose mbijetesën në shkretëtirë duke ndjekur nga afër historitë rreth njerëzve që janë përballur me sukses pikërisht me këto sfida.

Ne i duam thashethemet për të njëjtën arsye që duam tregimet

Është për këtë arsye që dashuria jonë për thashethemet dhe dashuria jonë për historitë janë dy anët e së njëjtës medalje. Psikologu evolucionar Steven Pinker beson se për shkak se tregimi na pajis të përballemi me situata të jetës reale që mund të ndodhin më vonë, njerëzit që tërhiqeshin nga historitë kishin një avantazh evolucionar ndaj atyre që nuk ishin të tillë. Edhe një vështrim i përciptë në historitë e fëmijëve në kohë zbulon një preokupim për të dhënë mësime që mund të kenë pasoja jetë ose vdekje. Përrallat shpesh të tmerrshme të Grimm-it, në veçanti, janë plot me mësime se çfarë ndodh me fëmijët që enden vetë në pyll, pavarësisht paralajmërimeve të prindërve të tyre.

Përshtatshmëria e dashurisë sonë për trillimet e frikshme mund të ndihmojë gjithashtu për të shpjeguar pse njerëzit shpenzojnë rregullisht kohë dhe para për të terrorizuar veten duke shkuar në filma horror dhe duke vizituar shtëpi të përhumbura komerciale. Filmat horror dhe shtëpitë e përhumbura shkaktojnë ndjenja frike sepse shtypin butona në trurin tonë që na paralajmërojnë për rrezik të mundshëm. Megjithatë, na pëlqen të trembemi nga këto gjëra dhe është argëtuese sepse e dimë që nuk është e vërtetë dhe se jemi të sigurt. Filmat e frikshëm nxisin provën mendore të strategjive të arratisjes dhe mbijetesës dhe gjithashtu na mësojnë diçka për pikat e forta dhe dobësitë tona.

Prandaj, ne i duam historitë për shkak të vlerës së tyre mbijetese, dhe i duam thashethemet sepse thashethemet nuk janë asgjë më shumë se histori për njerëzit.

Dhe ndoshta për shkak se njerëzit janë të prirur në mënyrë unike të magjepsen nga thashethemet, ne kemi një marrëdhënie kaq të torturuar me to; ne i urrejmë thashethemet, por edhe më shumë e urrejmë të ngecim jashtë qarkut të thashethemeve. Ata prej nesh që kanë arritur një moshë të caktuar e kuptojnë se sa e pakëndshme mund të jetë të kalosh shumë kohë duke u parë në pasqyrë, dhe që njerëzimi të shikojë kolektivisht në pasqyrën e së kaluarës sonë dhe të shohë “një thashetheme” që shikon prapa, mund të jetë shqetësuese të thuash. më e pakta. Rrjedhimisht, shumë prej nesh preferojnë të mendojnë për thashethemet si diçka që bëjnë njerëzit “të tjerë”. Kur ne vetë po flasim për dikë, mund të besojmë vërtet se thjesht po “shprehim shqetësim” ose “ndajmë informacione të rëndësishme”. Mund të jetë e lehtë të mashtrojmë veten sepse përkufizimi i thashethemeve duket paksa i rrëshqitshëm dhe subjektiv.

Ashtu si gjyqtari i Gjykatës së Lartë të SHBA-së, Potter Steëart, shpalli shkëlqyeshëm në vitin 1964 se ai “e dinte pornografinë kur e pa”, nëse biseda gjykohet si thashetheme apo diçka më e pafajshme mund të jetë shumë në veshin e shikuesit./Classlifestyle

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

Kurti flet për paradoksin e zgjerimit të BE-së

Published

2 hours ago

on

November 21, 2025

By

Kryeministri në detyrë i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në Samitin e Planit të Rritjes së Bashkimit Evropian, i mbajtur në kryeqytetin e Shqipërisë, Tiranë.

Në këtë samit ishin të pranishëm përfaqësues nga vendet e Ballkanit Perëndimor, Komisionerja për Zgjerimin e BE-së, Marta Kos, dhe Drejtori i Përgjithshëm për Fqinjët dhe Negociatat për Zgjerimin e BE-së, Gert.

Në fjalën e tij, Kurti përgëzoi Shqipërinë për avancimin drejt BE-së dhe theksoi rëndësinë historike të hapjes së të 33 kapitujve të negociatave. Ai përmendi progresin e Kosovës në sundimin e ligjit, duke theksuar renditjen e vendit tonë në vendin e tretë në Evropën Lindore dhe Azinë Qendrore sipas Indeksit të Botës për Sundimin e Ligjit, si dhe faktin se Kosova është konsideruar si vendi më i sigurt në rajon me kriminalitetin më të ulët dhe progres të dukshëm në luftën kundër korrupsionit.

Kurit vuri në pah rritjen ekonomike të Kosovës dhe heqjen nga listat e vendeve të brishta nga Banka Botërore dhe FMN-ja. Megjithatë, ai kritikoi masat kufizuese të BE-së ndaj Kosovës, duke kërkuar heqjen e tyre dhe dhënien e statusit të kandidatit, që sipas tij, Kosova e meriton dhe është e përgatitur për të.

“Të flasësh për urgjencë në zgjerim, ndërkohë që aplikimi i Kosovës mbetet i bllokuar për tre vjet, është një paradoks”, tha Kurti. Ai theksoi rëndësinë e reformave dhe përparimin e nevojshëm për zbatimin e Axhendës së Reformave të Planit të Rritjes.

Kurti gjithashtu theksoi rëndësinë e bashkëpunimit rajonal për integrimin në tregun e vetëm të BE-së dhe përparimin në lëvizshmërinë dhe tregtinë rajonale. Ai përmendi sektorët kyç të identifikuar në Samitin e Shkupit si pjesë e Autostradës së Tregut të Vetëm, duke përfshirë Teknologjinë e Informacionit dhe Komunikimit, mbrojtjen dhe bujqësinë.

Ai theksoi gjithashtu potencialin e Kosovës në transformimin ekonomik digjital dhe çmimin më të ulët të energjisë elektrike në rajon, duke e cilësuar vendin si një qendër të fortë potenciale për fabrikat e Inteligjencës Artificiale të BE-së.

Në përfundim, Kurti njoftoi planet për mobilizimin e të paktën një miliard euro investime kapitale në vit për projekte strategjike dhe theksoi rëndësinë e përmirësimit të infrastrukturës rrugore dhe korridoreve rajonale për avancimin e integrimit ekonomik./KP

Continue Reading

Lajmet

KQZ fillon përgatitjet për zgjedhjet e 28 dhjetorit, këto janë afatet kryesore

Published

2 hours ago

on

November 21, 2025

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka filluar me përgatitjet për organizimin e zgedhjeve të parakohshme për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 28 dhjetor 2025.

Në mbledhjen e mbajtur, KQZ mori vendim për caktimin e afateve të aktiviteteve për organizimin e këtyre zgjedhjeve.

Sipas vendimit të KQZ-së, afatet e aktiviteteve zgjedhore përfshijnë: fushata zgjedhore, aplikimi i subjekteve politike dhe dorëzimi i listës së kandidatëve për deputetë, regjistrimi i votuesve jashtë Kosovës, akreditimi i vëzhguesve. Si në vijim:

KQZ pranon ekstraktin e parë të regjistrit qendror civil nga Ministria e Punëve të Brendshme/ Agjencia e Regjistrimit Civil më së voni me datën 22.11.2025;

KQZ merr vendim për caktimin e kufizimit të shpenzimeve të fushatës së zgjedhjeve për Zgjedhjet e parakohshme për Kuvendin e Kosovës 2025 më së voni me datën 24.11.2025;

Partitë politike të regjistruara deklarojnë mos pjesëmarrjen në zgjedhje në periudhën kohore 24.11.2025 deri më 30.11.2025;

Partitë politike të regjistruara deklarohen për pjesëmarrje në zgjedhje përmes koalicioneve, në periudhën kohore 24.27.2025 deri më 30.11.2025;

Periudha e aplikimit për certifikim të subjekteve politike realizohet nga data 24.11.2025 deri më 30.11.2025;

Periudha e dorëzimit të listës së kandidatëve të subjekteve politike të certifikuara realizohet nga data 24.11.2025 deri më 07.12.2025;

Tërheqja e shortit për renditjen e subjekteve pulitke në fletëvotim realizohet në datën 08.12.2025;

KQZ merr vendim për emërimin e anëtarëve të Komisioneve  Komunale Zgjedhore me datën 26.11.2025;

KQZ publikon listën e Qendrave të Votimit me datën 25.11.2025;

KQZ miraton dhe publikon listën e Qendrave Komunale të Numërimit me datën 25.11.2025;

Periudha e shërbimit të votuesve për ndërrimin e qendrave të votimit fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 06.12.2025;

Periudha e kundërshtimit dhe konfirmimit e listës së votuesve fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 07.12.2025;

Periudha e aplikimit për regjistrimin e votuesve jashtë Kosovës fillon me datën 26.11.2025 dhe përfundon me datën 06.12.2025;

Lista e votuesve që përfshinë votuesit brenda dhe jashtë Kosovës certifikohet nga KQZ, me datën 10.12.2025;

Periudha e votimit përmes postës fillon me datën 12.12.2025 dhe përfundon me datën 27.12.2025;

Fushata zgjedhore e subjekteve politike të certifikuara fillon me datën 17.12.2025 dhe përfundon me datën 28.12.2025;

Periudha e regjistrimit të personave me nevoja të veçanta fillon me datën 11.12.2025 dhe përfundon me datën 21.12.2025;

KQZ emëron këshillat e vendvotimeve, më së voni me datën 16.12.2025;

KQZ emëron këshillat e vendvotimeve në përfaqësi diplomatike më së voni me datën 16.12.2025;

KQZ emëron ekipet e numërimit për Qendrat Komunale të Numërimit më së voni me datën 16.12.2025;

Periudha e aplikimit për akreditimin e vëzhguesve fillon me datën 05.12.2025 dhe përfundon me datën 20.12.2025./EO

Continue Reading

Lajmet

FSK në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë

Published

5 hours ago

on

November 21, 2025

By

Forca e Sigurisë së Kosovës mori pjesë në ushtrimin “Golden Sabre 25”, të organizuar nga misioni i NATO-s në Kosovë.

“FSK dëshmon kapacitetet specialistike të Gardës Kombëtare në ushtrimin “Golden Sabre 25” për herë të dytë këtë vit. Pjesëmarrja e njësive specialistike të FSK-së në një ushtrim të këtij konteksti, përfaqëson një hap të rëndësishëm në avancimin e bashkëpunimit ndërinstitucional në mes të KFOR, FSK, PK dhe EULEX”, thuhet në njoftimin e FSK-së.

Më tej, thuhet se “Angazhimi i FSK-së në këtë kontekst shumëkombësh, me kapacitetet specialistike të Gardës Kombëtare, përbën një dëshmi të qartë të avancimit të aftësive në realizimin e detyrave kyçe për ofrimin e Mbështetjes Ushtarake për Autoritetet Civile( MUAC) në përputhje me standardet e NATO-s. Ky aktivitet mblodhi pjesëmarrës nga vende të ndryshme partnere dhe aleate, me qellim të rritjes së ndërveprueshmërisë dhe testimit të gatishmërisë dhe përgjigjes së koordinuar ndaj krizave, në një mjedis kompleks operacional”.

FSK vazhdon të thellojë angazhimin e saj në iniciativa të përbashkëta vendore dhe ndërkombëtare, duke u mbështetur në partneritet të qëndrueshëm dhe në vizionin e një vendi të sigurt, të integruar dhe të gatshëm për të kontribuar në paqen dhe stabilitetin global./EO

Continue Reading

Lajmet

BE kërkon sinkronizim të reformave, Kos u dërgon porosi të qartë vendeve të Ballkanit Perëndimor

Published

5 hours ago

on

November 21, 2025

By

Komisionerja për zgjerimin e Bashkimit Evropian, Marta Kos, ka kërkuar nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor të ecin në sinkron sa i përket realizimit të reformave në kuadër të Planit të Rritjes së BE-së.

Sipas saj, është e rëndësishme të mos krijohen hendeqe mes gjashtë vendeve të rajonit, derisa tha se muaji qershor i vitit 2026 është një afat i rëndësishëm në zbatimin e Planit të Rritjes, pasi skadon periudha njëvjeçare e pritjes për reformat e papërmbushura.

Plani i Rritjes është një kornizë e re e BE-së për përshpejtimin e reformave për integrim evropian të tërë rajonit, që kombinon reformat me kontribut të drejtpërdrejtë financiar nga fondet e BE-së në buxhetet e vendeve përfituese dhe projekte investuese.

Kos, në konferencë për media pas përfundimit të samitit rajonal për Planin e Rritjes që u mbajt të premten në Tiranë, tha se të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të jenë pjesë e BE-së, si shpërblim i merituar për përafrimin me legjislacionin e BE-së dhe vlerat e unionit.

“Objektivi ynë është që të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor të ecin përpara në sinkron dhe nuk duam që të krijohen hendeqe të reja mes jush gjashtë vendeve të rajonit. Në fund të fundit, të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor i përkasin Bashkimit Evropian dhe duhet të jenë pjesë e tij. Të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor duhet të bëhen shtete anëtare me të drejta të plota të BE-së si shpërblim i merituar për përafrimin me legjislacionin e BE-së dhe vlerat. Le të përqendrohemi sot në mënyrën sesi të përshpejtojmë punën… Në qershor do të kemi skadimin e periudhës tranzitore njëvjeçare për reformat e papërmbushura nga raundi i dytë i raportimit. Për këtë arsye i bëj thirrje të gjithë udhëheqësve të rajonit që të punojnë më fort për reformat”, theksoi ajo.

Në anën tjetër, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, tha se samiti i sotëm ishte i frytshëm, duke konfirmuar se Plani i Rritjes është një urë e sigurt drejt tregut të përbashkët evropian.

“Sot mund të them se kemi mbyllur një takim edhe një herë tjetër të frytshëm me hapa konkretë të mëtejshëm që e afrojnë më tej rajonin me Bashkimin Evropian. Duke konfirmuar përsëri se Plani i Rritjes është një urë e shpejtë dhe e sigurt drejt tregut të përbashkët evropian”, deklaroi Rama.

Pjesë e samitit ishte edhe kryeministri në detyrë, Albin Kurti. Kosova ende nuk ka përfituar nga Plani i Rritjes, pasi disbursimi i mjeteve të para-financimit për Kosovën është i ndërlidhur me miratimin e dy marrëveshjeve ndërkombëtare në Kuvend, por të cilat, për shkak të krizës politike në Kosovë, nuk u miratuan në legjislativ.

Me zbatimin e këtyre reformave, Kosova do të përfitojë deri në 882,6 milionë euro fonde të BE-së. Nga kjo shumë totale, 253,3 milionë euro janë grante, ndërsa pjesa tjetër prej 629,3 milionë eurosh janë hua afatgjata./KP

Continue Reading

Të kërkuara