Art

Njihuni me artistin që e shndërron plastikën në portrete

Mjet i tij janë mbeturinat plastike që ai i mbledh nga vendgrumbullimet lokale të plehrave dhe rrugët e qytetit.

Published

on

Përderisa artistët tjerë mund të përdorin bojëra uji apo bojëra vaji, Mbongeni Buthelezi përdor mbetje plastike për të krijuar portrete me teksturë të lartë në studion e tij në Booysens, Johannesburg.

Mjet i tij janë mbeturinat plastike që ai i mbledh nga vendgrumbullimet lokale të plehrave dhe rrugët e qytetit.

“Kafshët po vdesin, peshqit në oqean po vdesin — për shkak të këtij materiali dhe për shkak të neve si qenie njerëzore”, tha Buthelezi. “Jemi ne që duhet të marrim përgjegjësi”.

Një artist dhe aktivist, Buthelezi, 56-vjeçar, së pari e gjeti talentin e tij në fshatin KwaZulu-Natal, Afrikë e Jugut. Ai skaliti figurina balte të bagëtive rreth fshatit të tij: lopë, kuaj dhe dhi.

“Jam rritur me kafshët e babait tim, bagëtitë ishin pjesë e rëndësishme e jetës time”, deklaroi Buthelezi. Por jo gjithçka në këtë mjedis rural ishte e natyrshme.

Ai shpjegoi se mbeturinat plastike ishin aq të zakonshme në zonat e kullotave saqë u bënë një pjesë e padëshiruar e dietës së rregullt të lopëve.

“Mund t’i shihnim këto lopë duke ngordhur sepse kishin ngrënë plastikë”, tha Buthelezi.

Pesë dekada më vonë, Afrika e Jugut ende përballet me ndotje plastike. Në vitin 2018, 107 mijë ton metrikë mbetje plastike nga Afrika e Jugut përfunduan në mjedisin detar. Një studim i vitit 2015 zbuloi se vendi ishte një nga 20 kontribuesit kryesorë në botë për ndotjen e plastikës detare. Përmes punës së tij, ai po e nxjerr në pah këtë dukuri dhe po përpiqet ta luftojë.

Plastika praktike

Përdorimi i mbetjeve nga Buthelezi nuk ishte gjithmonë në mbrojtje të mjedisit; ai fillimisht filloi të përdorte mbeturina plastike për artin e tij sepse nuk mund të përballonte mjete më tradicionale.

Në moshën 22-vjeçare, kur vendi ishte ende nën aparteid, ai u regjistrua në një shkollë arti me orar të plotë, në komunitet në Soweto, një qytezë në Johanesburg. Ai mori me vete vetëm dy batanije, shumë pak para dhe shumë optimizëm. Atje ai jetonte në një dhomë të vogël dhe punonte punë të çuditshme midis klasave për të përballuar qiranë dhe ushqimin. Nuk kishte para për materiale.

“Ishin vitet ’80-ta dhe Afrika e Jugut po përballej me këtë fazë tranzitore ku politika ishte shumë e paqëndrueshme”, tha Buthelezi.

Ai shtoi se klima politike nuk ofronte shumë mundësi për të rinjtë zezakë afrikano-jugor që përpiqeshin të ndërtonin karrierën e tyre, veçanërisht ata nga fshatrat. Problemi kryesor ishte mungesa e fondeve.

Buthelezi shpjegoi se nuk kishte shkollim formal në qytete dhe institucionet me bazë komunitare, si kolegji i tij, nuk morën mbështetje nga shteti. Ai shpjegoi tutje se si në shkolla i mësuan se si t’i shfrytëzojnë revistat e vjetra për të krijuar vepra arti.

“Afër studios sime në kolegj ishte një vend depozitimi”, kujton ai. “Pashë të gjitha këto ngjyra të shkëlqyera, këto materiale… dhe thashë me vete, çfarë mund të bëj për t’i dhënë kuptim plastikës që është kudo?”

Ai filloi të mblidhte mbeturina plastike për të “lyer” në vend të bojrave të shtrenjta të vajit. Ai zhvilloi një teknikë të përdorimit të një pistolete elektrike të nxehtësisë që prodhonte ajër të nxehtë për të shkrirë plastikën dhe më pas për ta aplikuar atë në një kanavacë të ricikluar. Sipas Buthelezit, kjo është më miqësore me mjedisin sesa përdorimi i flakëve për shkrirjen e plastikës dhe nuk lëshon tym të dëmshëm në atmosferë.

Pas përfundimit të studimeve në Institutin Afrikan të Artit dhe më pas në Fondacionin e Artit të Johanesburgut, ai mori një diplomë të avancuar në Artet e Bukura nga Universiteti i Witwatersrand. Ndërsa karriera e tij po zhvillohej tutje, ai reflektoi mbi përvojat e tij të fëmijërisë me plastikën dhe rolin që luajti ndotja plastike në vdekjen e shumë lopëve të babait të tij. Në vitet ’90, Buthelezi u bë një artist profesionist dhe ishte i vendosur të përdorte inovacionin në art për të mirën e planetit./UBTNews/

Art

92 vjet nga lindja e ikonës së kinematografisë shqiptare, Tinka Kurti

Published

on

Sot janë bërë 92 vjet nga lindja e artistës së madhe të skenës dhe e kinemasë shqiptare, Tinka Kurti. Ajo u lind më 17 dhjetor te vitit 1932 në Sarajevë, ka lindur dhe është rritur në një familje artëdashëse pasi nëna e saj në rininë e vet ka qenë aktore kryesore në Teatrin Kombëtar të Sarajevës në Bosnje dhe Hercegovinë.

Arsimin bazë 7-vjeçar ajo e mori në Sarajevo dhe kur ishte vetëm 13 vjeç familja e saj u shpërngul për në qytetin e Tiranës ku vazhdoi edhe studimet në Politeknikumin e Tiranës.

Ajo rastësisht u regjistrua për të studiuar në degën e Dramës në shkollën e mesme të Dramës së asaj kohe. Shumë pak kohë pasi kishte filluar të ndiqte studimet në këtë specialitet, ajo u përjashtua nga shkolla me motivacionin  “shfaqje të prirjeve liberale”.

Ishte pikërisht regjisori Andrea Skanjeti ai që pikasi talentin e saj të jashtëzakonshëm për ta rikthyer Tinkën edhe njëherë tjetër në skenë me shfaqjen “Dasëm Shkodrane”. Pas themelimit të Teatrit “Migjeni” në qytetin e Shkodrës ajo bëhet pjesë e trupës si aktore gjysmë profesioniste dhe ishte gjithashtu ndër 10 aktorët që themeluan institucionin e qytetit të Shkodrës.

Ishte çmimi “Aktorja më e mirë e Republikës” dhe kupa e festivalit në Festivalin e parë të Teatrit Shqiptar që e ngjitën aktoren Tinka Kurti në kategorinë e aktorëve profesionistë me rolin në shfaqen “Toka Jonë” me regji të Kol Jakovës.

Gjatë karrierës së saj aktorja Tinka Kurti ka interpretuar rreth 260 role në skenën e teatrit dhe 95 role në kinematografi.

Në 1994 ajo hyri në Enciklopedinë e Institutit Biografik Amerikan si një nga 5,000 gratë më të shquara në botë dhe madje më 17 Dhjetor 2007 ajo u ftua në Uashington (SHBA) për të vendosur një pllakë mermeri me emrin e saj në këtë Institut.

Roli i saj më i fundit do të ishte në kinematografi në filmin “Bota” (2014).

Tinka për karrierën e saj artistike është vlerësuar me Çmime dhe Tituj të tjerë si  Artiste e Merituar & Artiste e Popullit 1961, me urdhërin “Grand Master” i akorduar nga Presidenti i Republikës për veprimtarinë e saj artistike.

Continue Reading

Art

Rikthimi i ‘Squid Game’: Çfarë pritet nga sezoni i dytë!?

Published

on

Sezoni i parë i “Squid Game” ka rezultuar shumë i suksesshëm, dhe sot për adhuruesit e filmave kemi një lajm të rëndësishëm.

Pavarësisht largimeve të shumë personazheve të preferuar gjatë këtij sezoni, krijuesi dhe regjisor Hwang Dong-hyuk ka zbuluar se cilët lojtarë do të kthehen.

“U deshën 12 vjet për të sjellë në jetë sezonin e parë të “Squid Game”, por u deshën 12 ditë që “Squid Game” të bëhej seriali më i popullarizuar i Netflix-it ndonjëherë,” tha Hwang në një deklaratë.

Ai shtoi: “Si shkrimtar, regjisor dhe producent i “Squid Game”, kam një thirrje të madhe për fansat në mbarë botën. Faleminderit që e shikoni dhe e doni shfaqjen tonë.”

Këtu është gjithçka që dimë deri tani për sezonin e dytë të “Squid Game”: Cila do të jetë historia e sezonit të dytë?

Para konfirmimit të këtij sezoni, Hwang përmendi se seriali mund të kishte përfunduar edhe me një sezon, duke sugjeruar se “u mbyll me fund të hapur.” Megjithëse nuk zbuloi detaje specifike, ai konfirmoi një pikë të rëndësishme të komplotit që sezoni i dytë do të eksplorojë.

“Seong Gi-hun është bërë një person i ri deri në fund të sezonit të parë, kështu që i dyti do të përqendrohet në atë çfarë bën Gi-hun i ri, si shpalosen ngjarjet me këtë lloj personazhi,” zbuloi ai.

A ka një trailer për sezonin e dytë të “Squid Game”?

Në muajin e kaluar, Netflix publikoi trailer-in për sezonin 2, që hapet me Gi-hun, i cili është kthyer me kostumin e tij të gjelbër 456 dhe është i rrethuar nga të gjithë lojtarët e rinj. Ata të gjithë bëjnë rrugën e tyre drejt dritës së kuqe, arenës së dritës jeshile, ku ai paralajmëron turmën të qëndrojë plotësisht e qetë./UBTNews/

Continue Reading

Art

3-vjeçari gjerman hap ekspozitën e tij të parë, pikturat e tij shiten deri 270 mijë euro

Published

on

Në një ngjarje të jashtëzakonshme për botën e artit, Laurent Schëarz, një artist i ri vetëm 3 vjeç, ka hapur ekspozitën e tij të parë në Neubeuern, qytetin e tij të lindjes. Pikturat e tij me akrilik kanë tërhequr vëmendjen e koleksionistëve dhe artdashësve, me çmime që variojnë nga 10,000 deri në 270,000 euro. Piktura e tij e parë ka arritur oferta edhe më të larta, duke e bërë atë një nga artistët më të kërkuar në tregun e artit.

Babai i Laurentit, Philip Schëarz, shpjegon se interesimi për pikturat e tij është i madh, sidomos për ato të para: “Koleksionistët janë të interesuar për punën e parë. Aktualisht jemi në rreth 325,000 dollarë. Kjo është një shumë e paimagjinueshme.” Ai shton se Laurent do të vendosë vetë nëse do të vazhdojë të pikturojë, dhe se ata nuk kanë asnjë plan për të detyruar fëmijën të ndjekë karrierën artistike.

Laurent filloi të pikturojë një vit më parë gjatë një pushimi në Itali, dhe prej atëherë ka realizuar nga një pikturë në javë. Pavarësisht sukseseve, nëna e tij, Lisa Schëarz, thekson se është e rëndësishme që Laurent të vendosë vetë për pasionin e tij: “Nëse një ditë Laurenti më thotë që nuk mundet më, atëherë kjo është e gjitha dhe gjithçka është në rregull.”

Ekspozita e tij e parë ka tërhequr një numër të madh vizitorësh, përfshirë artdashësit që shpresojnë që talenti i tij të ruhet gjatë rritjes. Një prej vizitorëve, Masçela, u shpreh: “Picasso dikur tha se të gjithë janë artistë kur janë fëmijë, por është e vështirë të jesh artist i rritur. Shpresoj që Laurenti të vazhdojë të realizojë piktura të shkëlqyera.”

Pas prezantimit të tij të suksesshëm në panairin e artit “art.muc” në Mynih në prill 2024, kjo ekspozitë është një hap tjetër në karrierën e tij artistike, duke e vendosur Laurent Schëarz si një emër të njohur në botën e artit që nga një moshë kaq e re./UBTNews/

Continue Reading

Art

​Zbulohet piktura e vjedhur me vlerë 5 milionë euro në Spanjë

Published

on

Policia spanjolle njoftoi sot se gjeti një pikturë të vjedhur të piktorit irlandez-britanik Francis Bacon me vlerë 5 milionë euro.

Piktura u gjet në Madrid rreth nëntë vjet pasi u vodh për herë të parë nga një shtëpi private në kryeqytetin spanjoll.

Kjo pikturë ishte një nga pesë veprat e hequra nga banesa e bankierit spanjoll Jose Capelo, një mik i ngushtë i piktorit, në vitin 2015. Tri piktura u gjetën në vitin 2017.

Tani, kjo pikturë e katërt që do të rikthehet është një portret i Capelo-s që është pikturuar në vitin 1989.

Edhe pse hetimi ka vazhduar që nga viti 2015, policia tha në një deklaratë se ata kapën gjurmët e pikturës shkurtin e kaluar pasi arrestuan dy persona të akuzuar për marrjen e dy pikturave të mbetura të vjedhura të Francis Bacon.

Në total janë arrestuar 16 persona që dyshohet se janë përfshirë në grabitjen. Por hetimi mbetet i hapur, pasi piktura e mbetur e vjedhur mbetet në tregun e zi. Policia tha se ata po i drejtohen shtetasve spanjollë që kanë marrëdhënie me grupet e krimit të organizuar nga Evropa Lindore.

Francis Bacon njihet si një nga gjigantët e artit bashkëkohor, i njohur për imazhet e tij të papërpunuara me fokus brutalitetin. Ai vdiq në moshën 82-vjeçare nga një atak në zemër teksa po pushonte në Madrid./AA

Continue Reading

Të kërkuara