Shëndeti

Si të merrni 100% të hekurit prej ushqimeve?

2 deri 20 përqind e hekurit që gjendet në produktet me origjinë bimore ia del të shkojë nga sistemi tretës në gjak.

Published

2 years ago

on

Ekzistojnë dy lloje të hekurit, njëri që përthithet shumë mirë nga trupi dhe tjetri që thithet më me vështirësi. 

Vetëm 2 deri 20 përqind e hekurit që gjendet në produktet me origjinë bimore ia del të shkojë nga sistemi tretës në gjak, krahasuar me 15% deri 35% e hekurit që arrin të përthithet nga produktet me origjinë shtazore.

Por kjo nuk duhet t’ju merakosë nëse keni vendosur të hiqni dorë nga produktet shtazore. Mjafton që në ushqimet tuaja të shtoni vitaminën C.

Kjo vitaminë do të ndihmojë hekurin që përthithet me vështirësi, duke gjashtëfishuar aftësitë e tij për të kaluar nga sistemi tretës në gjak, duke ndihmuar kështu edhe nëse jeni anemikë.

Më poshtë do të gjeni listën e përgatitur nga AgroWeb.org me gjashtë ushqime të pasura me hekur që mund të kombinohen shumë mirë me një frut ose një perime të mbushur me vitaminë C.

Por nuk ka pse t’i qëndroni strikt këtyre kombinimeve, mund edhe të bëni të gjitha kombinimet që dëshironi. 

1. Spinaqi (hekur) + specat e kuq (vitaminë C). Sipas kërkimeve të AgroWeb.org, mënyrat e kombinimit të këtyre dy ushqimeve janë të shumta.

Mund t’i bëni sallatë, mund të bëni speca të mbushura me spinaq, apo t’i gatuani së bashku duke shtuar vaj ulliri, hudhër dhe piper të kuq

2. Brokoli (hekur) + domate (vitaminë C). Mund të përzieni brokolin me një salcë domatesh të thata.

Mund të shtoni qepë, kërpudha, vaj ulliri, hudhër dhe erëza të tjera dhe t’i gatuani së bashku.

Mund të shtoni edhe një ushqim me proteina (mish pule, sardele ose fasule) ose të bëni një mëngjes të shëndetshëm duke bërë një omletë me brokoli dhe domate.

3. Fasulet e zeza (hekur) + lakër (vitaminë C). Edhe në këtë rast është në dorën dhe shijen tuaj se si mund t’i kombinoni këto dy ushqime fantastike plot me vlera ushqimore.

Mund të bëni sallatë, ose t’i gatuani veç e veç. Sipas hulumtimeve AgroWeb.org, e rëndësishme është që të dyja bashkëpunojnë më së miri.

4. Lakra të egra (hekur) + portokalle (vitaminë C). Tingëllon çuditshëm, por ju mund t’i përzieni këto dy produkte në një lëng të vetëm, mund t’i shtoni në sallatë dhe ta konsumoni në drekë ose në darkë sipas preferencave.

5. Thjerëzat (hekur) + lakra të vogla (vitaminë C). Lakrat e vogla, ose siç njihen rëndom Lakra Brukseli mund të përgatiten në zgarë, në tenxhere ose në tigan.

Ato mund t’ia bashkangjisësh sallatës, ose mund të bësh lakra të mbushura me thjerëza.

6. Çokollata e zezë (hekur) + luleshtrydhe (vitaminë C). Bëhet fjalë për një kombinim aq të shijshëm sa të lëpish gishtat. Çokollata e zezë është një burim i pasur hekuri.

AgroWeb.org ju tregon se mund ta shkrini atë, të zhysni luleshtrydhet e t’i shijoni për një mbrëmje të këndshme.

Ose mund t’i shtoni në mëngjës kur jeni dukë ngrënë tërshërë, t’i ktheni në lëng, ose të bëni kos me luleshtrydhe dhe çokollatë për ëmbëlsirë.

A e dini se?

• Po të gatuani me produkte hekuri (tenxhere, tiganë, tepsi) nxehtësia do të bëjë që thërrime të vogla hekuri të futen në ushqim duke shumëfishuar kështu dozën e hekurt që merr në ushqim.

Kjo vlen kryesisht për ushqimet e lëngshme dhe me aciditet të lartë, siç është salca e domates.

Një studim tregoi se niveli i hekurit në një salcë domatesh për makarona u rrit me nentë herë pas gatimit në një enë prej hekuri.

• Kalciumi dhe tanina (një përbërës që gjendet tek çaji dhe kafeja) ndikojnë negativisht në përthithjen e hekurit nga trupi.

Ndaj përpara se të nisësh një dietë ushqimore të pasur me hekur, hiq dorë nga suplementët e kalciumit, çaji dhe kafeja./AgroWeb.org

Related Topics:
Continue Reading

Shëndeti

Zbulim i ri për hipertensionin: Ilaçi inovativ që mund të mposhtë ‘vrasësin e padukshëm’

Published

21 minutes ago

on

September 8, 2025

By

Ky ilaç është shpallur si përparimi më premtues në trajtimin e hipertensionit gjatë dekadave të fundit, pasi ndihmon pacientët te të cilët presioni i gjakut mbetet rrezikshëm i lartë pavarësisht terapisë standarde.

Ilaçi ul ndjeshëm tensionin te pacientët me nivele të rrezikshme, edhe pse marrin ilaçe ekzistuese. Ky është hap që ndihmon në trajtimin e rasteve dhe rezistente ndaj trajtimit. Rreth gjysma e 1,3 miliardë rasteve me hipertension në botë konsiderohen rezistente ndaj trajtimit.

Këta pacientë përballen me rrezik shumë më të madh për infarkt, goditje në tru, sëmundje të veshkave dhe vdekje të parakohshme.

Studiuesit kanë treguar se një pilulë e re e quajtur është në gjendje të ulë tensionin arterial dhe redukton rrezikun e sëmundjeve të zemrës.

Rezultatet e provës klinike

Në një studim klinik të fazës III, me 800 pacientë nga 214 klinika në mbarë botën, u vërtetua se pas 12 javësh, pacientët që morën baxdrostat – 1 mg ose 2 mg një herë në ditë, kishin ulje të presionit sistolik prej rreth 9-10 mmHg më shumë se grupi placebo.

Rreth 40% e pacientëve arritën vlera të shëndetshme të tensionit, krahasuar me më pak se 20% te ata që morën placebo.

“Arritja e një uljeje të presionit sistolik prej pothuajse 10 mmHg me baxdrostat në provën BaxHTN është emocionuese, sepse ky nivel uljeje lidhet me rrezik dukshëm më të vogël për infarkt, goditje në tru, insuficiencë kardiake dhe sëmundje të veshkave”, theksoi dr. Brian Williams, bashkautor i studimit nga University College London.

Ai shtoi: “Te pacientët me hipertension rezistent, shtimi i baxdrostatit 1 mg ose 2 mg një herë në ditë mbi terapinë standarde solli një ulje klinikisht të rëndësishme të presionit sistolik, e cila u ruajt deri në 32 javë, pa efekte anësore të paparashikuara.”

Roli i hormonit aldosteron

Studimi nxori në pah rolin e një hormoni kyç në raste të hipertensionit të vështirë për t’u kontrolluar. Aldosteroni ndihmon veshkat të ruajnë ekuilibrin e kripës dhe ujit, duke rregulluar presionin e gjakut.

Tek disa pacientë prodhohet tepricë aldosteroni, gjë që bën trupin të mbajë më shumë lëngje e të rritet tensioni. Për dekada, kontrolli i këtij hormoni me ilaçe ishte sfidë. Baxdrostat vepron duke bllokuar prodhimin e aldosteronit dhe kështu ndikon drejtpërdrejt në një nga shkaktarët kryesorë të tensionit të lartë rezistent.

“Rreth gjysma e pacientëve me hipertension nuk e kanë nën kontroll; kjo është vlerësim konservativ, sidomos se objektivi për presion optimal tani është më i ulët se më parë. Rezultatet tregojnë se ky ilaç potencialisht ndihmon gjysmë miliardi njerëz në botë dhe rreth 10 milionë vetëm në Mbretërinë e Bashkuar”, shtoi dr. Williams.

Ky zbulim konsiderohet një nga hapat më të rëndësishëm në dekada për trajtimin e hipertensionit, duke ofruar shpresë për miliona pacientë që nuk arrijnë ta kontrollojnë presionin e gjakut me terapinë standarde.

Continue Reading

Shëndeti

Studimi: Ananasi ndihmon kundër plakjes

Published

2 hours ago

on

September 8, 2025

By

Për të përfituar vlerat e tij ushqyese duhet ta konsumojmë të freskët. Ananasi i takon familjes Bromeliaceae, me origjinë nga vendet e Amerikës së Jugut, Tajlandës dhe Filipineve. Sot gjendet lehtësisht në të gjitha dyqanet dhe supermarketet dhe në çdo sezon.

Ananasi ka shumë vlera ushqyese: është i njohur për efektet e dobishme në tretje, kundër mbajtjes së ujit dhe riaktivizimit të mikrocirkulacionit lokal, me efekte të rëndësishme për të luftuar celulitin.

Megjithëse ka shije të ëmbël, fruti përmban pak kalori vetëm 42 për 100 gram tul, dhe për këtë arsye është i përshtatshëm për dietat me kalori të ulët. I pasur me ujë dhe ka furnizim të caktuar të karbohidrateve në formën e sheqernave – Glukozës, saharozës dhe fruktozës.

Ndërkohë, është i varfër me fibra, ndërsa është burim i mirë i vitaminës C dhe kaliumit dhe magnezit.

Ananasi është i dobishëm për shkak të bromelain, grup enzimash që luajnë një funksion të rëndësishëm të stimulimit të tretjes dhe metabolizmit. Kjo substancë gjendet te fruti, por sidomos në kërcell.

Ananasi ka veti të mira anti-plakje e përdoret në kozmetikë, duke shfrytëzuar vetitë hidratuese dhe zbutëse, në preparatet për të zbutur lëkurën dhe për disa produkte pastrimi.

Vlera e tij më e njohur është e lidhur me vetitë anti-inflamatore të bromelainit në luftimin e mbajtjes së ujit dhe në neutralizimin e celulitit.

Continue Reading

Shëndeti

Si ndikon aktiviteti fizik te rrudhat?

Published

3 hours ago

on

September 8, 2025

By

Aktiviteti fizik ka një ndikim të jashtëzakonshëm në shëndetin e lëkurës e mund të ndihmojë në parandalimin e rrudhave duke përmirësuar qarkullimin e gjakut e rritur furnizimin me oksigjen dhe lëndë ushqyese për qelizat e lëkurës.

Ushtrimi i rregullt stimulon prodhimin e kolagjenit, një proteinë që mban lëkurën të fortë dhe elastike, duke reduktuar shfaqjen e linjave të holla dhe rrudhave.

Po ashtu, aktiviteti fizik ndihmon në uljen e stresit, duke parandaluar rritjen e niveleve të kortizolit, një hormon që mund të dëmtojë kolagjenin dhe elastinën e lëkurës, duke kontribuar në plakjen e parakohshme.

Ushtrimet aerobike, si vrapimi e noti, rrisin qarkullimin e gjakut, duke ndihmuar në shpërndarjen e oksigjenit dhe lëndëve ushqyese në të gjithë trupin, përfshirë lëkurën, dhe mund të rrisin ndjeshëm pamjen e lëkurës.

Aktiviteti fizik ndihmon në rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak, duke parandaluar glikacionin, proces që dëmton fibrat e kolagjenit dhe përshpejton plakjen. Ndërsa ushtrimet janë të dobishme për shëndetin e lëkurës, është e rëndësishme të kujdeseni për të pas aktivitetit, duke aplikuar produkte hidratues dhe mbrojtës nga dielli për të parandaluar dëmet nga ekspozimi i tepërt ndaj kushteve të jashtme.

Aktiviteti fizik ndihmon në kontrollin e peshës trupore e reduktimin e inflamacionit, faktorë që ndikon në shëndetin e lëkurës dhe formimin e rrudhave.

 

Continue Reading

Shëndeti

Nervoza dhe zemërimi: Jo vetëm shoqërues të depresionit, por edhe shenja të dëmtimeve tjera

Published

4 hours ago

on

September 8, 2025

By

Ndryshimet e humorit nuk janë pasojë e frikës apo tekave tona. Nervoza, edhe zemërimi pa arsye, janë pjesë përbërëse e disa sëmundjeve. Mjekët thonë se këto ndryshime të humorit nuk janë gjithmonë rezultat i frikës apo tekave të pacientit, por edhe i mekanizmave të caktuar që ndonjëherë formojnë gjendjen tonë shpirtërore.

Këto simptoma nuk janë domosdoshmërisht pjesë e sëmundjeve psikiatrike. Irritimi dhe shpërthimet e zemërimit, kur personi i sëmurë është i ashpër edhe ndaj vetes, mund të jenë shenja të dëmtimeve serioze organike.

Goditja në tru

Deficit neurologjik për shkak të dëmtimit të enëve të gjakut në tru, që pengon furnizimin me oksigjen dhe ushqyes në pjesë të trurit. Ajo shfaqet papritur; personi nuk është i vetëdijshëm për atë që ndodh dhe është normale që pacienti të ndihet i shqetësuar kur kalon faza akute e fillon rehabilitimi. Përveç frikës nga një goditje e dytë, nuk është e pazakontë që pacienti të përjetojë ndryshime të papritura të humorit, sidomos nëse goditja ka dëmtuar pjesë të trurit që kontrollojnë emocionet. Pacienti mund të ndihet i shqetësuar, i frustruar, i dekurajuar, por edhe të reagojë me zemërim të madh, ndonjëherë pa një “arsye të dukshme.”

Sëmundja e Alzheimerit

Forma më e shpeshtë e demencës është e Alzheimerit, e cila shoqërohet me ndryshime të personalitetit. Një person që ka qenë i qetë dhe me shumë takt, papritmas bëhet i irrituar, i shqetësuar dhe nervoz pa një shkak të qartë. Nervoza nuk është shenja e parë e kësaj sëmundjeje, e cila dobëson aftësitë intelektuale dhe shkathtësitë sociale. Shenjat e hershme janë të fshehura në mënyrën e të folurit të pacientit.

Autizmi

Autizmi është një çrregullim kompleks i zhvillimit që zakonisht vihet re gjatë tre viteve të para të jetës. Personat me këtë çrregullim reagojnë shumë keq ndaj situatave të paparashikuara. Ata preferojnë rutinën e përditshme, dhe çdo ndryshim i befasishëm mund të shkaktojë pakënaqësi të madhe, zemërim, madje edhe vetëdëmtim.

Depresioni

Një gjendje komplekse psikike që në disa raste dobëson sistemin imunitar. Stresi i përditshëm, në punë, financiar dhe familjar, ndikon fuqishëm në organizëm. Nervoza pa arsye apo zemërimi nuk janë vetëm pasojë e stresit, por maskë për depresionin. Gjendja e shqetësimit, pagjumësia, irritimi i ndërruar me lot që pengojnë funksionimin normal mund të jenë arsye për të kërkuar ndihmën e një specialisti.

Diabeti

Një sëmundje kronike që kërkon disiplinë të lartë dhe angazhim të pacientit, që mund të jetë burim stresi dhe ankthi. Rënia e papritur e sheqerit në gjak ndikon në sjellje e manifestohet me nervozizëm dhe zemërim Një problem i veçantë është se simptomat e rënies së sheqerit si: nauzea, rrahje të shpejta të zemrës, ndjenja e uri, djersitje, dridhje, marramendje e dobësi, shfaqen papritur dhe pa paralajmërim.

Dështimi i mëlçisë

Kur mëlçia nuk është në gjendje të largojë toksinat në mënyrë efikase, grumbullohen në trup e ndikojnë në tru. Kjo shkakton ndryshime të humorit dhe nervozizëm. Simptomat më të zakonshme të dështimit akut të mëlçisë janë lodhje e madhe, humbje oreksi, nauzea, dhimbje në pjesën e sipërme të djathtë të barkut dhe urinë me ngjyrë të errët.

Menopauza

Periudhë ndryshimesh në trupin e gruas, që përjetohen në mënyra të ndryshme nga çdo femër. Shfaqen valë të nxehtësisë, pagjumësi e shtim peshe. Disa gra mund të mos kenë asnjë nga këto simptoma, ose mund të jenë të lehta dhe të padukshme. Ndryshimet hormonale në menopauzë shkaktojnë reagime emocionale të forta, nervozizëm dhe shpërthime të papritura të zemërimit.

Përgatiti: A.Z. /UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara