Lajmet

Afër 100 milionë euro dërgoi diaspora në Kosovë

Published

on


Guvernatori i Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), Fehmi Mehmeti tha se kanë qenë proaktiv gjatë periudhës së pandemisë duke marrë pjesë aktive në hartimin, draftimin e planeve emergjente, gjithashtu edhe në hartimin e pakos së rimëkëmbjes.

Ai tha se  BQK-ja është këshilltar i Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe janë të gatshëm dhe në dispozicion për të suportuar sa herë që kërkohet për të dhënë kontributin e tyre.

Sa u përket opsionet e rimëkëmbjes, kemi një ligj për rimëkëmbje ekonomike, cili është kontributi, pozicionimi dhe mbështetja e BQK-së në këtë ligj?

“Ne kemi qenë proaktiv gjatë gjithë periudhës, prej se ka fillu pandemia, kemi marrë pjesë aktive në hartimin, draftimin e planeve emergjente, gjithashtu edhe në hartimin e pakos së rimëkëmbjes që më pastaj kaloj në Kuvend, në dhjetor si ligj i rimëkëmbjes dhe ne vazhdojmë të jemi proaktiv. Ju e dini me ligj Banka Qendrore është këshilltar i Qeverisë së Republikës së Kosovës, ne jemi gjithmonë të gatshëm dhe në dispozicion për të suportuar sa herë që kërkohet për të dhënë kontributin tonë, duke pasur parasysh faktorët dhe të dhënat që kemi në dispozicion, duke pasur parasysh se sektori financiar është një prej atyre sektorëve që përpos që ka arritë t’i tejkalojë rreziqet ka vazhduar të jetë një promotor ose kontribut dhënës në rimëkëmbjen ekonomike në vend. Përkundër kësaj vazhdon të ketë një pëerqindje të lartë të likuiditetit, mund të them me bindje të plotë që ky sektor është i gatshëm që të ketë rol kyc sa i përket procesit të rimëkëmbjes dhe njëkohësisht ligji i rimëkëmbjes i lë një vend të rëndësishëm sektorit bankar në rimëkëmbje. Kjo për arsye se, një ndër dy pikat që përmenden në këtë ligjin e rimëkëmbjes kanë të bëjnë me rritjen e normës ose përqindjen e garantimit të kredive nga 50 në 80%, njëkohësisht edhe subvencionimin e normës së interesit”, tha guvernatori Mehmeti në ‘Ekonomiks’ në RTK.

Sa i përket cështjes për fondin për garantimin e kredive është tregues pozitiv në shifrat që publikohen rreth garantimit të kredive, por është edhe një e mirë tjetër që psh. nga 7 mijë kredi që i ka garantuar ky fond janë vetëm 24 kredi të kqija. Pra pandemia nuk është se ka ndikuar aq shumë tek bizneset për kthimin e kredive në kohë.

“Ne kemi qenë shumë proaktv kur kemi marrë masa për ta evituar këtë, do të thotë duke filluar nga procesi i shtyerjes së këstit të kredive pastaj edhe te udhëzimi për rikonstrukturim, janë faktor që kanë ndikuar ta ruajm likuiditetin edhe të bizneseve por edhe të sektorëve bankare. Për këtë arsye kemi këtë përqindje. Ne i shohim analizat në vazhdimësi dhe shohim se kemi pritje, sidomos në sektorin e gastronomisë kemi një rritje të lehtë të kredive performuuese në të ardhme por që nuk do të jenë të papërballueshme për sektorin bankar.”

Sa i përket diasporës, meqë dhe varemi nga ta duhet të u ofrojmë kushte me të mira edhe për të bërit biznes, diaspora tek investimet e huaja direkte merr pjesë në investitor por jo në masën dëshirore. Pse nuk po arrijmë të kemi një ofertë për të tërhequr investime nga diaspora në sektorë prodhues në vend?

“Investimet e huaja direkte, edhe pse në periudhë të pandemisë kanë shënuar rritje rreth 34.5% por kryesisht rritja e investimeve të huaja direkte është tek shërbimet financiare, po flasim për vitin 2020 prej 14 milionë përafërsisht sa kanë qenë kanë shkuar në 84 milionë, ndërkaq te sektori i patundshmërisë kemi një rënje të investimeve të huaja direkte. Nëse e shohim si strukturë të investimeve direkte gjithomë duhet të kemi parasysh se cka merren për bazë ose elementet që e konstruktojnë investimet e huaja direkte dhe pritjet tona janë që ne duhet të kemi sa më shumë investime të huaja në fushën e prodhimit me qëllim që ta ndrrojmë strukturën e ekonomisë, e që kjo mund të adresohet me Ligjin e Rimëkëmbjes.”

Duhet të ketë një ofertë nga qeveria për investimet e huaja edhe ato direkte edhe të tjera?

“Kjo lidhet me ligjin e rimëkembjes, besoj që këtu duhet t’i adresojmë. Ligji i rimëkëmbjes afekton shumë ligje të tjera të cilat i bëjnë apo joshin investimet e huaja. Tash kur flasim për remitenca i kemi 980 milionë euro remitenca, prej atyre që vijnë në Kosovë kryesisht pjesa dërmuese e tyre shkojnë në konsum. Kjo ndodhë për shkak të një ndërlidhje familjare, mërgimtarët që kanë lidhje familjare dhe është shumë e rëndësishme për vendin. Do të shkojmë në fazën tjetër që t’i joshim ose t’i bëjmë politikat atraktive për investitorë të huaj , në këtë rast edhe për diasporën që ne kemi nevojë edhe për paranë e tyre por edhe për investime e tyre.”.

Lajmet

​Gjykata Supreme shfuqizon kufizimin në kohë të së drejtës për kompensim të udhëtimeve zyrtare

Published

on

By

Gjykata Supreme ka aprovuar kërkesëpadinë e Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) kundër Qeverisë së Kosovës dhe ka shfuqizuar nenin 6, paragrafi 6, të Rregullores për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

Paditësi KDI në Gjykatën Supreme ka parashtruar padi kundër të paditurës Qeveria e Kosovës për shfuqizimin e pjesshëm të aktit nënligjor normativ, përkatësisht paragrafit 6 të nenit 6 të Rregullores Për Kompensimin për Udhëtime Zyrtare dhe Shpenzime të Përfaqësimit.

KDI, në korrik 2025, ka pranuar ankesë nga një grup i ushtarëve të Forcës së Sigurisë së Kosovës, të cilët kanë raportuar për shkeljen e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, lidhur me kompensimin e udhëtimeve zyrtare.

Gjykata Supreme, pas shqyrtimit të rastit, ka vlerësuar se kërkesëpadia e paditësit është e bazuar dhe se dispozita e kontestuar bie ndesh me legjislacionin në fuqi.

Neni 6 i kësaj Rregulloreje, vendos kufizimin që shpenzimet e udhëtimit zyrtar nuk mbulohen për periudha më të gjata se një muaj, por, ky kufizim njëmujor për mbulimin e shpenzimeve të udhëtimit zyrtar nuk parashihet në ligj.

Ligji për Pagat në Sektorin Publik garanton qartë të drejtën e zyrtarëve publikë për kompensim të shpenzimeve të udhëtimit zyrtar, pa asnjë kufizim kohor.

Qeveria është e autorizuar vetëm të rregullojë mënyrën, kushtet dhe procedurën e kompensimit, por jo të kufizojë vetë këtë të drejtë, përkujton Gjykata Supreme.

Gjykata Supreme vlerëson se kufizimi njëmujor nuk është thjesht një rregull teknik, por cenon të drejtën e garantuar me ligj dhe tejkalon kompetencat e Qeverisë.

Continue Reading

Lajmet

Komunat në veri votojnë për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës

Published

on

By

Komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës – Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku – kanë votuar për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës të enjten, pasi duan të jenë pjesë e një asociacioni të veçuar të komunave me shumicë serbe në vend.

Ky vendim vjen pasi Lista Serbe – partia më e madhe e serbëve të Kosovës që mbështetet nga Serbia – e riktheu pushtetin në këto katër komuna pas zgjedhjeve lokale të tetorit.

Kryetarët e rinj nga kjo parti kishin paralajmëruar në fillim të dhjetorit se do t’i rishikonin vendimet e marra nga kryetarët e deriatëhershëm shqiptarë.

Ata paralajmëruan një “shqyrtim të hollësishëm të gjendjes së trashëguar juridike dhe financiare, në mënyrë që në periudhën e ardhshme të merren vendime në përputhje me ligjin dhe në interesin më të mirë të qytetarëve”.

Në seancën e parë të rregullt më 18 dhjetor, në Mitrovicë të Veriut për kryetar të kuvendit komunal u zgjodh Nemanja Bisevac, në Zveçan Sërxhan Millosavljeviq, në Leposaviq Marko Rakiq, ndërsa në Zubin Potok Nemanja Jakshiq.

Kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Millan Radojeviq, duke arsyetuar kërkesën për t’u tërhequr nga Asociacioni i Komunave të Kosovës, tha se kjo kurrë nuk ka qenë dëshirë e popullsisë serbe në këtë komunë dhe se bëhej fjalë për një “vendim politik”.

Mitrovica e Veriut, Leposaviqi, Zveçani dhe Zubin Potoku u udhëhoqën nga kryetarë shqiptarë nga maji i vitit 2023 deri në zgjedhjet e tetorit 2025, pasi përfaqësuesit e Listës Serbe kishin dhënë dorëheqje në nëntor të vitit 2022, si pjesë e nismës së përbashkët të serbëve për t’i braktisur institucionet e Kosovës në shenjë kundërshtimi ndaj vendimeve të Qeverisë së Kosovës.

Nën udhëheqjen e kryetarëve shqiptarë, këto komuna iu bashkuan Asociacionit të Komunave të Kosovës verën e vitit 2023.

Ky asociacion vepron si organizatë joqeveritare me qëllim të shkëmbimit të përvojave dhe mbrojtjes së interesave të anëtareve të saj.

Lista Serbe e kishte kundërshtuar asokohe anëtarësimin e komunave me shumicë serbe në të, duke vlerësuar se vendimi nuk ishte marrë “në dobi të qytetarëve dhe ishte i paligjshëm”.

Asokohe pati reaguar edhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke vlerësuar se komunat me shumicë serbe duhet të ishin pjesë e një asociacioni të komunave me shumicë serbe, për themelimin e të cilit Kosova dhe Serbia u pajtuan disa herë gjatë dialogut të tyre nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Kosova nuk ka bërë hapa për ta themeluar këtë asociacion, me gjithë trysninë nga bashkësia ndërkombëtare.

Gjatë qeverisjes së tyre në komunat me shumicë serbe, kryetarët shqiptarë gjithashtu morën në administrim objektet në pronësi të tyre ku funksiononin institucionet serbe, ndaluan ndërtimet që i quanin të jashtëligjshme të financuara nga Serbia, si dhe paralajmëruan rrënimin e vendbanimeve të ndërtuara pa leje.

Po ashtu, komuna e Mitrovicës së Veriut, verën e këtij viti, nënshkroi memorandum mirëkuptimi me komunën e Mitrovicës së Jugut, i cili parashikoi ndërtimin e urave mbi lumin Ibër për këmbësorë dhe automjete, gjë që u mbështet nga Qeveria e Kosovës.

Lista Serbe ka paralajmëruar se do të kërkojë rishikimin e të gjitha këtyre vendimeve.

Ligji për vetëqeverisjen lokale parasheh që, për një vendim ose akt tjetër të komunës që nuk është në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, mund të kërkohet rishqyrtim nga organi mbikëqyrës – në këtë rast Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal ose institucione të tjera përgjegjëse të Qeverisë së Kosovës./REL

Continue Reading

Lajmet

Profesori i UBT-së, Hazir S. Çadraku dhe bashkëpunëtorët publikojnë artikullin “Historia e Mbrojtjes së Shpellës në Kosovë” në SpeleoMedit Magazine

Published

on

Prof. Dr. Hazir S. Çadraku, nga Fakulteti i Inxhinerisë së Ndërtimit dhe Infrastrukturës në UBT, në bashkëpunim me Fadil Bajraktari, Cand PhD, nga Instituti i Kosovës për Mbrojtjen e Natyrës, dhe Prof. Dr. Romeo Hanxhari, nga Departamenti i Gjeografisë, Universiteti i Tiranës, kanë publikuar artikullin me titull: “Historia e Mbrojtjes së Shpellës në Kosovë” në revistën SpeleoMedit Magazine.

Ky studim paraqet një pasqyrë të detajuar mbi historikun e mbrojtjes së shpellave në Kosovë, duke përfshirë aspektet natyrore, kulturore dhe ligjore. Artikulli thekson rëndësinë e shpellave si pjesë të trashëgimisë natyrore dhe kulturore, duke dokumentuar mbi 200 shpellat e identifikuara në territorin e Kosovës, prej të cilave 25 janë të mbrojtura institucionalisht si monumente natyrore, dhe disa kanë vlera kulturore-historike.

Sipas autorëve, shpellat në Kosovë jo vetëm që kanë vlera speleologjike dhe gjeomorfologjike, por gjithashtu ofrojnë mundësi për zhvillimin turistik, edukativ dhe kërkimor, duke përfshirë projekte për digjitalizimin dhe hartografimin e tyre. Studimi gjithashtu evidenton nevojën për rritjen e ndërgjegjësimit për mbrojtjen e këtyre objekteve dhe zhvillimin e një menaxhimi të qëndrueshëm.

Publikimi vjen si rezultat i një bashkëpunimi ndërkombëtar dhe shkencor midis ekspertëve shqiptarë dhe institucioneve të ndryshme kërkimore, duke kontribuar në avancimin e studimeve speleologjike dhe menaxhimit të trashëgimisë natyrore në Kosovë.

Për më shumë detaje mbi artikullin dhe për të lexuar të plotë tekstin, vizitoni: SpeleoMedit Magazine

Continue Reading

Lajmet

Profesori Lulzim Beqiri përfaqëson UBT-në në mobilitetin akademik në Technische Hochschule Lübeck

Published

on

Nga data 7 deri më 12 dhjetor 2025, Profesori Lulzim Beqiri, nga Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në UBT, ka marrë pjesë në një mobilitet akademik në Technische Hochschule Lübeck (TH Lübeck) në Gjermani, në kuadër të programit Erasmus+.

Ky mobilitet është zhvilluar në kuadër të Punëtorisë së dytë të përbashkët ndërmjet FAU/UPT dhe Technische Hochschule Lübeck, ku janë përfshirë shumë studentë, të organizuar në grupe të përbashkëta ndërinstitucionale. Tema qendrore e kësaj punëtorie ka qenë studimi i Lumit të Osumit në zonën e mbrojtur të qytetit historik të Beratit.

Profesori Lulzim Beqiri ka qenë pjesë e stafit udhëheqës akademik të studentëve gjermanë, së bashku me Prof. Michael Locher (Prodekan), Prof. Kendra Busche, Prof. Rike Ruppenthal, duke kontribuar në drejtimin profesional dhe akademik të punës kërkimore dhe konceptuale të studentëve.

Punëtoria njëjavore ka përfshirë analiza urbane, mjedisore dhe arkitektonike të një zone me rëndësi të veçantë historike dhe kulturore, duke e trajtuar lumin Osum si element strukturor në zhvillimin e qëndrueshëm të qytetit 2400-vjeçar të Beratit.

Continue Reading

Të kërkuara