Shëndet

Tetë arsyet përse duhet të hani hurma gjatë gjithë vitit

Hurmat janë vërtet një rezervë shëruese, veçanërisht kur bëhet fjalë për agjërimin.

Published

on

Nga forcimi i sistemit nervor deri në promovimin e shëndetit të zemrës dhe syve, hurmat kanë një mori përfitimesh të provuara.

Andaj në vend që të kufizoni konsumin tuaj të frutave vetëm në Ramazan, provoni t’i hani ato gjatë gjithë vitit.

Sipas Daily Sabah, hurmat, një simbol i bollëkut dhe një burim i pasur i fibrave, kaliumit dhe kalciumit, kanë qenë ushqimi kryesor i tryezave të Ramazanit qysh kur Profeti Muhamed i këshilloi shokët myslimanë që të prisnin agjërimet e tyre me frutin e shenjtë.

Në vendet e Lindjes së Mesme dhe klimat tropikale dhe të shkretëtira, hurmat janë të shumëllojshme.

Dhe përveç që janë të shijshme, hurmat janë vërtet një rezervë shëruese, veçanërisht kur bëhet fjalë për agjërimin.

Falë përmbajtjes së tyre të lartë të karbohidrateve që mbajnë shumë energji në një vëllim kaq të vogël, “shtypin” dëshirat e sheqerit dhe kështu ju ndihmojnë të kontrolloni oreksin tuaj gjatë gjithë ditës.

Me aminoacide për ndërtimin e trupit, vitaminat A, B dhe C, si dhe shumë minerale si kaliumi, magnezi, kalciumi, natriumi, hekuri, zinku, bakri dhe seleni, hurmat janë me të vërtetë një energji ushqyese.

Sidoqoftë, ato gjithashtu përbëhen kryesisht nga karbohidrate të thjeshta, kryesisht glukozë dhe fruktozë, prandaj si të gjitha ushqimet, moderimi është thelbësor.

Kështu, specialistja e të ushqyerit dhe distikëve, Demet Cerit, nga Spitali Acıbadem Atakent tha që konsumimi i tepërt i frutave të ëmbla mund të çojë në shtim në peshë dhe prishje të balancës së sheqerit në gjak.

Megjithatë, ajo ka sjellë disa arsye pse duhet të hamë hurma rregullisht:.

Ju ndihmon të ndjeheni të ngopur

Hurmat janë fruta të pasura me fibra dietale të tretshme, veçanërisht pektinë.

Pra, si e zgjasin ato ngopjen?

Epo, këto fije, të cilat tërheqin ujin, rrisin rrjedhshmërinë e përmbajtjes së stomakut, prandaj zgjasin kohën që kalon në stomak dhe sigurojnë një ndjenjë të ngopjes, tha Cerit.

Duke përfshirë ushqime të pasura me fibra, siç janë hurmat në iftaret dhe syfyret tuaj dhe dietën e përgjithshme, si dhe mbështesni këtë konsum të fibrave duke konsumuar edhe më shumë ujë, do të keni një kontroll më të madh mbi oreksin tuaj dhe do të jeni më të ngopur për më gjatë, shtoi ajo.

Mbështesin imunitetin

Studimet tregojnë se hurmat mund të kenë një efekt stimulues në sistemin imunitar.

Ky efekt shoqërohet me përmbajtjen e tyre beta-glukane, që është një polisakarid, lloji më i mirë dhe më kompleks i karbohidrateve që mjekët këshillojnë që duhet të konsumojmë.

Përveç kësaj, hurmat përmbajnë gjithashtu sasi të larta të komponimeve fenolike dhe karotenoide (të dyja kanë veti të shkëlqyera për luftimin e kancerit), si dhe vitamina, të gjitha këto mendohet se luajnë një rol në mbështetjen e sistemit imunitar – falë efekteve të tyre antimikrobike dhe vetive antioksiduese.

Jo më të lakmuarit të sheqerit

Pas periudhave të zgjatura të urisë ose agjërimit, trupi ynë na drejton drejt burimeve me karbohidrate të larta, përkatësisht ushqimeve të ëmbla, në mënyrë që sheqeri në gjak të mund të kthehet me shpejtësi në nivelet e tij normale.

“Megjithatë, për të parandaluar shtimin në peshë dhe për të shmangur parregullsitë që lidhen me sheqerin në gjak, duke përdorur përmbajtjen natyrale të sheqerit në fruta (në vend të ëmbëlsirave artificiale) për të përmbushur nevojat tona për diçka të ëmbël. Me shijen e tyre të veçantë dhe ëmbëlsinë e pasur, hurmat mund të jenë një zgjedhje e mirë për të gjitha nevojat tuaja për ëmbëlsirë”, tha Cerit.

Lehtësim i kapsllëkut

Ushqime të tilla si hurma me fibra dietike të larta duhet të kenë një pjesë të rëndësishme në një dietë të shëndetshme.

Për të mbajtur gjithçka që funksionon pa probleme, dietologët rekomandojnë të konsumoni të paktën 20-30 gram fibra në ditë.

Studimet kanë treguar që rritja e marrjes së fibrave dietike rrit vëllimin e jashtëqitjes dhe shkurton kohën e saj të tranzicionit në zorrë, duke ndihmuar kështu në parandalimin e kapsllëkut të frikshëm.

Në Ramazan, ju gjithashtu mund të përfitoni nga përmbajtja e pasur e fibrave të hurmave për të ndihmuar tretjen.

Të mira për zemrën

Hurmat njihen si një burim i shkëlqyeshëm i kaliumit, një mineral thelbësor përgjegjës për ruajtjen e ekuilibrit të lëngjeve dhe elektroliteve në trup, përcjell Telegrafi.

Kaliumi është i përfshirë në sigurimin e përcjelljes nervore, rregullimin e pulsit dhe presionit të gjakut.

Hulumtimet zbulojnë se një dietë e pasur me kalium ndihmon në uljen e presionit të gjakut, ruajtjen e shëndetit kardiovaskular dhe zvogëlon rrezikun e goditjes në tru.

Mbron nga sëmundjet e syrit

Hurmat gjithashtu përmbajnë komponime që ndihmojnë në ndalimin e sëmundjeve të syrit të lidhura me moshën.

Studimet kanë treguar që ato janë një burim i fortë i zeaxanthin dhe lutein, të cilat janë llojet e karotenoideve të pranishme në indet e syve dhe kanë veti antioksiduese.

Prandaj, këto komponime mendohet se janë të dobishme në parandalimin e zhvillimit të kataraktit dhe degjenerimit makular (makula: pjesa qendrore e retinës) tek individët e moshuar.

Sistemi nervor dhe energjia

Hurmat, të cilat përmbajnë nivele të moderuara të B1, vitaminë B2 dhe niacin (B3), si dhe vitaminë B6, na ndihmojnë të plotësojmë nevojat tona ditore për vitaminë B.

Vitamina B e lartpërmendur është e përfshirë në metabolizimin e karbohidrateve, proteinave dhe yndyrave, domethënë duke marrë energji nga këto lëndë ushqyese.

Ato gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në funksionimin e shëndetshëm të sistemit nervor.

Kur jeni në nivel jo të mjaftueshëm në këto vitamina, me shumë mundësi do të ankoheni për luhatje dhe ulje të nivelit të energjisë, dobësi, lodhje dhe probleme të përqendrimit.

Kjo është më e rëndësishmja kur agjëroni kur “mjegulla e trurit” është një sfidë e vërtetë.

Çelësi për kocka të forta

Kur bëhet fjalë për shëndetin e kockave, minerali i parë që ju vjen në mend është kalciumi. Cerit tha se thithja e kalciumit është po aq e rëndësishme sa edhe marrja e tij.

Kalciumi dhe fosfori janë dy minerale që punojnë së bashku për të mbrojtur shëndetin e kockave dhe përthithja e tyre rritet kur merren së bashku.

Konsumimi i hurmave, të cilat përmbajnë minerale si kalcium, magnez dhe zink, si dhe fosfor, çdo ditë na ndihmojnë në përmirësimin e shëndetit të kockave dhe parandalimin e kushteve të tilla si osteoporoza, tha Cerit.

Të freskëta ose të thata, hani gjatë gjithë vitit

Megjithëse vlera ushqyese e hurmave varet nga lloji i tyre, pavarësisht nëse ato janë të freskëta ose të thata, shkalla e pjekurisë dhe kushtet e tyre të rritjes, ato janë super ushqyes.

Falë jetëgjatësisë së gjatë, ato konsumohen kryesisht kur piqen dhe pastaj thahen.

Duke thënë se ndërsa ato të freskëta janë më të pasura me proteina dhe komponime fenolike, ato humbasin paksa disa antioksidantë dhe kanë një përmbajtje më të lartë të karbohidrateve kur piqen dhe thahen.

Gjithsesi Cerit thotë se ato janë akoma shumë të dobishme për shëndetin tonë të përgjithshëm dhe humbja është e vogël.

Pra konsumoni këtë frut “jo vetëm në Ramazan, por edhe gjatë gjithë vitit, të freskët dhe të thatë”, ka rekomanduar ajo.

Shëndet

Ky ilaç është premtues për humbje në peshë

Published

on

Continue Reading

Shëndet

Kur kanceri i mëlçisë përhapet në kocka

Published

on

Kur kanceri i mëlçisë metastazon në kocka, zakonisht ndodhet në stadin e katërt (IV).

Ky stad shoqërohet me dhimbje të forta kockore, rrezik të lartë për fraktura dhe komplikime si hiperkalcemia (rritje e kalciumit në gjak) dhe kompresioni i palcës kurrizore.

Dhimbja është e vazhdueshme dhe vështirë kontrollohet edhe me ilaçe.

Sipas klinikave si Cleveland Clinic dhe Mayo Clinic, metastazat kockore mund të shkaktojnë lodhje, të përziera, konfuzion, dhe dobësi ose mpirje në gjymtyrë. Kanceri i mëlçisë shpesh zbulohet në faza të vona, sidomos te pacientët me hepatit kronik, cirozë, diabet apo mbipeshë.

Studimet tregojnë se 3% deri në 20% e pacientëve me karcinomë hepatike zhvillojnë metastaza në kocka, kryesisht në shtyllën kurrizore.

Dhimbja është simptoma më e shpeshtë dhe më e rëndë, duke ndikuar drejtpërdrejt në cilësinë e jetës së pacientit.

Trajtimi në këto raste është paliativ, pra synon lehtësimin e dhimbjes dhe përmirësimin e jetës.

Përveç ilaçeve dhe radioterapisë, sot përdoren edhe teknika moderne si ablacioni me radiofrekuencë dhe embolizimi selektiv, që ndihmojnë në kontrollimin e metastazave dhe reduktimin e dhimbjes. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Shëndet

A e dini kur është koha më e mirë për ta ngrënë një mollë?

Published

on

Mollët janë të pasura me fibra dhe antioksidantë, duke kontribuar në shëndetin e tretjes dhe organizmit në përgjithësi.

Por a ndryshojnë përfitimet e tyre sipas kohës së ngrënies? Ekspertët e ushqyerjes tregojnë se kur efekti i një molle është më i madh.

Mëngjesi: Një fillim i mirë i ditës

Një mollë është një zgjedhje ideale për mëngjes, jep ndjesi ngopjeje dhe është e ulët në kalori. Dr. Jacqueline Vernarelli thekson se mollët kanë një indeks të ulët glicemik dhe përmbajnë acid klorogjenik, i cili ndihmon në stabilizimin e sheqerit në gjak pas vakteve.

“Mollët janë të pasura me fibra, vitamina dhe antioksidantë që mbështesin shëndetin e zemrës, tretjen dhe sistemin imunitar. Ato përmbajnë gjithashtu përbërës anti-inflamatorë si vitamina C dhe kuercetina,” shpjegon Vernarelli. Dietologia Lauren Manaker shton se një mollë mund të stimulojë butësisht tretjen në mëngjes.

Para një vakti: Kontrolli i oreksit

Ngrënia e një molle një ose dy orë para një vakti mund të ndihmojë në kontrollin e peshës trupore. Mollët nxisin ndjesinë e ngopjes dhe mund të ulin marrjen e kalorive gjatë vakteve. Morgan Walker sqaron se fibra e mollës ngadalëson përthithjen e karbohidrateve e ruan nivelet e sheqerit në gjak. Një mollë mesatare përmban 4–5 gramë fibra, konsumi i rregullt lidhet me rrezik më të ulët për sëmundjet e zemrës dhe diabetin tip 2.

Para stërvitjes: Burim natyral energjie

Një mollë mund të jetë snack i mirë para ushtrimeve, dy deri tre orë më parë, ose disa feta menjëherë para stërvitjes. Ashley Koff shpjegon se sheqernat natyralë në mollë japin energji të shpejtë, ndërsa fibra ndihmon në ruajtjen e sheqerit në gjak të qëndrueshëm. Megjithatë, ata që janë të ndjeshëm ndaj fibrave duhet të shmangin ngrënien e një molle menjëherë para ushtrimeve intensive, vëren Manaker.

Me një vakt ose në mbrëmje: Alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave

Mollët mund të shtohen në mëngjes, drekë ose darkë. Dr. Anne VanBeber rekomandon t’i kombinoni me bollgur, të përfshihen në kekë të vegjël ose të shërbehen si pjesë e një darke të lehtë. Për ata që dëshirojnë diçka të ëmbël pas darkës, një mollë është një alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave, mund të kombinohet me gjalpë arrash ose të spërkatet me kanellë për shije dhe ngopje shtesë.

Koha më e mirë për të ngrënë një mollë

“Koha më e mirë është kur ka më shumë gjasa ta hani atë,” thotë Manaker. Disa njerëz e preferojnë në mëngjes, të tjerët para ushtrimeve ose si snack gjatë ditës. Në thelb, mollët janë të shëndetshme dhe të dobishme në çdo moment. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Shëndet

E përdorni çdo ditë, por furça e dhëmbëve mund të jetë plot mikrobe

Published

on

Ekspertët zbulojnë se si një nga mjetet më të përdorura çdo ditë mund të strehojë miliona mikrobe.

Furça e dhëmbëve është një nga sendet më të domosdoshme të higjienës personale, por njëkohësisht edhe një nga më të ndoturat.

Ajo mund të strehojë miliona baktere, kërpudha e viruse, përfshirë ato që lidhen me infeksionet në gojë, gripin, herpesin, madje bakteret e jashtëqitjes, raporton BBC. Një furçë, një “ekosistem i vogël”: fijet që lagen e thahen çdo ditë krijojnë kushte ideale për rritjen e mikrobeve.

“Mikrobet në furçat e dhëmbëve vijnë nga tre burime kryesore – nga goja jonë, nga lëkura dhe nga mjedisi ku mbahet furça,” – shpjegon Marc-Kevin Zinn, mikrobiolog në Universitetin Rhine-Waal në Gjermani.

Madje, edhe furçat e reja mund të jenë të kontaminuara. Një studim në Brazil tregoi se gjysma e 40 furçave të reja të blera në dyqane përmbanin tashmë baktere të ndryshme.

Mikrobet e zakonshme dhe ato të rrezikshme

Shumica e mikrobeve në furçë janë të padëmshme dhe vijnë natyrshëm nga goja, si Streptococcus mitis apo Actinomyces, që ndihmojnë në mbrojtjen kundër kariesit. Sipas Vinicius Pedrazzi, profesor i stomatologjisë në Universitetin e Sao Paulos, në to mund të fshihen edhe baktere më të rrezikshme si Streptococci dhe Staphylococci, që shkaktojnë prishje të dhëmbëve dhe sëmundje të mishrave.

Studiuesit kanë zbuluar baktere të traktit tretës, si Escherichia coli dhe Pseudomonas aeruginosa, dhe kërpudhën Candida, e njohur për shkaktimin e mykut oral.

“Pluhuri” i tualetit – burimi më i papritur i ndotjes

Një nga burimet më të neveritshme të kontaminimit është vetë tualeti. Sa herë që tërhiqet uji, krijohet një re mikroskopike pikash uji dhe fekalesh që mund të përhapet deri në 1.5 metra larg. Këto pika mund të përmbajnë viruse si gripi, COVID-19 që bien mbi furçën nëse ajo mbahet afër tualetit.

Një studim në një universitet amerikan gjeti se 60% e furçave të studentëve që ndanin banjo ishin të ndotura me baktere që gjenden në feces. Erica Hartmann, profesoreshë në Universitetin Northwestern (SHBA), thekson se rreziku real është më i ulët nga sa mendohet.

“Shumica e njerëzve nuk sëmuren nga furça” – shpjegon ajo, duke shtuar se shumë baktere të zorrëve nuk mbijetojnë gjatë në ajër. Viruse si herpesi, mund të qëndrojnë aktive në furçë 48 orë, ndaj nuk duhet ndarë furça me të tjerët e as lejuar që furçat të prekin njëra-tjetrën.

Sa i madh është rreziku?

Sipas Zinn, rreziku është i vogël për shumicën e njerëzve, por më i lartë për ata me imunitet të dobësuar. Disa studime kanë zbuluar se disa baktere në furça mbartin gjene rezistente ndaj antibiotikëve, duke i bërë infeksionet më të vështira për t’u trajtuar.

Furçat antibakteriale, megjithëse të reklamuar si zgjidhje higjienike, nuk kanë treguar efikasitet të madh. Disa madje mund të nxisin zhvillimin e baktereve rezistente.

Ekspertët këshillojnë mënyra më të thjeshta e efektive:

Mbajeni furçën në pozicion vertikal, të thajë në ajër dhe pa mbulesë plastike.

Mos e mbani në kuti të mbyllur, pasi lagështia favorizon mikrobet.

Ndërroni furçën çdo 3 muaj ose pas çdo sëmundjeje.

Si ta pastroni siç duhet furçën?

Shpëlarje me ujë shumë të nxehtë;

Zhytje për 5–10 minuta në ujë antiseptik për gojën;

Përdorim të solucioneve që përmbajnë 0.12% klorheksidinë ose 0.05% cetilpiridinium klorid, që janë më efektivët sipas profesor Pedrazzi.

Shkencëtarët po zhvillojnë koncepte të reja si furça dhe pasta probiotike, të cilat synojnë të nxisin rritjen e “baktereve të mira” në gojë.

P.sh bakteret Streptococcus salivarius dhe Limosilactobacillus reuteri ndihmojnë në luftimin e atyre që shkaktojnë karies dhe inflamacion të mishrave.

“Konceptet si fijet bioaktive ose shtresat probiotike mund të ofrojnë mënyra të reja për të ruajtur ekuilibrin mikrobial – por ende kemi shumë për të mësuar,” – përfundon Zinn. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara