

Bota
Analizë: Tregjet financiare botërore reagojnë ndaj fitores së Trumpit!
Published
8 months agoon
By
EAd SulNjë mandat i dytë si president i SHBA-së për Donald Trump po shkakton shqetësim për ekonominë gjermane, duke nxitur njëkohësisht tregjet e aksioneve. Në Gjermani, ku ekonomia është shumë e varur nga eksportet, ka frikë veçanërisht për tarifat, të cilat Trump i kishte bërë një pikë kyçe bisedimi në fushatën e tij për të mbrojtur ekonominë amerikane.
Industria, shoqatat e tregtisë së jashtme paralajmërojnë kufizime tregtare
Industria gjermane e sheh me shqetësim rikthimin e Trump në Shtëpinë e Bardhë. Federata e Industrive Gjermane (BDI) deklaroi të mërkurën se “tarifat me bazë të gjerë prej 10 ose edhe 20% për të gjitha importet dhe 60% për importet nga Kina do të dëmtonin masivisht jo vetëm Gjermaninë dhe BE-në, por edhe ekonominë e SHBA”.
Dirk Jandura, presidenti i shoqatës gjermane të tregtisë së jashtme BGA, theksoi gjithashtu se “bota ka nevojë për më pak, jo më shumë kufizime tregtare.”
“Një president i SHBA nuk mund dhe nuk duhet të jetë kurrë vetëm dhe ekskluzivisht ‘Amerika e para’,” tha Jandura.
SHBA është partneri dhe aleati më i rëndësishëm tregtar i Gjermanisë në një kohë trazirash globale.
“Ne po llogarisim në një vazhdimësi të marrëdhënieve tradicionalisht të mira transatlantike,” tha Jandura.
Ekonomistët kanë frikë nga përshkallëzimi dhe reduktimi i rritjes
Ekonomistët presin që Trump fillimisht mund të vendosë tarifa selektive, mbresëlënëse vitin e ardhshëm dhe të kërcënojë me masa të mëtejshme.
“Në vetvete, një përshkallëzim i tillë i tensioneve tregtare mund të na çojë në uljen e parashikimit tonë të rritjes për vitin 2025 për Gjermaninë [aktualisht 0.5%] me rreth 0.2 pikë përqindjeje dhe parashikimet tona për vendet e tjera evropiane me rreth 0.1 pikë përqindje,” thanë ekonomistët në “Berenberg Bank”.
”Nëse SHBA do të vendoste një tarifë prej 10% për të gjitha importet nga Evropa, dëmi mund të ishte edhe më i madh,” thanë ata.
Kryeekonomisti i “Commerzbank”, Jorg Kramer, shpjegoi se “tarifat jo vetëm që do t’i bëjnë mallrat gjermane në SHBA më të shtrenjta, por gjithashtu ka të ngjarë të çojnë në tarifa hakmarrëse nga BE, të cilat do të rëndojnë më tej tregtinë e jashtme.”
Instituti Ekonomik Gjerman miqësor ndaj punëdhënësve konsideron se ka ndodhur “skenari më i keq”. Ai parashikon një “luftë tregtare” që mund t’i kushtojë ekonomisë gjermane deri në 180 miliardë euro (192,5 miliardë dollarë) për katër vjet.
Presidenti i Institutit të Kielit për Ekonominë Botërore (IfW), Moritz Schularick, gjithashtu e vlerësoi një fitore të Trumpit si negative. Ai deklaroi se ky shënon “momentin ekonomikisht më sfidues në historinë e Republikës Federale [Gjermanisë], sepse sfidat masive të jashtme ekonomike dhe të politikës së sigurisë po afrohen, për të cilat ne nuk jemi të përgatitur.”
Investitorët e aksioneve shfrytëzojnë mundësinë, humbjet në tregjet kineze
Investitorët iu përgjigjën fitores së Trump me një shtim blerjeje në tregun gjerman të aksioneve. Indeksi standard gjerman DAX u rrit me pak më shumë se 1% në 19,470 pikë deri në mesditë (1100 GMT). Herë pas here, barometri i bursës ishte rritur edhe më lart, madje synonte një nivel rekord.
Tregjet më të mëdha aziatike fillimisht reaguan ndryshe. Ndërkohë që pati fitime në Japoni, tregjet kineze shënuan humbje.
Aksionet e automobilave në rënie, Tesla e Musk-ut aleat i Trump-it me fitime të forta
Në tregtimin e aksioneve gjermane, sektori i automobilave ishte dukshëm një humbës. Investitorët kanë frikë nga tarifat ndëshkuese të SHBA-së për importet gjermane. Humbjet e aksioneve varionin nga 3,7% te “Mercedes-Benz” në 5% te BMW dhe deri në 6% te “Porsche”.
Në të kundërt, aksionet e prodhuesit të makinave elektrike luksoze “Tesla” u rritën me më shumë se 12%. Miliarderi i teknologjisë dhe shefi ekzekutiv i “Tesla”-s, Elon Musk, qëndroi pranë Trump gjatë fushatës.
Kriptovalutat në rritje
Trump ishte gjithashtu i preferuari i shumicës së komunitetit të kriptomonedhave. Pas zgjedhjeve në SHBA, Bitcoin u rrit në një nivel rekord prej pak më shumë se 75,000 dollarë.
Në platformën “Bitstamp”, çmimi u ngjit në 75,080 dollarë pas mbylljes së qendrave të votimit. Monedha digjitale më e vjetër dhe më e njohur nuk ka qenë kurrë kaq e shtrenjtë.
Bitcoin kishte arritur nivelin e tij të mëparshëm të të gjitha kohërave më 13 mars 2024, me një çmim prej 73,738 dollarë.
Çmimet e naftës bien – Dollari i fortë rëndon
Çmimet e naftës fillimisht ranë. Dollari amerikan reagoi me fitime ndaj lajmeve për një tjetër presidencë të Trump, e cila uli kërkesën për naftë bruto.
Duke qenë se nafta e papërpunuar përgjithësisht tregtohet në tregun botëror në dollarë, fitimet në monedhën amerikane e bëjnë produktin më të shtrenjtë në vendet jashtë zonës së dollarit.
Një fuçi (159 litra) Brent i Detit të Veriut për dërgesë në janar kushtoi 74,19 dollarë të mërkurën në mëngjes. Kjo ishte 1,34 dollarë më pak se një ditë më parë.
Çmimi për një fuçi të SHBA West Texas Intermediate (WTI) për dorëzim në dhjetor ra me 1,39 dollarë në 70,60 dollarë.//
Bota
Raportohet për të paktën 26 të vrarë në Gazë
Published
48 minutes agoon
July 19, 2025By
UBTnews
Agjencia për mbrojtje civile në Gazë tha më 19 korrik se sulmet izraelite kanë vrarë të paktën 26 persona dhe kanë lënë të plagosur më shumë se 100 të tjerë pranë dy qendrave të ndihmës në jug të territorit palestinez.
Zëdhënësi i agjencisë, Mahmud Basal i tha AFP-së se 22 persona u vranë pranë një qendre të ndihmës në jugperëndim të Han Junisit, ndërkaq katër të tjerë afër një qendre në veriperëndim të Rafahut, duke fajësuar “sulmet izraelite” për të dyja rastet.
Ushtria izraelite tha se po heton këto pretendime.
Për shkak të kufizimeve të vendosura ndaj mediave ndërkombëtare, raportimet për numrin e viktimave dhe detajet për sulmet e raportuara nga agjencia për mbrojtje civile dhe palë të tjera nuk mund të konfirmohen në mënyrë të pavarur.
Lufta në Gazë, që u nxit nga sulmi i Hamasit – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – ndaj Izraelit më 7 tetor 2023, ka shkaktuar një krizë të rëndë humanitare në enklavën palestineze.
Mbi 2 milionë persona që jetojnë në Gazë po përballen me mungesë të furnizimeve ushqimore dhe furnizimeve të tjera elementare, teksa mjekët kanë raportuar për rritje të madhe të rasteve të kequshqyerjes.
Raportimet për sulmet ndaj personave që kërkojnë ndihma pranë qendrave të shpërndarjes janë ditore, teksa autoritetet palestineze fajësojnë Izraelin për këto raste.
Një ditë më parë, agjencia për mbrojtje civile në Gazë raportoi se nëntë persona u vranë pranë qendrës për shpërndarjen e ndihmës në veriperëndim të Rafahut.
Fondacioni Humanitar për Gazën – që mbështetet nga SHBA-ja dhe Izraeli – mori përsipër shpërndarjen e ndihmës në Gazë në fund të majit. Ky fondacion tha se të mërkurën 20 persona vdiqën në Han Junis. Por, për vdekjen e tyre fondacioni fajësoi “personat e armatosur të lidhur me Hamasin” që pretendoi se shkaktuan “skena katoike dhe të rrezikshme” dhe “qëlluan drejt personave që kërkonin ndihma”.
Më herët gjatë javës, Kombet e Bashkuara thanë se kanë regjistruar 875 të vrarë në Gazë, të cilët po tentonin të merrnin ndihma, përfshirë 674 “në afërsi të qendrave të Fondacionit Humanitar për Gazën” që kur ky fondacion nisi operacionet për shpërndarjen e ndihmës./REL
Bota
Trump nënshkruan projektligjin historik për kriptovalutat
Published
2 hours agoon
July 19, 2025By
UBTnews
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, nënshkroi të premten legjislacionin historik për kriptovalutat, duke vendosur kuadrin e parë rregullator federal për stablecoin-et.
Trump, një ish-skeptik ndaj kriptovalutave, është përpjekur të riformulojë veten si një mbrojtës i kriptovalutave në mandatin e tij të dytë, duke shtyrë përpara miratimin e legjislacionit për të forcuar pozicionin e SHBA-së në tregun dixhital.
“Këtë pasdite, ne bëjmë një hap gjigant për të çimentuar dominimin amerikan të teknologjisë globale të kriptovalutave, ndërsa nënshkruajmë Aktin historik GENIUS në ligj. Pra, urime të gjithëve. Është një gjë e madhe“, tha ai në një ceremoni nënshkrimi në Shtëpinë e Bardhë me anëtarë të industrisë së kriptovalutave të pranishëm.
“Unë u zotova se do të rikthenim lirinë dhe lidershipin amerikan dhe do ta bënim Shtetet e Bashkuara kryeqytetin e kriptovalutave në botë, dhe kjo është ajo që kemi bërë. Dhe nën administratën Trump, kjo vetëm sa do të shkojë më tej, do të bëni shumë mirë“, shtoi ai.
Akti Udhëzues dhe Vendosës Kombëtar i Inovacionit për Monedhat Stablecoin të SHBA-së (GENIUS) u miratua nga Senati muajin e kaluar, por iu drejtua tavolinës së Trump për t’u nënshkruar si ligj pasi Dhoma e Përfaqësuesve votoi 308-122 për të miratuar legjislacionin në baza dypartiake të enjten.
Ligji ua lehtëson bankave emetimin e monedhave stablecoin, ose kriptovalutave të lidhura me një aset si dollari amerikan. Ai gjithashtu synon të rrisë transparencën dhe llogaridhënien e tregut të monedhave stablecoin.
Aktualitet
UBT vazhdon të vendosë standarde globale – përkrah universiteteve më prestigjioze në botë në rangimin e fundit global nga WURI
Published
16 hours agoon
July 18, 2025By
Driton Iseni
Një sukses që tejkalon kufijtë kombëtarë dhe vendos Kosovën në hartën globale të arsimit të lartë është rangimi i radhës i UBT-së, i cili ka arritur të renditet ndër universitetet më të mira dhe më inovative në botë, sipas rangimit prestigjioz të World University Rankings for Innovation (WURI 2025), duke u radhitur përkrah universiteteve prestigjioze si Harvard, MIT, Stanford, Oxford, e të tjera.
Në raportin zyrtar të publikuar nga WURI, UBT ka arritur pozicionime të larta në disa kategori kyçe, duke u radhitur në mesin e institucioneve lidere të arsimit të lartë në nivel global:
- Vendi i 10-të në kategorinë ESG Trend (B3) – për përkushtimin në mjedis, shoqëri dhe menaxhim të qëndrueshëm;
- Vendi i 14-të në kategorinë Funding for Sustainability (B5) – për sigurimin e burimeve për projekte që ndihmojnë zhvillimin e qëndrueshëm;
- Vendi i 5-të në kategorinë University Brand and Reputation (B8) – për ndërtimin e një identiteti të fuqishëm institucional dhe reputacioni ndërkombëtar në rritje;
- Dhe, vendi i 208-të në renditjen e përgjithshme ndër Global Top 400 Innovative Universities.
Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, vlerësoi këto arritje si një tregues i qartë i progresit të vazhdueshëm të institucionit.
“UBT po dëshmon se është një forcë lëvizëse e arsimit të lartë në botë. Rangimet e WURI janë pasqyrim i realitetit që po ndërtojmë çdo ditë: një universitet që promovon dijen, inovacionin, dhe përkushtimin ndaj zhvillimit të qëndrueshëm dhe ndërkombëtarizimit”.
Ky sukses i radhës konfirmon rolin e UBT-së si një lider në fushën e inovacionit, teknologjisë dhe ndërkombëtarizimit, duke e vendosur Kosovën fuqishëm në hartën globale të arsimit cilësor dhe transformues.
Për më tepër, renditja e UBT-së në mesin e universiteteve më të mira dhe më inovative në botë sipas WURI 2025 përfaqëson një arritje të jashtëzakonshme jo vetëm për institucionin, por për gjithë sistemin e arsimit të lartë në Kosovë. Pozicionimi në vendin e 10-të për ESG Trend dëshmon angazhimin e UBT-së për zhvillim të qëndrueshëm dhe përgjegjësi ndaj mjedisit dhe shoqërisë, ndërsa vendi i 14-të në Funding for Sustainability tregon kapacitetin për të siguruar burime për projekte me ndikim afatgjatë. Veçanërisht i rëndësishëm është renditja në vendin e 5-të në University Brand and Reputation, që e vendos UBT-në si një nga institucionet me reputacion më të madh global, duke rritur besueshmërinë dhe vlerën e diplomës për studentët, si dhe mundësitë për bashkëpunime ndërkombëtare për stafin akademik.
Ky sukses e ngre më tej profilin e Kosovës në skenën ndërkombëtare të arsimit, duke e bërë më tërheqëse për studentë, profesorë dhe partnerë strategjikë nga e gjithë bota dhe duke dëshmuar se institucionet kosovare mund të konkurrojnë denjësisht në nivel global.
Bota
Irani u kërkon evropianëve të heqin dorë nga kërcënimet për rikthimin e sanksioneve
Published
22 hours agoon
July 18, 2025By
UBTnews
Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, u ka bërë thirrje fuqive evropiane t’i ndalin kërcënimet ndaj Teheranit, përfshirë paralajmërimet për rivendosjen e sanksioneve të OKB-së.
Diplomati kryesor i Teheranit shkroi të premten në X se u tha homologëve të vet nga Britania, Franca, Gjermania, si dhe shefes së politikës së jashtme të BE-së, gjatë një bisede të përbashkët telefonike se Evropa “duhet të veprojë me përgjegjësi” dhe të heqë dorë nga “politikat e shteruara kërcënuese dhe të trysnisë”.
Ai tha se BE-ja dhe grupi evropian i quajtur E3 nuk kanë “asnjë bazë morale apo ligjore” për të aktivizuar “rikthimin e menjëhershëm” të sanksioneve të OKB-së kundër Iranit.
Ditë më parë, ministri i Jashtëm i Francës, Jean-Noel Barrot, u tha ministrave të tjerë të BE-së se E3-ja është e gatshme t’i rivendosë sanksionet e OKB-së ndaj Iranit, nëse Teherani nuk shpreh “angazhim të fortë, të dukshëm dhe të qartë”.
Evropianët përsëritën të njëjtin qëndrim gjatë bisedës me Araqchin, sipas një burimi diplomatik francez të cituar nga Reuters, i cili tha se Irani nuk u përball me trysni për të arritur një marrëveshje “të verifikueshme dhe të qëndrueshme” me Shtetet e Bashkuara.
Sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015 – Plani i Përbashkët i Veprimit (JCPOA) – kufizimet e afatgjatë të OKB-së ndaj shitjes së armëve, ndaj bankave dhe teknologjisë bërthamore, u hoqën 10 vjet më parë.
Qeveritë evropiane mund ta përdorin akoma mekanizmin e marrëveshjes për “rikthimin e menjëhershëm” të sanksioneve para afatit të 15 tetorit.
Irani pezulloi bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA) pasi Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli i bombarduan objektet e tij bërthamore muajin e kaluar.
Evropianët po ushtrojnë trysni për të rikthyer punën e inspektorëve bërthamorë të OKB-së në Iran, duke synuar ta parandalojnë Teheranin nga riorganizimi i programit të tij bërthamor pas dëmeve të shkaktuara nga sulmet.
Sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015, Kina dhe Rusia – mbështetës të kamotshëm të Iranit në këto negociata – nuk mund të vënë veto për rikthimin e sanksioneve.
Megjithëse dritarja formale për aktivizimin e mekanizmit mbyllet në tetor, qeveritë evropiane mund të zgjedhin ta shtyjnë këtë hap pas këtij afati për të mbajtur derën hapur për bisedime të mëtejshme.
Negociatorët iranianë dhe amerikanë ishin planifikuar të takoheshin në Oslo javën e kaluar, por takimi u shty, dhe duket se nuk është caktuar një datë e re.
“Çdo rund i ri bisedimesh është i mundur vetëm kur pala tjetër është e gatshme për një marrëveshje të drejtë, të balancuar dhe të dobishme bërthamore për të dyja palët”, shkroi Araqchi në X.
Gjatë një konference për shtyp këtë javë, presidenti amerikan, Donald Trump, tha se ndërsa Irani dëshiron të angazhohet në bisedime, ai nuk është “për ngut” për t’u takuar, duke theksuar se “ne i shkatërruam objektet e tyre” në sulmet e 22 qershorit mbi objektet bërthamore në Fordo, Isfahan dhe Natanz./REL

Sërish s’ka konstituim të Kuvendit, Nisma pret sinjal pozitiv nga LVV-ja

Raportohet për të paktën 26 të vrarë në Gazë

Popoviq në mbajtje për 48 orë pas fjalimit kundër UÇK-së, i sekuestrohen dy telefona

14-vjeçari ndalohet me armë zjarri dhe sprej në Ferizaj

Trump nënshkruan projektligjin historik për kriptovalutat

Sot tentimi i 49-të për konstituimin e Kuvendit

Ligjëratë mbi Vëzhgimin Satelitor në kuadër të Akademisë Verore në Fakultetin e Sistemeve të Informacionit

Vizitë zyrtare dhe ligjërata akademike nga profesorët e University of Sannio në UBT

UBT vazhdon të vendosë standarde globale – përkrah universiteteve më prestigjioze në botë në rangimin e fundit global nga WURI
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT1 month ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore