Lajmet
Si u bë çokollata e nxehtë pija e zgjedhur e dimrit?
Disa shekuj më parë, vetëm njerëzit shumë të pasur mund ta përballonin çmimin e një çokollate të nxehtë.
Published
2 years agoon
By
Betim GashiDerisa fansat e Caramac po e vajtojnë ndërprerjen e prodhimit të çokollatës dhe çokollatat Animal Bars mbesin në nostalgjinë e fëmjërisë, lloje të ndryshme të çokollatave prodhohen.
Megjithatë asnjëra nuk krahasohet me shijen që ofron çokollata e nxehtë. Për ne, është lehtësisht e arritshme duke u dorëzuar në formë qeseje ose duke e kërkuar atë në ndonjë kafene. Por disa shekuj më parë, vetëm njerëzit shumë të pasur mund ta përballonin çmimin e një çokollate të nxehtë – dhe ajo ofrohej në formë të lëngshme. Fjalët “nxehtë” dhe “pije”hynë në përdorim më vonë kur çokollatat e ngurta u shpikën (nga Fry’s of Bristol) në vitin 1847.
Kakaoja depërtoi në Evropë përmes Spanjës në vitin 1585, pasi Spanja kolonizoi Amerikën, dhe një dokumentar i titulluar “A Curious Treatise of the Nature and Quality of Chocolate” u përkthye nga gjuha origjinale spanjolle dhe u publikua në Angli në vitin 1640.
Dy vjet më vonë, edicioni i dytë i dokumentit u publikua nga James Wadsworth me titullin “Chocolate, Or and Indian Drinke”, ku mes tjerash u raportua se çokollata mund të blihet me “çmime të arsyeshme” nga librashitësi John Dakins në Holborn.
Çokollata kishte mbërritur në kryeqytet. Dhe shtëpia e parë që ofronte çokollatë – e reklamuar si “drejtuar nga një francez” – në Londër u hap në vitin 1657 në Queen’s Head Alley, afër Bishopsgate. Samuel Pepys e përmendi atë në shënimin e tij të ditarit të së mërkurës më 24 prill të vitit 1661: “U zgjova në mëngjes me dhimbje koke për shkak të pijes nga nata e kaluar, për të cilën ndihem keq; kësisoj dola në mëngjes për të pirë kafe me Z.Creed, dhe ai më ofroi çokollatë për të ma lehtësuar dhimbjen e stomakut”.
Popullariteti i kësaj pije të re të zbukuruar çoi në prodhimin e enëve për përgatitjen e çokollatës. George Garthorne, një argjendar londinez, prodhoi tenxheren më të hershme të njohur me emrin çokollatë e argjendtë në Angli në vitin 1685. Tutje u prodhua një mjet i njohur ndryshe si një mulli molinet, moulinet, molinillo, moussoir ose çokollatë, që ishte i nevojshëm për shkak të përqindjes së lartë të gjalpit të kakaos do të thoshte se kërkohej përzierje e fuqishme.
Në vitet 1690 u përshkuan me krijimin e White’s në Mayfair, shtëpisë me çokollatë të Saunders dhe Ozinda në St James’s Street dhe Kakao-Tree në Pall Mall. Me lëvozhgë agrume, jasemini, vanilje, myshk dhe amberg, çokollata ishte një produkt i shtrenjtë dhe për hyrja në shtëpitë e çokollatës ishte me tarifa.
Dhe kësisoj me vazhdimin e viteve vetëm se u rrit përdorimi dhe prodhimi i saj. Porse kjo nënkuptonte se prodhimi i saj nuk ishte pije e zgjedhur për masat – derisa ndodhi prodhimi i saj. Në vitin 1729, George II lëshoi patentën për një makinë bluarëse për të bërë pluhur më të imët çokollatë.
Përfitues i asaj patente ishte Walter Churchman, i cili përdori një rrotë me energji uji për të shtypur më shumë kokrra në të njëjtën kohë. Ai e zhvendosi kompaninë e tij nga Bristol në Londër dhe prodhoi tableta çokollatë që do të treten më shpejt se produktet e bëra me dorë. Biznesi kaloi në duart e Joseph Fry dhe nën brezat e familjes Fry u bë prodhuesi më i madh komercial i çokollatës në Britani të Madhe, derisa në 1919 u bashkua me Cadbury’s.
Dhe kështu një filxhan çokollatë nuk ishte më vetëm në dorën e londinezëve të pasur – edhe pse përbërja e ëmbël qumështore e shërbyer tani ka pak ngjashmëri me pijen e njohur e aq të dashur nga klientela./UBTNews/
lajme
Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar
Published
3 hours agoon
November 19, 2025By
Driton Iseni
Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e Mbijetuarve të Torturës (QKRMT) në bashkëpunim me UBT, organizoi një takim të veçantë me studentë, i cili u fokusua në prezantimin e librit me rëndësi të madhe dokumentuese “Zëra të Padegjura – rrëfimet e burrave mbi tejkalimin e dhunës seksuale në luftë”.

Gjatë këtij aktiviteti, studentët u njohën nga afër me rrëfimin e Ramadan Nishorit, i cili njihet si i mbijetuari i parë burrë që ka folur publikisht për përvojën e tij dhe që ka ndarë historinë personale në librin “Përtej Dhimbjes, Drejt Guximit”. Ai tregoi rrugëtimin e tij nga plagët e së kaluarës drejt forcës, shërimit dhe shpresës, duke sjellë një perspektivë të rëndësishme mbi stigmat që shpesh e shoqërojnë këtë temë.
Diskutimi u përqendrua në rëndësinë e dokumentimit të përvojave të të mbijetuarve, si një mënyrë e domosdoshme për të ruajtur kujtesën historike, për të ndriçuar të vërtetën dhe për t’i dhënë zë atyre që për dekada janë mbajtur në heshtje. Studentët patën mundësinë të kuptojnë më thellë dimensionet emocionale, sociale dhe njerëzore të këtyre rrëfimeve.
Aktiviteti u mbështet nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar, duke dëshmuar rëndësinë ndërkombëtare të përpjekjeve për adresimin e traumave të luftës dhe mbështetjen e të mbijetuarve.



Rajoni
Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House
Published
4 hours agoon
November 19, 2025By
Driton Iseni
Studentët e programit Art dhe Media Digjitale të UBT-së u mirëpritën në Reporting House, të shoqëruar nga profesori dhe njëkohësisht kuratori i kësaj ekspozite, Gazmend Ejupi. Ky aktivitet pati për qëllim t’u ofrojë studentëve një përvojë të thellë praktike dhe njohuri të drejtpërdrejta mbi mënyrën se si artit bashkëkohor mund t’i shërbejë gazetarisë dhe dokumentimit historik.

Gjatë vizitës, studentët patën mundësinë të eksploronin ekspozitat dhe të njiheshin me rrëfimin e historisë së Kosovës gjatë viteve 1989–1999, i paraqitur nëpërmjet instalacioneve artistike, videove dokumentare dhe formateve vizuale kreative.
Pika kryesore e diskutimit ishte roli i artit si mjet për reflektim shoqëror dhe dokumentim historik, duke u fokusuar në mënyrën se si ekspozitat dhe instalacionet bashkëkohore mund të bëjnë historinë më të prekshme dhe të kuptueshme për publikun e sotëm.
Studentët shprehën interes dhe kuriozitet të veçantë për procesin krijues pas secilit projekt dhe diskutuan për sfidat që paraqet përcjellja e historive të ndërlikuara përmes artit dhe mediave digjitale.
Vizita theksoi gjithashtu rëndësinë e bashkëpunimit ndërmjet artistëve dhe gazetarëve, dhe mënyrën se si kjo bashkëpunim mund të sjellë perspektiva të reja për edukimin dhe ndërgjegjësimin publik.



Sport
FBK emëron Bujar Locin përzgjedhës të Kosovës ndaj Shqipërisë
Published
4 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
Federata e Basketbollit e Kosovës njofton se Bujar Loci do të drejtojë Përfaqësuesen e Kosovës në konkurrencën e meshkujve në ndeshjen ndaj Shqipërisë në FIBA EuroBasket 2029 Pre-Qualifiers.
Bujar Loci ka qenë basketbollist i KB Pejës, ku fitoi tri herë titullin, tri herë Kupën dhe një herë Superkupën si basketbollist.
Karrierën e vazhdoi si trajner po ashtu te KB Peja, duke qenë kryetrajner e më pas edhe ndihmëstrajner. Loci me sukses ka drejtuar edhe Sigal Prishtinën e Rahovecin, kurse ka qenë trajner edhe te KBF Penza.
Për shumë vjet është ndihmëstrajner te Përfaqësuesja e Kosovës, kurse nga edicioni i kaluar është trajner në Grapeland (Rahoveci 029), duke e udhëhequr nga Liga e Parë në ProCredit Superliga, ku është trajneri i vetëm vendor në elitë.
Ndër të tjerash, Bujar Loci, ka qenë përzgjedhës i Kosovës në vitin 2005, duke udhëhequr Dardanët në turneun në Aleksandri, në lojën ndaj Egjiptit dhe Rumanisë.
Debutimi i tij do të jetë më 30 nëntor 2025, në ndeshjen e parë parakualifikuese Shqipëria vs Kosova, ora 18:00./S.K/KP/
Lajmet
Real Madrid paralajmëron gjigantët evropian për Vinicius Jr
Published
4 hours agoon
November 19, 2025By
UBT News
E ardhmja e Vinicius Junior te Real Madridi po bëhet gjithnjë e më e paqartë, sepse kontrata e brazilianit skadon në vitin 2027 dhe rinovimi i tij nuk është zgjidhur ende, duke hapur derën për interesim të madh nga klubet e tjera.
Sipas DefensaCentral, Real Madridi ka bërë të ditur se nuk do të pranojë asnjë ofertë nën 100 milionë euro për sulmuesin dhe kjo shifër tashmë u është komunikuar agjentëve që pyesin çdo ditë për situatën e lojtarit.
Vetë lojtari ka treguar publikisht se dëshiron të vazhdojë te Real Madridi, por me ardhjen e trajnerit Xabi Alonso roli i tij ka ndryshuar.
Ai nuk është më titullar i padiskutueshëm, për shkak të sistemit më të ngurtë dhe rotacioneve që po përdor trajneri. Ky ndryshim ka krijuar pasiguri te lojtari dhe ka vënë në pikëpyetje të ardhmen e tij në klub.
Presidenti i Real Madridit, Florentino Pérez, është i vendosur të mos humbasë kontrollin mbi situatën: ose rinovim, ose shitje por asnjë largim me ulje çmimi.
Muajt e ardhshëm do të jenë vendimtarë dhe nëse Vinicius ndihet i rëndësishëm në projektin e Xabi Alonsos, rinovimi mund të bëhet realitet.
Për momentin, një gjë është e sigurt se Real Madridi nuk pranon oferta nën 100 milionë euro për yllin brazilian./S.K/KP/Al Jazeera/
Ramadan Nishori ndan rrëfimin e tij para studentëve të UBT-së në një takim të mbështetur nga Ambasada e Mbretërisë së Bashkuar
Art, media dhe kujtesa historike: Vizita e studentëve të UBT-së në Reporting House
FBK emëron Bujar Locin përzgjedhës të Kosovës ndaj Shqipërisë
Real Madrid paralajmëron gjigantët evropian për Vinicius Jr
Të respektohen afatet kushtetuese, Zemaj ka një apel për presidenten Osmani
Dështimi i formimit të qeverisë, Krasniqi ka këtë kërkesë për Vjosa Osmanin
UEFA ka aprovuar rikthimin e Barcelonës në Camp Nou
AUV ndalon importin e shpezëve dhe nënprodukteve nga zonat administrative të Gjermanisë
Ismaili: Vota e PDK-së do të jetë kundër
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
