Lajmet

​A mund të hyjë Rusia në luftë me Suedinë?

Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.

Published

on

Ndërsa Suedia po afrohet më shumë me NATO-n, zyrtarët e lartë në vend kanë ngritur gjithnjë e më shumë spektrin e një konflikti të mundshëm të armatosur me Rusinë.

“Shumë e kanë thënë para meje, por më lejoni ta them me forcën e zyrës sime: Mund të ketë një luftë në Suedi,” tha ministri i Mbrojtjes Civile Carl-Oskar Bohlin në një konferencë të fundit në Salen.

Ai vazhdoi të paralajmërojë se bota në tërësi po përballet me një kërcënim sigurie me rreziqe më të mëdha se në çdo kohë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.

Ministri i Mbrojtjes Pal Jonson ka paralajmëruar gjithashtu se një sulm ndaj Suedisë, e cila nuk është përfshirë në një konflikt ushtarak që nga një luftë jetëshkurtër me Norvegjinë fqinje në 1814, nuk mund të përjashtohet.

Ai tha se bota është bërë më e rrezikshme se vetëm një vit më parë dhe situata aktuale kërkon “qartësi vizioni për të kuptuar se qëllimi i Rusisë mbetet çrrënjosja e një Ukrainë të lirë dhe krijimi i një Evrope në të cilën ‘mund të jetë e drejtë’, me tampon. shtetet dhe sferat e interesit”.

Hera e fundit që Rusia dhe Suedia ishin në luftë ishte në fillim të shekullit të 19-të, kur Rusia aneksoi Finlandën, atëherë një pjesë e Suedisë.

Suedezët gjithashtu luftuan kundër rusëve në mënyrë jozyrtare gjatë të ashtuquajturës Lufta e Dimrit 1939-1940 midis Bashkimit Sovjetik dhe Finlandës, kur një kontingjent i madh ushtarak suedez u dërgua si vullnetarë.

Suedia ka një histori të gjatë kur bëhet fjalë për përgatitjen për luftë me Rusinë, por kjo ndryshoi në vitet 1990 dhe 2000 kur besohej gjerësisht se nuk do të kishte më luftëra të mëdha në Evropë, sipas Pavel Felgenhauer, një analist ushtarak me bazë në Moskë dhe kolumnist.

Në vitet 1950 dhe 1960, vendi nordik zhvilloi një ushtri të madhe dhe armët e veta bërthamore, por vendosi të heqë qafe armët bërthamore si pjesë e politikës së tyre të mos-angazhimit.

Sot, ushtria suedeze është shumë më e vogël, me sistemin e rekrutimit të fiksuar në fund të viteve 2000.

Përpara se të fitonte statusin neutral, Suedia në thelb ishte gjithmonë “përgatitur për luftë me Rusinë”, sipas Felgenhauer.

“Kjo është ajo që ata kanë bërë gjatë Luftës së Ftohtë, para Luftës së Ftohtë, gjatë shekullit të 19-të. Ata e kanë parë gjithmonë Rusinë si një armik”, tha ai për Anadolu.

Ka një histori të gjatë midis Suedisë dhe Rusisë për të luftuar luftëra të pafundme më shumë se dy shekuj më parë, dhe kjo “me shumë gjasa shpjegon pse suedezët janë kaq të shqetësuar”, shtoi ai.

Gunilla Herolf, studiuese e lartë në Institutin suedez të Çështjeve Ndërkombëtare, beson se nuk ka asnjë arsye për panik të menjëhershëm.

Suedia po shtyn t’i bashkohet NATO-s, pasi ka aplikuar për anëtarësim në maj 2022 së bashku me Finlandën, vetëm disa muaj pasi Rusia filloi luftën e saj kundër Ukrainës.

Finlanda, e cila ndan një kufi prej 1.340 kilometrash me Rusinë, u bë anëtare e NATO-s në prill të vitit të kaluar, ndërsa oferta e Suedisë ende ka nevojë për ratifikimin nga vendet anëtare, Turqia dhe Hungaria.

Me Suedinë në rrugën e saj për t’u bashkuar me aleancën dhe të gjitha kombet e tjera skandinave tashmë në të, vendi është “i sigurt kundër sulmeve ushtarake në të ardhmen e afërt, por ne nuk e dimë se si do të zhvillohen gjërat,” tha Herolf për Anadolu.

Moska, megjithatë, ka një aftësi “të shkatërrojë vendin nga puna fare, nëse ata vërtet duan”, duke nisur sulme kibernetike dhe operacione sabotuese, por “ne nuk jemi qëllimi kryesor për Rusinë”, shtoi ajo.

Sipas saj, fokusi i Rusisë tani është të pushtojë dhe mposht Ukrainën, dhe më pas të ketë kontroll mbi Moldavinë dhe Gjeorgjinë.

Moska është e vendosur të kontrollojë këto vende në të ardhmen e afërt për t’i parandaluar ato të bëhen anëtarë të NATO-s dhe BE-së, shpjegoi Herolf.

Përfundimisht, Rusia do të kërkojë të zgjerojë luftën, por aktualisht ne nuk e dimë se sa larg shkon ambicia e saj, pasi gjithçka varet nga mënyra se si do të shkojnë gjërat në Ukrainë, tha ajo.

Një gjë e sigurt është se lufta do të përhapet në Moldavi dhe Gjeorgji, veçanërisht nëse Moska nuk arrin t’i kontrollojë këto kombe pa mjete ushtarake, sipas Herolf.

Moska nuk do ta sulmojë Suedinë ushtarakisht siç janë gjërat, por kur bëhet fjalë për Finlandën, ekziston një mundësi më realiste për një përplasje, kryesisht për shkak se ajo ka kufi të gjatë me Rusinë, sipas Felgenhauer.

Ai beson se ka një shans për përplasje kufitare midis Rusisë dhe Finlandës që më pas mund të përshkallëzohet në diçka serioze.

Ai më tej argumentoi se mundësia e përshkallëzimit ekzistonte që nga fillimi i luftës në Ukrainë dhe Kremlini tani është i pozicionuar për të arritur në Moldavi dhe Gjeorgji.

Rusia, megjithatë, ka probleme serioze me pajisjet dhe pajisjet moderne në përgjithësi, të cilat mund të pakësojnë shtytjen e saj për të zgjeruar luftën, tha ai.

“Unë nuk besoj se dikush në Moskë ka ndonjë oreks për të filluar, pas Ukrainës, për të shkuar më tej në Evropë,” shpjegoi Felgenhauer.

Megjithatë, një konflikt i një lloji mbi Detin e Zi ose Detin Baltik në thelb mund të çojë në një përshkallëzim, tha ai.

Sipas tij, as Perëndimi dhe as Rusia nuk duan përshkallëzim të mëtejshëm dhe do të përpiqen ta shmangin këtë skenar për momentin.

Në fund të fundit, ekziston mundësia e përshkallëzimit të konfliktit ukrainas, megjithatë, duket se vija e frontit është e qëndrueshme tani, tha ai.

Kjo, megjithatë, “nuk do të thotë se do të vazhdojë të jetë në bllokim pafundësisht,” tha Felgenhauer.

Ekziston gjithashtu një mundësi e përshkallëzimit në Lindjen e Mesme dhe më gjerë nëse lufta e Izraelit në Gaza nuk frenohet, tha Felgenhauer.

Nëse lejohet të përhapet, lufta izraelite në Gaza mund të përshkallëzohet shumë seriozisht, duke tërhequr shumë vende rajonale dhe fuqi të jashtme si SHBA, Britania e Madhe dhe Australia, tha ai.

Në të gjitha këto konflikte, ka fuqi bërthamore që janë të përfshira, kështu që ekziston mundësia jo vetëm e një përshkallëzimi, por edhe një përshkallëzimi bërthamor, paralajmëroi ai.

“Shpresojmë që kjo të mos ndodhë. Por është ende e mundur dhe shumë e rrezikshme”, tha analisti.

Për mundësinë e Luftës së Tretë Botërore, ai tha se nuk ka gjasa për momentin pasi kjo do të përfshijë SHBA-në dhe Rusinë që të luftojnë njëra-tjetrën, së bashku me aleatët, ose ndoshta edhe Kinën që të bashkohet.

Konfliktet në Lindjen e Mesme dhe në Ukrainë janë rajonale tani, por luftërat rajonale gjithmonë mund të përshkallëzohen në një luftë botërore, paralajmëroi ai.

Lajmet

Karriera e suksesshme nis me UBT-në – Përmbyllet Akademia Verore e Qendrës së Karrierës

Published

on

Pas dy ditësh të mbushura me ligjërata, punëtori dhe sesione frymëzuese, Akademia Verore e Karrierës, e organizuar nga Qendra e Karrierës në UBT, ka përmbyllur edicionin e saj të radhës me sukses të plotë.

Ky program, i cili bashkoi studentë, profesionistë dhe përfaqësues të kompanive lidere në Kosovë, u kthye në një platformë reale për zhvillim personal dhe profesional, duke ofruar mundësi konkrete për orientim në karrierë dhe ndërtim të rrjetit profesional.

Gjatë ditëve të Akademisë:

Studentët morën pjesë në ligjërata mbi zhvillimin e karrierës dhe shkathtësitë e buta, si dhe në sesione interaktive me ekspertë të fushës së HR dhe sipërmarrjes.

Kompani si Automita, e përfaqësuar nga Qendresa Shala dhe Tenton, e përfaqësuar nga Alban Sahiti – alumnus i UBT-së, ndanë rrugëtimet e tyre frymëzuese dhe mundësitë për të rinjtë.

Ndërkohë, përfaqësues nga Gjirafa, IPKO, KosovaJobs dhe kompani të tjera ndanë përvoja të drejtpërdrejta dhe këshilla për hyrjen e suksesshme në tregun e punës.

Në përmbyllje të këtij edicioni, u theksua roli kyç që Qendra e Karrierës në UBT luan në ndërlidhjen e studentëve me tregun e punës, duke ofruar mbështetje të vazhdueshme për ndërtimin e një karriere të qëndrueshme dhe inovative.

Continue Reading

Lajmet

Osmani: Në maj morëm informacione për veprimet e Serbisë në kufi me Kosovën

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Omsani, ka thënë të enjten se Serbia ka pasur qëllim dhe ka ende qëllim destabilizimin e situatës së sigurisë në Kosovë, dhe se këtë vlerësim e ka bërë mbi bazën e informatave të vazhdueshme që i ka marrë nga institucionet e sigurisë të Republikës së Kosovës.

Më konkretisht në fund të muajit maj kemi marrë informacione specifike lidhur me veprimet e Serbisë në kufi me Kosovën. Menjëherë pas marrjes së këtyre informacioneve kam pasur takime me institucionet e sigurisë të cilat më raportojnë si presidente. Jemi siguruar që çdo institucion në Kosovë ka mobilizim të duhur për mbrojtje të vendit”, ka thënë ajo në një konferencë për media.

Osmani ka thënë se një pjesë e informacioneve janë të klasifikuara, por që ato janë ndarë me aleatët për të ndalur përshkallëzimin e sigurisë.

Serbia i ka hedhur poshtë deklaratat e Osmanit ditë më parë, mirëpo presidentja e Kosovës i ka quajtur ato “pjesë të propagandës së tyre të vazhdueshme”.

I siguroj qytetarët e Kosovës se nuk ka arsye, as për shqetësim dhe as për panik, sepse institucionet tona janë në krye të detyrës për mbrojtjen e kufijve dhe të sigurisë të të gjithë qytetarëve tanë. Kërcënimet nga Serbia janë të vazhdueshme, megjithatë institucionet tona kanë gjithçka në kontroll”.

Osmani i ka bërë këto deklarata në një konferencë për media në Prishtinë, pas kthimit nga disa vizita në Shtetet e Bashkuara dhe Letoni.

Përgjatë vizitës në Uashington javën e kaluar, presidentja i ka konfirmuar deklaratat e presidentit amerikan, Donald Trump se ai e ka parandaluar një përshkallëzim të mundshëm nga Serbia në Kosovë “në javët e fundit”.

Vetë Trump i ka përmendur Kosovën dhe Serbinë në disa raste në javët e fundit, duke thënë se ka parandaluar një konflikt mes tyre, por pa ofruar hollësi për periudhën kohore.

Radio Evropa e Lirë e ka kontaktuar Shtëpinë e Bardhë për sqarim lidhur me këto deklarata, por nuk ka marrë përgjigje.

Përgjigje nuk ka nisur as Qeveria në detyrë e Kosovës, kur është pyetur se për çfarë lloj përshkallëzimi të situatës bëhet fjalë.

Misioni i NATO-s në Kosovë, KFOR, i ka thënë Radios Evropa e Lirë se Ballkani Perëndimor vazhdon të ketë rëndësi strategjike për aleancën dhe ajo është e përkushtuar për stabilitet rajonal.

Megjithatë, KFOR-i nuk ka dashur t’i komentojë deklaratat e fundit të Osmanit dhe Trumpit, duke thënë se për to duhet referuar te institucionet e Kosovës dhe ato të SHBA-së.

Edhe Ambasada e Gjermanisë në Kosovë i ka thënë një ditë më parë Radios Evropa e Lirë se nuk ka informacione për ndonjë përshkallëzim ushtarak të situatës mes Kosovës dhe Serbisë./REL

Continue Reading

Lajmet

Osmani priti në takim Anu Prattipatin

Published

on

By

Presidentja e vendit, Vjosa Osmani ka pritur në takim të ngarkuarën me punë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Anu Prattipati, me të cilën ka diskutuar për zhvillimet në fushën e sigurisë si dhe situatën me ngërçin politik.

Në takim u diskutua gjithashtu për zhvillimet e fundit në vend, me fokus në hapat e mëtejmë drejt konstituimit të Kuvendit në dritën e vendimit të fundit të Gjykatës Kushtetuese, si dhe për zhvillimet në fushën e sigurisë”, njoftoi Presidenca e Kosovës.

Sipas njoftimit, Osmani ka diskutuar me diplomaten amerikane edhe rreth vizitës së saj në Shtetet e Bashkuara si dhe takimet që presidentja i ka zhvilluar me zyrtarë të lartë të administratës Trump.

Me këtë rast, Presidentja Osmani rikonfirmoi përkushtimin e Kosovës për avancimin e mëtejmë të marrëdhënieve bilaterale, përfshirë hapjen e kapitujve të rinj të bashkëpunimit me SHBA-në, me theks të veçantë në fushat e ekonomisë dhe të mbrojtjes”, bëri të ditur institucioni i Presidencës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykata e Prishtinës e dënon në mungesë me 15 vjet burgim për krime lufte një ish-pjesëtar të sigurimit serb

Published

on

By

Në një njoftim për media, Gjykata Themelore në Prishtinë tha se e gjeti fajtor të pandehurin, të cilin e identifikoi vetëm me inicialet S.F., për kryerjen e veprës penale krime lufte kundër popullsisë civile.

Prokuroria e akuzoi atë se, bashkë me dy zyrtarë të tjerë të paidentifikuar, e kishin marrë me forcë në veturën e tyre një mjek me inicialet H.Sh në vitin 1998 në rrugën Drenas-Prishtinë, dhe e “kishin dërguar në ndërtesën e Sigurimit Shtetëror në Prishtinë, ku e kishin rrahur e torturuar”.

Nga ajo ditë për fatin e tij nuk dihet asgjë”, sipas aktakuzës.

S.F., ka të drejtë të ankohet ndaj aktgjykimit të Themelores në Gjykatën e Apelit të Kosovës.

Gjykimi në mungesë mundësohet në Kosovë pas ndryshimeve në Kodin e Procedurës Penale, të bëra më 2022. Megjithatë, gjykime të tilla mund të bëhen vetëm me kushtin që prokuroria dhe gjykata t’i kenë shteruar të gjitha mjetet për të siguruar praninë e të akuzuarit.

Megjithatë, ky Kod përcakton se personat që gjykohen në mungesë kanë të drejtë për një rigjykim pa kushte, kur të arrestohen.

Sipas Fondit për të Drejtën Humanitare në Kosovë, që nga hyrja në fuqi e ligjit për gjykimet në mungesë deri në shkurt të vitit 2025, janë ngritur 50 aktakuza në mungesë, kundër 73 anëtarëve të forcave serbe, të cilët dyshohen se kanë kryer krime lufte në Kosovë.

Ndërkaq, aktgjykimi i parë në mungesë është shqiptuar dhjetorin e vitit 2024 në rastin e Çedomir Aksiqit, i cili u dënua me 15 vjet burgim për krime lufte kundër popullatës civile.

Gjatë luftës në Kosovë më 1998-’99 u vranë mbi 13.000 civilë, kryesisht shqiptarë, ndërsa mijëra të tjerë u zhdukën.

Rreth 1.600 persona, kryesisht shqiptarë, janë ende të zhdukur.

Ndër vite, autoritetet e drejtësisë në Kosovë kanë akuzuar ose dënuar disa persona për krime lufte./REL

Continue Reading

Të kërkuara