Kulturë

Bahri Omari, intelektuali i dënuar nga “gjyqi special” i 1945-ës

Published

on

Bahri Omari, një nga personalitetet më të shquara të Shqipërisë në periudhën midis dy luftërave botërore, u kujtua sot në një ceremoni përkujtimore nga Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe”. Lindi më 10 shkurt të vitit 1889 në qytetin e Gjirokastrës, dhe gjatë jetës së tij, ai u angazhua si intelektual, publicist, veprimtar politik dhe ministër i shtetit shqiptar. Bahri Omari është një figurë e njohur për kontributet e tij në zhvillimin e shtetit shqiptar dhe përpjekjet për të mbrojtur territorin e Shqipërisë gjatë periudhës së Luftës së Parë Botërore.

Pasi kreu studimet për Shkenca Politike-Administrative në Stamboll, ai u caktua nënprefekt i Himarës dhe shërbeu me nder në organizimin e çetave për mbrojtjen e territorit shqiptar nga sulmet e andartëve grekë. Puna e tij si veprimtar kombëtar e vendosi në ballë të çështjes shqiptare, duke kontribuar për shpëtimin e integritetit të territorit shqiptar në një periudhë të vështirë historike.

Në vitin 1915, Bahri Omari u largua për në SHBA, ku mori drejtimin e gazetës “Dielli”, organi i shtypit të Federatës Shqiptare “Vatra”, një nga organizatat më të rëndësishme të diasporës shqiptare. Ky angazhim e forcoi ndikimin e tij në arenën ndërkombëtare dhe i dha mundësinë të luftonte për çështjen shqiptare nëpërmjet fjalës dhe shtypit.

Në vitin 1919, ai u kthye në Shqipëri dhe u zgjodh dy herë deputet i prefekturës së Gjirokastrës në Këshillin Kombëtar, organin legjislativ të kohës. Omari mbështeti qeverinë e Fan Nolit në vitin 1924, një periudhë të rëndësishme për historinë e Shqipërisë, por pas kthimit në pushtet të Ahmet Zogut, ai u largua nga Shqipëria dhe iu bashkua opozitës shqiptare në ekzil.

Në vitin 1939, kur Shqipëria u pushtua nga Italia fashiste, Omari u rikthye në atdhe dhe u angazhua në politikën shqiptare. Në vitin 1942, ai u bë pjesë e Ballit Kombëtar dhe u emërua ministër i Punëve të Jashtme në qeverinë e Rexhep Mitrovicës gjatë viteve 1943-44, një periudhë kur Shqipëria ishte nën pushtimin e forcave fashiste.

Pasi erdhi në pushtet regjimi komunist në vitin 1944, Bahri Omari u arrestua dhe, pas një gjyqi të montuar, u dënua me vdekje nga i ashtuquajturi “Gjyqi Special” më 13 prill 1945. Ai u ekzekutua pa asnjë mundësi për t’u mbrojtur në Kodra e Priftit në Tiranë, një ngjarje që tronditi më shumë opinionin publik të kohës.

Bahri Omari u shpall pas vdekjes “Nderi i Kombit” nga shteti shqiptar për kontributet e tij të pazëvendësueshme në historinë dhe luftën për pavarësinë e Shqipërisë. Me vdekjen e tij, ai la një trashëgimi të pasur politike dhe intelektuale, duke qenë një figurë e paharruar në historinë e Shqipërisë./UBTNews/

Kulturë

Autori hungarez László Krasznahorkai, fitues i çmimit Nobel në Letërsi

Published

on

Autori hungarez László Krasznahorkai është shpallur fitues i Çmimit Nobel në Letërsi për vitin 2025 për veprën e tij “të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Akademia Suedeze e nderoi atë për “veprën e tij të fuqishme dhe vizionare që, në mes të tmerrit apokaliptik, riafirmon fuqinë e artit”.

Krasznahorkai ka bashkëpunuar ngushtë me regjisorin Béla Tarr për adaptimin e disa veprave të tij në film.

Një shembull i njohur është adaptimi i “Satantango” në një film të gjatë që ka marrë vlerësime të larta nga kritika.

Me këtë çmim, Krasznahorkai bëhet autori i dytë hungarez që fiton Çmimin Nobel në Letërsi, pas Imre Kertész, i cili e mori këtë çmim në vitin 2002 AP News.

Continue Reading

Kulturë

Shkrimtarët nga Kosova nderohen në Takimin Ndërkombëtar “Seneka” në Bari

Published

on

Në Bari të Italisë, ditë më parë u zhvillua Takimi i nëntë ndërkombëtar “Seneka”, organizuar nga Akademia e Arteve Filozofike të Barit.

Në një program të veçantë prezantimi të pjesëmarrësve, me ftesë të Akademisë ishin të pranishëm edhe shkrimtarët kosovarë, Ibrahim Kadriu dhe Mehdi Krasniqi.

Pas vlerësimit nga komisioni ndërkombëtar, shkrimtari Ibrahim Kadriu u nderua me çmimin “Vula e Akademisë”, me titullin “Anëtar nderi i Akademisë” dhe me medaljen “Seneka” për arritjet e tij në fushën e letërsisë – çmimi më i lartë i këtij manifestimi, i cili u zhvillua në kështjellën “Norman-Shuar”.

Në këtë eveniment, nga Kosova mori pjesë edhe poeti Mehdi Krasniqi, i cili u vlerësua me çmimin “Ambasador i Kosovës”, me titullin “Anëtar nderi i Akademisë” dhe me medaljen “Seneka”. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Sonte jepet premiera e shfaqjes ‘Sytë e Ujkut’

Published

on

Shfaqja “Sytë e ujkut”, me tekst të Doruntina Bashës dhe regji të Kushtrim Koliqit, do të vijë për herë të parë para publikut më 8 tetor.

Premiera do të zhvillohet vetëm me ftesa, ndërsa reprizat e para do të mbahen më 9, 10 dhe 11 tetor, të hapura për publikun, por me rezervim paraprak të ulëseve.

Shfaqja do të interpretohet në Barabar Centre, duke filluar nga ora 20:00.

Në skenë do të ngjiten aktorët Irena Aliu, Edona Reshitaj, Armend Smajli dhe Albina Krasniqi, të cilët do të sjellin personazhet e tyre në këtë produksion të ri teatror. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Tirana vallëzon në sheshin ‘Skënderbej’, performancë nga International Dance Festival

Published

on

Festivali Ndërkombëtar i Dancit në Tiranë ka zbuluar për artdashësit vendndodhjet e aktiviteteve të tij artistike, që do të zhvillohen nga data 9 deri më 25 tetor.

Ky është edicioni i katërt, këtë vit vjen nën drejtimin e një prej emrave më të njohur shqiptarë në skenën ndërkombëtare, Angelin Preljocaj.

Gjatë tre javëve të festivalit, publiku do të ketë mundësinë të ndjekë krijimet më të reja të mbi 13 koreografëve e kompanive ndërkombëtare.

Programi çelet me katër performanca publike në hapësira të ndryshme të qytetit dhe pesë shfaqje në skenat e Teatrit Metropol dhe Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit. Më 9 tetor, festivalin e hapin dy performanca të hapura për publikun, njëra në Qendrën Komunitare “Të qëndrojmë së bashku” dhe tjetra në sheshin Skënderbej, në orët e pasdites.

Më 10 tetor, performancat zhvendosen tek Pazari i Ri, ndërsa më 11 tetor, Teatri Metropol do të presë tre shfaqje paradite. Në mbrëmje, artistët do të ngjiten në skenë me veprën “Puls” nga Jiri Kylian, Robert North dhe Edi Blloshmi, e cila do të reprizohet edhe natën pasuese.

Ky edicion do të zhvillohet në 11 skena të ndryshme, duke ofruar 15 premiera, 9 aktivitete publike falas dhe masterclass-e që e lidhin festivalin me gjithë qytetin.

Ky aktivitet realizohet me mbështetjen e Bashkimit Evropian përmes programit EU4Culture, duke sjellë në Tiranë emra të njohur të kërcimit bashkëkohor përkrah një brezi të ri koreografësh, në një dialog të pasur mes gjuhëve të ndryshme artistike. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara