Lajmet

Johnny Jebsen, historia e spiunit që siguroi suksesin e operacionit D-day

Spiuni që duroi çdo lloj torture, për të mos rrëfyer identitetin e shokëve të tij.

Published

on

Nga Davide Bartoccini

“Il Giornale”

Ndonjëherë, guximi ashtu si mençuria, gjenden në vendet më të papritura të mundshme. E tillë është edhe historia e Johnny Jebsen, që njihej me nofkën “Artisti”. Spiuni që duroi çdo lloj torture, për të mos rrëfyer identitetin e shokëve të tij, dhe për të mbajtur të sigurt sekretet e manovrave që ishin thelbësore për suksesin e Operacionit Overlord: zbarkimi i trupave Aleatëve në Normandi.

I lindur në Hamburg të Gjermanisë në vitin 1917, dhe me origjinë daneze, Johann–Nielsen Jebsenishte trashëgimtari i një kompanie transportuese shumë fitimprurëse, “Jebsen & Jebsen”, selia e së cilës ishte zhvendosur në Gjermani. Një lëvizje që i dha atij dhe familjes komoditetin e nënshtetësisë së dyfishtë.

Prindërit, të cilët vdiqën që kur ai ishte vetëm fëmijë, lanë një pasardhës me një mendje të shkëlqyer, më një sens të madh humori, dhe sjellje shembullore. Duke u dashuruar me Anglinë dhe fshatin ku kishte kaluar shumë kohë gjatë fëmijërisë, u riu Jebsen adoptoi mënyrat angleze të jetesës.

Kjo e e ndihmoi shumë në misionin e rrezikshëm që mori përsipër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në vitet 1930 ai vazhdonte studimet në Universitetin e Freiburg, duke bërë jetën e një “playboy”. Aty u njoh me atë që do të bëhej miku i tij më i mirë Dushko Popov, agjentin e dyfishtë që frymëzoi Jan Fleming të krijonte Xhejms Bondin e tij.

Kur shpërtheu lufta, Jebsen ishte një oficer i shërbimeve sekrete naziste, me shumë miq me ndikim. Ai përfshiu në punën e tij miq të e vjetër të universitetit, duke i mbajtur ata “larg” nga fronti dhe duke i rekrutuar nga shërbimi sekret ushtarak gjerman, Abwehr, i drejtuar nga Admirali Canaris.

“Besnikëria” e tij ndaj regjimi nazist si spiun, ishte e lidhur ngushtë me gatishmërinë e tij për t’i shpëtuar shërbimit të detyrueshëm ushtarak që duhej të bënte në ushtri. Prandaj, Jebsen u lejua të vazhdonte aktivitetet e tij normale si biznesmen, që përbënte një mbulim të përsosur për rolin e tij si spiun.

Ai kërkonte informacione dhe informatorë për Berlinin, i cili e furnizonte atë me shuma të mëdha parash për udhëtimet që bënte jashtë vendit. Por nuk u desh shumë kohë që ai të bëhej një agjent i “dyfishtë”. Kështu u përfshi në një lojë shumë të rrezikshme, ku objekt i mashtrimeve të tij nuk do të ishin më britanikët, por kundër-spiunazhit nazist, SD, dhe Gestapo.

Gjatë luftës, Jebsen, që rekrutoi mikun e tij të vjetër Popov si spiun në shërbim të Adolf Hitlerit, u rekrutua vetë për t’u bërë pjesë e të ashtuquajturit “Sistemi XX”, një rrjet kundërzbulimi i krijuar nga MI5-a britanike. Ai synonte të shfrytëzonte spiunët që nazistët kishin depërtuar në Angli – të vërtetë apo të rremë – përmes shpërndarjes së synuar të informacionit të falsifikuar.

Operacioni synonte ta ngatërronte armikun dhe ta largonte atë nga objektivat e vërteta të aleatëve. Abwehr dhe SD u përpoqën të depërtonin përmes shumëve spiunëve në Angli. Shumë nga agjentët vepronin në vende neutrale si Spanja, Portugalia dhe Irlanda. Kjo ishte mënyra më e thjeshtë, dhe u jepte mundësi individëve si Jebsen dhe Popov të kalonin javë të tëra duke pushuar midis Grand Hotel dhe kazinove – si ajo e Estoril – duke pritur udhëzime dhe duke ndërmarrë veprime për të mbledhur informacionin e kërkuar.

Megjithatë kundërzbulimi britanik, arriti të rekrutonte gati të gjithë agjentët e dërguar nga Gjermania. Në këtë mënyrë ai zhduku të gjitha llojet e informacioneve reale nga prapavija e forcave aleate, dhe i furnizoi shërbimet sekrete gjermane me të dhëna false të krijuara enkas.

Në fund të luftës u zbulua se të gjithë agjentët e dërguar nga nazistët në Britani, ishin dorëzuar dhe kishin pranuar të bënin lojën e dyfishtë, ishin arrestuar ose nuk kishin ekzistuar kurrë.

Që nga viti 1943 e tutje, Johnny Jebsen ishte një agjent i dyfishtë në shërbim të kauzës së aleatëve, ndërsa vazhdonte të pretendonte se ishte një besnik i madh ndaj gjermanëve. Jebsenishte në dijeni të disa prej sekreteve më të rëndësishme të aleatëve: planet reale të zbarkimit në Normandi, dhe mbi një operacioni të madh që kishte synime ç’orientuese, për t’i bindur gjermanët se zbarkimet do të ndodhnin në sektorë të tjerë të plazhit të Normandisë.

Por loja e tij nisi të ngjallte dyshime. Miku i tij Popov, që në fakt arriti të shpëtonte, e këshilloi të shkonte në Angli. Por për Jebsen, ishte tepër vonë. Ndoshta ai nuk i mori gjërat shumë seriozisht. Kështu më 29 prill 1944, vetëm 4 javë përpara datës së përcaktuar fillimisht për zbarkimin në Normandi, Jebsen u kap në Lisbonë pas një përplasje të shkurtër me armë.

Ai u fut në një makinë dhe u dërgua në Francën ende të pushtuar. Arrestimi u krye nga AloysSchreiber, kreu i kundërzbulimit gjerman në Lisbonë, që e kishte kontaktuar me pretekstin e dhënies së shpërblimit.

Torturuesit e SD-së nisën ta torturojnë për të nxjerrë informacione prej tij. Ata donin emrat e spiunëve që bënin lojë të dyfishtë, identitetet e rekrutuesve, sekretet e aleatëve, dhe të gjitha planet e tyre. Por “Artisti” nuk e lejoi veten të pushtohej nga frika dhe dhimbja.

Ai nuk zbuloi asnjë nga sekretet që dëshironin nazistët. Më pas u dërgua në selinë e Gestapos në Berlin, ku vazhduan torturat dhe marrja në pyetje. Por Jebsen nuk foli. Në korrikun e vitit 1944, ndërsa aleatët po marshonin tashmë drejt Parisit, Jebsen u transferua në kampin e përqendrimit Sachsenhausen.

Sipas raportimeve, ai mbërriti atje me brinjë të thyera dhe shenja të qarta të traumës dhe kequshqyerjes. Por kjo nuk e pengoi të thurte plane për arratisjen. Arriti të dërgojë mesazhe nëAngli, por në Zyrën e Luftës askush nuk e dinte emrin e vërtetë të agjentit ne nofkën “Artisti” ndaj çdo kërkesë e tij u shpërfill.

Në shkurtin e vitit 1945, Gestapo vendosi ta transferonte nga Sachsenhausen në një kamp të ri. Nga ai moment fati i tij mbeti një mister. Trupi i tij nuk u gjet kurrë. Ndoshta përfundoi si shumë të tjerë në ndonjë varr masiv. Më 17 shkurt 1950 u shpall i vdekur zyrtarisht.

Mbetet ende i habitshëm fakti që Jebsen dinte, dhe për këtë arsye ai mund të kishte rrëfyer gjithçka. Duke tradhtuar aleatët dhe mikun e tij Popov, ai mund të shkëmbente jetën e tij me sekretin e pushtimit të Evropës. Por ai nuk i tha asnjë fjalë Gestapos. Ai kishte një grua dhe një fëmijë që e prisnin në shtëpi. Por as në Francë, as në Berlin, dhe as në kampin e përqendrimit Sachsenhausen, ai nuk u tregoi asgjë nazistëve.

Marrë me shkurtime nga Il Giornale – Bota.al

Lajmet

Rama: Refuzimi për ta çuar PZHK-në në shqyrtim publik mohon të drejtën e qytetarëve

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka paralajmëruar se mosvotimi i nxjerrjes në shqyrtim publik të Planit Zhvillimor Komunal (PZHK) përbën një mohim të së drejtës së qytetarëve për pjesëmarrje në vendimmarrje.

“Sot votohet për transparencë të plotë”, deklaroi Rama, duke theksuar se votimi nuk është për miratim të planit, por për ta bërë dokumentin publik dhe të hapur për koment nga qytetarët.

Sipas tij, pas një viti e gjysmë bllokimesh, procesi po vazhdon të pengohet nga ata që nuk duan transparencë dhe përfshirje qytetare.

Ndërkohë, opozita kryesore në Prishtinë, Lëvizja Vetëvendosje, ka njoftuar se nuk do të marrë pjesë në seancën e sotme, duke e cilësuar planin si të paligjshëm.

Continue Reading

Lajmet

Murati: Kosova me rritjen më të shpejtë ekonomike në Evropë në vitin 2025

Published

on

By

Ministri në detyrë i Financave, Hekuran Murati, ka deklaruar se Kosova pritet të ketë rritjen ekonomike më të shpejtë në Evropë gjatë vitit 2025, sipas parashikimeve të Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN).

Përmes një postimi në Facebook, sipas Muratit kjo rritje është rezultat i reformave të ndërmarra gjatë katër viteve të fundit, të cilat janë vlerësuar pozitivisht nga Banka Botërore dhe FMN-ja.

Ai përmendi takimet e fundit me zëvendëspresidentin e Bankës Botërore, Akihiko Nishio, dhe me misionin e FMN-së të udhëhequr nga David Amaglobelli, gjatë të cilave Kosova është përgëzuar për performancën ekonomike dhe maturinë fiskale.

“Rezultatet e punës së mirë 4-vjeçare mund të mos shihen menjëherë, por sigurisht që herët a vonë do të vërehen”, ka shkruar Murati, duke shtuar se megjithatë ka ende shumë punë për të bërë.

Continue Reading

Lajmet

Avokati i familjes Lika: Të përmbahemi nga hamendjet, drejtësia s’duhet të ndikohet

Published

on

By

Avokati Arianit Koci, i angazhuar nga familja e rreshterit të ndjerë Muhamet Lika, i ka bërë thirrje publikut dhe mediave që të shmangin komentet e pabazuara lidhur me rastin e vrasjes së pjesëtarit të Policisë së Kosovës në Kaçanik.

Në një deklaratë publike, Koci theksoi se deri në këtë fazë të hetimeve nuk ka asnjë cilësim zyrtar që e ndërlidh rastin me terrorizmin apo ndonjë grup me motive religjioze.

“Drejtësia nuk lejohet të ngatërrohet me hamendje. As Policia e as Prokuroria nuk kanë konstatuar ndonjë lidhje me ndonjë grup terrorist”, u shpreh ai.

Avokati shtoi se nëse gjatë hetimeve dalin të dhëna të reja, opinioni publik do të njoftohet zyrtarisht. Ai e cilësoi vrasjen si një akt makabër dhe tha se autorët do të përballen me drejtësinë.

Continue Reading

Lajmet

86 aksidente trafiku dhe mbi 2 mijë gjoba në 24 orët e fundit

Published

on

By

Policia e Kosovës ka raportuar se brenda 24 orëve të fundit janë regjistruar gjithsej 86 aksidente trafiku. Nga to, një ka rezultuar me fatalitet, 25 me lëndime trupore dhe 61 me dëme materiale.

Gjatë kësaj periudhe, janë shqiptuar gjithsej 2,241 gjoba për shkelje të rregullave në komunikacion.

Po ashtu, policia ka arrestuar 26 persona, ndërsa 15 janë dërguar në mbajtje.

Continue Reading

Të kërkuara