Kuriozitete

Studimi: Kockat nuk mund të jenë kurrë të njëjta pas lindjes së një fëmije

Këto gjetje konfirmojnë ndikimin e lindjes në organizmin femëror, dëshmitë e riprodhimit “shkruhen në kocka” gjatë gjithë jetës.

Publikuar

Një studim i ri mbi majmunët makakë ka treguar se shtatzënia mund të lërë një gjurmë të qëndrueshme në skelet.

Pas lindjes, majmunët femra makakë tregojnë përqendrime dukshëm më të ulëta të kalciumit, fosforit dhe magnezit në kockat e tyre në krahasim me ata që nuk e kanë përjetuar shtatzëninë, shkruan Science Alert.

Edhe pse ky studim i veçantë nuk shqyrtoi njerëzit, gjetjet ndihmojnë në informimin se si ngjarjet kryesore të jetës mund të lënë një nënshkrim në indet skeletore të primatëve në përgjithësi.

Edhe pse mund të duken si shtylla betoni të mbuluara me muskuj, kockat e primatëve janë çuditërisht dinamike. Kockat rriten gradualisht gjatë gjithë jetës, dhe ndryshimet vjetore në rritje shpesh ndikohen nga faktorët e stilit të jetesës.

Shumica prej nesh e dinë se dendësia e kockave mund të humbet me kalimin e moshës, veçanërisht pas menopauzës, por gjatë jetës, sëmundjet, dieta, klima dhe shtatzënia mund të lënë një rekord të përhershëm në indet e kalcifikuara që mund të “lexohen” në jetën e përtejme.

Dëshmitë sugjerojnë se gjatë shtatzënisë tek njerëzit, trupi i nënës mund të tërheqë kalciumin nga kockat e saj ku gëlltiten sasi të pamjaftueshme të lëndëve ushqyese, duke reduktuar masën, përbërjen dhe densitetin e skeletit të saj për një kohë.

Gjatë dhënies së gjirit, kockat e nënës në të vërtetë “risorbohen” në gjakun e saj për të prodhuar mjaft qumësht të pasur me kalcium. Mineralet e humbura zëvendësohen lehtësisht kur laktacioni ndalon, por edhe atëherë shkencëtarët mund të vërejnë një mungesë afatshkurtër.

Në mjekësinë ligjore dhe arkeologjinë, identifikimi i shtatzënisë në bazë të kockave, veçanërisht shenjat e lindjes në legen që nga lindja, janë quajtur jo të besueshme dhe sot metodat dhe interpretimet e kësaj pune ndryshojnë shumë. Ndoshta është koha për të parë më thellë në kocka në vend.

“Hulumtimi ynë tregon se edhe para fundit të fertilitetit, skeleti i përgjigjet në mënyrë dinamike ndryshimeve në statusin riprodhues”, thotë antropologia Paola Cerrito nga Universiteti i Nju Jorkut.

Këto gjetje konfirmojnë edhe një herë ndikimin domethënës të lindjes së fëmijëve në organizmin femëror, thjesht, dëshmitë e riprodhimit “shkruhen në kocka” gjatë gjithë jetës.

Studimi bazohet në vetëm shtatë majmunë makakë rhesus që ngordhën natyrshëm, katër prej të cilëve ishin femra, por edhe midis këtij grupi të kufizuar, femuret treguan ndryshime relative që mund të shpjegoheshin vetëm me shtatzëninë dhe laktacionin.

Dy majmunë makakë femra që u riprodhuan gjatë gjithë jetës së tyre treguan përbërje relativisht të ndryshme kockash, duke përfshirë përmbajtje më të ulët të kalciumit, fosforit dhe magnezit.

Ndryshimet e vërejtura në densitetin e kalciumit dhe fosfatit u shoqëruan me lindjen, ndërsa rënia e përmbajtjes së magnezit përkoi me laktacionin.

Autorët dyshojnë se rezultatet e tyre janë një shenjë e resorbimit të kockave gjatë riprodhimit, por nevojiten studime të mëtejshme për ta përcaktuar këtë me siguri.

“Gjetjet në lidhje me ndryshimet elementare të lidhura me riprodhimin janë të rëndësishme sepse zbulimi i lindjes nga indet e mineralizuara është ende një zonë kryesisht e paeksploruar e kërkimit me implikime të rëndësishme për studimet evolucionare, konservuese dhe arkeologjike,” shkruajnë autorët.

Nevojiten më shumë kërkime, mundësisht duke përdorur përfaqësues të popullatave të primatëve të egër, për të parë nëse e njëjta gjë mund të thuhet për kafshët e tjera.

Kuriozitete

Si ndodhi klonimi i qengjit Dolly?

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit.

Publikuar

nga

Shkencëtarët skocezë më 22 shkurt të vitit 1997, njoftuan klonimin e suksesshëm të një qengji, Dolly, me kontributin e tre deleve nëna, një me vezë , tjetra me ADN-në, dhe e treta kishte mbajtur në fetus embrionin e klonuar.

Shkenca e paraqiti Dollyn si arritjen të vitit. Dolly jetoi në Institutin Roslin në Edinburg, Skoci, madje lindi edhe gjashtë qengja.

Dolly u prek nga artriti dhe më 14 shkurt 2003 u vu në gjumë për vdekje për shkak të sëmundjes progresive të mushkërive. Klonimi i gjitarëve (grupim qeniesh ku bën pjesë edhe njeriu) është provuar tejet joefikas. Dolly ishte e vetmja mes 277 përpjekjeve që mbijetoi dhe arriti deri në atë moshë 6 vjeç, edhe pse në vitin 2014 shkencëtarët kinezë raportuan sukses në klonimin e derrave.

Shkencëtarët që klonuan Dollyn, shpallën në vitin 2007 se teknika e përdorur në rastin e Dollyt nuk mund të jetë e efektshme për klonimin e njeriut.

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Pesë fakte interesante rreth Diellit

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Publikuar

nga

Dielli është afro 25 mijë vite dritë larg nga qendra e galaktikës tonë “Udha e Qumështit”.

Dielli ka një moshë mesatare, astronomët besojnë të jetë formuar 4.59 miliardë vjet më parë. Në pesë miliardë vjet do të hyjë në fazën e Gjigantit të Kuq.

Dielli prodhon një sasi enorme të energjisë për të nxehur sistemin tonë diellor. Çdo sekondë rreth 700 milionë ton të Hidrogjenit shndërrohen në Helium, me procesin kimik të Fusionit Nuklear.

Dielli përbëhet nga 72% hidrogjen dhe 26% helium, dhe disa elemente të tjera në gjurmë. Kjo masë e dendur përbën rreth 99% të tërë masës në sistemin tonë diellor.

Nëse dielli do të shuhej, brenda një jave temperatura e tokës do të bëhej -18  ̊C. Për një vjet do të bëhej -73  ̊C, ndërsa brenda disa milionë viteve do të stabilizohej në -240  ̊C./UBTNews/

 

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë.

Publikuar

nga

“Vala luminoze” në Maldive është një nga fenomenet më të mahnitshme të natyrës. Oqeani shndritë me një hije të pastër kaltër dhe gjelbër. Ky fenomen i mahnitshëm njihet si “vala luminoze”.

Shkaku i kësaj shfaqje të pabesueshme është një proces kimik që ndodhë në ujë. Organizmat mikroskopikë, si planktoni dhe bakteret, shkaktojnë një reaksion kimik kur lëvizin në ujë. Këto organizma shkaktojnë një efekt bioluminescent, duke shkaktuar dritë në ujë kur janë të shqetësuar ose të përzier me ujin.

Për vizitorët që kanë fatin të shohin këtë shfaqje të mrekullueshme, ajo ofron një përvojë të pazakontë dhe të mahnitshme. Në këtë spektakël të natyrës, oqeani bëhet si një qiell me yje, duke e bërë atë një destinacion të veçantë për të eksploruar bukuritë dhe misteret e botës nën ujë./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Kuriozitete

Sahara – shkretëtira më e madhe dhe e nxehtë në botë

Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet.

Publikuar

nga

Sahara një shkretëtirë unike në botë, si për nga madhësia e saj ashtu edhe për ekosistemin që është krijuar në të. Ajo llogaritet të jetë 9 milionë e 200 mijë kilometra katrorë, që nënkupton përafërsisht sa sipërfaqja e Kinës.

Shtrihet në dhjetë shtete Algjeri, Çadi, Egjipt, Libi, Mali, Mauritani, Marok, Nigeri, Sudan dhe Tunizi. Studimet thonë se është e vjetër mbi 4 milionë e 600 mijë vjet. Temperaturat shkojnë mbi 55  ̊c, madje në raste edhe më shumë.

Sahara është nje nga shkretëtirat më të thata në botë dhe ka një numër të ulët të rreshjeve vjetore. Rreshjet në këtë shkretëtirë gjithashtu janë të parregullta. Në disa pjesë të shkretëtires dhe kryesisht në pjesën e Libisë,Egjiptit dhe Sudanit ka dekada qe nuk jane parë me rreshje të shumta shiu dhe këto vende mbajnë rekord kryesor për sasinë më të ulët shiu në botë rreth 10 mm shi. Disa herë dhe për shkak të nxehtësise së madhe në shkretëtirë shiu avullon dhe para se të bjeri. Mesatarisht bie shi rreth 10 ose 15 ditë në vite por ka edhe vende në të cilat bie vetëm 5 ditë në vit./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara