Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte folësi kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar “TURKIC COSE 2025 – Turkic World Congress on Science and Engineering”, i cili po mbahet në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.

Rektori Hajrizi prezantoi punimin me titull: “A Small-Scale, Smart Self-Sustaining Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem Model: Case Studies Related with Smart City, Digital Twins and Sustainable Developments”, një koncept inovativ që përfaqëson filozofinë dhe qasjen unike të UBT-së ndaj zhvillimit të qëndrueshëm, inovacionit, sipërmarrjes dhe transformimit të qyteteve në ekosisteme të mençura.

Në prezantimin e tij, Rektori Hajrizi theksoi se UBT 5S Model (Small-Scale, Smart, Self-Sustaining, Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem) është rezultat i më shumë se 30 viteve përvojë akademike, kërkimore dhe zhvillimore, dhe përfaqëson një qasje sistemike që lidh arsimin, kërkimin shkencor, biznesin dhe komunitetin në një mjedis të integruar të inovacionit.

Ky model, që tashmë është zbatuar në UBT Smart City dhe UBT Future Campus, funksionon si një ekosistem i qëndrueshëm dhe vetëmbajtës, ku studentët, profesorët, studiuesit dhe partnerët ndërkombëtarë ndërveprojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë për të krijuar zgjidhje të reja për qytetet inteligjente, digjitalizimin, qëndrueshmërinë dhe zhvillimin ekonomik. Ky model u cilësua si një ndër qasjet më të avancuara në Evropën Juglindore për zhvillimin e ekosistemeve të qëndrueshme të inovacionit dhe për ndërtimin e qyteteve të mençura përmes arsimit dhe kërkimit shkencor.

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së në Lipjan, u hap zyrtarisht Kongresi i VII-të Ndërkombëtar TURKIC COSE 2025 (Turkic World Congress on Science and Engineering), një nga ngjarjet më të rëndësishme shkencore në rajon që ka bashkuar dhjetëra rektorë universitetesh, profesorë, studiues dhe përfaqësues institucionalë nga shumë vende të botës.

Ky kongres prestigjioz po zhvillohet nga 13–15 nëntor 2025, nën organizimin e përbashkët të UBT-së, Niğde Ömer Halisdemir University (NOHU) nga Turqia, Azerbaijan Technical University (AzTU) nga Azerbajxhani, Kyrgyz-Turkish Manas University nga Kirgistani dhe Ahmet Yesevi University (AYU) nga Kazakistani.

Në ceremoninë solemne të hapjes morën pjesë personalitete të larta akademike dhe institucionale, përfshirë Rektori e UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, Prof. Dr. Hasan Uslu, Rektor i Universitetit Niğde Ömer Halisdemir (Turqi), Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Rektor i Universitetit Kirgiz-Turk Manas, Prof. Dr. Vilayət Məmməd oğlu Vəliyev, Rektor i Universitetit Teknik të Azerbajxhanit, Prof. Dr. Naci Genc, Zv/rektor i Universitetit Ahmed Yesevi (Kazakistan); si dhe përfaqësues nga Universiteti Teknik i Kievit dhe institucione të tjera ndërkombëtare nga Evropa, Azia dhe Afrika.

Në fjalën e tij përshëndetëse, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, u shpreh se kongresi përfaqëson një platformë të rëndësishme për bashkëpunim akademik dhe shkëmbim shkencor ndërmjet vendeve të botës turke dhe rajonit të Ballkanit.

“Është kënaqësi dhe nder i veçantë që mirëpresim sot në UBT një ngjarje të tillë ndërkombëtare si TÜRK-COSE 2025. Ky kongres bashkon mendjet më të ndritura në shkencë, teknologji, inxhinieri dhe inovacion, dhe synon të ndërtojë ura të reja bashkëpunimi ndërkombëtar. UBT është i përkushtuar të mbetet qendër ekselence ku teoria dhe praktika, arsimi dhe industria, si dhe vizioni akademik e zhvillimi shoqëror, takohen për të ndërtuar një të ardhme më të mirë për të gjithë”, theksoi ai.

Pas rektorit Hajrizi, fjalën e mori Prof. Dr. Hasan Uslu, Rektor i Universitetit Niğde Ömer Halisdemir (NOHU), i cili theksoi rolin e këtij kongresi në forcimin e bashkëpunimit shkencor ndërmjet vendeve të botës turke:

“Sot, shumë shkencëtarë të shquar nga bota turke, si dhe nga Azia, Afrika dhe Evropa, janë mbledhur këtu në Prishtinë për të ndarë dijen dhe për të promovuar bashkëveprim akademik. TURK-COSE 2025 fokusohet në tema strategjike si inteligjenca artificiale, Interneti i Gjërave, nanoteknologjia, qytetet e mençura dhe energjia e rinovueshme. Kjo ngjarje është dëshmi e unitetit akademik dhe shkencor mes kombeve tona”, u shpreh ai.

Ndërsa Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Rektor i Universitetit Kirgiz-Turk Manas, në fjalimin e tij vuri theksin te roli transformues i shkencës dhe teknologjisë në epokën e inteligjencës artificiale:

“Jetojmë në një kohë kur shkenca nuk mjaftohet më me vëzhgimin e natyrës, por krijon sisteme që mësojnë dhe mendojnë. Inteligjenca artificiale është bërë gjuha e përbashkët e gjithë shkencave. Kongrese si ky janë laboratorë idesh, ku lindin zbulimet e së ardhmes dhe ku ndërtohen ura bashkëpunimi midis brezave të shkencëtarëve”, theksoi ai.

Në vijim, Prof. Dr. Naci Genc, zv/rektor i Universitetit Ahmed Yesevi, vlerësoi rëndësinë e konferencës për nxitjen e bashkëpunimit rajonal dhe ndërkombëtar:

“Ngjarje si TÜRK-COSE jo vetëm që nxisin ndarjen e dijes akademike, por edhe forcojnë miqësinë dhe partneritetin mes kombeve tona. Jam i bindur se idetë, prezantimet dhe bashkëpunimet që do të lindin këtu do të ndikojnë pozitivisht në zhvillimin shkencor dhe teknologjik të rajonit”, deklaroi ai.

Organizatori kryesor i kongresit, Prof. Dr. Murat Barut nga Universiteti Niğde Ömer Halisdemir, theksoi se edicioni i sivjetëm përfshin një program të pasur me mbi 14 sesione tematike që mbulojnë fusha të gjera si: inxhinieria dhe teknologjia, arkitektura dhe mjedisi i qëndrueshëm, mjekësia dhe bioteknologjia, inteligjenca artificiale dhe transformimi digjital, shkencat natyrore dhe energjia e rinovueshme.

Në kuadër të kongresit do të prezantohen mbi 150 punime shkencore, me pjesëmarrje fizike dhe virtuale të studiuesve nga Turqia, Kosova, Azerbajxhani, Kirgizia, Kazakistani, Ukraina dhe vende të tjera të rajonit euroaziatik.

Me organizimin e këtij kongresi, UBT dëshmon edhe njëherë rolin e tij si një qendër ndërkombëtare e ekselencës akademike dhe inovacionit, duke forcuar pozicionin e Kosovës si një nyje e rëndësishme në rrjetin global të bashkëpunimit shkencor dhe teknologjik.

Presidenti Donald Trump ka nënshkruar një projektligj shpenzimesh për të rihapur qeverinë dhe për t’i dhënë fund mbylljes më të gjatë në historinë e SHBA-së.

Ai e nënshkroi buxhetin afatshkurtër në ligj vetëm disa orë pasi Dhoma e Përfaqësuesve votoi 222-209 për ta miratuar atë të mërkurën në mbrëmje, dhe dy ditë pasi Senati miratoi ngushtë të njëjtën paketë.

Në Zyrën Ovale, Trump tha se qeveria tani do të “rifillojë operacionet normale” pasi “njerëzit u lënduan kaq keq” nga mbyllja 43-ditore.

Shumë shërbime qeveritare janë pezulluar që nga tetori, dhe rreth 1.4 milion punonjës federalë kanë qenë në pushim të papaguar ose kanë punuar pa pagesë. Ndihma ushqimore është lënë gjithashtu në harresë dhe udhëtimi ajror është ndërprerë në të gjithë vendin.

Shërbimet qeveritare pritet të rihapen në ditët në vijim, ndërsa ndërprerjet në udhëtimin ajror ka të ngjarë të lehtësohen përpara festës së Falënderimeve që po afron. Administrata Federale e Aviacionit (FAA) kishte zvogëluar trafikun ajror për shkak të mungesës së stafit për shkak të mbylljes.

ANALIZA: Demokratët e lënë të dëmtuar pasi mbyllja historike nuk jep shumë rezultate.

Kjo pati ndikime të drejtpërdrejta tek anëtarët e Kongresit që përpiqeshin të arrinin në kryeqytetin e vendit të mërkurën për votimin në Dhomën e Përfaqësuesve.

Derrick Van Orden, një republikan nga Wisconsin, e ngau motorin e tij gati 1,000 milje (1,609 km) në të gjithë vendin për të hedhur votën e tij në Dhomën e Përfaqësuesve përpara se ajo t’i dërgohej tavolinës së presidentit.

Projektligji siguron fonde vetëm për të mbajtur qeverinë të hapur deri më 30 janar, kur ligjvënësit do të duhet të gjejnë përsëri një mënyrë për të financuar qeverinë.

Para se ta nënshkruante atë në ligj, Trump vazhdimisht fajësoi Partinë Demokratike për mbylljen. “Ata e bënë thjesht për arsye politike,” tha ai.

“Kur të arrijmë te zgjedhjet e mesit të mandatit dhe gjëra të tjera, mos harroni se çfarë i kanë bërë vendit tonë“, shtoi ai./KP

Flamuri i Sirisë është ngritur përsëri mbi ndërtesën e ambasadës së saj në Londër, duke shënuar herën e parë që misioni ka qenë aktiv që nga mbyllja e tij në vitin 2013.

Ministri i Jashtëm sirian Asaad al-Shaibani, në Mbretërinë e Bashkuar për një vizitë zyrtare, kryesoi ceremoninë në ndërtesën në Londrën qendrore të mërkurën.

Ambasada kishte mbetur e mbyllur për më shumë se një dekadë pasi Mbretëria e Bashkuar ndërpreu marrëdhëniet diplomatike me Damaskun gjatë konfliktit sirian.

Në një postim në X, Sheybani e përshkroi momentin si simbolik të një kapitulli të ri për vendin e tij, duke thënë se rihapja erdhi “pas viteve të izolimit të imponuar nga regjimi i Bashar al-Assadit”.

“Siria po kthehet në botë me identitetin e saj të lirë,” shtoi ai.

Ngritja e flamurit përfaqëson hapin e fundit të dukshëm në përpjekjet e Sirisë për të rivendosur përfaqësimin diplomatik jashtë vendit pas viteve të izolimit ndërkombëtar./KP