

Lajmet
Burime të reja zbulojnë pse gjermanët iu bashkuan Partisë Naziste të Hitlerit
Informacionet janë marrë nga libri “Wie ich den Weg zum Führer fand”.
Published
4 years agoon
By
UBT newsGjetjet e Falterit në librin e tij të ri “Wie ich den Weg zum Führer fand” (“Si e gjeta rrugën për te Führer”) me siguri do të befasojnë disa lexues.
Ka teori të panumërta se pse kaq shumë gjermanë iu bashkuan partisë së Hitlerit, Partisë Kombëtare Socialiste të Punëtorëve Gjermanë (NSDAP), por kjo është një temë që ka parë relativisht pak kërkime empirike. Jürgen W. Falter, i konsideruar gjerësisht si studiuesi kryesor në botë për votuesit dhe anëtarët e NSDAP-së, tani ka shfrytëzuar burime të reja historike që u japin përgjigje këtyre pyetjeve, përcjell UBT News.
Në total, ka 10,000 faqe tekst – disa nga koha e Rajhut të Tretë, të tjera nga periudha më pas – që hedhin dritë mbi atë që i motivoi njerëzit të rreshtoheshin me Adolf Hitlerin dhe lëvizjen e tij. Falter dhe ekipi i tij i kanë analizuar sistematikisht këto burime duke përdorur metodat më të fundit, me ndihmë të kompjuterit.
Gjetjet e Falterit në librin e tij janë interesante për disa. NSDAP ishte një parti antisemite, por antisemitizmi ishte i parëndësishëm, ose të paktën jo një motiv i dhënë në burime, për 60 përqind të njerëzve që u bënë anëtarë partie. Edhe në rastin e 40 përqindëshit, aplikimet e të cilëve tregojnë se ata ndanin pikëpamjen antisemite të partisë, ky nuk ishte domosdoshmërisht motivi kryesor për t’u bashkuar.
Falter tregon se nuk u befasua nga kjo, pasiqë vet hulumtimi i tij mbi Hitlerin kishte treguar se ndërsa antisemitizmi ishte një tipar kryesor i fjalimeve të tij në fillim të viteve 1920, ai vështirë se u shfaq si një motiv në fjalimet gjatë periudhës së ngritjes së tij në pushtet (1929 – 1932).
Hitleri e dinte se ai nuk mund të fitonte mbi pjesën më të madhe të gjermanëve me armiqësi ndaj hebrenjve, dhe Falter tani tregon “se antisemitizmi ishte një motiv kryesor për t’u bashkuar me partinë vetëm për një pakicë anëtarësh të NSDAP”. Deri atëherë, shumica e 10 milionë gjermanëve që iu bashkuan NSDAP-së ndërmjet viteve 1919 dhe 1945 e bënë këtë edhe pas vitit 1933. Shumë prej tyre iu bashkuan partisë për oportunizëm dhe për përfitime personale dhe jo për arsye ideologjike. Ndryshe ishte për ata që iu bashkuan partisë para vitit 1933. Tek anëtarët e hershëm, nacionalizmi dhe antimarksizmi luajtën një rol shumë të rëndësishëm, si dhe bindjet socialiste.
Ajo që tërhoqi shumë njerëz ishte ideja e Volksgemeinschaft (“komuniteti kombëtar”), një koncept që shpesh kombinohej me antikapitalizmin. Rastësisht, kjo është veçanërisht e vërtetë për antisemitët midis anëtarëve të NSDAP-së, të cilët shpesh ndanin edhe ide socialiste. “Mund të duket gjithashtu befasuese që antisemitët mes anëtarëve të partisë që ne studiuam ishin shpesh socialistë në pikëpamje”, shkruan Falter. Rrënjët e lidhjeve midis Volksgemeinschaft, socializmit dhe armiqësisë ndaj hebrenjve mund të gjenden në antikapitalizëm, siç shkruan Hannah Weber në kapitullin e saj shumë të lexueshëm mbi “Anti-semitizmi si një motiv për t’u bashkuar me Partinë”.
Është interesante të theksohet se mjaft anëtarë partie vinin nga “familje socialdemokrate apo me orientim marksist”, siç konfirmon analiza e Falter. Përvoja e Luftës së Parë Botërore formoi gjithashtu shumë nacional-socialistë. “Për qëllime propagandistike”, shpjegon Falter:
“Hitleri dhe NSDAP, me premtimin e tyre për një Volksgemeinschaft që do të kapërcejë antagonizmat klasore, në kombinim me lidhjen midis nacionalizmit dhe socializmit të nënkuptuar në emër të partisë së tyre, shfrytëzuan me sukses dëshirën e shumë gjermanëve për harmoninë dhe unitetin kombëtar që ishte rritur nga përvoja e socializmit të vijës së parë dhe e llogoreve të luftës”.
Nga motivet e përmendura nga ish-anëtarët e partisë pas vitit 1945, socializmi ishte në fakt “ideologjia më e përmendur”. Kjo mund të jetë gjithashtu për shkak të faktit se procedurat e denazifikimit, raportet e të cilave u konsultuan Falter dhe ekipi i tij hulumtues, kishin të bënin me vetë-justifikim – dhe socializmi fillimisht nuk u kundërshtua në periudhën e pasluftës.
Mbi të gjitha, megjithatë, Falter tregon se nuk ka pasur kurrë një motiv të vetëm, mbizotërues që shpjegon pse njerëzit iu bashkuan partisë. Kishte një mori motivesh dhe rrugësh shumë të ndryshme për në NSDAP.
Merita e madhe e studimit të Falterit është se këto motive dhe rrugë nuk janë objekt spekulimi, siç ndodh shpesh, por që vetë-raportet e dëshmitarëve bashkëkohorë vlerësohen sistematikisht duke përdorur metoda moderne shkencore të analizës sasiore të tekstit. Analiza e plotë e këtyre burimeve origjinale nga Falter siguron që studimi i tij shmang rrezikun e ofrimit të shpjegimeve tepër të thjeshta monokauzale./UBTNews/
*Ky tekst (nga Rainer Zitelmann) është përkthyer dhe përshtatur në gjuhën shqipe nga UBT News.
Lajmet
Radoniqi për rezultatet e zgjedhjeve: Duhet t’i presim edhe ankesat nga PZAP
Published
2 hours agoon
October 22, 2025By
UBTnews
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka vendosur rinumërimin e fletëvotimeve të 16 kutive të votimit, ku pesë nga to janë për kryetarë të Komunave, ndërsa 11 të tjera për Kuvende Komunale.
Drejtori i sekretariatit të KQZ-së ka paraqitur sot para anëtarëve të Komisionit propozimin për rinumërimin e 16 vendvotimeve ku përfshihet një kuti e votimit në Deçan, një në Gllogoc, dy në Gjilan, një në Lipjan, dy në Prishtinë dy në Prizren, një në Shtime dhe një Suharekë.
Ndërsa, Drejtori i Sekretariatit të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Besnik Buzhala ka treguar pse nuk janë shpallur rezultatet e zgjedhjeve lokale brenda afateve që ishte, pra sot. E kjo erdhi pas pyetjes së anëtarit të PDK-së në KQZ, Ilir Gashi, për këtë çështje.
“Procesi i numërimit në QNR më së voni përfundon ditën e nesërme. Por për detaje numërimit sipas rekomandimit varet sa fletëvotime janë e si ka me shku numërimi. Ndërsa sipas planit operacional që ka miratuar KQZ, shpallja përfundimtare e rezultateve është dashtë të ndodhte shumë me datë 22, meqenëse sot nuk kemi mujt me implementu një aktivitet. Mendoj që ky proces përfundon sa i përket numërimit të gjithë fletëvotimeve”, tha ai.
Këtu u plotësua edhe me ndërhyrjen e kryetarit të KQZ-së, Kreshnik Radoniqi, i cili tha e duhet të priten dhe vendimet e PZAP-së për ankesat.
“Pa paragjykuar ndonjë vendim të PZAP, sa e kemi pa PZAP është e vërshuar nga ankesat kështu që duhet me prit edhe ankesat nga PZAP para se me u shpall rezultati.
Në mbledhjen e KQZ-së anëtari i Lëvizjes Vetëvendosjes në KQZ, Sami Kurteshi ka bërë një thirrje për Prokurorinë që t’i hetojnë vendvotimet me asistencë.
“Ftoj Prokurorinë që t’i hetojë rastet me asistencë rrënjësisht, sepse nuk është e mundur që në një qytet të ketë 10% të votimeve me asistencë”, tha ai.
Në këtë mbledhje, KQZ vendosi edhe për dizajnin dhe përmbajtjen e fletëvotimeve për raundin e dytë të zgjedhjeve për Kryetarë të Komunave. Ky miratim u bë për të mundësuar zhvillimin e votimit jashtë Kosovës./EO
Lajmet
UBT dhe Universiteti i Minho-s nënshkruajnë marrëveshje bashkëpunimi akademik në Braga
Published
2 hours agoon
October 22, 2025By
UBTnews
Në kuadër të vizitës zyrtare në qytetin historik të Braga-s, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, dhe Rektori i Universitetit të Minho-s, Prof. Dr. Rui Vieira de Castro, nënshkruan një marrëveshje bashkëpunimi me qëllim forcimit të bashkëpunimit midis dy institucioneve.

Lajmet
Kërkohet paraburgim ndaj të miturit për kontrabandimin e 5 shtetasve kinezë
Published
3 hours agoon
October 22, 2025By
UBTnews
Prokuroria Themelore në Ferizaj, Departamenti për të Mitur, ka kërkuar nga Gjykata Themelore në Ferizaj, caktimin e masës së paraburgimit ndaj të miturit, nën dyshimet se ka kryer veprën penale kontrabandë me migrantë.
Ekziston dyshimi i bazuar se më 21 tetor 2025 rreth orës 20:20, në Seqishtë, Hani i Elezit, saktësisht te Parku memorial “Bllaca 99”, i mituri ka organizuar-kontrabanduar kalimin e jashtëligjshëm të migrantëve, saktësisht pesë persona me shtetësi kineze, duke kaluar vijën kufitare Kosovë-Maqedoni e Veriut.
Personi i mituri fillimisht ishte takuar dhe kishte komunikuar me personat në fjalë në shtetin e Serbisë, dhe kishin bërë marrëveshje që për secilin person të marrë pagesë në vlerë prej 20 euro, e më pas i merr personat nga shteti i Serbisë, hyjnë në shtetin e Kosovës, ku i mituri siguron një automjet, ku e drejton një person deri më tani i panjohur, dhe i fusin në veturë që të gjithë, e më pas të njëjtit i dërgon te vija kufitare Kosovë-Maqedoni Veriore, ku aty nga njësiti patrullues kufitar janë vërejtur dhe kanë arritur të ndalojnë që të gjithë dhe t’i shoqërojnë në stacionin policor kufitar rajoni Lindje-Kaçanik, ku i mituri edhe është arrestuar, me këtë kishte për të kryer veprën penale kontrabandim me migrantë.
I mituri me vendim të Prokurorit të Shtetit gjenden nën masën e ndalimit 24-orë./KP
Lajmet
Trajneri i Suedisë i diagnostikuar me leukemi: Më i fortë, sepse e kuptova rëndësinë e jetës
Published
3 hours agoon
October 22, 2025By
UBT News
Trajneri Anders Torstensson, njëri prej protagonistëve më të mëdhenj të Suedisë që është pagëzuar edhe si ‘Leicester suedez’, prej muajsh po lufton një betejë shumë më të fortë jashtë fushave të lojës.
Në gusht të vitit 2024, Torstensson mësoi një lajm të tmerrshëm; u diagnostikua me leucemi linfatike kronike.
“Që nga ai moment e ndjej veten akoma më të fortë sepse kuptova rëndësinë e jetës, rëndësinë e çdo ditë këtu-pohon trajneri 59 vjeçar-sot nuk ndihem ndryshe në krahasim me ditët kur nuk e dija për sëmundjen. Në një farë mënyre e lë diagnozën në spital. E kam pranuar dhe nuk është diçka që më prek thellë.”, tha ai.
Por në anën tjetër diagnoza me kancer i ka mësuar Torstensson se nuk duhet marrë asgjë për të mirëqenë dhe nuk duhet të i shtyejmë gjërat për t’i bërë të nesërmen.
“Nuk marr asgjë për të mirëqenë dhe nuk i shtyj gjërat për t’i bërë të nesërmen, edhe kjo një arsye që fituam. Të gjithë pyesin për sekretin tonë, por nuk ka asnjë të tillë. Janë rreth 500 gjëra mbi të cilat kemi punuar cdo ditë me një kujdes të jashtëzakonshëm dhe nuk kemi bërë kompromis për asgjë.”, tha ai./S.K/EO/

146 vjet nga suksesi i parë i llambës elektrike të Thomas Edisonit

Al Pacino rikthehet në botën e mafias me trillerin e ri aksion “Father Joe”

Tetë vende të reja në listën britanike për rrezikun nga pijet e falsifikuara me metanol

Radoniqi për rezultatet e zgjedhjeve: Duhet t’i presim edhe ankesat nga PZAP

The Sims Mobile po i vjen fundi, EA konfirmon mbylljen e lojës

UBT dhe Universiteti i Minho-s nënshkruajnë marrëveshje bashkëpunimi akademik në Braga

46 të vdekur në një aksident rrugor në Uganda

Kërkohet paraburgim ndaj të miturit për kontrabandimin e 5 shtetasve kinezë

Trajneri i Suedisë i diagnostikuar me leukemi: Më i fortë, sepse e kuptova rëndësinë e jetës
Të kërkuara
-
Lajmet2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months ago
Profesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës