

Shëndeti
Faktorët që ndikojnë në mirëqenien mendore të punonjësve
Më shumë se 300 milionë njerëz në botë vuajnë nga depresioni, sipas OBSH-së.
Published
3 years agoon
By
UBT newsSipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), më shumë se 300 milionë njerëz në botë vuajnë nga depresioni. Rreth një në katër do të vuajnë nga ndonjë problem i shëndetit mendor në një moment të jetës së tyre. Këto të dhëna sugjerojnë një pandemi të heshtur që prek si sektorin social ashtu edhe atë të biznesit.
Ka shumë shkaqe që mund të qëndrojnë pas përkeqësimit të shëndetit mendor të punonjësve të kompanisë. Sipas OBSH-së, këta janë faktorët kryesorë:
Kushtet e papërshtatshme të punës
Mirëqenia e një punonjësi varet nga kushtet e kënaqshme të punës. Ata kanë nevojë për orë pune që u mundësojnë atyre një jetë të pasur jashtë saj. Përveç kësaj, ata kërkojnë një pagë në përpjesëtim me përgjegjësitë e tyre.
Mjedisi toksik i punës
Askush nuk është rehat në një vend ku mbretëron armiqësia. Qoftë në punë, në shtëpi apo me miqtë, është e rëndësishme të krijoni një klimë në të cilën të gjithë të ndihen të sigurt dhe rehat.
Komunikimi i dobët i brendshëm
Komunikimi joefektiv ose mungesa e mbështetjes nga menaxherët dhe kolegët mund të jetë një faktor kyç.
Ngarkesa e tepërt e punës
Askush nuk është i lumtur kur duhet të marrë punën me vete në shtëpi. Për më tepër, është thelbësore që punonjësi të ndjejë se ngarkesa e tyre e punës është në përpjesëtim me pagën e tyre mujore.
Mungesa e njohjes
Mungesa e fuqisë për të marrë vendime së bashku me mungesën e njohjes mund të bëjë që punonjësi të shkëputet nga kompania dhe qëllimet dhe objektivat e saj. 87 përqind e punëtorëve nuk janë të kënaqur me shëndetin e tyre mendor në vendin e punës . Prej tyre, 44 për qind ndihen jashtëzakonisht të shqetësuar për pajtimin ndërmjet punës dhe shëndetit të tyre mendor. Ndërsa 43 për qind pranojnë se kanë disa shqetësime.
Masat për kujdesin e shëndetit mendor të punëtorëve
Përveç këtyre anketave të kryera me anë të softuerit modern, kompanitë mund të kryejnë veprime të tjera për të mbrojtur mirëqenien mendore të punonjësve të tyre: Njohja e nevojave të çdo punonjësi: Të kesh informacion për shqetësimet e punonjësve të tyre është hapi i parë për zgjidhjen e çdo problemi. Pa këtë njohuri, është e vështirë të ndërmerren veprime. Investimi në trajnim. Kjo lloj mase do të rrisë motivimin e punëtorëve. Për më tepër, ndjenjat e tyre të përkatësisë në kompani do të rriten. Sigurimi i fleksibilitetit. Falë teknologjive të reja, është e mundur të zbatohen ditë pune në distancë. Ata i ndihmojnë punonjësit të çlirojnë tensionin dhe të pastrojnë kokën pasi kanë kaluar kaq shumë kohë në zyrë. Sigurimi i një ambienti të mirë pune. Nga darkat e kompanisë deri tek aktivitetet jashtë orarit të punës, këto lloj masash mund të përmirësojnë marrëdhëniet në grup midis punëdhënësve dhe punonjësve.
Mbajtja e komunikimit të duhur të brendshëm. Kjo i bën punonjësit të ndihen më të përfshirë në kompani pasi mendojnë se po marrin pjesë në rritjen e tyre. Riorganizimi i orareve. Çdo gjë që e bën më të lehtë për punonjësit të pajtohen me jetën e tyre familjare, do të ketë një ndikim pozitiv në mirëqenien e tyre mendore. Nga ana tjetër, kjo do të ketë një efekt të dobishëm në të gjithë kompaninë.
Shëndeti
Studim: Njihuni me ushqimin që ul yndyrën e mëlçisë me 40%
Published
35 minutes agoon
August 13, 2025By
UBT News
Një dietë e kufizuar me kalori dhe jo me proteina të ulëta çoi në reduktim prej 40% të yndyrës së akumuluar në mëlçi, sipas gjetjeve të një studimi gjerman që ekzaminoi efektin e modelit dietik në sëmundjen e mëlçisë yndyrore joalkoolike, shkaku i sëmundjeve kronike të mëlçisë në mbarë botën.
Ekipi hulumtues i Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke, i udhëhequr nga Dr. Olga Ramich e profesori Andreas Pfeiffer, kishin identifikuar në studimet e mëparshme se një dietë me proteina të lartë është më efektive se ajo me pak proteina, dhe në një studim të ri, tani hedh dritë mbi mekanizmin e funksionimit të kësaj diete të veçantë.
Sëmundja e mëlçisë dhjamore jo-alkoolike karakterizohet nga grumbullimi i yndyrës në mëlçi e shoqërohet me obezitet, diabetin e tipit 2, presionin e lartë të gjakut dhe çrregullimet e lipideve. Nëse nuk trajtohet, mbart rrezikun e zhvillimit të cirrozës së mëlçisë dhe mund të kërcënojë jetën e të sëmurit.
Shkaqet e sëmundjes variojnë nga një mënyrë jetese jo e shëndetshme, ngrënia e ushqimeve me yndyrë e sheqer, dhe mungesa e ushtrimeve fizike, deri te faktorët gjenetikë. Në studimin e ri, studiuesit shikuan si përmbajtja e proteinave në ushqime ndikon në sasinë e yndyrës së mëlçisë tek njerëzit obezë me sëmundje të mëlçisë yndyrore jo-alkoolike.
19 pjesëmarrës ndoqën një dietë me proteina të lartë ose të ulët për tre javë. Ata i’u nënshtruan një operacioni bariatrik për të trajtuar obezitetin gjatë të cilit u morën mostrat e mëlçisë. Analiza e mostrave tregoi se dieta me kalori të ulët dhe me shumë proteina reduktoi yndyrën e mëlçisë në mënyrë më efektive sesa dieta me kalori të ulët dhe me proteina të lartë. Në rastin e parë sasia e yndyrës u reduktua me 40%, ndërsa në rastin e dytë mbeti e pandryshuar.
Pjesëmarrësit në të dy grupet humbën gjithsej rreth pesë kilogramë.
“Nëse rezultatet vazhdojnë të konfirmohen në studime më të mëdha, rekomandimi për rritjen e marrjes së proteinave të kombinuara me një dietë të shëndetshme me pak yndyrë mund të gjejë rrugën e saj në mjekësi si pjesë e një trajtimi efektiv për mëlçinë e dhjamosur”, thotë Andreas Pfeiffer.
Studiuesit vlerësojnë se efekti pozitiv i kësaj diete qëndron në faktin se marrja, ruajtja dhe sinteza e yndyrës është e shtypur. Kjo sugjerohet nga analizat gjenetike të gjera të mostrave të mëlçisë të kryera më pas nga profesori Stephan Herzig dhe ekipi i tij në qendrën kërkimore Helmholtz Zentrum München.
Disa gjene përgjegjës për thithjen, ruajtjen dhe sintezën e yndyrës në mëlçi ishin më pak aktive pas dietës me proteina të lartë sesa pas dietës së ulët.
Në të njëjtën kohë, me rezultate befasuese u hetuan edhe mitokondritë, sipas Dr. Olga Ramich, e cila kreu studimin përkatës së bashku me kolegët e saj në Departamentin e Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë të Institutit Gjerman të Ushqyerjes Potsdam-Rehbruecke.
“Aktiviteti mitokondrial ishte i ngjashëm në të dy grupet. Kjo na befasoi. Të hidhnim hipotezën se një dietë me proteina të lartë do të rriste aktivitetin mitokondrial e do kontribuonte në reduktimin e yndyrës së mëlçisë”, tha Susanne Klaus, kreu i Departamentit të Fiziologjisë dhe Metabolizmit të Energjisë.
Studiuesit u befasuan gjithashtu kur zbuluan se nivelet serike të faktorit të rritjes së fibroblasteve 21 ishin më të ulëta pas dietës me proteina të lartë që reduktonte yndyrën e mëlçisë sesa pas dietës me pak proteina.
Shëndeti
Një virus i zakonshëm mund të nxisë zhvillimin e një lloji të rrezikshëm kanceri?
Published
2 hours agoon
August 13, 2025By
UBT News
Studimi i ri tregon se beta-HPV mund të integrohet në ADN dhe të nxisë zhvillimin e kancerit, veçanërisht tek personat me imunitet të dobësuar.
Shkencëtarët kanë arritur në një zbulim që mund të ndryshojë mënyrën si e kuptojmë një nga format më të shpeshta të kancerit në botë.
Një tip i zakonshëm i virusit human papilloma, i njohur si beta-HPV, mund të jetë më i rrezikshëm se sa mendohej. Deri tani besohej se ky virus përkeqësonte dëmtimet e lëkurës të shkaktuara nga rrezatimi UV. Një studim i ri tregon se mund të marrë kontrollin mbi qelizat dhe të nxisë zhvillimin e kancerit.
Informacionet dolën nga rasti i një gruaje 34-vjeç, e cila po luftonte me karcinomën e qelizave skuamoze në ballë. Pavarësisht operacioneve, tumoret i riktheheshin. Një analizë zbuloi një fakt tronditës: beta-HPV ishte integruar në ADN-në e qelizave të kancerit, duke prodhuar proteina që përshpejtonin përparimin e sëmundjes. Ky është rasti i parë i konfirmuar ku beta-HPV është integruar në ADN-në qelizore dhe ka marrë pjesë aktive në ruajtjen e kancerit.
Pacientja kishte një çrregullim të rrallë imunitar të trashëguar, që pengonte qelizat T, mbrojtësit kryesorë kundër infeksioneve të sulmonin HPV-në.
Edhe pse trupi riparonte me sukses dëmtimet nga rrezatimi UV, imuniteti i dobët i lejoi virusit të përhapej e të merrte kontrollin, ajo vuante edhe nga simptoma tjera të HPV-së, si lythat në lëkurë dhe në gojë.
“Kjo tregon se mund të ketë edhe persona tjerë me formë agresive të cSCC-së, që kanë defekte bazë imunitare e që mund të përfitojnë nga terapitë e fokusuara tek sistemi imunitar,”-theksoi Andrea Lisco, specialiste e imunologjisë në Institutin Kombëtar Amerikan për Alergji dhe Sëmundje Infektive.
Trajtimi pati sukses, jo vetëm që agresiviteti i kancerit të lëkurës u zhduk, por u zhdukën të gjitha simptomat e tjera të HPV-së. Gjatë tre viteve të ndjekjes, nuk pati asnjë shenjë rikthimi të sëmundjes.
“Kjo arritje s’do të ishte e mundur pa bashkëpunimin e virusologëve, imunologëve dhe ekspertëve të transplantit, që punuan nën të njëjtin çati,”-tha Lisco.
Edhe pse rrezatimi UV mbetet shkaktari kryesor i kancerit të lëkurës, ky studim tregon se në raste të rralla, viruse si beta-HPV mund të kenë rol vendimtar, veçanërisht tek individët me sistem imunitar të dobësuar.
Zbulimi thekson rëndësinë e qasjes së personalizuar në trajtimin e kancerit, e cila rezulton më efikase se metodat standarde e jep shpresë për përmirësimin e luftës kundër viruseve si alfa-HPV, që shkakton kancerin e qafës së mitrës, sidomos duke pasur parasysh se vaksinimi ka ulur ndjeshëm vdekshmërinë
Aktualitet
Kardiologu Edis Demiri nga United Hospital shpjegon simptomat që tregojnë probleme me zemrën në podcastin “Shëndeti në rend të parë” në Telegrafi
Published
3 hours agoon
August 13, 2025By
Driton Iseni
Në episodin e 40 të podcastit “Shëndeti në rend të parë”, i mbështetur nga United Hospital, kardiologu invaziv Edis Demiri foli për diagnostikimin dhe trajtimin e sëmundjeve të zemrës.
Demiri shpjegoi se si t’i kuptojmë më mirë simptomat e para të problemeve të zemrës, rreziqet që i kërcënojnë, si dhe arritjet më të fundit teknologjike në këtë fushë.
Ai theksoi se disa nga simptomat që nuk duhet të neglizhohen për problemet e zemrës janë: dhimbja në kraharor, vështirësia në frymëmarrje, lodhja e tepruar dhe ndjesia e rëndesës në trup.
Kardiologu gjithashtu vuri në dukje se, ndonëse stresi dhe ankthi mund të shkaktojnë simptoma të ngjashme, një kontroll i hershëm mund të bëjë diferencën.
Demiri përmendi disa faktorë kryesorë të rrezikut për sëmundjet kardiovaskulare: presioni i lartë i gjakut, kolesteroli i lartë, duhani dhe mungesa e aktivitetit fizik. Ai nënvizoi se shumica e këtyre faktorëve mund të parandalohen përmes një stili jetese të shëndetshëm dhe kontrollit të rregullt mjekësor.
Gjatë bisedës, doktori Demiri rekomandoi gjithashtu ushqim të shëndetshëm dhe aktivitet fizik, të cilat janë thelbësore për shëndetin e zemrës.
Për më shumë, ndiqni podcastin e plotë “Shëndeti në rend të parë”. /Telegrafi/
Shëndeti
Ushqimi që duhet të hani më shpesh pas moshës 30 vjeç
Published
4 hours agoon
August 13, 2025By
UBT News
Pas moshës 30 vjeç, është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje zakoneve të përditshme që ndikojnë në shëndetin tuaj afatgjatë. Një zakon i dobishëm që ia vlen të përvetësohet është të hani arra rregullisht.
Arrat njihen si ushqim i pasur me vlera ushqyese, përmbajnë yndyrna të shëndetshme, fibra dhe substanca natyrale që ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrit në trup. Ato dallohen sepse mund të kenë një efekt pozitiv në zemër, tru dhe gjendjen e përgjithshme të shëndetit.
Arrat mund të jenë shtesë e thjeshtë në dietë. Ato mund të hahen veçmas si meze e lehtë, të shtohen në sallata, kos ose të përdoren në përgatitjen e pjatave të ndryshme. Një grusht në ditë, që është rreth 30 gramë, është i mjaftueshëm për të përfituar nga përfitimet e tyre.
Edhe pse me shumë kalori, arrat në sasi të moderuara nuk përbëjnë kërcënim për peshën trupore, veçanërisht nëse janë pjesë e një diete të ekuilibruar.
Ato mund të ofrojnë ndjesi ngopjeje e të ndihmojnë në ruajtjen e energjisë gjatë gjithë ditës. Duke e futur këtë zakon, është e mundur të ndikohet pozitivisht në shëndet dhe mirëqenie, gjë që është veçanërisht e rëndësishme ndërsa trupi plaket dhe ndryshon.
Shtimi i arrave në dietën tuaj mund të jetë një hap i vogël, por i rëndësishëm drejt ruajtjes së vitalitetit dhe mirëqenies.

Cilat vende i kanë pagat minimale më të larta dhe më të ulëta në Evropë?

Top Kolshi një muaj paraburgim për vrasjen e Enver Bajraktarit në Baicë të Lipjanit

Master në AI? UBT – i vetmi që ofron programin Shkenca Kompjuterike me orientim në këtë fushë

Studim: Njihuni me ushqimin që ul yndyrën e mëlçisë me 40%

Shkëndija pëson 5 gola në Azerbajxhan, skuadra shqiptare e mbyll aventurën në Champions

Sekuestrohen 20 motoçikleta nga policia nё Gjilan

AME: 633 zjarre të raportuara javën e fundit, nëntë vatra aktive

Vrasja e trefishtë në Gjilan, MD kërkon masa displinore – KPK: S’komentojmë thirrjet e ekzekutivit

Taylor Swift zbulon se do të sjellë albumin e radhës
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit