

Kulturë
Tetë vite pa kolosin e letrave shqipe Dritëro Agolli
Published
8 months agoon
By
EAd SulSot, më 3 shkurt, shënohet 8-vjetori i ndarjes nga jeta të njërit prej kolosëve të letërsisë shqipe, Dritëro Agolli. Shkrimtari, poeti dhe publicisti i njohur, që la pas një trashëgimi të pasur dhe të pashlyeshme në letërsinë shqiptare, u nda nga jeta në moshën 85-vjeçare, duke lënë pas një krijimtari të paçmuar që do të mbetet gjithmonë e pranishme në zemrat e lexuesve.
Dritëro Agolli lindi më 13 tetor 1931, në fshatin Menkulas të Devollit, dhe që nga rinia e tij e hershme, i dha frymë dhe shije të veçantë kulturës shqiptare. Mësimet e para i mori në vendlindje, e më pas vazhdoi gjimnazin në Gjirokastër, një qytet me një histori dhe traditë të pasur arsimore. Pasi përfundoi arsimin e mesëm, Agolli u ndje i ftuar për të ndjekur studimet e larta në Fakultetin e Arteve të Shën Petersburgut, ku mësoi dhe zhvilloi pasionin e tij për letërsinë.
Puna e tij si gazetar dhe si kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë, e formoi edhe më tej si një figurë të rëndësishme të jetës kulturore dhe letrare shqiptare. Për 30 vjet, ai ishte gjithashtu deputet, duke kontribuar në jetën politike të vendit. Megjithatë, ai do të mbetet i paharruar për kontributin e tij të jashtëzakonshëm në letërsinë shqipe.
Krijimtaria e Dritëro Agollit është jashtëzakonisht e pasur dhe e larmishme, duke përfshirë poezi, poema, tregime, novela, romane, drama, dhe skenarë filmash. Vepra e tij më e njohur dhe më e dashur nga shqiptarët është “Nënë Shqipëri” (1975), një poezi epike që pasqyron me forcë dhe ngjyra figurën e Atdheut, me të gjitha vështirësitë dhe heroizmin që e shoqëruan atë në periudha të ndryshme të historisë. Po ashtu, në një sërë poemash dhe vjershash, ai pasqyron frymën e Luftës Nacionalçlirimtare dhe ndihmoi në ruajtjen e kujtesës historike të kombit.
Në prozë, Agolli ka lënë vepra të paharruara, mes të cilave “Komisari Memo” dhe “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo”. Këto romane, të cilat pasqyrojnë ngjarje dhe karaktere të jetuara gjatë periudhës së komunizmit, janë bërë gjithashtu pjesë e kinematografisë shqiptare, duke u ekranizuar me sukses.
Poezia e tij e fundit, “Prit edhe pak”, ishte një dhuratë e ngrohtë për bashkëshorten Sadije dhe pasqyronte një dashuri të thellë dhe të pastër, një pasqyrë e jetës së tij personale dhe një shprehje e ndjenjës së një njeriu që ka kaluar shumë, por gjithmonë ka mbajtur shpresën dhe optimizmin.
Dritëro Agolli është njohur dhe vlerësuar me shumë çmime dhe nderime, duke përfshirë titullin e lartë “Nderi i Kombit”, shpalljen Qytetar Nderi i Tiranës në vitin 2003, si dhe katër çmime të Republikës. Ai gjithashtu është anëtar i Akademisë së Firences “Muzat” në Itali dhe ka qenë një shembull i jashtëzakonshëm i përkushtimit për letërsinë dhe kulturën shqiptare.
Shkrimtari i njohur u nda nga jeta më 3 shkurt 2017, por emri dhe vepra e tij jetojnë ende si një dritë që ndriçon rrugën e letërsisë shqipe. Përmes veprave të tij, Dritëro Agolli mbetet një figurë e paharruar, një nga shkrimtarët më të mëdhenj të letërsisë shqiptare dhe një pasuri e patjetërsueshme e kulturës sonë.
Një fragment nga poezia e Dritëro Agollit “Nënë Shqipëri”, e njohur për pasqyrimin e dashurisë dhe nderimit të tij për atdhenë, është si vijon:
“Nënë Shqipëri, ti më dhe jetën,
Gjaku yt më bëri burim,
Për ty luftova, për ty vdes,
Ty të kujtoj, ty të shkruaj, Shqipëri!”
“Nënë Shqipëri, ti nderove emrin,
Ti më mësove të jetoj,
Dhe kur kam rënë, ti më ngrite,
Për ty çdo fjalë është një betim.”
“Nënë Shqipëri, ti je në çdo hap,
Në çdo shteg, në çdo rrugë,
Mbi gjithçka, ti më mban të gjallë,
Në zemrën time, ti je një zog.”
Kulturë
Dhimitër Anagnosti dhe magjia e filmit shqiptar hapin ciklin kulturor në Kosovë
Published
1 hour agoon
September 17, 2025By
UBT News
Ambasada e Shqipërisë në Kosovë, në bashkëpunim me Arkivin Qendror Shtetëror të Filmit dhe Kino Armata, sjell në Prishtinë ciklin kulturor “Netët e Filmit Shqiptar”, një iniciativë që synon të promovojë trashëgiminë dhe kinematografinë shqiptare për publikun kosovar.
Ceremonia e hapjes do të zhvillohet më 17 shtator 2025, në orën 19:00, në Kino Armata, ku shikuesit do të kenë mundësinë të shohin një nga filmat më të dashur të kinemasë shqiptare, klasikën artistike “Përrallë nga e Kaluara”, e regjisorit të njohur Dhimitër Anagnosti.
Ky film përfaqëson një pikë kulmore të kinemasë, duke kombinuar humorin, satirën dhe mesazhet shoqërore në një mënyrë të veçantë.
“Përrallë nga e Kaluara” sjell historinë e Marigosë, një vajzë 20-vjeçare e dashuruar me Trimin, por e detyruar të martohet me Gjinon, një 14-vjeçar nga një familje e pasur.
Filmi është i bazuar në poemën satirike “14 vjeç dhëndër” të Andon Zako Çajupit dhe përmes situatave komike dhe dramatike, trajton kontrastet e ndryshme sociale dhe sfidat e dashurisë dhe detyrimeve familjare.
Ky realizim kinematografik ka mbetur një nga komeditë më të njohura dhe më të dashura të ekranit shqiptar, duke u shndërruar në një pjesë të rëndësishme të historisë së filmit shqiptar. Shfaqja në Kino Armata ofron jo vetëm një mundësi për t’u rikthyer tek klasikët e kinemasë, por edhe për të kuptuar më mirë evoluimin e artit filmik shqiptar dhe ndikimin e tij në kulturën kombëtare.
Cikli “Netët e Filmit Shqiptar” do të vazhdojë me shfaqje të tjera të filmave klasikë dhe bashkëkohorë shqiptarë, duke krijuar një platformë të rëndësishme për dialog kulturor dhe promovimin e trashëgimisë artistike midis Shqipërisë dhe Kosovës.
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Lifestyle
Studim: Mendimet negative lidhen me rënien e aftësive njohëse te të moshuarit
Published
2 hours agoon
September 17, 2025By
UBT News
Një këshillë që vjen nga të moshuarit – “mendoni pozitivisht” – tani mbështetet edhe nga shkenca. Një studim i ri i publikuar nga Times of India tregon se mendimet e vazhdueshme negative mund të dëmtojnë seriozisht shëndetin mendor dhe aftësitë njohëse te të rriturit më të moshuar.
Studiuesit në Wuhan të Kinës analizuan 424 persona mbi 60 vjeç dhe zbuluan një lidhje të fortë mes mendimeve të përsëritura negative dhe performancës më të dobët në testet e kujtesës, vëmendjes dhe arsyetimit. Vlerësimet u kryen me pyetësorin RNT dhe metodën Montreal Assessment Scale, duke treguar se ata që kishin më shumë mendime negative, shfaqnin funksione njohëse dukshëm më të dobëta.
Ky rezultat mbeti i pandryshuar edhe kur u morën parasysh faktorë si mosha, arsimi, të ardhurat apo sëmundjet kronike.
Sipas studiuesve, grupmosha 60–79 ishte më e prekura, tek të moshuarit mbi 80 vjeç ose tek ata me arsim të ulët, ndikimi ishte më i dobët.
Ky nuk është studimi i vetëm që arrin në këtë përfundim, kërkime të ngjashme në Universitetin e Kalifornisë dhe në Universitetin e Barcelonës kanë dalë me rezultate të njëjta. Shkencëtarët shpjegojnë se mendimet negative shkaktojnë stres afatgjatë, rritje të kortizolit, inflamacion dhe tension të lartë gjaku – faktorë që, me kalimin e kohës, dëmtojnë trurin.
Përveç kësaj, ndryshimet biologjike, edukimi dhe mosha përforcojnë efektet negative.
Ekspertët theksojnë rëndësinë e masave parandaluese: kontrolle të rregullta shëndetësore, terapi për menaxhimin e stresit, gjumë të mirë, aktivitet fizik, përfshirje në shoqëri dhe ushqim të shëndetshëm. Po aq e rëndësishme është nxitja e mendimeve pozitive.
Studimi kinez ka kufizime: mungesë të pjesëmarrësve nga kultura të ndryshme e vështirësi në raportimin e saktë të mendimeve negative.
Studiuesit sugjerojnë se duhen të dhëna afatgjata për të kuptuar më qartë si mendimet ndikojnë në funksionin njohës me kalimin e viteve.
Magazinë
The Rolling Stones gati për albumin e ri, mund të rikthehen me turne europian
Published
2 days agoon
September 15, 2025By
UBT News
Legjenda britanike e rock-ut, The Rolling Stones, është “pothuajse gati” për të publikuar albumin e tyre të ri, sipas Marlon Richards, djalit të Keith Richards.
Pas suksesit të albumit Hackney Diamonds më 2023, albumi i 24-të i studios dhe i pari me këngë të reja që nga A Bigger Bang në 2005 – grupi duket se nuk ka ndërmend të ndalet. Albumi, që përfshinte edhe regjistrimet e fundit të bateristit Charlie Watts, i cili vdiq në 2021, u ngjit menjëherë në krye të top-listave britanike dhe fitoi Grammy për albumin më të mirë rock.
Në një intervistë për Record Collector, Marlon Richards tregoi se anëtarët e mbetur të grupit po punojnë intensivisht në studio në Londër.
“Janë aty çdo ditë, deri natën vonë. Mendoj se janë pothuajse gati. Grammy i fundit i ka motivuar shumë,” tha ai.
Ai shtoi se zërat për një turne po rriten: “Duket se po planifikojnë një turne në Europë”. Kjo vjen pas anulimit të mundshëm të turneut të këtij viti për shkak të problemeve me datat dhe vendet e koncerteve, ku ishin diskutuar qytete si Parisi, Londra, Barcelona dhe Roma.
Mick Jagger, 82 vjeç, Keith Richards, 81 vjeç, dhe Ronnie Wood, 78 vjeç, vazhdojnë të sfidojnë kohën dhe, nëse gjithçka shkon sipas planeve, viti 2026 mund të sjellë rikthimin madhështor të grupit në skenat europiane.
Pyetja mbetet: a do të arrijnë fansat këtë herë të marrin atë që duan?
Përgatiti: A.Z. /UBT News/
Kulturë
Shqipëri/Sezoni i ri i Teatrit Kombëtar hapet me komedinë ‘Kërkohet një tenor’”
Published
2 days agoon
September 15, 2025By
UBT News
Teatri Kombëtar hap sezonin e ri me komedinë “Kërkohet një tenor”, nën regjinë e Armand Borës.
Kjo komedi është shkruar nga dramaturgu amerikan Ken Ludwig, autor i dhjetëra veprave, mes të cilave spikat edhe muzikali i suksesshëm Crazy for You, me muzikë nga Gershwin.
“Kërkohet një tenor” cilësohet si një nga krijimet më të arrira dhe argëtuese të Ludwig.
Ajo u shfaq për herë të parë në Londër në vitin 1986 dhe më pas qëndroi në Broadway për 14 muaj me radhë.
Për publikun tiranas, shfaqja do të ngjitet në skenë më 18, 19, 20 dhe 21 shtator, në sallën Centrali 400 pranë ArTurbinës.
Ngjarja vendoset në vitet ’30, brenda një dhome ndenjeje. Vetë titulli është një lojë fjalësh: në anglisht, Lend me a tenner (“Më jep një dhjetëshe”) shndërrohet në Lend me a tenor, duke i dhënë komedisë një kuptim të dyfishtë.

Sheeran: Nuk është shpërngulje e përhershme, por një zgjidhje gjatë turneut

Trajneri Skaloni: Messi luajti ndeshjen e fundit në Argjentinë, por mund të kthehet

Cili është lloji më i mirë i bukës?

Romanca e Katy Perry me Justin Trudeau vazhdon ende

Dhimitër Anagnosti dhe magjia e filmit shqiptar hapin ciklin kulturor në Kosovë

Samsung nis prodhimin masiv të Exynos 2600 për Galaxy S26 Ultra

Studim: Mendimet negative lidhen me rënien e aftësive njohëse te të moshuarit

Real Madridi ankohet në FIFA për referim

Çka tregon tensioni i lartë te personat nën 40-vjeç?
Të kërkuara
-
Aktualitet3 weeks ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Kërkime2 months ago
Profesori i UBT-së, Musa Sabedini, publikon punim shkencor në revistën ndërkombëtare JGPSCD në SHBA
-
Aktualitet2 months ago
BSc në Shëndet Publik dhe Shkenca Mjekësore në UBT – Investim për të ardhmen e shëndetit të popullatës
-
Lajmet nga UBT3 months ago
UBT shpall konkurs për pranimin e studentëve të rinj për vitin akademik 2025/26