Kulturë

Ibrahim Kodra, postkubisti i fundit i Evropës

Published

on

Ibrahim Kodra, postkubisti i fundit i Evropës, u nda nga jeta më 7 shkurt të vitit 2006 në Milano, duke lënë pas një trashëgimi të pasur artistike, e cila vazhdon të frymëzojë e të kujtohet me respekt nga botëkuptimet e artit dhe pasionantët e kulturës. U lind në Shqipëri, por pas një jete të ngarkuar me sfida dhe mundësi, ai u largua nga atdheu në moshën 20-vjeçare për t’i dhënë flakë pasionit të tij artistik. Pasi fitoi një bursë studimi nga Oborri Mbretëror, ai niset për në Itali, aty ku do të vazhdonte studimet në Akademinë e Arteve të Bukura të Romës.

Kodra solli një lloj shpërthimi të ri në artin evropian, duke e pasuruar atë me një frymë të pasur dhe origjinale. Ndërsa shkelte terrenin e një periudhe pas-kubiste, ai krijoi një stil të veçantë, që nuk u kufizua thjesht nga ndikimet e të tjerëve, por përfshiu një njësi të thellë dhe të vazhdueshme mes shprehjes personale dhe atij kolektiv që ka pasur ndikim të thellë në zhvillimet më të mëdha të pas-rilindjes në artin bashkëkohor. Ibrahim Kodra nuk ishte thjesht një artist i formave dhe ngjyrave, por njëri që e shikonte botën përmes një lenteje ku secila vepër ishte një formë e re e shprehjes, e ndikuar nga ndjeshmëria dhe pasioni për atë që ai quante “vibrim të shpirtit”.

Krijimet e tij janë të shumta, ku shumë nga to mbeten të papërcaktuara si autorësi, pas faktit që ai shpeshherë ka dhuruar vepra për miqtë e tij. Nga ato që kanë mbijetuar dhe janë dokumentuar, mendohet se janë rreth dy mijë vepra të njohura, të cilat përbëjnë një testament të shkëlqyer të intelektualizmit të tij. Por si një simbol i trashëgimisë kulturore, disa prej veprave të tij ende ndodhen të shpërndara në muze privatë dhe koleksione artistike, duke u bërë pasuri të padiskutueshme për ata që mund të përfitojnë nga ai univers magjik që krijoi.

Një prej momenteve kulmore të karrierës së tij ndodhi në vitin 1948, kur ai krijoi një marrëdhënie të thellë me një nga piktorët më të mëdhenj të botës, Pablo Picasso. Ky takim nuk do të mbetej thjesht një ndihmesë artistike, por një bashkëpunim që prodhoi një studim të rëndësishëm mbi lidhjet ndërmjet stilit të Kubizmit dhe post-kubizmit. Kodra, si një nga pasuesit më të njohur të Pikasos, përveç ndikimit të drejtpërdrejtë që mori nga ai, u bë një bartës i një fryme të re artistike, duke dhënë një kontribut të rëndësishëm në pasjen e identitetit të tij si një artist i pavarur dhe i njohur.

Një nga elementët më të dallueshëm të krijimtarisë së tij ishin “Le case Kodra” – shtëpitë që ai pikturoi, të cilat janë bërë të njohura si pjesë e trashëgimisë së artit shqiptar. Këto shtëpi, që ndodhen në fshatra të komunës Civita të Italisë së Jugut dhe janë të banuara nga arbëreshët, u bënë objekt i fuqishëm i krijimtarisë së Kodrës, duke e ngritur emrin e tij në një nivel global. Përmes këtyre veprave, ai nuk vetëm që ndihmoi në ruajtjen e identitetit kulturor të arbëreshëve, por gjithashtu dha një pasqyrë të veçantë të lidhjes së pikturës me trashëgiminë e një kombi dhe të një historie.

Në përmbyllje, Ibrahim Kodra është një shembull i pafund i të qenit një artist që nuk lejon kufizime, as nga periudhat, as nga peripecitë e jetës. Ai është një shenjë e fuqishme e asaj që arti mund të bëjë kur lidhet me shpirtrat e ndjeshëm dhe kur është i hapur për pasurinë e të gjitha ndikimeve, pa u dorëzuar kurrë para ndonjë rregulli të thjeshtë të artit klasik. Kodra është padyshim një nga piktorët më të mëdhenj që ka nxjerrë Shqipëria dhe një pasuri e pazëvendësueshme për artin evropian./UBTNews/

 

Lifestyle

Metoda e thjeshtë për tharje më të shpejtë të rrobave brenda shtëpisë

Published

on

Me rritjen e çmimeve të energjisë dhe presionin gjithnjë në rritje të kostove të jetesës, temperaturat e ulëta mund të krijojnë vështirësi për shumë familje.

Edhe nëse ngrohja nuk është ende ndezur, veshjet shpesh duhet të thahen brenda për shkak të motit të ftohtë.

Përdorimi i tharëses së rrobave mund të jetë një opsion, por ato zakonisht konsumojnë shumë energji dhe mund të rrisin faturën e energjisë.

Megjithatë, ekspertët tregojnë se ekzistojnë alternativa të thjeshta dhe efektive për tharjen e rrobave brenda shtëpisë.

Tharja natyrale brenda shtëpisë ka shumë përfitime: ul konsumimin e energjisë, kursen para dhe ruan freskinë e rrobave. Ekspertët theksojnë: “Tharja e rrobave brenda mund të jetë një mënyrë e shkëlqyer për të kursyer energji dhe për të ruajtur cilësinë e veshjeve.”

Por, si mund të thahen rrobat pa tharëse?

Cikël centrifugimi ekstra – Pas larjes, përdorni cikël centrifugimi në makinën larëse për të hequr sa më shumë ujë të tepërt nga rrobat.

Përdorni ajrin e lëvizshëm – Një ventilator mund të ndihmojë në qarkullimin e ajrit dhe të përshpejtojë tharjen.

Tharja me peshqir – Vendosni rrobat mbi një peshqir për të thithur lagështinë e tepërt para se t’i varni.

Raft tharjeje i organizuar – Varni rrobat duke lënë hapësira të mjaftueshme mes tyre. Nëse rafti mbushet shumë, rrobat thahen më ngadalë dhe mund të mbajnë erë lagësht.

Duke ndjekur këto hapa, mund të thahni rrobat shpejt, pa përdorur pajisje elektrike që konsumojnë shumë energji. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kino Armata prezanton kryeveprën e Saimir Kumbaros: “Koncert në vitin 1936”

Published

on

Kino Armata vazhdon programin e saj retrospektiv “Netët e Filmit Shqiptar”, duke sjellë për publikun një nga kryeveprat e kinemasë shqiptare – “Koncert në vitin 1936” të regjisorit Saimir Kumbaro.

Filmi do të shfaqet më 8 tetor, në orën 20:00, në versionin e restauruar dhe me titra në gjuhën angleze.

Historia rrëfen udhëtimin e dy artisteve të reja – një këngëtare dhe një pianiste nga Tirana drejt qyteteve të provincës për të dhënë koncerte.

Gjatë rrugëtimit përballen me mikpritjen e njerëzve të thjeshtë, por edhe me pengesa nga autoritetet lokale, të cilët përpiqen të kontrollojnë artin sipas logjikës burokratike dhe konservatore.

Konflikti arrin kulmin në qytetin e Lushnjës, ku autoritetet tentojnë të ndalojnë koncertin, duke imponuar pushtetin e tyre mbi artistët.

Regjisori Saimir Kumbaro, një nga emrat më të rëndësishëm të kinemasë shqiptare, afirmoi veten pikërisht me këtë film të vitit 1978, që mbetet një vepër ikonike e artit shqiptar.

Me një karrierë që përfshin mbi 90 dokumentarë, Kumbaro ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë e kinemasë në vend.

Cikli i filmave organizohet në bashkëpunim me Ambasadën e Republikës së Shqipërisë në Kosovë dhe Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit, duke sjellë për publikun kosovar prodhime të rëndësishme të viteve ’70–’90. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Festivali ndërkombëtar i muzikës kamertale nis më 4 tetor në Prishtinë

Published

on

Më 4 tetor, në Amfiteatrin e Bibliotekës Qendrore të UP-së, do të mbahet ceremonia solemne e hapjes së edicionit të XXIV të festivalit “Kosova Kamerfest 2025”, ku do të performojë violinistja shqiptare Klodiana Skenderi.

Artistja do të ngjitet në skenë së bashku me violonçelistin francez Jerome Lefranc dhe pianisten me prejardhje bullgare Vessela Pelovska, me programin “Romantisme d’Est en Ouest”, që përfshin vepra nga Rachmaninov, Valton Beqiri, Smetana dhe Chausson.

“Klodiana Skenderi, violinistja shqiptare që jeton dhe vepron në Paris, rikthehet në Prishtinë pas plot 44 vitesh. Për herë të fundit ajo ishte ngjitur në skenën kosovare në fillim të viteve ’80, kur si vetëm 9-vjeçare mahniti publikun me virtuozitetin e saj. Atëherë interpretoi me mjeshtëri koncertin e Mendelssohn-it për violinë dhe orkestër, si dhe një recital violinë-piano në sallën e Radio Prishtinës – një paraqitje që mbeti gjatë në kujtesën e artdashësve. Kësaj radhe, ajo kthehet me dy kolegët e saj ndërkombëtarë për të sjellë disa nga kryeveprat e literaturës për piano trio (Rachmaninov, Smetana, Chausson), si dhe premierën botërore të veprës së kompozitorit kosovar Valton Beqiri – “Folk Suite” për piano trio (Jugu – Arbëreshë – Veriu – Kosova)”, thuhet në njoftimin e festivalit.

Përndryshe, koncerti i hapjes do të nisë në ora 20:00, duke shënuar fillimin e një edicioni të ri të festivalit ndërkombëtar të muzikës kamertale në Prishtinë. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Spotify heq masivisht përmbajtjen e krijuar nga AI

Published

on

Spotify ka njoftuar një operacion të gjerë kundër keqpërdorimit të inteligjencës artificiale, duke bërë të ditur se gjatë vitit të kaluar ka hequr më shumë se 75 milionë këngë “spam”.

Sipas kompanisë, ky hap synon të mbrojë artistët nga paraqitjet e rreme, mashtrimet dhe përmbajtja e dobët e gjeneruar nga AI. Spotify ka prezantuar gjithashtu rregulla dhe mjete të reja që synojnë të mbrojnë identitetin e artistëve dhe të rrisin transparencën për dëgjuesit.

Këto masa vijnë në një kohë kur teknologjia gjenerative e AI po ndryshon rrënjësisht industrinë e muzikës, duke sjellë shqetësime për përmbajtje të padëshiruar, vokale “deepfake” dhe publikime mashtruese.

Spotify ka miratuar politikë të re që ndalon klonimin e zërit të artistëve dhe incizimet “deepfake”, përveç rasteve kur ato janë të licencuara zyrtarisht. Kompania po merr masa për të ndaluar publikimet e rreme që paraqiten si krijime të artistëve të tjerë.

Për të parandaluar manipulimet, këtë vjeshtë Spotify prezanton një sistem të ri që identifikon përmbajtjen e padëshiruar.

Ky filtër do të zbulojë llogaritë që përdorin taktika të tilla si duplikimet, këngët shumë të shkurtra dhe strategjitë mashtruese, duke i ndaluar këto materiale nga rekomandimet e platformës. Gjithashtu, Spotify mbështet standardin e ri për etiketimin e përmbajtjes së krijuar me AI, që u lejon artistëve dhe shtëpive botuese të tregojnë se si është përdorur gjatë krijimit të një kënge, qoftë tek vokalet apo instrumentalet.

Etiketat do të shfaqen direkt në aplikacion, sipas informacionit të dhënë nga distributorët dhe partnerët.

Që nga qershori, përdoruesit e Spotify vunë re një grup të ri të quajtur The Velvet Sundown, dhe shumë dyshuan se ishte i krijuar nga AI.

Megjithëse grupi e mohoi këtë në rrjetet sociale, më vonë u zbulua se këngët ishin vërtet të gjeneruara nga inteligjenca artificiale, duke treguar se publiku nuk është gjithmonë i lehtë për t’u mashtruar. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara