Kulturë

Malala – E dashur në Perëndim, por e urryer në vendlindje

Published

on

Në 23 vjet, Malala Yousafzai ka fituar Çmimin Nobel për Paqe, drejton një bamirësi globale për arsimin e vajzave, dhe u diplomua në Universitetin e Oksfordit. Këtë muaj, ajo ishte mysafire në ribashkimin e ‘Friends’ ndërsa këtë javë, ajo ishte shfaqur në kopertinën e British Vogue.

Por, sado që ajo është e dashur në Perëndim, ajo është e urryer në Pakistan, vendin e saj të lindjes.
Si 15-vjeçare, ajo u dërgua me aeroplan në vitin 2012 për trajtim mjekësor pasi një kryengritës Taliban e qëlloi atë në fytyrë për avokimin e saj për edukimin e vajzave. Për një pakicë liberale, ajo është një ikonë dhe hero feministe për aktivizmin e saj global në emër të vajzave. Të tjerët e shohin atë si një mashtruese perëndimore.

Kështu që këtë javë, shumë pakistanezë reaguan me zemërim pasi ajo tha në Vogue: “Unë ende nuk e kuptoj pse njerëzit duhet të martohen”.

“Nëse doni të keni një person në jetën tuaj, pse duhet të nënshkruani letra martese, pse nuk mund të jetë thjesht një partneritet?”, ajo thotë në fund të artikullit, i cili mbulon një varg temash, nga mënyra se si ajo u përball me diplomimin në Oksford gjatë një pandemie te dëshira e saj për t’u larguar përfundimisht nga shtëpia.

Edhe pse ajo gjithashtu tha në intervistë se rri në pijetore me miqtë dhe se mbajtja e shamisë është kulturë, komentet mbi martesën ishin ato që sollën reagimin e ashpër.

Pakistani është jashtëzakonisht konservator, dhe shumica e burrave dhe grave janë të bashkuar në një formë të martesës së rregulluar. Partneritetet civile pa një kontratë martese islamike janë të padëgjuara jashtë një kore të vogël elitash dhe shihen gjerësisht si të ndyra.

Babai i Malala, Ziauddin Yousafzai, tha se fjalët e vajzës së tij ishin shtrembëruar. “Media sociale keqinterpretoi atë që tha ajo, duke marrë gjëra selektive nga konteksti duke e ndryshuar dhe duke e interpretuar atë”, shkroi ai në një mesazh në Twitter.

Por Pakistani nuk është një vend që mirëpret mendime të rastësishme në lidhje me nevojën për martesë, veçanërisht jo nga Malala Yousafzai. Përgjigjet në mediat sociale varionin nga paniku se ajo po helmonte të rinjtë pakistanezë kundër Islamit.

Nga faqet publike të tilla si Twitter – zemërimi ishte i dukshëm, ku kishte edhe komente të tilla si “pse [Malala] nuk është qëlluar për vdekje nga Talibanët?”

Zemërimi pasqyron një mizogjini të rrënjosur thellë, thotë Nida Kirmani, një sociologe feministe. Për vite me radhë ajo ka shikuar përgjigjet e Malalas. Të dy gratë dhe burrat shprehin vitriol ndaj saj, por sipas Kirmanit: “Shumë burra thjesht kërcënohen nga një grua e re e zëshme, dhe ekziston një xhelozi e një gruaje të re që e ka bërë atë kaq të madhe në shkallë ndërkombëtare”.

“Malala perceptohet si e dashura e” Perëndimit”, thekson Kirmani. Kjo “ka nxitur gjithashtu shumë teori konspirative në lidhje me të dhe dhunën e tmerrshme që ajo duroi”.

Ndërsa komentet ku shprehet zemërimi kundër saj po vazhdojnë dhe hashtagu #ShameOnMalala (Turp Malala) në Twitter është akoma në trend./UBTNews

Lifestyle

Si të bëni radiatorët të ngrohin më shumë me një veprim të thjeshtë?

Published

on

Kur fillon moti i ftohtë, mbajtja e shtëpisë ngrohtë bëhet prioritet. Edhe ndryshimet më të vogla mund të bëjnë diferencë, prandaj ia vlen të sigurohesh që sistemi yt i ngrohjes funksionon si duhet – duke filluar nga radiatorët.

Sipas inxhinierit të kompanisë Boxt, Will Scholfield, nëse radiatorët nuk ngrohin siç duhet ose punojnë me pengesa, duhet t’i çliron nga ajri i bllokuar (një proces i njohur si “bleeding”). Ky proces do të thotë të lejosh që ajri i mbetur brenda radiatorëve të dalë jashtë.

Nëse ajri ngelet brenda, ngrohja nuk shpërndahet si duhet e radiatorët bëhen më pak efikasë. Nëse kjo nuk bëhet për kohë të gjatë, ajri i bllokuar shkakton edhe gërryerje në sistemin e ngrohjes. Kjo është detyrë e thjeshtë që duhet bërë rregullisht, që shtëpia të jetë e ngrohtë e sistemi të funksionojë optimalisht.

Scholfield këshillon: “Nëse çliron radiatorët nga ajri rreth dy herë në vit, sistemi i ngrohjes do të punojë më me efikasitet dhe do të ndihmosh edhe në uljen e faturave të energjisë.”

Çfarë të duhet për të çliruar radiatorët nga ajri?

Një çelës për radiator ose një kaçavidë, në varësi të llojit të valvulës.

Një leckë ose enë e vogël për të mbledhur ujin që mund të rrjedhë.

Si ta bësh?

Fike ngrohjen dhe lëre sistemin të ftohet plotësisht. Vendos një peshqir ose leckë poshtë radiatorit për të mbrojtur dyshemenë.

Gjej valvulën e ajrit, ndodhet në krye të radiatorit, në njërën anë; është e rrumbullakët e ka vrimë për çelësin ose një prerje për kaçavidë.

Fut çelësin në valvul dhe ktheje ngadalë në drejtim të kundërt të akrepave të orës derisa të dalë ajri. Kur fillon të dalë uji, ktheje përsëri në drejtim të akrepave të orës për ta mbyllur valvulën. Përsërite këtë proces për të gjithë radiatorët në shtëpi.

Në fund, kontrollo presionin e ujit në bojlerin e ngrohjes, ai duhet të jetë midis 1 dhe 2 bar. Nëse nuk është, rregulloje sipas nevojës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Fatmir Toçi prezanton ‘Arbëreshët – Shqiptarët e Italisë’ në Prishtinë

Published

on

Një mbrëmje e veçantë letrare do të zhvillohet sonte, më 28 tetor 2025, në Bibliotekën “Ernest Koliqi” në Prishtinë, ku do të promovohet libri “Arbëreshët – Shqiptarët e Italisë” i autorit dhe studiuesit të njohur Fatmir Toçi.

Ky botim, nga Shtëpia Botuese “Toena”, është një vepër studimore e rëndësishme që hedh dritë mbi historinë, kulturën, ritet dhe trashëgiminë shpirtërore të arbëreshëve të Italisë, pasardhësve të shqiptarëve që kanë ruajtur gjuhën dhe identitetin e tyre për më shumë se pesë shekuj larg atdheut.

Në promovim do të marrin pjesë dhe do të diskutojnë: Prof. Xhavit Beqiri, Prof. Bajram Kosumi, Akademik Ali Aliu, si dhe autori i librit, Fatmir Toçi.

Ngjarja do të pasurohet edhe me një program artistik, që do ta shndërrojë mbrëmjen në një udhëtim përmes historisë, muzikës dhe shpirtit arbëresh.

Promovimi organizohet në kuadër të ciklit letrar të njohur “Pena e dritës”, i cili ka për qëllim të afrojë lexuesit me vepra me vlera të spikatura kulturore, historike dhe letrare.

Përndryshe, fillimi i ngjarjes është në orën 19:00 dhe është i hapur për publikun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

‘Art’, një shfaqje që sfidon miqësinë dhe perceptimin e vlerave në Teatrin Kombëtar të Kosovës

Published

on

Shfaqja “Art” është premiera e radhës në Teatrin Kombëtar të Kosovës, me autore, Yasemina Reza, regjisor, Bashkim Ramadani, asistente e regjisë Kreshnike Osmani dhe me dramaturge Zoga Çeta Çitaku.

Kjo shfaqje paraqet miqësinë që përplaset kur arti sfidon çdo perceptim, dhe a mund të mbijetosh në një botë ku vlerat janë të ndryshme?

Në këtë shfaqje luajnë aktorët: Ard Islami, Ylber Bardhi dhe Butrint Lumi.

Reprizat e shfaqjes “Art”-do të mbahen me 27 dhe 28 tetor 2025 nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Teatrit Kombëtar të Kosovës. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Ndahet nga jeta regjisori i njohur ferizajas, Kushtrim Asllani

Published

on

Ka ndërruar jetë artisti dhe regjisori nga Ferizaj, Kushtrim Asllani.

Lajmin e hidhur e ka bërë të ditur këngëtari Mentor Haziri, përmes një postimi në rrjete sociale.

“Kushtrimi, djali i dajës, na la e na tronditi të gjithëve sot. Një djalë shembullor, artist e regjisor me kontribut të madh në Teatrin e Ferizajt dhe në komunitetin tonë artistik, në qytet e më gjerë”, ka shkruar Haziri.

Ai shtoi më tej: “Një djalë që na donte të gjithëve dhe që mezi priste të vinte në pranverë për të na parë. U prehtë shpirti në parajsë, Kusho.”

Edhe aktorja, Gresa Gashi, ka reaguar pas lajmit të ndarjes nga jeta të artistit.

“Jam e tronditur nga lajmi për vdekjen tënde. U prehsh në paqe, Kushtrim. S’po më besohet,” ka shkruar ajo.

Vitet e fundit, Asllani mësohet se kishte jetuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara