Lajmet

Bankimi islam në Kosovë pa kamatë, por jo pa fitim

Published

on

Tri institucione mikrofinanciare islame në Kosovë lëshojnë kredi pa kamatë për klientët e tyre, por me fitim për ta. “Start”, “TIMI Invest” dhe “Pro Finance Home”, janë institucione të licencuara nga Banka Qendrore e Republikës se Kosovës (BQK).

Zyrtarë të kësaj banke pranojnë se “Start” dhe “TIMI Invest” janë të regjistruara si institucione që ofrojnë shërbime financiare islame. Njëri ka licencë të funksionojë si institucion mikrofinanciar (IMF) dhe tjetri si institucion financiar jobankar (IFJB).

“Ato janë regjistruar, kanë licencë për të kryer veprimtarinë e kredidhënies dhe praktikojnë shërbime financiare me parime islame”, thuhet në një përgjigje të BQK-së.

Numri aktual i klientëve në “Start” dhe “TIMI Invest” është mbi 700, derisa vlera e kredive të mbetura arrin në mbi pesë milionë euro.

Edhe institucioni jobankar “Pro Finance Home” është i licencuar në BQK, por nuk specifikohet që ofron sherbime financiare islame. Megjithatë, njëri nga aksionarët e këtij institucioni, Vedat Salihu, konfirmon për Radion Evropa e Lirë se edhe ata merren me shërbime financiare islame.

Institucionet mikrofinanciare (IMF), veprimtari primare e kanë dhënien e kredive dhe ofrimin e një numri të kufizuar të shërbimeve financiare. Kurse, institucioni financiar jobankar (IFJB) është i angazhuar në dhënien e kredive, hyrjen në hua dhe kontrata qiradhënieje financiare – lizingu, në nënshkrimin, tregtimin, ndërmjetësimin ose shpërndarjen e letrave me vlerë.

Qëllimet e këtyre institucioneve

Institucioni mikrofinanciar “Start” është themeluar dhe regjistruar në BQK në vitin 2002. Informacionet mbi këtë institucion janë të pakta në internet. Në rrjetin social Facebook, institucioni në fjalë nuk ka informacione për qëllimin dhe veprimtarinë, ndërsa faqja zyrtare nuk i funksionon. “Start” është i regjistruar si institucion mikrofinaciar me kapital të huaj.

Sipas Bankës Qendrore të Republikës së Kosovës, ky institucion ka 498 kredimarrës me mbi 2.7 milionë euro kredi të mbetura.

Përpjekjet e Radios Evropa e Lirë që të kontaktojë ndonjë zyrtarë të këtij institucioni, kanë rezultuar pa sukses.

Institucioni tjeter “TIMI Invest”, siç thuhet në faqen e tij zyrtare, ka për qëllim të ndërtojë dhe mirëmbajë teknikat moderne të bankimit pa kamata, të sigurojë një sistem transparent zhvillimor dhe “të bëhet organizatë e fuqishme”. “TIMI Invest”, sipas BQK-së, ka pasur 221 kredimarrës më shumë të mbetur të kredisë, me mbi 2.6 milionë euro.

Nexhemdin Kahrimani, pronar i këtij institucioni jobankar, në një përgjigje për Radion Evropa e Lirë pranon se bankimi është pa kamatë, por jo pa fitim.

Sipas tij, kamata krijohet nga shitja e parave si “mall”. Ndërsa, nga shitblerja e një malli të cilin institucioni (në këtë rast “TIMI Invest”) e blen me çmimin e shumicës, kur ky produkt shitet me pakicë, me një çmim më të lartë, krijohet fitimi. Ky financim quhet kreditim pa kamatë.

Fondi i këtij institucioni është privat dhe vendor. Shpenzimet e institucionit mbulohen nga shitblerja e mallrave të ndryshme në treg. Diferenca, e cila krijohet nga çmimi i shumicës me çmimin e pakicës, është fitimi i këtij institucioni, shpjegon Kahrimani.

Institucioni i tretë, “Pro Finance Home”, është institucion financiar jobankar në Kosovë, i cili është licencuar nga BQK-ja në vitin 2018, me kapital privat nga Kosova dhe ofron produkte dhe shërbime financiare për qytetarët, pa dallim përkatësie racore, etnike, fetare, politike, etj., thuhet në faqen zyrtare të këtij institucioni.

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës i monitoron të gjitha institucionet financiare që janë të licencuara.

Dy institucione mikrofinanciare nuk u japin para të gatshme klientëve, por bëjnë pagesën direkt te xhirollogaria e shitësit për produktin e blerë nga klienti. Për një produkt, për shembull, me çmim prej 1,000 eurosh për një vit, klienti duhet të paguajë 80 deri në 90 euro më shumë, apo 8-9% të shumës.

Islam Hasani, profesor në Kolegjin ELSG, njëherësh autor i librit “Ekonomia dhe Bankimi Islam”, i botuar në vitin 2013, thotë se bankat islame punojnë pa kamatë, por nuk punojnë pa fitim. Këto institucione, sipas tij, kanë forma të tjera të fitimit.

“Bëjnë një fitim, por fitimi është i paracaktuar në përqindje të ndarjes së fitimit, por jo i paracaktuar paraprakisht si formë interesi”, thekson Hasani.

Si e rregullon ligji bankimin islam në Kosovë?

Financimi islam ose veprimtaria bankare islame është e përcaktuar me dispozita ligjore në Kosovë. Në njërin nga paragrafët e Ligjit për Bankat, Institucionet Mikrofinnaciare dhe Institucionet Financiare Jobankare thuhet se “financimi islam ose veprimtaria bankare islame realizohet me pëlqim të BQK-së dhe, sipas këtyre kushteve dhe në pajtueshmëri me rregulloret që mund të përcaktohen nga BQK-ja, mund të autorizohen për t’u angazhuar edhe në veprimtarinë bankare islame”.

“Përveç kësaj dispozite, BQK-ja nuk na nxjerr ndonjë instrument tjetër rregullator, që e rregullon veprimtarinë financiare sipas rregullave islame”, thuhet në përgjigje të BQK-së.

Në këtë ligj po ashtu thuhet se banka islame është lloj banke që kryen veprimtari bankare sipas parmeve të Sheriatit [v.j. ligjit islamik] dhe duke iu nënshtruar parimeve të këtij ligji dhe rregulloreve të nxjerra nga BQK-ja. “Pika e shërbimit islam bankar” i referohet një departamenti ose divizioni të një banke joislame, e cila ofron shërbime financiare sipas parimeve të Sheriatit.

Sheriati është një kod ligjor, që bazohet në Kuran dhe shkrime të tjera islame.

A duhet të operojnë këto institucione në Kosovë?

Ligji i Sheriatit është kundër kamatës, sepse, sipas pikëpamjeve fetare islame, kamata konsiderohet e ndaluar (haram), por nuk është kundër fitimit, thotë Ismail Hasani, sociolog i religjionit.

Ai shton se në vendet ku Sheriati është Ligj Suprem, është e natyrshme që institucionet të operojnë në këtë mënyrë, por Kosova, në bazë të Kushtetutës, është shtet laik.

“Të jetonim në një shtet në të cilin operon Sheriati, përgjigjja do të ishte shumë e qartë dhe nuk do të kishte asnjë dilemë që është e drejtë legjitime e këtyre institucioneve që të operojnë në bazë të Ligjit të Sheriatit. Por, meqë jetojmë në një shtet laik dhe sistemi bankar është i konsoliduar, këtu ka etnitete komerciale të licencuara nga BQK-ja, atëherë është e çuditshme se si bankat e tilla, të cilat në shumicën e rasteve janë fantome, mund të operojnë”, thotë Hasani.

Në anën tjeter, Hashim Rexhepi, profesor në kolegjin privat UBT, thotë se Banka Qendrore e Republikës se Kosovës duhet gjithsesi të krijojë dispozita ligjore për operimin e institucioneve jobankare, me parimin islam.

Rexhepi, i cili ka qenë edhe ish-guvernator në BQK, thotë se bankimi islam i ka specifikat e veta dhe rregullohet ndryshe nga bankimi tradicional apo kontinental.

“Bankimi islam duhet të rregullohet me dispozita të veçanta. Pastaj, duhet të aftësohet stafi mbikëqyrës i BQK-së që të mund të mbikëqyrë funksionimin e bankimit islam. Përderisa nuk ka rregullore apo dispozita në ligj, atëherë është e pamundur të funksionohet me parimet e bankimit islam në Kosovë”, thotë Rexhepi.

Në Kosovë funksionon edhe Asociacioni i Institucioneve Mikrofinanciare (AMIK). Në një përgjigje për Radion Evropa e Lirë thuhet se në rrjetin AMIK, nuk është anëtar asnjë institucion mikrofinanciar që brendohet si “mikrofinancë islame”./REL

Continue Reading

Lajmet

Kurti fton LDK-në për koalicion me LVV-në

Published

on

By

Kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), njëherësh kryeministër në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, i ka shkruar një letër kreut të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), më 5 maj, përmes së cilës e ka ftuar për marrëveshje politike mes dy partive.

Kurti e ka ftuar Lumir Abdixhikun që LVV-ja dhe LDK-ja të bëjnë koalicion qeverisës, i cili do t’i hapte rrugë zhbllokimit të Kuvendit të Kosovës dhe formimit të Qeverisë së re të Kosovës.

Letra, të cilën Radio Evropa e Lirë e ka siguruar, u bë publike pas dështimit të përpjekjes së njëmbëdhjetë për konstituimin e Kuvendit.

Disa orë pas dërgimit të letrës nga Kurti, Abdixhiku ka thënë se partia e tij do t’i përgjigjet asaj zyrtarisht.

Duke folur para gazetarëve, ai ka thënë se letrën nuk e ka parë ende, por se do të kthejë përgjigje “me kohë”.

Ai i ka kërkuar anëtarëve të partisë së tij që “gjendjen e tanishme ta trajtojnë pa arrogancë shumë”.

Në letrën e tij, Kurti ka shkruar se është “i interesuar dhe i vullnetshëm për marrëveshje politike me LDK-në”.

Kurti i ka thënë Abdixhikut se “koalicionet bëhen pikërisht ndërmjet atyre që kanë dallime”, teksa ka shkruar se ka bindjen që “votuesit e LDK-së sot e preferojnë më së shumti koalicionin me LVV”.

Edhe votuesit e LVV e preferojnë po ashtu më së shumti koalicionin me LDK. Pse të mos e bëjmë“, është shprehur Kurti në letrën drejtuar Abdixhikut.

Kreu i LVV-së, në letër, nuk e ka përjashtuar as gatishmërinë e partisë së tij për shkuarje në zgjedhje të reja, por ka thënë se edhe ato do të çonin drejt një koalicioni mes LVV-së dhe LDK-së.

Pse ta bëjmë atëherë më vonë, kur mund ta bëjmë tash?“, e ka pyetur Kurti, Abdxhikun.

Sociologu dhe analisti politik nga Prishtina, Artan Muhaxhiri, tha në një intervistë për Radion Evropa e Lirë se mënyra e formulimit të letrës së kreut të Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), Albin Kurti, drejtuar Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), “është jashtëzakonisht dinake”.

Sipas tij, kjo letër është më shumë një veprim formal, me synimin për të përmirësuar imazhin bashkëpunues në opinionin publik, sesa që ka një peshë reale dhe konkrete./REL/

Continue Reading

Lajmet

Arsyeja e vërtetë pse “Spice Girls” u ribashkuan pa Victoria Beckham

Published

on

Victoria Beckham u shfaq për herë të fundit si pjesë e “Spice Girls”, në skenën e ceremonisë së mbylljes së Lojërave Olimpike të Londrës, në vitin 2012. Që nga ajo kohë dëshira më e madhe e të gjithëve ka qenë të shohin sërish grupin të performojë së bashku.

Nga ana tjetër, duket se edhe vetë vajzat e grupit muzikor duan të ribashkohen e madje kanë bërë përpjekje për t’u shfaqur në skenë, ndërsa grupi punon shumë për të organizuar një tjetër turne ribashkimi, ende mungon një emër në program: Victoria Beckham, ajo që konsiderohet më e famshmja.

Cila është arsyeja që ajo u la jashtë projektit aktual të grupit, i cili shpreson të korr sukses me një seri koncertesh anembanë botës vitin e ardhshëm?

“Arsyeja mund të përmblidhet në dy fjalë të thjeshta: Simon Fuller”, raporton Daily Mail.

Pas dekadash tensioni dhe armiqësie, katër anëtaret e tjera të “Spice Girls”.  Mel B, Mel C, Geri Horner dhe Emma Bunton, po punojnë me ish-menaxherin Simon Fuller, 64 vjeç. I gjithë organizimi po bëhet me shpresën se katërshja do të jetë në gjendje të nisë turne fitimprurës që shënon 30-vjetorin e këngës së tyre debutuese të vitit 1996, “Wannabe”, vitin e ardhshëm.

Ndërsa pjesa tjetër ia ka dalë t’i lërë pas mosmarrëveshjet, Victoria dhe bashkëshorti, David Beckham, mbajnë ende mëri me menaxherin e grupit muzikor. Në fakt, marrëdhëniet midis tyre u përkeqësuan aq shumë sa dyshja ndërprenë kontratat me “Simon’s XIX Entertainment” në vitin 2018.

“Bashkëpunimi i Spice Girls me Fuller do të thotë se nuk ka absolutisht asnjë shans që Victoria të jetë e përfshirë”, tha një burim pranë grupit.

Prishja e partneritetit Beckham-Fuller

Më 2018 ishte e qartë (dhe ndodhi) se David Beckham dhe menaxheri Fuller ndaheshin, pas 15 vitesh bashkëpunimi, vazhdon raporti. David dhe Victoria shpenzuan 38 milionë paund për të blerë 33% të aksioneve të Fuller në bizneset e futbollistit për të fituar kontrollin e plotë të “Beckham Brand Holdings”.

Burimet pohuan në atë kohë se kishte probleme midis tyre, gjë e cila solli dhe fundin e partneritetit.

Victoria ndoqi shembullin e bashkëshortit dhe i dha fund bashkëpunimit me Fuller në gusht 2019. Ai ende zotëron aksione në kompaninë e saj të modës, por marrëdhënia e ngushtë që kishte me familjen Beckham nuk ekziston më. Në fakt, thuhet se dyshja zgjodhën menaxherin e Justin Bieber dhe Ariana Grande-s, Scooter Braun, kur djali i tyre Cruz donte të bëhej yll i muzikës pop, duke e refuzuar Fuller-in pavarësisht karrierës së tij të shkëlqyer.

Pra, pavarësisht përpjekjeve, Victoria nuk do të jetë pjesë e turneut, si pasojë e konflikteve me menaxherin e grupit muzikor “Spice Girls”.

Continue Reading

Lajmet

Deputetët mblidhen për të njëmbëdhjetën herë për konstituimin e Kuvendit

Published

on

By

Deputetët e Kuvendit të Kosovës mblidhen sot në përpjekjen e njëmbëdhjetë për ta konstituar përbërjen e re të dalë nga zgjedhjet parlamentare të shkurtit.

Deri më tani, deputetët kanë kaluar vetëm dy pika të agjendës së seancës konstituive: raportin e Komisionit të përkohshëm për verifikimin e mandateve dhe atë të betimit të deputetëve.

Por, procesi ka ngecur te pika e tretë: zgjedhja e kryeparlamentarit.

Propozimi për kryeparlamentar është e drejtë ekskluzive e fitueses së zgjedhjeve, Lëvizjes Vetëvendosje (LVV), por në gjashtë votime, kandidatja e saj, Albulena Haxhiu, nuk ka arritur t’i marrë votat e nevojshme, përkatësisht 61.

Më 3 maj, deputetët, për të dytën herë me radhë, refuzuan që të formohet një komision për votim të fshehtë për kreun e ri të organit ligjvënës, i cili u propozua nga kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, gjatë përpjekjes së nëntë për konstituim të Kuvendit.

Në vazhdimin e dhjetë të seancës konstituive, Partia Demokratike e Kosovës (PDK), Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Lista Serbe refuzuan sërish që të propozojnë një përfaqësues që do të siguronte mbarëvajtjen e votimit të fshehtë.

Deputetë të partive që në legjislaturën e kaluar ishin në opozitë thanë se është jokushtetuese mënyra se si LVV-ja po tenton që kryeparlamentari të votohet përmes formës së fshehtë.

Para përpjekjes së nëntë për konstituimin e Kuvendit, më 1 maj, kreu i LVV-së, Albin Kurti, ftoi në takim udhëheqësit e PDK-së dhe të LDK-së.

Kreu i PDK-së, Memli Krasniqi, pranoi ftesën, por pas takimit ai nuk njoftoi për një ujdi se si të shkohet përpara.

Partitë që po kundërshtojnë emrin e Haxhiut për kryeparlamentare i kanë kërkuar LVV-së të ndryshojë propozimin për postin, në mënyrë që procesi të zhbllokohet./REL/

Continue Reading

Lajmet

Krimet kundër njerëzimit nuk falen, përkujtohet masakra në Studime të Vushtrrisë

Published

on

By

Në 26-vjetorin e masakrës serbe në Studime të Vushtrrisë u kërkua drejtësi për 116 shqiptarët e vrarë më 2 maj 1999.

Në akademinë përkujtimore, të organizuar nga Komuna e Vushtrrisë, u kërkua edhe unitet politik.

Kryeministri në detyrë, Albin Kurti, tha se strategjia gjenocidale serbe përfshiu edhe fshatrat e Vushtrrisë ku mbeten të vrarë 116 civilë.  Ai theksoi se vetëm me dënim për ata që kryen këtë masakër familjarët do të gjejnë prehje, dhe paqja do të jetë e qëndrueshme.

Kryetari i Vushtrrisë, Ferit Idrizi tha se masakra e 2 majit ka lënë gjurmë të mëdha e te pashlyeshme, ndërsa kriminelët serbë që kryen këtë masakër ende nuk janë dënuar.

Në këtë akademi përkujtimore i pranishëm ishte edhe kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj i cili tha se i paharruar është kujtimi për të gjithë të rënët për liri.

Sokol Gjata, në emër të familjarëve, kërkoi që amaneti i martirëve dhe të rënëve për liri mos të harrohet në zyrat e shtetit.

26 vjet më parë, më 2 maj të vitit 1999, forcat serbe vranë dhe masakruan 116 civilë të pafajshëm shqiptarë. Këta të fundit u nxorën nga kolona e qindra njerëzve që kishin marrë rrugë për Shqipëri. Dëshmitarët kishin deklaruar se 116 civilët u pushkatuan brenda dy orëve.

Continue Reading

Të kërkuara