Kuriozitete

Si u bë çokollata e nxehtë pija e zgjedhur e dimrit?

Disa shekuj më parë, vetëm njerëzit shumë të pasur mund ta përballonin çmimin e një çokollate të nxehtë.

Published

1 year ago

on

Derisa fansat e Caramac po e vajtojnë ndërprerjen e prodhimit të çokollatës dhe çokollatat Animal Bars mbesin në nostalgjinë e fëmjërisë, lloje të ndryshme të çokollatave prodhohen. 

Megjithatë asnjëra nuk krahasohet me shijen që ofron çokollata e nxehtë. Për ne, është lehtësisht e arritshme duke u dorëzuar në formë qeseje ose duke e kërkuar atë në ndonjë kafene. Por disa shekuj më parë, vetëm njerëzit shumë të pasur mund ta përballonin çmimin e një çokollate të nxehtë – dhe ajo ofrohej në formë të lëngshme. Fjalët “nxehtë” dhe “pije”hynë në përdorim më vonë kur çokollatat e ngurta u shpikën (nga Fry’s of Bristol) në vitin 1847.

Kakaoja depërtoi në Evropë përmes Spanjës në vitin 1585, pasi Spanja kolonizoi Amerikën, dhe një dokumentar i titulluar “A Curious Treatise of the Nature and Quality of Chocolate” u përkthye nga gjuha origjinale spanjolle dhe u publikua në Angli në vitin 1640.

Dy vjet më vonë, edicioni i dytë i dokumentit u publikua nga James Wadsworth me titullin “Chocolate, Or and Indian Drinke”, ku mes tjerash u raportua se çokollata mund të blihet me “çmime të arsyeshme” nga librashitësi John Dakins në Holborn.

Çokollata kishte mbërritur në kryeqytet. Dhe shtëpia e parë që ofronte çokollatë – e reklamuar si “drejtuar nga një francez” – në Londër u hap në vitin 1657 në Queen’s Head Alley, afër Bishopsgate. Samuel Pepys e përmendi atë në shënimin e tij të ditarit të së mërkurës më 24 prill të vitit 1661: “U zgjova në mëngjes me dhimbje koke për shkak të pijes nga nata e kaluar, për të cilën ndihem keq; kësisoj dola në mëngjes për të pirë kafe me Z.Creed, dhe ai më ofroi çokollatë për të ma lehtësuar dhimbjen e stomakut”.

Popullariteti i kësaj pije të re të zbukuruar çoi në prodhimin e enëve për përgatitjen e çokollatës. George Garthorne, një argjendar londinez, prodhoi tenxheren më të hershme të njohur me emrin çokollatë e argjendtë në Angli në vitin 1685. Tutje u prodhua një mjet i njohur ndryshe si një mulli molinet, moulinet, molinillo, moussoir ose çokollatë, që ishte i nevojshëm për shkak të përqindjes së lartë të gjalpit të kakaos do të thoshte se kërkohej përzierje e fuqishme.

Në vitet 1690 u përshkuan me krijimin e White’s në Mayfair, shtëpisë me çokollatë të Saunders dhe Ozinda në St James’s Street dhe Kakao-Tree në Pall Mall. Me lëvozhgë agrume, jasemini, vanilje, myshk dhe amberg, çokollata ishte një produkt i shtrenjtë dhe për hyrja në shtëpitë e çokollatës ishte me tarifa.

Ata që kërkojnë çokollatën autentike dhe të hidhur për të pirë mund të këshillohen më mirë të ndjekin një recetë, si kjo nga libri i gatimit i Hannah Glasse rreth vitit 1805.

Dhe kësisoj me vazhdimin e viteve vetëm se u rrit përdorimi dhe prodhimi i saj. Porse kjo nënkuptonte se prodhimi i saj nuk ishte pije e zgjedhur për masat – derisa ndodhi prodhimi i saj. Në vitin 1729, George II lëshoi patentën për një makinë bluarëse për të bërë pluhur më të imët çokollatë.

Përfitues i asaj patente ishte Walter Churchman, i cili përdori një rrotë me energji uji për të shtypur më shumë kokrra në të njëjtën kohë. Ai e zhvendosi kompaninë e tij nga Bristol në Londër dhe prodhoi tableta çokollatë që do të treten më shpejt se produktet e bëra me dorë. Biznesi kaloi në duart e Joseph Fry dhe nën brezat e familjes Fry u bë prodhuesi më i madh komercial i çokollatës në Britani të Madhe, derisa në 1919 u bashkua me Cadbury’s.

Dhe kështu një filxhan çokollatë nuk ishte më vetëm në dorën e londinezëve të pasur – edhe pse përbërja e ëmbël qumështore e shërbyer tani ka pak ngjashmëri me pijen e njohur e aq të dashur nga klientela./UBTNews/

Related Topics:
Continue Reading

Kuriozitete

Teleskopi gjen shenja jete në planetin e largët

Published

10 hours ago

on

April 17, 2025

By

Shkencëtarët kanë gjetur prova të reja, por paraprake, se një botë e largët që rrotullohet rreth një ylli tjetër mund të jetë shtëpia e jetës.

Një ekip i Kembrixhit që studion atmosferën e planetit të quajtur K2-18b ka zbuluar shenja të molekulave që në Tokë prodhohen nga organizma të thjeshtë.

Rezultatet janë pikasur nga teleskopi hapësinor James Webb i NASA-s, por ekipi dhe astronomët e pavarur theksojnë se nevojiten më shumë të dhëna për të konfirmuar këtë gjë.

Studiuesi, Prof Nikku Madhusudhan, tha në laboratorin e tij në Institutin e Astronomisë të Universitetit të Kembrixhit se shpreson të marrë provat kryesore.

“Kjo është prova më e fortë. Ende që ka gjasa të ketë jetë atje. Mund të them realisht se ne mund ta konfirmojmë këtë sinjal brenda dy vitesh”.

K2-18b është dy herë e gjysmë më i madh se Toka dhe është shtatëqind trilionë milje larg nesh.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Studimi: Fëmijët e dytë kanë më shumë gjasa të shfaqin probleme sjelljeje

Published

12 hours ago

on

April 17, 2025

By

Një studim nga MIT zbuloi se fëmijët e dytë të familjes – veçanërisht djemtë kanë më shumë gjasa të shfaqin sjellje problematike krahasuar me vëllezërit apo motrat më të mëdha.

Duke analizuar të dhëna nga familje në SHBA dhe Danimarkë, studiuesit zbuluan se djemtë e lindur të dytë kanë 20% deri në 40% më shumë gjasa të kenë probleme në shkollë apo me ligjin.

Një nga arsyet mund të jetë fakti që fëmijët e parë përfitojnë vëmendje të plotë nga prindërit dhe kanë si shembull modele më të pjekura, ndërsa fëmijët e dytë shpesh marrin si shembull vëllezërit e motrat e tyre që janë ende duke u zhvilluar.

Megjithatë, kjo nuk është një rregull që vlen për të gjithë, pasi sjellja ndikohet edhe nga mënyra e rritjes, dinamika familjare dhe personaliteti i fëmijës.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Diamanti blu ne ankand/ Guri i çmuar, pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë

Published

2 days ago

on

April 15, 2025

By

Një diamant blu i rrallë nga Golconda mbi 23 karat do të dalë në ankand në Christie’s.

Guri i çmuar dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit ëdhe është diamanti blu më i rëndësishëm që është nxjerrë ndonjëherë në ankand.


Diamanti u zbulua në minierat legjendare Golconda në Indinë jug-qendrore, e njohur për prodhimin e disa prej diamanteve më të famshëm në botë, duke përfshirë Diamantin Hope.

Ajo që është unike është se guri nuk ka ndryshuar në më shumë se 100 vjet, 23.24 karat dhe nuk ka ndryshuar formë, peshë apo madhësi.

Grui i çmuar ishte një pjesë e trashëgimisë mbretërore të Indisë dhe dikur zotërohej nga Maharajt e Indorit.  Diamantet Golconda janë gurët më të mirë transparentë dhe të rrallë në botë.

Shitja pritet të shënojë një rekord. Vlerësimet shkojnë nga 35 deri në 50 milionë dollarë.

Me 45,52 karat, Diamanti Hope është diamanti më i madh blu që është zbuluar ndonjëherë.

 

Continue Reading

Kuriozitete

Ekspertët sugjerojnë tri lloje ushqimesh që do të na ndihmojnë të jetojmë më gjatë

Published

3 days ago

on

April 15, 2025

By

Një ekspert u ka kërkuar njerëzve që të hanë “të paktën” tre lloje ushqimesh në ditë për të jetuar më gjatë. Këshilla bazohet në dietat e njerëzve që jetojnë në Zonat Blu, zona të botës me nivele më të ulëta të sëmundjeve kronike dhe jetëgjatësi më të gjatë.

Pesë Zonat Blu origjinale të identifikuara nga studiuesit janë Okinawa në Japoni, Sardenja në Itali, Gadishulli Nicoya në Kosta Rika, Ikaria në Greqi dhe Loma Linda në Kaliforni. Dietat në secilën zonë ndryshojnë, ka disa ngjashmëri që ekspertët besojnë se kontribuojnë në jetëgjatësinë e popullatës. Kjo përfshin ngrënien e “ushqimeve të shëndetshme, të pasura me lëndë ushqyese dhe fibra”, të tilla si bimë, bishtajore dhe yndyrna të shëndetshme, duke minimizuar marrjen e sheqerit dhe ushqimet e përpunuara.

Në një fragment nga libri i recetave të Dan Buettner “The Blue Zones Kitchen”, i shpërndarë në faqen e internetit BlueZones.com, ai shpjegon mënyrën se si hanë ata që kanë kohë të gjatë.

“Asnjë nga njëqindvjeçarët e Zonës Blu që kam takuar nuk është përpjekur të jetojë deri në 100,” thotë ai. “Askush nuk ka thënë në moshën 50-vjeçare, “E dini çfarë, unë do të vendos veten në këtë dietë jetëgjatësi dhe do të jetoj edhe 50 vjet të tjera! Ata nuk numërojnë kalori, nuk marrin vitamina, peshojnë gram proteina, madje as lexojnë etiketa. Ata nuk kufizojnë marrjen e ushqimit, të gjithë festojnë me ushqim.”

Ndër udhëzimet është një listë me “ushqime super blu”. Dan rekomandoi të hani “të paktën” tre nga këto në ditë për t’u siguruar që po merrni shumë ushqime ushqyese:

Fasule – të gjitha llojet: fasule të zeza, fasule pinto, fasule garbanzo, bizele syzeza, thjerrëza

Perimet jeshile – spinaqi, lakra jeshile, chard, majat e panxharit, majat e kopër

Patate të ëmbla

Arra – të gjitha llojet: bajame, kikirikë, arra, fara luledielli, arra braziliane, shqeme

Vaji i ullirit – jeshil, ekstra i virgjër është zakonisht më i miri (vini re se vaji i ullirit prishet shpejt, kështu që blini jo më shumë se furnizim për një muaj në të njëjtën kohë)

Tërshëra – Tërshëra irlandeze është më e mira, e gatuar ngadalë ose e prerë në feta

Elbi – në supa, si drithëra e nxehtë ose bluar për bukë

Fruta – të gjitha llojet

Çajra jeshilë ose bimorë

Shafran i Indisë – si erëz ose çaj.

“Rezultatet e marra përfaqësojnë një studim afatgjatë, statistikor dhe shkencërisht të shëndoshë. Ne kishim nevojë për informacion që nuk ishte thjesht anekdotik ose i bazuar në intervista, vizita në kuzhinë ose vakte të përbashkëta me njëqindvjeçarë individualë,” tha Buehner.

Continue Reading

Të kërkuara