Kulturë

Si i frymëzoi Tina Turner të mbijetuarat e dhunës në familje?

Turner ishte e para nga personazhet e njohura që iu dha zë mijëra të tjerave që po përjetonin situata të ngjashme.

Published

on

Në vitin 1993, kur Tina Turner u pyet se pse qëndron ende në këmbë, përgjigja e saj ishte shumë e thjeshtë: “Unë u ngrita për jetën time”.

Ikona e rock-ut dhe feminizmit, kur foli për herë të parë mbi dhunën që përjetoi nga duart e ish-bashkëshortit dhe partnerit të saj muzikor, Ike, hapi një çështje të padëgjuar më parë.

Turner ishte e para nga personazhet e njohura që iu dha zë mijëra të tjerave që po përjetonin situata të ngjashme dhe i hapi rrugën ndryshimit kulturor për atë se si diskutohet dhuna në familje dhe si trajtohen të mbijetuarat. Në të njëjtën kohë, nuk e la dhunën që ta definojë atë.

Pasi u deklarua për herë të parë mbi dhunën në vitin 1981, në kujtimet e saj dhe në intervista ajo foli edhe për “torturën” e martesës së saj 16-vjeçare, për kockat e thyera dhe poshtërimin, rrahjet para se ajo të mahniste skenën krah tij.

“Po jetoja një jetë buzë vdekjes. Nuk ekzistoja. Por mbijetova. Dhe kur u largova, u largova. Nuk shikova mbrapa”, deklaroi ajo në dokumentarin e vitit 2021 që u realizua për të nderuar jetën e saj.

Turner qe tashmë një yll. Por pas martesës së saj, ajo u bë ikonë: Mbretëresha e Rock’n’Rollit.

“Kur një e mbijetuar që është në një lidhje abuzive dëgjon një grua sikurse Tina Turner duke folur rreth eksperiencave të saj, flet rreth rrugëtimit të saj drejt mbijetesës, dhe pastaj mund të përjetojë suksesin dhe rezultatet që ka arritur – ajo u jep shpresë të mbijetuarave dhe atyre që përballen me dhunë në familje kurajo dhe shpresë për të kërkuar ndihmë”, deklaroi Farah Nazeer, shefe ekzekutive e Women’s Aid.

“Turner është dëshmi se mund të largohesh nga këto marrëdhënie të dëmshme. Është tejet e rëndësishme të kesh një shembull sikurse Tina Turner, një grua ikonike, personazh i famshëm, që flet në këtë mënyrë”, deklaroi ajo tutje.

Kur ajo foli për herë të parë për dhunën që përjetoi, ishte “revolucion”, tha Nazeer.

“U dha zë grave që ndjenë se nuk mund të flasin mbi këtë, nuk ishte çështje e pranueshme në shoqëri”, deklaroi ajo tutje.

“Aty filloi transformimi ku ne flasim mbi çështje të tilla, dhe ne tani pajtohemi edhe më shumë se dhuna në familje është krimi i autorit dhe të mbijetuarit nuk duhet të ndjehen fajtorë, nuk duhet të turpërohen. Por ajo ishte kultura e atyre ditëve”, deklaroi ajo edhe më tej.

Këngëtarja e Boney M, Liz Mitchell, e cila ishte mike me Turnerin, vlerësoi guximin e yllit për të kapërcyer vështirësitë me të cilat u përball në jetë.

“Sot, i gjithë imazhi i saj është një dëshmi për shumë gra që të kuptojnë se gjërat mund të shkojnë keq në jetën tuaj, por nëse mund të gjeni një rrugëdalje prej saj, gjeni rrugën dhe vazhdoni si ajo. Ajo thjesht qëndroi e fortë”, deklaroi ajo.

Guximi i saj për të folur rreth dhunës ka nxitur një mori lëvdatash pas vdekjes së saj në moshën 83-vjeçare, dhe të mbijetuarat ndajnë histori se si ajo i inspirioi.

“Mu thye zemra”, ka shkruar Trisha Jopson, nga New Yorku, në Instagram.

“Ajo ishte arsyeja që unë u largova nga një marrëdhënie abuzive. Ajo ishte shumë më tepër sesa argëtuese. Ajo ishte një frymëzim absolut”.

Spice Girl Melanie Brown, e cila ka folur për përvojën e saj me dhunën në familje është gjithashtu në mesin e atyre që e kanë lavdëruar yllin.

“Ajo e bëri të pamundurën. E la atë, mbijetoi, u largua dhe u dha shpresë të gjitha të mbijetuarave sikurse unë”, shkroi Brown në Instagram.

Aktivistet thonë se përveç muzikës së saj, kjo është trashëgimia e Turnerit./UBTNews/

Lifestyle

Si të bëni radiatorët të ngrohin më shumë me një veprim të thjeshtë?

Published

on

Kur fillon moti i ftohtë, mbajtja e shtëpisë ngrohtë bëhet prioritet. Edhe ndryshimet më të vogla mund të bëjnë diferencë, prandaj ia vlen të sigurohesh që sistemi yt i ngrohjes funksionon si duhet – duke filluar nga radiatorët.

Sipas inxhinierit të kompanisë Boxt, Will Scholfield, nëse radiatorët nuk ngrohin siç duhet ose punojnë me pengesa, duhet t’i çliron nga ajri i bllokuar (një proces i njohur si “bleeding”). Ky proces do të thotë të lejosh që ajri i mbetur brenda radiatorëve të dalë jashtë.

Nëse ajri ngelet brenda, ngrohja nuk shpërndahet si duhet e radiatorët bëhen më pak efikasë. Nëse kjo nuk bëhet për kohë të gjatë, ajri i bllokuar shkakton edhe gërryerje në sistemin e ngrohjes. Kjo është detyrë e thjeshtë që duhet bërë rregullisht, që shtëpia të jetë e ngrohtë e sistemi të funksionojë optimalisht.

Scholfield këshillon: “Nëse çliron radiatorët nga ajri rreth dy herë në vit, sistemi i ngrohjes do të punojë më me efikasitet dhe do të ndihmosh edhe në uljen e faturave të energjisë.”

Çfarë të duhet për të çliruar radiatorët nga ajri?

Një çelës për radiator ose një kaçavidë, në varësi të llojit të valvulës.

Një leckë ose enë e vogël për të mbledhur ujin që mund të rrjedhë.

Si ta bësh?

Fike ngrohjen dhe lëre sistemin të ftohet plotësisht. Vendos një peshqir ose leckë poshtë radiatorit për të mbrojtur dyshemenë.

Gjej valvulën e ajrit, ndodhet në krye të radiatorit, në njërën anë; është e rrumbullakët e ka vrimë për çelësin ose një prerje për kaçavidë.

Fut çelësin në valvul dhe ktheje ngadalë në drejtim të kundërt të akrepave të orës derisa të dalë ajri. Kur fillon të dalë uji, ktheje përsëri në drejtim të akrepave të orës për ta mbyllur valvulën. Përsërite këtë proces për të gjithë radiatorët në shtëpi.

Në fund, kontrollo presionin e ujit në bojlerin e ngrohjes, ai duhet të jetë midis 1 dhe 2 bar. Nëse nuk është, rregulloje sipas nevojës. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Fatmir Toçi prezanton ‘Arbëreshët – Shqiptarët e Italisë’ në Prishtinë

Published

on

Një mbrëmje e veçantë letrare do të zhvillohet sonte, më 28 tetor 2025, në Bibliotekën “Ernest Koliqi” në Prishtinë, ku do të promovohet libri “Arbëreshët – Shqiptarët e Italisë” i autorit dhe studiuesit të njohur Fatmir Toçi.

Ky botim, nga Shtëpia Botuese “Toena”, është një vepër studimore e rëndësishme që hedh dritë mbi historinë, kulturën, ritet dhe trashëgiminë shpirtërore të arbëreshëve të Italisë, pasardhësve të shqiptarëve që kanë ruajtur gjuhën dhe identitetin e tyre për më shumë se pesë shekuj larg atdheut.

Në promovim do të marrin pjesë dhe do të diskutojnë: Prof. Xhavit Beqiri, Prof. Bajram Kosumi, Akademik Ali Aliu, si dhe autori i librit, Fatmir Toçi.

Ngjarja do të pasurohet edhe me një program artistik, që do ta shndërrojë mbrëmjen në një udhëtim përmes historisë, muzikës dhe shpirtit arbëresh.

Promovimi organizohet në kuadër të ciklit letrar të njohur “Pena e dritës”, i cili ka për qëllim të afrojë lexuesit me vepra me vlera të spikatura kulturore, historike dhe letrare.

Përndryshe, fillimi i ngjarjes është në orën 19:00 dhe është i hapur për publikun. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Kulturë

‘Art’, një shfaqje që sfidon miqësinë dhe perceptimin e vlerave në Teatrin Kombëtar të Kosovës

Published

on

Shfaqja “Art” është premiera e radhës në Teatrin Kombëtar të Kosovës, me autore, Yasemina Reza, regjisor, Bashkim Ramadani, asistente e regjisë Kreshnike Osmani dhe me dramaturge Zoga Çeta Çitaku.

Kjo shfaqje paraqet miqësinë që përplaset kur arti sfidon çdo perceptim, dhe a mund të mbijetosh në një botë ku vlerat janë të ndryshme?

Në këtë shfaqje luajnë aktorët: Ard Islami, Ylber Bardhi dhe Butrint Lumi.

Reprizat e shfaqjes “Art”-do të mbahen me 27 dhe 28 tetor 2025 nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Teatrit Kombëtar të Kosovës. /A.Z/UBT News/

 

Continue Reading

Kulturë

Ndahet nga jeta regjisori i njohur ferizajas, Kushtrim Asllani

Published

on

Ka ndërruar jetë artisti dhe regjisori nga Ferizaj, Kushtrim Asllani.

Lajmin e hidhur e ka bërë të ditur këngëtari Mentor Haziri, përmes një postimi në rrjete sociale.

“Kushtrimi, djali i dajës, na la e na tronditi të gjithëve sot. Një djalë shembullor, artist e regjisor me kontribut të madh në Teatrin e Ferizajt dhe në komunitetin tonë artistik, në qytet e më gjerë”, ka shkruar Haziri.

Ai shtoi më tej: “Një djalë që na donte të gjithëve dhe që mezi priste të vinte në pranverë për të na parë. U prehtë shpirti në parajsë, Kusho.”

Edhe aktorja, Gresa Gashi, ka reaguar pas lajmit të ndarjes nga jeta të artistit.

“Jam e tronditur nga lajmi për vdekjen tënde. U prehsh në paqe, Kushtrim. S’po më besohet,” ka shkruar ajo.

Vitet e fundit, Asllani mësohet se kishte jetuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Të kërkuara