Shëndeti

Tetë shenja se trupi juaj ka nevojë për vitaminë D

Një sistem imunitar i dobët.

Published

on

Vitamina D është një vitaminë e tretshme që ndikon shumë në sistemet e trupit tonë nga sigurimi i furnizimit me kalcium ndaj eshtrave tona deri tek forcimi i sistemit tonë imunitar.

Ne normalisht e marrim këtë vitaminë nga ushqimet, suplementet dhe rrezet e diellit, por kur diçka shkon keq dhe ne përballemi me mungesën e vitaminës D, sistemet tona të trupit mund të dëmtohen.

Djersitja e kokës

Ka një sërë simptomash që mund të tregojnë se niveli i vitaminës D është i ulët. Literatura shkencore e përshkruan djersitjen e tepruar tek të sapolindurit si një nga shenjat e hershme të mungesës së kësaj vitamine.

Një nga simptomat më pak të dukshme të mungesës së vitaminës D tek të rriturit është djersitja e tepërt e kokës në krahasim me pjesën tjetër të trupit.

Nëse koka juaj djersitet shumë kjo mund të lidhet me mungesën e vitaminës D në trupin tuaj dhe mund t’ju duhet të konsultoheni me mjekun tuaj.

Dhimbja e kockave

Mungesa e vitaminës D mund të dëmtojë aftësinë e trupit për të futur kalciumin në indet e kockave, të cilat mund të çojnë në osteomalacia ose dobësim të eshtrave.

Një mangësi e vitaminës D mund të shoqërohet me dhimbje të ndryshme muskulo-skeletore, në veçanti, me dhimbje të kockave tibiale dhe butësi.

Rekomandohet të siguroheni që po merrni përditë sasinë e nevojshme të Vitaminës D për të shmangur dhimbjen e kockave, frakturat e kockave dhe sëmundjet e lidhura me të si osteoporozën.

Dhimbje muskulore

Vitamina D prek jo vetëm eshtrat tona, por edhe muskujt tanë. Mungesa e kësaj vitamine mund të shkaktojë dhimbje të forta muskulore, dobësi, masë të zvogëluar të muskujve dhe shërim të dobët të muskujve pas një aktiviteti fizik të fortë.

Nivelet e ulëta të vitaminës D gjithashtu mund të shkaktojnë dhimbje kronike të përhapura në trup, që është një nga simptomat kryesore të fibromialgjisë.

Një sistem imunitar i dobët

Vitamina D luan një rol të madh në mbështetjen e sistemit imunitar. Pa dijeni, mjekët filluan të përdorin këtë vitaminë për të trajtuar infeksionet shumë kohë më parë, para se të zbuloheshin antibiotikët.

Pacientët e tuberkulozit, për shembull, u dërguan në sanatoriume ku ata ishin të ekspozuar ndaj dritës së diellit, të cilat, siç mendonin mjekët, vriste drejtpërdrejt infeksionin.

Pra, nëse vuani nga infeksione të shpeshta virale, niveli i ulët i vitaminës D mund të jetë arsyeja.

Lodhja dhe dobësia

Shpesh tentojmë t’ia atribuojmë lodhjen dhe mërzinë me një mënyrë jetese të zënë ose me mungesën e gjumit. Megjithatë, rezulton se mungesa e vitaminës D në trup mund të përfshihet gjithashtu.

Një studim që vërejti efektin e plotësimit të vitaminës D tek pacientët me lodhje, tregoi një reduktim të ndjeshëm të simptomave të lodhjes pas normalizimit të niveleve të vitaminës D.

Shërimi i ngadaltë i plagëve

Një studim ka treguar se trajtim 12 javor të plotësimit me vitaminë D rezulton në një reduktim të ndjeshëm të plagëve në mesin e pacientëve me ulcera në këmbë të personave diabetikë.

Shkencëtarët besojnë se vitamina D kishte një efekt pozitiv në stabilizimin e niveleve të glukozës në gjak dhe kolesterolit në pacientët nën hulumtim.

Nëse plagët tuaja shërohen ngadalë (sidomos nëse keni diabet), kushtojini vëmendje nivelit të kësaj vitamine në trupin tuaj.

Humbja e flokëve

Ka shumë faktorë që mund të shkaktojnë humbjen e flokëve dhe mungesa e vitaminës D është një prej tyre. Mungesa e kësaj vitamine mund të çojë në një proces të dëmtuar të ciklit të rritjes së flokëve, hollimit dhe rënies së tyre.

Vitamina D luan një pjesë integrale në procesin e rritjes së flokëve në pikën e lindjes së flokëve dhe mund të përdoret si një shtojcë që synon trajtimin e humbjes së flokëve.

Ankthi dhe depresioni

Vitamina D është një vitaminë unike që ndikon shumë pjesë të trupit tonë, duke përfshirë edhe trurin. Pasi vitamina të merret përmes ushqimit ose të sintetizohet në lëkurën tonë, ajo liron neurotransmetues si dopaminën dhe serotoninën që ndikojnë në funksionimin e trurit.

Sipas shkencëtarëve, mungesa e vitaminës D mund të çojë në ankth, depresion dhe madje mund të lidhet me sëmundjet mendore duke përfshirë skizofreninë.

Nëse keni ndonjë nga shenjat e mungesës së vitaminës D, planifikoni një vizitë tek mjeku juaj i cili do të vlerësojë nivelin e kësaj vitamine në trupin tuaj dhe do t’ju përshkruajë dozën e nevojshme të vitaminës D.

Aktualitet

GLPS: Konsultimet buxhetore për shëndetësinë në nivelin më të ulët të mundshëm

Published

on

Agron Demi, autor i analizës “Fondet publike, shëndeti publik: Analiza e transparencës së buxhetit të shëndetësisë në Kosovë”, në një tryezë diskutimi të organizuar nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS) tha se Ministria e Shëndetësisë publikon raporte buxhetore, porse nuk paraqet detaje.

“Shërbimi Spitalor Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK) ka shënuar progres sa u përket publikimeve të raporteve buxhetore. Nga niveli qendror jo vetëm Ministria e Shëndetësisë, por as ministritë e tjera nuk e zbatojnë diskutimin me publikun.
Kosova nuk qëndron mirë sa i përket mbikëqyrjes parlamentare dhe asaj të auditimit për fondet publike në sektorin e shëndetësisë. Prej 100 pikëve maksimale, Kosova ka marrë 53 pikë sa i përket mbikëqyrjes parlamentare
Kuvendi i Kosovës dhe Komisioni i tij përkatës për Shëndetësi kanë autoritetin ligjor për të mbikëqyrur se si shpenzohen fondet publike në sektorin e shëndetësisë”, tha Demi.

Në këtë tryezë u vu në dukje se Kosova qëndron keq e renditur në krahasim me vendet tjera në sektorin e konsultimeve buxhetore me publikun.

Bazuar në një pilot projekt të zbatuar nga Instituti GAP në vitin 2023, sa i përket ku gjendet Kosova anketën e transparencës buxhetore, del se vendi ynë ka marrë vetëm 9 pikë nga 100 të mundshme.

Po ashtu u vlerësua se se në Kosovë procesi i konsultimeve buxhetore me publikun dhe organizatat joqeveritare e mediat është në nivelin më të ulët të mundshëm.

Ndërsa, drejtori financiar nga Shërbimi Spitalor Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), Enver Gashi tha se
për keqpërdorimin e fondeve nuk mund të thotë se ka pasur apo jo, pasi me këtë pjesë merren organet kompetente.

“Në nivel qendror nuk ekziston mundësia e diskutimit me publikun për buxhetin në mënyrë direkte.
Në takimet e bordit kur diskutohet për buxhetin marrin pjesë shoqëria civile dhe gazetarët”, tha Gashi.

Continue Reading

Shëndeti

Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin

Published

on

Shkencëtarët e kanë të vështirë të shpjegojnë pse një shëtitje e thjeshtë në natyrë duket se shëron shpejt trurin e lodhur nga stresi dhe teknologjia.

“Po shtohet gjithnjë e më shumë dëshmia se diçka tek ecja në natyrë po i bën përqendrimit tonë”, tha Gloria Mark, profesoreshë e informatikës në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, për The New York Times.

Ajo ka shtuar se kjo mbetet ende vetëm teori. “Nuk e dimë nëse ky është shpjegimi i vërtetë i asaj që po ndodh”, ka thënë ajo.

Ky fenomen lidhet me “teoria e restaurimit të përqendrimit”, e zhvilluar në vitet ’80. Përqendrimi i njerëzve është burim i kufizuar që duhet “rimbushur”, dhe natyra e bën këtë më mirë se çdo ambient tjetër.

Një eksperiment i 2008 me studentë të Universitetit të Miçiganit ka treguar se ata që shëtitën në  park të mbushur me drunj përmirësuan rezultatet e testeve të kujtesës dhe përqendrimit apo vëmendjes me pothuajse 20 për qind, në krahasim me ata që shëtitën nëpër rrugë të qytetit. Kur grupet ndërruan vendet, efekti u përsërit.

“Nuk ishte e nevojshme as të të pëlqente apo të shijoje shëtitjen për të pasur këto përfitime në aftësitë njohëse”, ka thënë Marc Berman, profesor i psikologjisë në Universitetin e Çikagos, për NYT.

Natyra është “fascinuese në mënyrë të butë”, duke tërhequr vëmendje. Qyteti, është i ngarkuar me zhurmë, vijëzime e struktura që imponohen. Berman tha se janë elemente konkrete si vijat e buta, format e harkuara e modelet e përsëritura, që i japin trurit pushim.

“Kjo mund t’i lejojë trurit tonë të pushojë, dhe ndoshta prandaj i shohim këto përfitime”, ka thënë ai.

Një hulumtim me gjurmim të syrit tregoi se njerëzit kishin më pak lëvizje të syrit kur shikonin pamje nga natyra, krahasuar me ato urbane.

Një eksperiment tjetër, i udhëhequr nga Amy McDonnell në Universitetin e Utah, përdori skanime EEG të aktivitetit të trurit e tregoi se pas shëtitjes në natyrë, truri pushonte më shumë e rikthehej me aktivitet më të madh kur pjesëmarrësit kryenin detyra që kërkonin përqendrim.

Megjithatë, shkencëtarët pranojnë se ende nuk ka përgjigje të qartë.

“Shkenca mund të duket pak e mjegullt”, ka thënë McDonnell, duke shtuar se ndoshta nuk ka diçka “magjike” te natyra, por thjesht ndryshimi i ambientit na ndihmon.

Continue Reading

Shëndeti

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Published

on

Në pamje të parë, mund të mendoni se dhjami i tepërt rreth barkut nuk është ndonjë gjë e madhe por kjo mund të shkaktojë disa probleme mjaft të rënda shëndetësore.

Dhjami rreth barkut, quhet yndyrë e “dëmshme” qëndron rreth organeve të brendshme, shkakton probleme si diabeti i tipit 2 e madje sëmundje të zemrës. Me ndryshime në stilin e jetesës dhe zakonet tuaja të të ngrënit, do të jeni në gjendje të ulni yndyrën e tepërt.

Zakoni më i mirë i mëngjesit për tkurrjen e yndyrës së padëshiruar të barkut është ngrënia e proteinave.

Çfarëdo që të hani për mëngjes, përfshini edhe proteina në vaktin tuaj. Proteina është lëndë ushqyese që rrit ndjesinë e ngopjes, duke ju ndihmuar të hani më pak dhe të luftoni dhjamin e tepërt.

Hulumtimet kanë zbuluar se regjimet ushqimore të larta në proteina mund të ndihmojnë në humbjen e peshës.

Një studim zbuloi se pjesëmarrësit që ishin klasifikuar si obezë ose mbipeshë ishin në gjendje të humbisnin peshë e të ulnin nivelet e kolesterolit me një dietë të përkohshme me shumë proteina. Pjesëmarrësit që kishin një rrezik më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare patën humbje më të madhe në peshës pas konsumimit të dietës të pasur me proteina.

Gjithashtu studiuesit zbuluan se ekziston një lidhje e fortë midis cilësisë dhe sasisë së proteinave dhe reduktimit të yndyrës së barkut.

Ata theksojnë rëndësinë e zbulimeve, duke thënë se dhjami rreth barkut është shënues i fortë për disa sëmundje dhe vdekshmërinë prej tyre.

Nëse doni të përgatisni një mëngjes me proteina të larta, provoni të konsumoni vezë, mish pa dhjamë dhe një lëng me pluhur proteinash.

 

 

Continue Reading

Shëndeti

Mëngjesi që të bën lëkurën më të këndshme, ja ç’thonë mjekët

Published

on

Kremi me fara chia dhe manaferra të kuqe, është një nga mëngjeset nga më të shëndetshmet, që nuk duhet të mungojë në menunë javore.

Ky mëngjes përveçse ju ndihmon të reduktoni inflamacionin dhe fryrjen , merrni edhe lëndë ushqyese si omega-3, është e kënaqshme dhe e bën lëkura juaj e bukur dhe me shkëlqim.

“Në rast se nuk e keni provuar kremin chia me fruta për mëngjes, patjetër doni pasi të mësoni për të gjitha përfitimet shëndetësore të këtyre farave.” shpjegon ‘Tevla’ e Spanjës.

Mund të zgjidhni mjedrat si majë, se këto fruta të kuqe, do të përmirësojnë pamjen e lëkurës, duke e bërë më të ndritshme, duke reduktuar inflamacionin dhe duke reduktuar rrathët e errët poshtë syve. Kremi i farave është një nga mëngjeset e preferuara të nutricionistëve.

Kjo për shkak se janë të pasura me proteina, acide yndyrore omega-3 dhe fibra, “koktej” përfitimesh që përfshijnë reduktimin e fryrjes së barkut ndërsa ju ngopin, që do të thotë se nuk do të hani mes vakteve. Përveç kësaj, nuk duhet të harrojmë se farat chia janë burim i kalciumit, një mineral thelbësor për kockat dhe janë të pasura me magnez, zink dhe fosfor.

“Farat Chia sigurojnë sasinë e omega 3 që nuk mund ta marrim nga ushqimet tjera dhe përveç kësaj, acidet yndyroretë pangopura kanë efekt anti-inflamator në nivelin e zorrëve, që do të thotë se gjithçka do të funksionojë më mirë, jo vetëm. në nivelin e një stomaku të sheshtë, por dhe për sa i përket trurit, sistemit nervor dhe zemrës”, shpjegon Itziar Digón, një specialist e psiko-ushqyerjen.

Përveçse janë anti-inflamatore, frutat janë të pasura me anthocyanine, një nga 6000 llojet e flavonoideve që gjenden në natyrë, që u japin ngjyrën e kuqe e blu karakteristike të frutave të pyllit. Ato luajnë rol të rëndësishëm për shkak të funksionit antioksidues dhe konsumimi i tyre shoqërohet me një rrezik më të ulët të presionit të lartë të gjakut.

Mjekja estetike, Elena Moreno, thotë se përveç kësaj, frutat e kuqe ndihmojn në rivendosjen e niveleve të kolagjenit, e bëjnë lëkurën të duket më e ndritshme, ku pastrojnë lëkurën dhe zvogëlojnë praninë e njollave të errëta dhe akneve.

Ato reduktojnë inflamacionin e fytyrës, përfitim shtesë që mund ta marrim parasysh nëse kemi rrathë të errët dhe pak enjtje.

Hidhni farat chia në një tas me kos.

Përzieni e lëreni të qëndrojë për një orë (ose bëjeni një natë më parë).

Mos harroni se kur chia përzihet me lëng (p.sh, pije bimore a qumësht) me kos ose kefir, farat chia zhvillojnë një shtresë xhelatinoze, duke rritur madhësinë e tyre. Në fund shtoni mjedrat dhe frutat e tjera të kuqe sipas shijes.

Continue Reading

Të kërkuara